장음표시 사용
161쪽
tum copiosius corpori exhibcbunt. Vianum tamen omne celerrimc pervadit, de alendi corporis parte' permeat, Cm- nuimque citissime nutrit, sed minus et quam bona veraque cibaria.Propita ea,
vino utendum esse consulo ijs qui cele- - -ri egent alimentoru appositione: quod is L quidem vinum gustui neque aqueum omnino , neque cum aliqua insigni qualitate, aut dulcedine, aut amaritudine, aut acritudine sentiatur. Dulcia vina conficiuntur in ventriculosec distribuutur facilius, quam austera ut quae faciatate sunt calidiora i His minui acerba, Gal. tertio de facult. simpl. alimenti cap. Q. Vinum eligere oportet, quod optimi sit odoris; nam chor multum GaD-h. confert ad vires restaurandas,& ad se O viis Ici bonitatem praestat, etsi credam od v x 'res nullo Pacto corpus alere posse: c ius oppositum plerique sensurunt a
thoritatibus tum Caleni tum Hippocratis adacti s Hippocratis inquam in libro cui est inscriptio de Alimento,
quam eamdcm scntentiam videtur achrmasse Gai. in secundo aphoris orsi
commentario super II. aphorismum
hisce verbis. ij s qui indigent celeri ap-
162쪽
positione , optimum remedium pro colligodis viribus humidum esse , quod si adhuc multo celeriori egent, odoribus sunt recreandi. Vnde palam videturqii an tum hallucinentur hi qui cen-h se si odores ipsos esse nutriendi faculta- .u te praeditos, ex verbis Hippoc. atque Galeni,dicentium recreandos esse od ribus qui celeri egent nutritiove, non animaduertetes quod authores illi gra-hissimi primo usi suerunt hac loquendi sormula. Optimum remedium pro colligendis viribus & . Hinc perspicuuest non dixisse Calcnum pro viribus acquirendis . Praeterea pronunciarunt verbum illud, recreandi, non autem: h alendi. Ratio autem eiusmodi sentena me scilicet quod recreandi sunt odoria, busti qui celeriori egent appositione, est ; quoniam odoribus recreati, tantuocij nanciscuntur, ut alimentorum appositione expectare commode queunt, quum recreatio sit virium roboratio, seu virtutis collectio non per subacti nem alicuius alimenti, sed ob quamdam refocillationem hunc in modum adeptam CSpi ritibus iam per uniuersum
corpus dii sis, imbecilutas aliqua in
163쪽
corpore percipitur; qui quidem spiriatus si postea colligantur, ad unu (eumque communem ) terminum inuicem concurrentes, ad odorem videlicet,v
Iidiores fiunt, quia virtus aggregata sertior est proculdubio ipsa dispersa.
Hanc ob causam nostrum corpus facialius regunt 3 & induciae dantur, quibus ipsum apte alatur, ac restauretur: Pr pterea mos usitatus est apud omnes gentes ad cellerimam ipsius restauratione odores offerre. Eadem est ratio de ii
minibus praenimio labore defatigatis, quibus inest lassitudo propter spirituudispersionem 1 motu productam et his postea quiescentibus, spiritus qui in e
dem corpore consistunt, iterum aggregati corpus ipsum restaurant,atque u lidius reddunt: non ob id tamen alimentum capescit animans ipsum. Comtra vero si graues fuerit odores, vel se Pte natura suaves, sed alicui proptersimpathiam aliquam non conferentes,
dispergunt illico diffunduntque spiriuis ipsos ; de virium imbecillitas consequitur 3 unde corpus substineri nequit, di in terram quandoque labitur;cui quidem rationi fauet Aristoteles in secun-
164쪽
do de Anima libro, ubi loquens de Fritentia sensitiua,dixit. Haec,dum obiectum aliquod percipit delectabile,pr sequitur & amati dum vero terribile , timet & aufugit ; spiritus itaque ama res odorem qui delectabilis est, illum prosequuntur, & ad eum concurrunte odores autem prauos aufugiunt; & m-terdum illos,qui per se optimi sunt,sed sim pathiam cum spiritibus non habet. Veluti de Rosis fama est; Quae ex sui
natura suauissime olentcs,in cunt nia
hilominus sectorem adeo molestum singulari homini, quod ob spirituum taenus fugam & illorum dispersionem, debilitatis corporis viribus, ipsum in
terram decidit . Examinata est iam Quaestio haec: Num scilicet odores nu
triant. ex qua nunc Critur cassioque
rendi. An ex Clystcri nuti itionem alia quam suscipiat animantis corpus. Plu .rimi sunt, quieuidenti ratione muniti senserunt clysteres nequaquam alere iposse, quoniam omne quod nutrit,priama concoctione coctum esse oportet, quae prima concoctio celebratur in ventriculo, ut manifestissime assertum suit
tib ipso Caleno in libro de bono maloq;
165쪽
succo cap. 12. Atque ita corporis quia dem partibus omnibus alimcntum praeparat Iecur.Huic ventriculus: ventriculo os et ori quaedam assatio, quaedam etia xatio, quaedam frictio in sartagine, aut simplex aliqua maceratior omnibus autem stis natura Gubernatrix plantas fructus ferentes praeparat: suntque eorum aliqv. , quae ipsa proseri, quibus nec elixatione,nec allatione,nec maceratione, neque vero praeparatione alia opus sit.
