장음표시 사용
21쪽
mae, nunquam geminantur; Dages Lene pronunciationi faciliori inservit; littera Nun similiter in Consonantem sequenti similem transit, ut pro in Coniugatione Hirambri euphoniae causa nex Praeformantibus Pin cum Consonantibus Hilantiabus, I, A & transponitur, mutato deinde I in I &x in C; Consonantibus Puncta substernuntur 'llarum
natum conuenientissima, e. g. Gutturalibus, ore aperto efferendis, sonus A tam praemitti quam subiici solet; voces longiores, abiecta una atque altera Vocali, decurrantur, &c. In integris constructionibus ad euphoniam iacit, ut ne vocabula nimis traiiciantur Mintricentur, sed omnia ordine naturali fluant; ut ne periodi aut nimis prolixae aut iusto breviores sint; ut in fine periodi cadentis Galli vocant eademe auri-hus se graviter insinuet. Figurae insuper ferinonem reddunt ornatiorem. omnia illa in lingua Hebr. observari videas, e. g. ut oratio graviter in fine cadat, Vocales breves in mina mutantur in longas tonus- que ex ultima retrahitur in penultimam. Quod si quis elegantium m imeque emcacium constructi num ac phrasium exempla desideret, ille modo legat verba Iacobi moribundi Gen. 49. canticum Moin 'iis Deut. 32. eiusdemque ultimam benedictionem c.
33. o primum caput Iesaiae, Threnos Ieremiae, DPsalmum centesimum quartum &c. simulque conserat, quae hanc in rem disserunt BL oss Ius in Differt. de Rhetorica linguae Hebr. compositione, I. m. B E R-GERus in Dissert. de γλυκ-1τος Iacra vI, BRAVNIVS
22쪽
Nivs in Disserti de praefantis Ibli Hebraici, o
MIcΗ. WALTHERVS in orat. de admiranda sminarum litterarum V. T. eloquentia, ΙΟΗ. BALD v I v s in Orat. de lingua mbr. pronunciatione suavi
sina, elegantiis cultis a s cognitu facissima, I. RFERRARIus in orat. de suavitate linguae Hebri itide arguto escendi genere lingua Hebr. DIE TER Icvs in Antiquit. Bibl. p. II. seq. Doctis . Z E N c K g xivs in Commentario Grammat. ling. Hebri P. II. p. air. seq. I. H. Κ IEFF in Schediata. de linguae Hebri euphonia, ERPE NIVs in orat. III. de lingua Hebrip. io6. seq. qui pluribus ostendit, linguam Hebr. Gra cae & Latinae longe praestare elegantia. o Hest ais lingua habet suas Veneres, maxime cum agitur a re sebus sacris, quas cetera lingua non assequuntur: graviter iudicat summus Boc HARTVS in Phaleg L. I. c. ID Hic vero contradicentem habemus CLERI cvM in Dissertati de lingua Hebr. s. 6. qui Hebraicam in censum linguarum cultiorum venire negat, in Comment ad Gen. 6, 6. ad AB EN-ΕsRAE provocans testim niuin, inquientis, Legem scriptam esse lingua Misrumhominis, i. e. plebeia & idioticae quem vero Lo Ea C H E R V s l. c. p. 473. & CARPIOVI Vs L c. p. aoT. seq. confutarunt.
3. URFuit U. lingua Hebri copiosa. Fuit, inquam, ,
qualis nimirum olim in communi vita inque suo flore constituta obtinuit, e. g. tempore Salomonis. Spectata enim, qualis in Codice S. V. T. superest, omnino inops vocum esse videtur: siquidem L Eva DE NIV stantum s64a voces Hebraicas, annumeratis Chaldaicis, 'computavit; cum contra lingua Graeca ultra vocabula 8Noo contineat. Id ipsum vero CLERI cvΜ moini v Exstat illa in eius Missis saeris L. V.
