장음표시 사용
21쪽
deprompta,omne causarum genus in se continet: materialis nimirum,essicientis formalis, atque finalis . Qupe omnia vera esse cunctis legentibus patebui, fisingulas definitionis huiusce partes examinando pro illarum comprobatione, nos cum Galeni, tum Aristotelis auctoritates in mediu adduxerimus . Habet siquidem Arist. in secundo de Anima rasimentum inconcoctum contrariu est, ac dissimile: concoctum vero simile, ac idem;at illud opus, concoctum scilicet, citra mutatiouem fieri nequit it & qui fiat idem, mutatio exigitur poenes sui stantiam; eoque verbum, dem,substantiam indicat: mutatio igitur,ut substa tialis sit in nutritione necesse est. Su dii dein Philosophus hanc verborum seriem. Id quod nutritur est corpus,quod nutrit quidem est prima Anima; ex quibus liquido verbis colligitur nutriti nem irima eiusdem nutribilis confici. Quum alibi dicatur ab co anima cor, poris actus. Mox inculit.Omne alime tum , necessarium est concoqui posse . Quae quidem sententia nil aliud si nitacat, atque nutritionem fieri intrinseca praeeunte cococti qe. Galegirum, pariter,
22쪽
de ipse Aphorismo nobis antea prolato haec scripta reliquit. Nutritio est ad deperditi restaurationem, uelutinos quoque in nostra definitione posuimus. Nouissime, haec Aristoteles dicta pronunciat. Quare huiusmodi animae princia Io. gr. rium, potentiae est talis, ut conseruet, habens ipsam; at nos id addimus, quod anima conseruare nequit, habes ipsam . idest corpus, nutritione seclusa. Unde recte concludere possumus hoc ad indiuidui conseruatipnem esse cdstitutum . Quapropter nos rite diximus, quu asse seruimus nutritionem esse nutrimenti conuersionem in substatiam eius, quod alitur ab huius forma consectam,intrinseca iam praecedete concoctione, ad restaurationem deperditi, & individuum
conseruandum institutam. Per verbum
illud . mutatio,indicatur genus ipsum , quod veluti materia praesentem ingreditur desinitionem. Per dictionem illam. Ab anima corporis forma, ostendimus
causam nutritionis essicientem. Per i trinseeam vero concoctionem ut diximus , explicantur eae differentiae, quae in hac definitione, formalis causae vice gerunt, ponuntque discrimen inter pro i
23쪽
priam, ac impropriam nutritionem, mulque mixtionem ipsam; namque inhpropria nutritio, sola materiae adhaesi ne, nulla intrinsecus coctione confecta perficitur. Itidem, & mixtio fit ab ali ratorum dumtaxat miscibilium cons sione, intrinseca prorsus coctione remota. Per deperditum restaurandum, declaratus est proximus nutritionis finis , qui perfectas definitiones asseuerante . Averroe viij. DictaDh.ingredi solet.Tadem, per verba postrema in definitione contenta, scilicet ob individuum conseruandum,ultimus innotescit finis; quem sicut in alijs actionibus, ita, & in nutritione conspicere licet. Sit igitur rata, castans, atque perpetua hut uscemodi de finitio nostra ex Arist. & Galeni scriptis manifestissime deducta. Sequitur
dis depcrditu, quotve restauratum dicatur: & quo pacto nutri tioseorsum existat, : ' quoue iungatur cuni aliis .
24쪽
HvMANi CORPORIS. sDeperditum, & restauratum quotuplex,& nutritio ubi sola sit. Cap. II.
IXIM VS humanum corpus tramirabile admodum esse, & ob id perpetuo quicqua ab eo clissipari et Quo fa- .lactu fuit, ut natura nutritionem excogitasset i qua de eo sciliacet, quod amisterat, quoquo pacto redintegretur corpus. Quamobrem nacti stimus occasionem explicandi qu tuplex sit, id quod deperditur, quotu-plex, que id quod nutritione restaur tur. Deperditum ergo dupliciter contingere solet;primo nimirum,& secun do. Primo deperditum dicimus primia geniam illam substantiam.Secundo v ro spiritum, sang. & seminalem, quam dicunt humiditatem. Pari modo restauratum nutritione, primo est primigenia substantia. Secundo autem, & ex cci
sequenti ut dicam sanguis, spiritus,& humiditas iam enarrata: Quandoquidem prim ria intentione dirigatur nutritio ad primigeniam substantiam deperdia
25쪽
perditam recuperandam:sic stante nutritione oritur occasio restituedi sanguinem, spiritus, & humiditatem, quae fuerat e semine contractar alioquin, si nutritio non esset, auferretur poenitus huiusmodi occasio inmo nec unqua cibum caperemus.Cibo autem nulla alia de causa indigemus,nisi ut alamus compus et id sentit Galenus, in de dinosce dis, necno curadis animi morb. Libello , cap. s. Pro quorum maiori confimmatione adducamus aliam Galeni a ctoritatem,quq est. Porro si permanens