At (ipsorum pace) ostendunt hi suo ser Ga . de bonomone prorsus ignorare quod prima co- ' 's c ecoctio non in ventriculo modo,verum-mi etiam in intestinis conficitur, quemadmodum & secunda concoctio fit in I corc & venis ; hac tamen posita condiatione quod alimentum in intestinis conficiendum sit in chylum versum,vel ad chyli naturam accedat, cu usmodi esse clyster intelligitur, idest materia quae clysteris constitutionem ingreditur, praelertim eius, qui ouum & ius exciapit et Haec etenim modica admodum indigent concoctione ; Ideo satis est his intestinorum coctio ; ex quibus deinde
per exiles venas me raicas vocataS trainuntur ad Hepari hinc ad caeteras partes
166쪽
tes alendas transmissa. Cui rei arguamento est Auenroar Arabs ille Medicus , qui filium suum octo ordine dies elysteribus enutrivit. Reliquum modo est, ut pro exacta rei descriptione agamus de altera nutritione, quae ab enarrata iam quopacto discrepare videtur . Ad hanc ergo nostra vertatur
ctenus habuimux(vt omnibus patet de Nutritione comporis humani extra uterum,degentis; Modo delaltera nutritione, foetus in
quam in utero latentis habendus est sermo sed priusquam de illius nutritione pertractemus , rei assinitas postulare videtur ut de efformatione eiusdem diceremus. Nihilominus, ne videar quid extra rem proponere, desistam et esset
167쪽
siquidem extra rem, de scelus efformaretione atrero nempe naturae opere pertractaret quum sit scopus noster de ni tritione tantum alloqui. De huiusmodi Nutritione igitur nobis est agedumsne crederet aliquis hanc eamdem esse cum nutritione animantis in lucem editi. Conueniunt porro ambae in aliquiebus, inquam plurimis vero discrepant. In his consentiunt, quod idem cst cora pus alendum, eademque membra enu- trienda, & ijsdem conditionibus pro exacta eorum persectaque corporis ha- . bitudine donanda ; extrinseca denique materia eadem pro nutriendis ambobus , nempe cibaria ipsa ; quae licet ad uterogerentem referantur , ad ipsunt quoque foetum referrijdebcnt, prout cibaria gignunt alimentum ei. Di sidet
autem iuxta numerum concCctionum,
& materiam alimentarem eam que pro ximam 3 necno penes membrum e quo trahitur alimentum , itcmque pene uias per quas ista nutritio comparatur. .
Duae dumtaxat sunt cococtioncs in iste tu utero inexistenti: Secunda; quae sic in Hepate: Tertia paritcr, quae in sin gulis membris illius consci ur. Nam, re
168쪽
que prima concoctio in ipsis non daturi& hanc ob causam nulla sit in eis chyli sicatio, quam necessariam esse in lucem iditis nemo est qui neget. Circa m-teriam alimentarem huiusce Nutriti nis Galenus varius & sibi inconstans
esse videtur: modo enim ait esse alimentum Fcetus, sanguinem menstruum :
ultima haec sententia in comentarijs de usu partium; ibi enim asserit quod Qetus in utero per vasa spiritualia nutritur. Quibus verbis Nonnulli respondent, de aiunt Galenum non intellige re de vera propriaque nutritione, sed potius de Animantis vivificatione: hoc est foetus in utero per arterias sanguine spirituosum accipiens (vel per vasa spia ritualia nutritur.i .vivificatur.Nos credentes quod foetus in utero nutriaturdi sanguine spirituose, pro absurdo mianime habemus quod aliqua portio spiarituosi sanguinis in foetu possit aliquam eiusdem scelus particulam enutrire:v
modo id quod dulcissimum est insan- Tet guine ,& ciliod1 toto corpore ad Ute-
Naph. Ir. rum descendit: Interdum laetis partem rum
169쪽
rum quas partes alat,& quomodo, d clarabitur inferius et Sed nunc dicamus pro Galeni conciliatione, distinguendo tum de tempore foetus in utero,tum de partibus eiusdem, veram ubique esse Galeni sententiam. Foetus igitur, vel in prioribus mensibus consideratur; Schoc pacto, dulciori puriorique sanguianis parte alitur, qui ab uniuerso corpore ad uterum derivatur, quum id temporis modica alimenti copia indigeat: eo quod parum adhuc auctus est, adeo ut ne scelus quidem nominari debeat, sed Cyema potius.i. conceptuS ex Ga leno quarto de sympt.causis cap. I. reliqua menstruorum pars, in duo diui ditur ; in uxcrementum videlicet,quod ad tempus parturiendi permanet, &tunc extra uterum exit, diuiditur pariter in portionem quandam pro lacte gignendo in mamis per vasa ad utero ad mammas deductam . Roboratur haec opinio ; quoniam cernimus eo tempore menstrua supprimi r at si alicui mulieri adhuc utero gerenti , aliqua menstrua appareant; erit id speciali potius fauore ipsius naturae dicendum, quae tribuit illi maximam sanguinis co- .
170쪽
piam. Vel consideratur Foetus in posterioribus suae efformationis mensibus, quibus, praesenti non contentus alimento trahit ad sui nutritionem l e is partem aliquam , quo fit ut praegnantes mulieres videamus tuncem
ciali, & fere colliquari quandoque . Vel sumitur scelus intermcdio illo tempore , quo grandior factus, quam pri ribus mensibus; non sat exiliente puriori parte sanguinis ad ipsum alendum, toto fruitur menstruo. Ne credas tamen lactis nomine Galenum intelligere lac purum, sed materiam aptam & ad lac gignendum proximam adhuc existentem in venis quae uterum .di mammas intermediant. Videamus
iam quopacto distinguendo de pari bus ipsius scelus possint verba Caleni inter se se conciliari de sanguine spirituoso. Diximus antea (Galent auth ritate) conseruari natiui caloris sim e-triam recenti alimonia ex arterijssu actam, quae quidem nutritio quum per modum attributionisureferatur ad Metum, ideo ipsius nutritio dicitur. Possumus & aliter responsum afferre.Omnes utique sciunt Pulmones esse de nu-