23쪽
vit in Dissert. cit. de lingua Hebraica 3. 6. ad linguam Hebri in universum inopiae incusandam: cui idem LOEscHERVS p. 4Tz. CARPE OVI Vsp. aos. & P. BER GERYs in Disserti de litteratura Hebr. copia s ubertate, satisfecerunt; cons ALB. ScuvLT ENs in Institui. linguae miri p. 3. Fuisse enim illam olim, cum minime floreret, Omnino uberrimam, reliquiae eius, in Codice V. T. Hebri s perstites, produnt. Sic enim Octodecim voces reperias, sensum frangendis octo, notionem tenehrarum habentes; decem, quae quaerere 9 novem, quae mori significant;
quatuordecim, quae fiduciam in Deum; novem, quae remissionem peccatorum s viginti, quae robur; & viginti quinque adeo, quae observationem legis exprimunt. unde iacile liquet, quanta Olim aliorum quoque Symonymorum suerit copia. Certe modo laudatus SeuvLTENs de Defectibus hodiernae linguae Hebr. p. 9.circiter duodecies mille Radices trilitteras, in lingua Hebr. possibiles, computat, non connumeratis qua initituris I Derivativis; RAVI Vs autem in Orthois graphiae s Analogiae Hebri Detineatione p. 43. & 8I. octies mille, & denique ΗEL MONTIVs in Alphais heto Hebr. naturali p. 96. tredecies mille ducentas& quadraginta octo Radices Hebr. per combinationem litterarum possibiles, numerat; cum in Codice
V. T. Hebr. vix duo millia Radicum vocumque Primitiva um occurrant. Quantas divitias Reatium, ut vocant, lingua Hebr. contineat, ostendit G. CoΗ
REI FI Vs in Hebraiua Pol isore sive Dissert. de Hebri tingua divitiis, quas possidet, Malibus.
f. VIII. . IΕx supradictis facile apparet, linguam Hebr. VL
praestantismam esse ac perfectissimam. Prodit sese praeterea prefiatio illa in multis aliis: ut in punctatione vocum
24쪽
cum maXime regulari &, ut ALHARDVs de RA ADT in Commentario de Hebr. Punctationis natura momstratum dedit, sere Mathematicae quod ipsum & Punctorum Hebr. impugnatores confiteri coguntur. Conspicitur eadem in universali Syllabarum aequalitate, quae singulae certam quandum mensuram habent, Moras vocant Grammatici: unde plurimae vocum mutationes pendent, cons. I. P. ScHWAREII Differt. ide perfectione linguae Hebr. quoad BPabas. Apparet praeterea perfectio illa exinde, quod singulae Vocales, tam breves quam longae, proprias habeant figuras; quod mediante Dages forti sub una figura binae Con-1onantes, atque beneficio Dages lenis Puntaque Dimcritici litterae ta duplices exhibeantur seni; quod Accentus pariter & toni sedem definiant & orationem in sua membra distinguant. Confirmant quoque linguae Hebr. perfectionem summa Formarum Nominum regularitas Nominumque tam Appia rivorum quam Propriorum impositionis rationes ubivis obviae nec in ulla alia lingua aeque conspicuae: qua de re pluribus in Arcano nostro Formarum Nominum Hebr. I in Onomasico S. 'V. T. tractamus; & denique phrasest maxime sublimes & emphaticae, paucis brevibusque verbiS multa insinuantes nec ullis aliis linguis imitabiles: de quibus Hebraismi emphasibus plura tradunt LuTΚENIVs in Cotyegis Euphaisiologico, I. G. WILLIVS in Promtuario Emphasiam Biblis. DORN MEIERVs in Philologia Biblici c. IO. MA I V s in Imrodis. ad dium exeget. C. 4. ALB. Vo GTIVs in Deliciis S. B. A V G. Η E R M. F R A N c Κ I v s in Dissert. de Emphasibus S. S. D Assovius in tribus Dissertationibus