esset membrorum essentia, neque arteriis, neque venis indigeret: verum quia nutrimento egent, seruareque oportetinati caloris simetriam,hac ob causam,& venis indigent,& arterijs.Quod est, ac si diceret: suturum alimentum gignitur in venis, & est sanguis; ex quo quiadem spiritus sunt,pollea in arterijs, &eatori quem mitem, ac lenem esse oportet ; ob id arteriae constitutae sunt, per quas sequitur spirituum, & innati c roris euentatio, ac eiusdem smetriae costruatio; namque spiritus,innatus, ca
26쪽
lo inserius manifestabitur. Caeterum nimaduertendum est, quod non eade , quae prorsius deperdita sunt ( ut Galeni verba superius adducta comprobant nutritione restituantur: Perpetuaret taquidem hunc in modum nutribile compus , semperque, hoc est in quacunque
aetate augeretur animans dummodo
limentum capesceret. Quare non idem sang. non ijdem spiritus, neque humiditas eadem 3 item nec etiam eadem primigenia substantia,quq ab illis emanat, acquirutur. Hinc appositissime dictum fuit ab ipso Galeno. ni similis altera substantia pro ea quae defluxit, restituta sit, dic. ex quo notandum est verbum, similis,quia non est, ut sit dixisset, eadem
Inde fit, quod quilibet ex puero factu vir sui specie, atqi figur sibi congenita permutet,sed regignitur, quid c milei
ratione idelitatis ipsius formae, quae permanet eade.Pro quibus extat Galeni Q. tentia primo de sanit. tuenda, cap. 3 c ouae huiusmodi est . Na si quale erat reae sum, quod essiuxit, tale prorsus adium gere , agglutinareque et , per totum liceret: optimum id saluberrimumque
plane esset, Verii ubi quod singulis pa
27쪽
ticulis defluit, tale natura est, qualis ip .sa est particula, nihil autem eorum,quqedutur, bibunturve, eiusmodi prorsus est, necessariu natura fuit prius ea mutare , & concoquere, & quam fieri maxime potuit efficere corpori alendo, restituendoq; similia.jHis JQIutis , reliquum modo est, ut ad alterum propositum transeamus, quod est, explic re modos, quibus nutritio alteri sit ac nexa aut separata ab alio, &per se sola existat; . Pro quorum intellectu stite tiacet, quod restauratum tres respicit qualitat gradus, inaequalitatem, inquam maloi em vel minorem,vel ipsam aequalitatum et inaequalitas maior est, ubi re tauratum plus est, quam deperditum; quo tempore nutritio dicitur auctioni
coniuneti . Inaequalitas vero mirer a pellatur quum restauratum minus est,
quam de Mitum, & nutritio tunc diminutionem comitem habet, Aequali tatem dicere solemus quando talatu est, id quod restauratur , quantum, & de perditum;vel si minus restauremi qua deperdatur, quum hoc tamen sensibus percipi nequeas, dicitur adhuc tantum restaurari, quantum, & deperdi: &hoc
28쪽
pacto nutritionem solam etae axbitra mur. Hinc tres principes,ac potistimae colliguntur aetates,nimirum auctionis, diminutionis, & quam consistentiae diaciant. Laae omnes, pueritiae,vel senectu .
tis,aut virilitatis, seu floretis nuncupan itur. Nam quum pueris multus insit in--I Asymnatus calor, multa eis competit humia ditas, quae, & proportione eidem co respondeat calori: haec etenim eo instia
tuta est, ut plus restauret, quam sit, id quod iam deperditum est: propterea pueri ad semen gignen m idonei, ne
quasi am existunt, quum tota eorum humiditas pro nutritione cum increme O reqvaratur. Idem scriptum reliquit, Hippocrates sub verbis illis. Qui cre sciant , plurimum habent, calidi in nati, plurimo igitur egent alimento. Adul etiores Mem iacti,ac pueritiae anos e rec aetatem illam, quae ( consisten etiae dicitiae i) postquam peruenerint; ca lor no estxo temporis, in eadem copia , .
qua pratii,&si acrior sit, ac intentanti ta neque indigent humiditate iri quum , vel minor vel nulla tunc auctio fiat,siu-yeruacanea, q; ibi. dicitur humiditas i hac de causa prompti ad Sinaim genera Haud tio
29쪽
tionem cernuntur: Qui si senectam desmum attigerint;sicciores ob acrem praecedentem calorem, Et quo natiuum hummidum consumptum est, effecti; Et ideo deficiente calore ab inopia humidi eius pabuli coniumpti, frigidiores retaditi sunt, & ad semen gignendum in pti fiunt: ac humiditate exhuberant excrementitia.Hqc dicta sulticiant. Expli
cemus modo ea omnia, quS ad veram . seu propriam nutritionem exiguntur.
Quot, &quae veram nutritione absoluant. Cap. III.
A V Di iniuria reprehedendus est opifex ille, qui in re
aliqua construenda numeruillorum, ex quibus eadear Dsoluitur, ignorat s Ita, & nos merito quispiam redarguere possensi ignoratis ijs, quae nutritione ingrediuntur, de ea agere instituamus. Ne igitur tantolerrore obuoluti videamur ; quot numero sint, ct quae veram nutritione conficiatenaitemus, oportet. Tria igitur ab Artiastores e communiantur, quae ad hanc nutritio m efficiendam concurrere dis