장음표시 사용
31쪽
tur 3 Ista enim quamdiu perdurat, tan diu etiam conseruiuir humanum codipus. Caeterum, quoniam huiuscemodi corpus undique perspirabile es s iteque dissipatu facilis existit substantia illa, dissoluiturque continue: ob id ipsum perpetuare non potes . QVocirca n tura sagax, quae corpori nostro(ceu inquit Galenus filmina diligentia prospicit, quaerens pro viribus suis diuturni fessi singularium conseruationem, qua eadem singularia in perpetuum ducere minime valeatnstituit opus quoddam , illudque celeberrimum, quod ab omnibus nutrio nuncupatur; cuiuS ope, m do quodam resoluti restauratio fiat. Coprobat hoc totum auctoritas illa Cal ni in primo de sanit.tuenda libro, capit. secundo sub finem ad verbum deducta dicentis. Nam quum tota moles animalium in perpetuo fluore sit, ni similis altera sub antia, pro ea quae defluxit, re statu ta sit, cuaporabitur certe,atque di sipabi tur uniuersum corpus. QEo saeta arbitror,ut natura non animalibus m do , verum etiam stirpibus insitas quasedam vires deficientis, ac desiderati appetentes ab initio statim dederit . Cibo; igi-
32쪽
HvMANI CORPORIS. 1 igitur,& potu quicquid siccioris humi
diorisve substatiae esiluxit,restituimus. De nutritione igitur nobis pertractadu est. Verum antequam de nutritione loquamur nos videre oportet, quotuplex
ea sit: quia id quod multiplex est,( Aristotelis sententia prius clistinguendum fige 'sit, quam de eoqiudquam determinan- ' dum, ne sit ambiguum id quod quaeriamus, sed citra laborem intelligatur.Bifariam dici nutritionem reperior aliam impropriam, quae materiae quadam e trinsecus adhaesione, successioneue cinficitur:cuiusmodi est capillorum nutritio , & lapidum in terrae visceribus exim a-stentium, qui non alimento, sed materia quadam vice alimenti nutriuntur: 'et a i A. aliam dici veram,ac propriam nutriti, nimia
nem, in qua alimentare materiam omnem substantiam intro subire dicimus. De hac nunc habendus est sermo;ab rei essentia exordium siumedo;ab ipsius nepe definitione, ad quam quidem inuestigandam si prolixiores erimus, nemini tamen nos mirari subeat; cst naque cir. ea ipsam aliquantisper insistedum a n bis . Siquidem nullus sit ( quod sciam qui eam hactenus ordine conscripserit i
33쪽
Etsi crediderint omnes, qui nutritionis
desinitione tradiderunt, eam adeo exaescte , absoluteque scripsisse , ut ne quitaquam merito verbis illorum addi , minuive possit, Nihilominus, si quis rem intimius aspexerit, aliter,atque ipsi sen- ei tiunt esse reperiet. Bipartiti enim sunt, qui de nutritione tractarunt: alij nain. que Medici, alij Philosophi extiterunt.
Horam sectaxores: hanc esse nutritionis definitionem,eamque ad ordinem: redactamiunt arbitrati. Nutritio , est conriuersio alimenti in substantiam alliaequa definitio, licet vera sit, ac ( ut Legis Mir. . ru verbiSYtar) formaliter tradita. quia, et & genus proximissin, & differentias .cottinet nonnullas: tamen, ne finem inis cludit, neque causam efficientem explic t. Qitare, ut imperfecte collecta, ac
diminuta, & ad institutum nostrum iminime deductat; reuciatur nobi Medicos insequuntur, pr*cipueque Galenicam Thesim in primo Aphori sin eum comentario supra decimumquintum Aphori sinum, hoc pacto nutriti nem finiri authumanti. Nutritios est deperditi . Restauratio . Isthaec defini tio videtur in se profecto . sinems auliqueae A in-
34쪽
in cludere; qui per verbum,restauratio, propalatur,at quu ulteriorem finem no complectatur, & veluti competens ,
etiam ( his solis vcrbis) impropri* n tritioni, namque in lapidum, capiti
rumue nutritione deperditum dumtaxat recuperatur 3 acceptanda non est.