M optandum esset, ut ejusdem Lexieon Hebr. Emphaticiem ex mscr. typis excuderetur, cujus specimen nuper admodum exhibuit Ce- Ieb. I. D. WiNcκLExus in Animadvers. Philol. P. III. Append. Diuitiam by Corale
25쪽
ling. Hur. L. III. C. , & in verimine Lexiei Hebri Emphatici, inserto Relationibus innocuis an. IT a. p. 336. seq. S E B. R A v I v s in orat. de subcimitate dia .ctionis Hebraica scriptorum antiqui Joederis, haud ita pridem Ultrajecti typis exscripta, aliique. Ut adeo mirandum non sit, ipsos etiam gentiles, LONGINVM I A MELIVM, sublimitatem styli Biblici agnovisse; cons DIE TERI cI Amisit. Bibl. p. II. I C leb. π O L L II Dissert. de eo, quod sublime es in his Mosis verbis e fiat lux. 3 .IX. Cum illa vero linguae Hebri perfectione non pugnant Ellipses aut Pleonasmio quae Flurae etiam aliis in linguis, quantumvis cultissimis, offenduntur. Est Ues enim ad orationis elegantiam faciunt, Pisona Iautem sua Emphasi non carent. Neque eidem derogant desectus illi, quin LOESCHER Us l. c. E. I. C. IO. I Sc BULTENs in Tract de Definitas limguae Hebr. notarunt. Isti enim desectus non ipsi linguae, qualis olim suit, insunt, ignorantiae potius nostrae aliisque causis tribuendi : quales desectus e. g. sunt, quod multae Radicer Hebr. desiderentur; quod de significatione quorundam απαξ λεγομνων non satis constet, &c. Hisce itaque desectibus pro virili medendum est: quam in rem Lo EscHERus MScΗvLTENs consilia haud contemnenda suppeditant. Praeter desectus, virorum illorum doctorum bigae o servatos, quidam 8c linguam Hebr. eo nomine impersectionis arguunt, quod Textus V. T. Hebr. Soloecismis scateat: cuius vitii praesertim Ieremiae phiasin
A BARBANEL I RIcΗ. SIMON Ius insimulant. Sed, ut taceamuS, etiam in aliarum linguarum Syntaxi dari Casuum, Numerorum Generumque discrepantiass
26쪽
I9tias, quae si cum ratione I considerate adhibentur, nequaquam vitia sunt sermonis, monente QVINTI-L1ΑNo in Insilui. Orat. L. I. C. 9. S. R. CHRIST. BENED. MI cI AELIs duabus Dissertationibus de Soloecisse C hum & de Soloecismo Generis, Soloecismos multis in locis TeXtus Hebr. V. T. quibus vulgo inesse putantur, omnino abesse, ubi vero revera absunt, non citra rationem adesse, demonstravit. Sunt denique, ut idem SIMONIUS, HUNT LAEVS, SP P. NOEA, CLERICUS &c. qui perfectionem linguae Hebr. eo nomine impugnant, quod una saepe vox
decem I plures admittat significatus: ut adeo magna eius sit amfiguitas I amphibolia. At vero culpa non est ipsius linguae, sed Rabbinorum ti Lexicographorum, significationes vocum haud raro citra necessitatem multiplicantium notioneSque generales cum Decialibus confundentium. Cui linguae Hebri desectui Occurrere student, quotquot in omnibus Primitivis significationem quandam generalem, quam Formalem vocant, fundamenti loco ponunt, unde deinde omnes
significatus spetialiores sponte fluant facilique negotio
concilientur: e. g. Πῖ- in genere eXprimit extremi satem , sinem, oram rei, se Π finiri, unde deinde emergunt notiones speciales I) extremitatis oris, i. e. Iabii, a) extremit is fluvii vel maris, ripae scit. vel Attoris, 3 extremitatis vosis sive marginis, o extremitatis vestis, quae est fimbris, D extremitatis lori, h. e. limitis. Eodem medio I Antiphrases, quae linguae Hebr. vulgo tribui solent, eliminantur, ut oste derunt P. BERGERVs in Diff. de Antiphras S. S. R ALB. ScuvLTENs in Differt. de Antiphrasi, conf& Arcanum nostrum Formarum Nomin. Hebri P. IT.
