Rerum morumque in Regno Chinensi maxime notabilium historia ex ipsis Chinensium libris & religiosorum, qui in illo primi fuerunt literis ac relatione concinnata. Item PP. Augustinianorum & Franciscanorum in illud ingressus. Per R.P.M. Ioannem Gonzale

301쪽

H8 Historiis magni Regni Ginensis

derunt accenta passim in civitate & portu luminaria, isclopeiorum & tormentorum bellicorum, quotquot itu navibus erant,explosio, & sonitus tympanorum ac icampanarum. Interea ad suas aedes Insumtus discesse- .rat Nostrorum tamen non immemor, nam eos misso

ad hospitium, ad quod etiam ipsi Vespere praecedente inerant e navibus regressi, domestico ad convivium sequenti die invitari jussiit, quod fecit tam famosum

ut priora omnia superaret, cui ipse & dux generalis exercitus illius Provinciae interfuerunt. Ciborum in eo apparatus incredibilis, varia aurium oculorumque oblectamenta quatuor horas absumpserunt. Mun rum, quae ad eum Manilae Praefectus & Mariscallusenii erant, non obliviosus haec reddidit: praefecto bisnii nos pannos quatuordecim, decem Mariscallo, Augustinianis singulis quatuor, militibus socijs duos : amulis mancipi)sque picta mantella. Epistolis a Pra secto & Mariscallo acceptis respondit: abeundi facultatem, quando ventus faveret, fecit, addens , navi de necessari)s rebus provisum, commeatum, qui decem sufficeret mensibus, in eam immissum: quod si Chinensis aliquis ex ijs, qui cum navibus ituri essent, sive in itinere, sive in insulis peccaret, illum Insularum praefectus suo judicio castigaret, hoc gratum Pro- regi futurum: sperare se brevi eos Iursum in Regno,quan-

302쪽

do Limabonem adducerent, visurum, tunc se humanitatis defectus, qui nunc accidissen t suppleturum. Responderunt nostri non debere illurn esse de desectu sollicitum, sed se ejus excessu manere aretisiime obstrictos, experiretur vero se beneficiorum nec immemores futuros nec ingratos , quibus etiamsi impares ipsi essent, Regi tamen suo potentissimo significatu ros, ut quaerat illis respondendi occasionem .Post haee in domum Ini intus manentibus apud nostros Centurionibus quinque, qui eos essent comitaturi . ontane item & fasto, qui convivia cum Mitiarum insignibus, quae pridie ab Insuanto, acceperant, interfuerant. Vela, cum tempuS Ventusque profectioni

favens mare reddidissent, XVIII Kalendas Octob facturos Insitantus Praetorque Ciaicbeenses in aliquod

sed supremum sui amoris,quo illos fuerant complexi, solatium ex litore spectaverunt Adfirmabant Chinenses a se visos ubertim lachrimas in hac divulsione profudisse, quod non incredibile visum Hispanis, qui scirent illos humanissimos aeque ac in sinceritalcm amoris pronii simos,praesertim Inpuantum intra praeterea corporis pulchritudine omnes, quos in Regno Chi nensi viderant nostri, superabat.. CL

303쪽

Nostri ex portu Tanfuso sonunt, quotidie noarum infularum portibus il bunim res ut ijs in illis , . i

x. Ostri in navibus ita dividebantur, in una LN Augustiniani erant, Michael de Loarcha,

Omoncon, & tres alij Centuriones: Petrus Sarmiento, Nicolaus de Cuenga, Ioannes de Triana, Sin dius cum famulis in secunda: quas securitatis ergo octo comitabantur. Direxerunt proram in insulam vicinam & exiguam, verum optimis aquis, ex quibus pro arbitrio sumpturi erant, irriguam & fidissimo portu. In hae utpote sermosissima sequentem diem, qui Iovis erat,iaeti exegerunt. Die Veneris jam adolescete in aliam quatuor inde miliaribus abjecta Laulo nomine solverunt,alio tramite,quam venerant,regredi Chinesium ducatu deliberati,qui sciebant ventos istis mensibus illac magis propitis. Hac ad noctis quietem usi sunt. Proxima luce Chaut o non multum a priore separatam tenuerunt pagis plenam, quorum unus, cui Gantiu nomen, quinque turribus lapideis quadratis velut quibusdam fortalitijs triginta sex pedes altis muniebatur, caeterorum contra pyratarum, quorum frequens