Quoniam, ut Gal. asserit in quarto deditarentias pulsi. libro definitio, quae t tam rei essentiam est ob oculos positura nihil debet illoru, quae et prycipua sunt,& propria maxime omittere: idem est apud Aristotelem,pariter, atque Aue roem q. Phisic. tex.com. 3I, & quarto Caeli, secudo desinitionum bonaru proprium esse, quod per eas perfici debent omnia quaesita, quq necessaria sunt sciri in illa re apud perscrutationem. Nos itaque ex Aristotelis, & Caleni doctrinis sparsim definitionem hanc exactius, di
stinctiusque, caeteris, EXplorantes, a
que ordinatim colligentes, hunc in modum dicamus. Nutritio est mutatio nutrimenti in stubstantia nutribilis per nutribilis strinam, intrinseca coctione,ob
deperditu restauradum, & individuum conseritandum. Nostra est huiusmodi desiniti quae, ab Aristotele,GaIenoque Sic.- A 3 deprom-
35쪽
deprompta,omne causarum genus in se continet: materialis nimirum,essicie
tis formalis, atque finalis . Qine omnia vera esse cunctis legentibus patebui, fisingulas definitionis huiusce partes examinando pro illarum comprobatione, nos cum Galeni, tum Aristotelis auctoritates in mediu adduxerimus . Habet siquidem Arist. in secundo de Animaralimentum inconcoctum contrariu est, ac dissimile: concoctum vero simile, ac idem;at illud opus, concoctum scilicet, citra mutatiouem fieri nequit; & qui sat idem, mutatio exigitur poenes sui stantiam;eoque verbum, Uem,substantiam indicat: mutatio igitur,ut substa tialis sit in nutritione necesse est. Sit dit dein Philosophus hanc verborum seriem. Id quod nutritur est corpus,quod nutrit quidem est prima Anima; ex quibus liquido verbis colligitur nutriti nem, forma eiusdem nutribilis contaci. Quum alibi dicatur ab co anima corporis actus. Mox inviit.Omnc alime tum , necessarium est concoqui posse Quae quidem sententia nil aliud signita cat, atque nutritionem fieri intranteca praeeunte cococtio .Gal rum pariter,
36쪽
di ipse Aphoni o nobis antea prolato haec scripta reliquit. Nutritio est ad deperditi restaurationem, ueluti nos quoque in nostra definitione posuimus. Nouissime, haec Aristoteles dicta pronunciat. Quare huiusmodi animae princi- rat, pium, potentiae est talis, ut conseruet, habens ipsam; at nos id addimus, quod anima conseruare nequit, habes ipsem .ides corpus, nutritione seclusa. Unde recte concludere possumus hoc ad indiuidui conseruationem esse costi tutum Quapropter nos rite diximus, quu asse seruimus nutri tionem esse nutrimenti conuersionem in substatiam eius, quod alitur ab huius forma consectam,intrinseca iam praecedete concoctione, ad restaurationem deperditi, & individuum
conseruandum institutam. Per verbum
illud. mutatio,indicatur genus ipsum, quod veluti materia praesentem ingreditur definitionem. Per dictionem illam. Ab anima corporis forma, ostendimus
causam nutritionis essicientem. Perintrinseeam vero concoctionem ut diximus , explicantur eae differentiae, quae in hac definitione, formalis causae vice gerunt, ponuntque discrimen inter pro
37쪽
priam, ac impropriam nutritionem,srimulque mixtionem ipsam; namque impropria nutritio, sola materiae adhaesi ne, milia intrinsecus coctione consecta perficitur. Itidem, & mixtio sit ab ali morum dumtaxat miscibilium cons sione, intrinseca prorsus coctione remota. Per deperditum restaurandum, declaratus est proximus nutritionis sinis , qui perfectas definitiones asseuerante. Averroe viij. Mctaph.ingredi solet.Taedem, per verba postrema in definitione contenta,scilicet ob individuum conseruandum,ultimus innotescit finis; quem sicut in alijs actionibus, ita, & in nutritione conspicere licet. Sit igitur rata, castans, atque perpetua hut uscemodi de finitio nostra ex Arist. & Galeni scriptis manifestissime deducta. Sequitur
dis depcrditu, quotve restauratum dicatur: & quo pacto nutri tioseor i Asum existat,
38쪽
nvMANi CORPORIS. Deperditum, & restauratum quo tu plex,& nutritio ubi sola sit. Cap. II.