Exemplo sit Ira , cui Lerica vulgaria praeter notionem henedicendi etiam significationem antiphrasticam
maledisendi tribuunt; qua vero Antiphros supersedere B a possu-
27쪽
possiimus, generali quadam significatione se demittendi & Hssectendi supposita: inde enim , stem, nommen habet a sectendo sive deflectendo P a proprie est terrae depresso, locus depressus, aut si mavis,
demissio aquarum, i. e. locus, quo aquae se demittuntὐ ipsum vero Verbum specialius notat se demittere, ae si xis genibus honorem exhibere, id quod fieri solet, ubi Deum laudamus ti adoramus, ubi aliquem convenimus eumque salutamus, ubi ab aliquo discedimus ei, que valedicimus : quo sensu de Iacobo, Pharaonem adeunte ab eoque discedente, adhibetur Gen. 47, T. O. Vbicunque igitur maledicendi sensum habere vulgo creditur, rectius ei tribuitur notio discedenae & valedicendio ut cum Iobi uxor Iob. I, 9. inquit: zm,N TIvaledis Deo, i. e. eum abdica. Simile exemplum est NU, Se creandi ti ex sindendi notionem habens, quae utraque sgnificatio quomodo conciliari queat, in Amcano Form. m Hebr. p. Ita. OstendimuS. Plura de significatione illa vocum Hebri generali recurrent insta Sect. VII. c. I. 3. X.
Est porro lingua Hebr. VII. facilis. Assertum hoc sortassis uni atque alteri paradoxon videri possit; neque tamen nos soli id asserimia, sed & complures
alii affirmant, ut I. I. LEHMANNVs in Dissert. de Hebr. tinguae facilitate, Io H. BALDO VIVs in orat supra 3. 6. laudata, G. F. GVDIVs in Dissert. de praecipuis suini Hebri linguae impedimentis 24. S c Η Ι-cκARDVs in Praefat. ad Infundibulum Hebr. I. LS c M v D T in Deficiis Hebraeo - Philolog. p. 26s. I. G. AnicHT in Praefati ad Methodum lingua S. Cl. F. C. BAVMErs TER Vs in Dissert. de tingua Hebri matu rius addisienda I. 7. SI X T. A M A M A in Paraenesi de excitandis Iacrarum linguarum stadiis, WALTO Nus, in
28쪽
in Proferam ad Bibl. Pol I. III. f. a8. LΑc ΚΕ ΜΑ-c H E R V s in Obsimat. Philol. P. VI. p. 386. seq. aliique. Neque id immerito. Nam I lingua Hebr. oualis in Codice Hebr. U. T. habetur, paucissimis absolvitur vocabulis: quisquis enim s64a voces memoria tenet, ille totum Hebraismi complexum habet; cum contra linguae Graeca L Latina multo sint copiosiores. a Habet eadem revera nullam Declinationes unicamque saltem Coniugationem. paucissima Tempora & ΜΟ - , dos &c. saepius uno vocabulo exprimens, quae in linguis Latina & Graeca pluribus efferenda sunt, e. g.
ripi potest significare visitabat, visitavit, visitave iat, vi staret. visitoierit, visitasset, immo & visitabit. 3
Constructiones Hebraicae admodum naturales sunt tisimplices, nec adeo traiectae I intricatae, ut Latinaeti Graecae, adeoque intellectu faciles. 4 Docet eX- perientia, pueros septennes, senes, foeminas, atque adeo Principes, laboris ut plurimum impatientes, discere posse linguam Hebr. cuius rei exempla exhibent
N v M , se unius mensis spatio ita didicisse litteras Ηebraicas, ut citra culpam epistolam dictare potuerit;
quod idem de ΙΟΗ. AE FEL MANNO narratur, confTscHANTERI Dissere. I. de Eruditis sudiorum intemperie mortem Hi accelerantibus c. I. f. a. Vnde
linguae Hebr. facilitas luculenter liquere poterit. At vero hic Punctationis & Accentuationis Η braicae di ficultas obstare videtur. Ad Punctationem Hebr. quod attinet, illa haud parum facilitata est, ex quo tempore ALTINGIVs artificium Temporum sive Μor rum invenit, DAN EI Vs autem magis in ordinem B 3 rede-
29쪽
