Rerum morumque in Regno Chinensi maxime notabilium historia ex ipsis Chinensium libris & religiosorum, qui in illo primi fuerunt literis ac relatione concinnata. Item PP. Augustinianorum & Franciscanorum in illud ingressus. Per R.P.M. Ioannem Gonzale

291쪽

ao8 Historiae magni Regni G ensis. tim apud CI cheensim Praefectum ac Pro- regem, secerant. Convenerunt autem statuto die ad aedes Cagni-

toc, excepto Pro- rege, omnes ; advocatisque Hi: panis, qui prompti alacresque de rerum suarum sum ma dicturi accepturique responsum adfuerunt , in grediendi in consessum facultatem dederut.Consederant certe omnes ornatissimis sedibus mari ma gravitate & m ajestate Prae side Disi anto, seu quod a Pro-rege esset illius Provinciae praecipuus, seu quod ipse 0m-- conem insequi tantabonem fecisset. Intrantes neque sedere jussos neque ulla humanitatis testificatione receptos Insuauius, apprehensa eorum manu , per interpretem interrogavit ad quid in illud Regnum venissent, quidve praetenderent: hoc Pro-regem scire velle, hoc 'mnium Praesectorum consessum illius ergo a pro rege imperatum. Responderunt porro Nostri, venisse se ut pacis amicitiaeque foedus cum illis inirent: istud Praesectum Insularum Philippinarum desiderare: i-

demque studiosissime Regem suum Philippum , ex

quo coli ab Hispanis insulae istae coeperunt, commendasse : voluisse ut hoc suum desiderium signis operiabusque, quantum possent, demonstrarent: non deia suis se hactenus Insularum Praefectos Regis sui volun- tati,captivos Chinenses libertate dc muneribus donatos in patriam remictendo, ac ut alia, quae ipsis erant

292쪽

par, II. Lib. L Cap. XXVIII. io'

notissima, praeterirent, Limabonis classem paucis abhinc retro diebus destruendo eumque aretissem e obsidendo: Eis nuntiis, quae iunt pronissima optimi His . panorii erga illos adfectus indicia. intrasse ut perpetu.

am inter se amicitiam conceptis utrimque conditionibus stabilirent: quae si utrisque scilicet opportuna futurae non displiceret , ituros ad Praefectum Manuensem milites jllius rei nuntios, quam ille ad Regem suum in alium sere mundum perscriberet, se autem in aliquo Regni loco , quem ipsi designarent permansuros, ut Regni linguam addiscant, praedicentque deinde Evangelium, per cujus doctrinam haberi animarum Laius potest, & praeter quam nulla patet in

caelum via. Dicentes haec attente certe audierunt,nul-l0 tamen,quantum colligi ex signis potuit,experiendrdesiderio,nam intacto principali multis interrogationibus,quae de Limabonetare cupiebant, quaesiverunt , reddentibus nostris sua illu opinione nuc aut captivu esse aut occisium. His auditis coclusit,ut ad Insulas redirent,& clim Lim me adducerent pace secum

habituros & apud se praedicandi EVagelis potestatem. a. Itaque jam non per ambages aut discursum, sed manifestissimis Infuanti verbis, atque adeo Comitiorum, quorum nomine ille loquebatur, decreto intelligebant Nostri sibi esse e Regno recedendum.

293쪽

1 1o Historia magni Regni chinens,

Et quoniam species illa captivitatis ac solitudo ad aetadium angustias redacta impolita , imo aspera, quod omnis esset boni successus spes amputata, videbatur, maturare reditum desiderio post longos labores quietis & libertatis coeperunt, nuntiantes Pro regi, se festinantissime discessuros. Qui hilari eos esse animo jussit ac peregrinis deliths delectari, donec Provinciae Visitator, qui videre eos summ9pere cupiebat, post decem dies adveniret: nec diutius se eorum voluntati repugnaturum. Atque ut ipsi placita sibi oblectamenta quaererent egrediendi ex aedibus in civitatem facutitatem concessit, ipse alijs, ut recreare peregrinos sti derent, hortator factus verbis & exemplo, armilustro scilicet spectatu digno, ad quod vocati nostri fuerunt. Mos Regni est illa universim per totam Chinam institui singulis novilunijs. Istud autem in patenti to muris civitatis adjecto fuit institutum eo, qui se

quitur,modo.