I XIMVS humanum corpus traspirabile admodum esse, &ob id perpetuo 'uicqua ab
eo dissipari: Quos . . . ctsi fuit, ut natura nutritionem excogitasset; qua de eo sciliaeet, quod amiserat, quoquo pacto redintegretur corpus. Quamobrem nacti sumus occasionem explicandi qu tuplex sit, id quod deperditur, quotu-plex, que id quod nutritione restaur tur. Deperditum ergo dupliciter contingere solet;primo nimirum,& secum do. Primo deperditum dicimus primi- geniam illam substantiam.Secundo v ro spiritum, sang. & seminalem, quam dicunt humiditatem. Pari modo restauratum nutritione, primo est primigenia substantia. Secundo autem, & ex cci sequenti ut dicam sanguis, spiritus,& humiditas iam enarrata: Quandoquidem primaria intentione dirigatur nu- i.
tritio ad primigeniam si1bstantiam deperdia
39쪽
perditam recuperandam:sic stante nutritione oritur occasio restituedi sanguinem, spiritus, & humiditatem, quae fuerat e semine contractar alioquin, si nutritio non esset, auferretur poenitus huiusmodi occasio;immo nec unqua ciabum caperemus.Cibo autem nulla alia de causa indigemus,nisi ut alamus co pus et id sentit Galenus, in de dinosce dis , necno curadis animi morb. Libello , cap. s. Pro quorum maiori confimmatione adducamus aliam Galeni auctoritatem,qus est. Porro si permanens esset membrorum essentia, neque ari rijs,neque venis indigeret: verum quia nutrimento egent, seruareque oportetinati caloris simetriam,hac ob causam ,& venis indigent,& arterijs.Quod est, ac si diceret: futurum alimentum gignitur in venis, & est sanguis; ex quo quidem spiritus fiunt,postea in arterijs, &eatoriquem mitem, ac lenem esse oportet; ob id arteriae constitutae sunt, per quas smilitur spirituum, & innati caloris euentatio, ac eiusdem smetriae coseruatio; namque spiritus,innatus, calor , & iniluens, ijdem fiunt diuersim de tamen sumpti, orum discrime pau
40쪽
to inferius manifestabitur. Caeterum nimaduertendum est, quod non eade, quae prorius deperdita fiant ( ut Galeni verba superius adducta comprobant nutritione restituantur: Perpetuaret taquidem hunc in modum nutribile corpus , semperque, hoc est in quacunque
aetate augeretur animans dummodo limentum capesceret. Quare non idem
sang. non isdem spiritus, neque humiditas eadem, item nec etiam eadem priamigenia substantia,qui ab illis emana acquirutur. Hinc appositissime dictum fuit ab ipso Galeno. ni similis altera substantia pro ea quae defluxit, restituta sit,&c. ex quo notandum est verbum, tarmilis,quia non est, ut si dixisset, eadem Inde fit, quod quilibet ex puero factus vir siti specie, atqi figura sibi congenita permutet,sed regignitur, quid cossimilei ratione idelitatis ipsius formae, quae permanet eade.Pro quibus extat Galenitentia primo de sanit. tuenda, cap. 3 Q. quae huiusmodi est . Na si quale erat laesum, quod eiuuxit, tale prorsus adium gere , agglutinareque et , per totum licereti optimum id saluberrimumque