304쪽

pars II. Lib. I. Cap. I et Istequens ibi es infestatio,incursus asylum, in quorum detectionem speculae frequentes in ijs assurgebant. Horum forma cum nostris non displiceret, ut ea interius lustraret curiositas persuasit, appropinquantes autem clausis portis vigiles prohibuerunt, qui nullis aut precibus aut promissis', ut eas reserarent, induci pol erunt. Observatu dignum in hac insula visum fuit, quod cum tota arenosa esset & montosa,culturam tamen non resipueret, passim oriza, tritico, alijsque frumentis & leguminibus seminata. Vaccis abundabat di equis. Nullius dominio subjecti in summa vivunt pace,quia rebus quique suis contenti.Inde sub vesperalbi ventes mane ad insulam corcis quae viginti a portu Tuus o miliaribus abest, pervenerunt Dominico die, quinto a quo navigare coeperant. Videntes Nostri non itinerantium sed recreantium se hanc esse navigationem , tantae tarditatis pertaesi , veriti etiam ventorum inconstantiam Centuriones rogarunt, ut accelerare nautas omissis tot portubus juberent. Reddid runt Centuriones, ferrent has moras patienter, quae Pr regis & In uti mandato fierent, sollicitorum ne continuata celeriter navigatione aliquod sanitatis detrimentum paterentur ι illos velle ut integri Manilae reddantur. Eadem die validior insurrexit ventus ,

quam ut fidere illi naves auderent Chinenses, territi

305쪽

xia Historis magni Rezii ainctis. non solum Pro regis Biseuntique imperio, sed maris Ietiam fluctibus, quibus non facile se suaque credunt. a Isti Insulae altera jungebatur, quam Ancon dicunt, ndi quidem, quam Corc&ι, muleto fertilioris, nullo tamen habitata. Mirantibus ob id Nostris fuisse e-bant alij quondam populo frequentissimam ac po- stea vastatam infortunio magis tuo quam culpa. Cum enim Regis Chinensis classem non longe ab itila tempestas plane dissipasset, istorum litorum , Praefectus temere suspicatus ab incolis insulae fuisse truci datos, impotenti in illam animo irruens plurimos icecidit,superstites in continentem captivos abducens' quibus etiam si,cognita innocentiae veritate facultas iredeundi fuerit data, maluerunt tamen in novis sedia ibus quieti, quam in Veteribus Vivere periculis ob- l nox ij: Atq; ita mansit solarum porcoru,qui caesis aut sabductis hominibus remanserant Vel eorum generatione successerui,habitaculu. Habet insula Amon omnesque finitimae, quae sunt plurimae, securos & scatentes piscibus portus, sibique succedunt donec perveniatur ad fretum non amplius quadraginta quinque miliaria latum, quod uno die transmitti ad portum

ut liue cibile juxta Manilam potest

a. Ancone navigantes Pirui insulam intrarunt, ubi prima ex nave piscatoria nuntia intellexerunt evasisse

306쪽

ex obsidione Limabonem ea astutia quam sequens c put docebit.

Redduntur certioresfugisse Limabonem esseque in aricina IUGla: opinionibus d sceptaturinit-ne in ea oppugnandus an non . praea alet negati : iter propriss turpe enimique milia

tam.

i. V N insula pion cum opportunum navigationi A tempus opperiuntur, certi omnem se occasionem capturos inquirendi quo tandem successu Lim Luis obsidio esset terminata, in eundum navis piscatoria portum illabitur. Rati aliam fuisse atque ab insulis venisse Philippinis, ad eam accurrerunt varijs. quaestionibus interrogantes, quales essent, unde fouviisent, si quae de Luna ne . noverant hoc nomen omnes aut damno sibi illato, aut vulgatissima illati alijs fama nuntia adferrent. Fugisse aiebant illi incunctanter &. prolixe hac serie. Lima ι arctissima ab Hispanis obsidione clausus desperata e viribus salute animum ad aliutiam converterat, non segniter cum fabris lignariis, quos tecum advexerat, fabricandis intra munitionem scaphis incumbens, militibus resi- αῖ duas