Erant milites plus minus vigesies mille lanceaxij sclopetari)que ad sonitu tubae & tympani exercitati in simi,ut ad lignu datu momento teporis starent accincti ad iter: eadem promptitudine in turmas coirent,ac ad aciem dilatarentur: non minori rursus facilitates clopeiarij ordinatissime exploderent, mox in loca sua recurrentes, tandemque lancearii se invicem in v

294쪽

Pars II Lib. I. Op. XXVIII. iis

derent aggressibus tanta arte distributis, ut excedere totius mundi militiam Hispanis viderentur, quem certe, si animos haberent numero & dexteritati pares subjugare non magno negotio possent. Si quis miles aut arma indecore tractaret, aut ad loca no debite recurreret, alicuive alteri obligationi militari deesset, lavissime vapulabat, ut alacriores vigilantioresque redderentur acerbitate poenarum. Duravit armil strum horas omnino quatuor, assertumque fuit nostris eodem prorsus die & eadem diei hora similia celebrari in omnibus Regni quantumcumque ampli praesidijs, etiam dum nullus est hostis timor aut suspicio. . Die post datum nostris responsum supra vige- sinum quinto advenit Visitator, tota illi occurrente civitate, quam ea est pompa ingressus, ut Regem credere facile potuisset,qui ignorassetVisitatorem .Hunc

cum scirent nostri desiderio teneri illos videndi, altero die visitarunt. Turgebant aedium areae sollicitantia um & querulosorum turmis, interiora autem cubicula prorsus vacua erant, nisi in ijs famuli judicesque ambulassent. Cum libellis, quos praesentatos vellent, advenientes eXterior portarius sistere jubebat, ipse

vero elata voce exclamans ministrorum aliquem ev

cabat qui acceptos libellos ad visitctorem deferret.

295쪽

iii Historiae magnis Agui Chisiensis . .

Cui cum renuntiatum eis et adesse Castillas hoc nomine Hispanos in Regno Chinesi vocatos fuisse alibi diximus) protinus admissis breviter verum humanis . si me locutus est luper Limabonis captivitate, nil li' dis cesssis eorum aut ulterioris in Regno Chinensi morae

mentione. Personarum mores & vestitus formam pro exiguitate temporis curiose considerabat, occupationibus Visitationis adscribens quod agere cum illis diutius aut excipere magnificentilis non posset. Eodem , quo Praesectum tibincti sim & Proregem At c eustem Nostri conspexerant,modo consederat, posita nimirum ante eum mensa, papiro, caeterisque ad scrubendum requisitis. Nec aliter in toto Regno Iudices aut judicia exercent, aut ad alloquium admittuta Tese itio ab adventu Visitatoris die Infuantus chinc um dis cessit,naves,quibus Hispani in Insulas Philippinas reveherentur, parare celeriter jussus: prius tamen a Nota lstris misso nuntio exquisivit si ad plenilunium tardorent. Auspicatum rerum inchoationibus illud arbita , trantur,celebrantque, sicut primum anni diem , m gnis superstitionibus multisque epulis, prout alibi a :nobis demonstratum est. Nec diutius, quam biphani - :Ius, alij provinciarum Praefecti ad Comitia vocati Auia Abel morati sunt. Pridie tamen nostros Pro-rex a . convivium in mari secit, ad formam quidem prae-

296쪽

pars II. Lib. I. Cap. X VEL 113

cedentium, verum illis, quia supremo erat discessui paratum,multo sumptuosius. Insignis comoedi ae,quae repraesentabatur, hoc argumentum interpres, ant quam inciperetur,explicabat. molestemps non diu initum matrimoniam ab moris moribus inersus ad Picini regui bellum concessit,f Ii que heroicis cir nomen i ω Regiviraliam es promeritus, quem proinde Rex honoribus auxit . dioiacillimis ubique negoti, sa Gibuit, eos perfuccessu qualem Rex ejusique Concilium desiderabant. Tandem, cum multitu Ane egregioru aciniorum fortitiariis c fidelitatis opinionem robo asset, eum ex se absente exercitils Legatum, eadem potesate, quam ipse habebat, attributa, constituit finito bello tu patriam cogitantem tribus auro onustis plauseris cir inaestimabilis preti, gemmis douarunt, cum quibus, diruit,s aeque ac honoribus cumulatus magnam etiam aptaseos 2enerationem boenit. Nihil in motibus scenicorum deside abatur, nihil in vestibus: ut dubium fuerit an res ipsa gesta fuerit persectius,quam imitatio fuerit assecuta. Ne ultimo quidem isti convivio Pro rex interfuit, illius cura duobus Centurionibus, quibus prius, commissa, quibus alius accesserat Centurio magni in ista Provincia nominis, Ch - talo dictus, cui imperatum erat ut Manilam nostros reduceret. Ex convivij aula magno comitatu ad aedes

perrexerunt, qui ad recipiendos hospites ipsam vocan

297쪽

se humanitatem videbatur, ita verba ornrita benevo- ilentiae & amoris indicijs amoenissurae profluebant. l. Eorum haec summa fuit, sperare se brevi denuo eos

videre cum Limabonem adducerent cujus Glius cap- tivitate aut morte, certa inter eos amicitia constaret agerentque de alijs prolixius. ly Vt porro Prae ecti Manilensis & Mariscalli inu

neribus ad Pro regcm Aucia sim missis Chinenses responderent, quadraginta ex lerico & viginti ex bur to pannos, umbellas bissinas duas,sedem unam gesto toriam deauratam & unum equum Thesaurarius RGgius ad Praefectum Mamilensem, totidemque omnia