redegit. Adhaec alii quoque Grammatici certalitri quasi linguam Hebr. sacilitare studuerunt: cuius rei testes sunt tam varii & saepe monstrofi Grammatic rum institutionum tituli: ut sunt Abecedaria, Elemem talia, Portulae, Tirocinia, Donati, Horologia, Summaris, Peristylia, Principia Sapientiae, Rotae, Nuclei L Nucifrangibula, Suscitabula, Phospirini, Enchiridia, Horti fidem si Infundibula, Ραδιομαθεια. Ses minbe Debraer, T MD, Hodegetae &c. Fuerunt ti, qui de sacili linguae Hebri methodo consilia atque praecepta tradiderunt. Qui vero, scriptis Grammaticis Hebri Me Punctis, Punctationem Hebr. omnino abesse voluerunt, miguam apud cordatiores inierunt gratiam. De utrisque plura 1eq. c. q. recurrent. Accentuationem Hebr. suis laborare dii ustatibus, negari utique nequit. Observandum vero est, tirones commode abstinere ab eiusmodi subtilitatibus, satis sibi habentes, si de Aecentiabus Diphiatiuis maioribus sive μου antuus, mutationes Punctorum inducentibus, constet. Operam praeterea dedit Accentuationi facilitandae haud inutilem Iou. FRID FRANCKIus in Dissertationum biga de supreanda aemultate Accentuum Hebri, 3. XI
Linguam Hebr. VIII. esse ritin mam, nemo fricile negaverit. Dicitas illa in singulis sere sciemiis conspicua est, primo quidem in Theologia tam Pol mica ti HowBetico, quam Exegetica & Thetica sive Dogmatica. Theologiae Exegeticae usum suum praestat Lingua Hebri tanquam praecipuum V. T. recte intelligendi aliisque exponendi organon. Theologia o stea non tantum ex Novo, sed otiam ex Vetere Te- flamento repetenda est. Quisquis igitur in illa bene fundatus essu Thesesque suas tueri cupit, ille aecta probantia ex linguis originatibus intelligat oportet. In
30쪽
Theologia Polemica maximi momenti est intelligentia Textus originalis, sicui vel cum Iudaeis vel cum Christianis diuersae consessionis decertandum sit: unde
B. LvΤΗERVs de, se testatur: si Scio, quantum miri lingua Hebr. contra hostis meos profuerite quare haeis quantulacunque cognitione infinitis aureorum mittitasse carere nolim. Quod si e. g. pontificius Mariam virginem sine peccato originali natam esse probare u lit ex Gen. 3, Is. ubi in Versione Uulgata exstat: ipsa conteres tibi caput, ille ex Totu Hebr. resutabitu ubi non NII, sed Nm legitur. In Theologia Homia Ierica lingua Hebr. non tantum iacit ad Textum, coram concione eXplicandum, rectius intelligendum e que Applicationem tutius fundandam; sed saepius quoque unicae voci vel phrasi linguae orionalis plus effiea elae inest, quam multis auctorum ἀνελαίων Posidiis. Linguae vero Hebr. usum sese quoque extendere ad Iurisprudentiam, Medicinam, Mathesin 3c Philosophiam, ostendit Avo. PFEIFFERVs in orati de tinguae S usu eatholico. De ruderibus musicis, in Hebraismo residuis, agit Lo EscHERVs de Causis ling. Heis. . III. c. s. De usu Iinguae Hebr. in Philosephia Theor tisa exstat peculiaris THoΜΑΕ CΑWTONI Disser-etatio, Vltraiecti edita. Antiquitates Graecas ac R manas in multis alludere ad Antiquitates sacras &Ηebraicas, nemo ignorat; siquidem multi Graec
rum Romanorumque ritus eX Oriente ortum ducunt:
atqui Antiquitates sacrae ac Hebraicae & codice continentur Hebraice scripto, D in libris explicantur He braice scriptis, ut sunt Mischna, liber Siphra &c. In Philologia lingua Hebri maximo usui est tum ad reliquas linguas orientales pergentibus, veluti illarum mater loco fundamenti supponenda, tum ad eX- amorem Textus N. T. Graeci, Hebraismis reserti, intelligentiam adspirantibus. Ut taceamus, in ipsis