ad Mariscallum, atque ad singulum singulam epistolam misit, muneribus separatam pulcherrimae id de piet e cistae inclusis. Addidit, quae Centurionibus ac ossicialibus exercitus ob ilioni Limabonis intenti distribuerentur, quadraginta bissinos vari, coloris pannos, mantella manta nigra trecenta parique numeroum bellas pro militibus. Cuilibet autem Religiolo pannos ex serico octo tribuit, militibus eorum comitibus quatuor,ac singulis equum unum unamque bis sinam umbellam. Equi ad faciendum iter erant vig rosiissimi. Atque ita illos Thesaurarius dimisit, monens, ut, quoniam omnia ad prosectionem erant pa- rata, Pro regi & Visitatori valedicerent, quod mox

298쪽

pars II Lib. I cap. XXIX. 'ii

secerunt ab utroque magna latisfactione recepti &dimissi. Eandem apud Taoc seu ducem exercitus generalem, quem etiam visitabant, benignitatem iunt experti. Altera die itet ad portum Tansus anum

M aggressi sunt, postquam dies septem supra quadraginta Auchei exegissent.

Nostri subbeo discedunt Ginctium Mnientes jubentur Infanti imperio sitne mora iter adportum Tanfuso prosequi; ipse illuc arenit, . m diris bonoribus est prosecutus. I. On minori,quam intraverant, multitudinis concursu ex civitate Aucheensi Nostri disces.serunt X. Kalendas Septembris, si) omnes ad mancipia usque sedibus Iati, pro-rege ita mandante. Augustinianorum singulorum sedibus octo pariter viri

succollabant; comitum militum,quatuor famulorum α mancipiorum, duo: omnium numero in solatium defatigatorum duplicato, praeter viginti quatuor ad portanda impedimenta deputatos.Praecurrebant duo quorum alteri praeparandorum hospitiorum,alteri latorum , dc solutionis operarum ac expensarum cura P i incum- Dr DUUM b 23.

299쪽

1is Historiae magni R. ni chinensis

incumbebat. Duplicatis porro itineribus prosicincebantur , ut quarto die Auctio cluntaeum pertinge

rent.

r. Ad ingressum civitatis Instanti famulus heri nomine morari ibi vetat,sed praecipit pergere incepto itinere ad portum Tanfuse, addens hiluantum sequenti illuc die secuturum. Itaque continuata& festin ta profectione quam jam ante viderant, secunda die tenuerunt magna benignitate & delitijs

excepti. Hinc ad portum usque Tanti D fuit is primus ad quem ex insulis Philippinis appulerant e

non amplius diem impenderunt. Praetor in easdem illas aedes, in quibus antea fuerant hospitati,induxit, omnia copiosissime administrans, donec quarto illuc die Insuantus veniret: citius adesse, etiamsi id desiderasset, intem pella aura prohibuerat. 3. Altera ab adventu suo die baec erat mensis Septembris terti a Des Nostris,ut naves conscenderent, significari justit, quadam conjunctionis Lunae superstitione, naves etenim nondum ex integro paratas nec ipse ignorabat.Superstitione etiamsi Nostri

contemnerent,voluntati tame parendum censuerunt

Insiuanti,qui ipse ad litus venit. Adfuit etiam genus aliquod Religiosorum,ut suis lacrificijs & precibus propitiu redderent mare navigaturis, consuetudine illius C p. afvu. a. ' C .as. Regni

300쪽

pars II. Lib. I. Cap. XXIX ii Regni non infrequenti.Caeremonijs sacrificij peractis

Nostri Di itum convenerunt, de illorum abitu moestum, & in quo cum majestate humanitas certare. videbatur. Navem de commeatu, qualis profecturis placuis et,copiosissime providit: allata cupedia & vinum sua omnibus manu ministrgvit & pariter sumpsit,quod supremum est in China aestimationis & favoris genus. Deinde ut navem intrarent praesente se voluit, nam etsi nondum illas vela facere posse non

ignoraret, reputavit tamen errore gentis non esse negligendam diei illius prosperitatem. Pro-regis praeterea mandato jubebatur ab ijs non prius, quam navem conscendissent, discedere. Quod eodem tempore, actis prius prolixis gratijs In-nti favoribus, compleverunt, ipso in litore spectante. Transeun- l cum in quo Religiosi Chinenses constiterant, viderunt positam mensam, & in ea praeciso gutture vaccam integram, porcum, capram, aliasque res com stibiles ad sacrificium, quod illis occasionibus offerre consueverunt,parata. Scapha in praetoriam naVem , quae illos in Insulas Philippinas esset vectura, imponuntur, quam mox funibus agitare circum ectae ad eum finem cymbae coeperunt, quo indicio suo etiam sacrificio sacerdotes initium dederunt, nec finierunt ante Vesperam, quam illustrem solemnemque reddi-

y3 derunt