307쪽

duas eY combusta classe trabes asseresque de nocte s dulo ministrantibus nulla Hispanorum notitia, qui- vbus ea sola cura erat fluminis ostium ad prohibendas suppetias clausisse, de fuga prorsus lectari, ejus spe per x exercitum vallumque munitioni ad ripam usque u

fluminis citcumjectu piaeelia illis uora naves incen- detant. Nam quis eos per latissit num fluvium deser-

rei 3 1lla tamen, qua maxime tutam obsidionem ar- 4bitrabantur, parte patuit fugae locus, in dustria secre- itisque laboribus indubitatam eludentibus Hispano- urum opinionem. QB as secreto fabricaverat scaphas , pari sileritio flumini imposuit, ut prius tiam fugae iindictum sentiretur periculum superaverit in insulam , Toc tim delatus, in qua scaphas reficiebat perficie- libatque ad ulteriorem salutem. Non plus octiduo a lfuga effluxerat tam haec narrarenturi i2. 'Qu at non modicὸ omnes turbabant, maximE iverd 0monconem Sin umque, veritos ne, cum in Chi- , nam redirent, Loitiarum insignia, quae ob clausum sua, sut ebon, influstria Limabonem gloriose susceperant, his nuntiis evasionis allatis amitterent indecore. Atque hoc minimum erat poenarum, quae tunc objiciebantur animo,genus. Quare subita ira in Hispanos conversi, Haeccine, inquiebant, est Virorum, qκam tau topere ja lati menta ut e nostra credulitate abutuntur ut qui

308쪽

imina opera, conatus non impossibili ceru maxinis arduo ac pirion 2 is , laoluerint avi in cluinum si vere Regnum induci, bis

bene js neglectis corrumpi se patiantur muneribus Pisis pyratae quid enim aliud usticemur in tanta obsionis certitudine , ex qua non laidebatur 2 et dormientibus Hispanis elapsi ust Ferociun tes animos certis possibilis elapsus rationibus mitigare studuerunt, promittentes, clim Manilam venis.sent, ex ore Praefecti & Mariscalli excusationes tiberiores, quibus ipsi approbarent incontaminatam Hispanorum fidelitatem innocentiamque. Caeretis Chinensibus tali responso placatis, omouconi dc Sinfasto de suo honore anxiis visum fuit pyratam longae obsidia onis laboribus & miserijs fatigatum ac rebus ad des sionem necessarijs etiam num destitutum in insula

Tocauican, quam in conspectu habebant non amplius duodecim miliaribus semotam, invadere opprimereque. Restitit autem ista prementibus navium Pra sectus opponens calidis eorum rationibus Pro-regis& Biseanti mandatum,quo reddere Manilae Hispanos,& revehere captum aut caesum Limabonem , si ipsi tradidissent, jubebatur: hoc se fens servaturum inviolate. Addebat naves equis alijsique rebus ad Insulas Philippinas fercndis esse impeditas, ac instructas ad peregrinationem non ad praelium: hoc praeterea non ii ne

magno discrimine iniri posse cum viris desiperatione a 3 omois

309쪽

1a 6 Hylaria magni Regis coemensis.

omnis veniae ferocissim e pugnaturis, & aestimaturis gloriositorem in pugna cladem quam in theatris suppliciu adversus tales aliis,quam modo haberet,praesidijs opus esse.

3. Praefecti sententiae acccsserunt omnes nihilque nunc expectabant quam temporis opportunitatem , qua recto tramite Manilam, declinata Tocratico pyratae insula, ferrentur. Nec ante undecimam Octobris diem solverunt tribus ibi septimanis continua ventorum contrarietate detenti, quae etiam causa fuit, ut nulla ex portu Insulae Plon navis vela faceret, quae pyratae nuntia illius navigationis nostrae & Centurionum Chinensium deferre posset. . . Decimo -sexto a portu Elon versus Austrum miliati Insulam ingentem Tangar an complectitur ambitu suo miliaria amplius sexaginta) detexerunt, populo habitatoribus Philippinarum non absimili

frequentem, quam noctu praeternavigare statuebant . at vero ingens subito exorta tempestas navem, in quai Augustiniani veheban ur, ab ali)s novem avulsam in altum mare projecit, Objecitque, rupto clavo, extremae desperationi, reliquis propius insulam mitius habitis. Fervidae linter tumentes undas latae ad Deum preces: diligenter etiam laboratum , ut clavi necessit tum supplanta . I tu venti impetu cadente mites

310쪽

par, II. Lib. I Cap. I. rarcere mare coepit, factum mox plane favorabile , ut aurora rerum i pecies detegente die Octobris declino septimo, qui Dominicus erat,viderint falutaverintque. Manliana ardenter desideratam, quam tamen ante SS. Simonis& lutae festivitatem non tenuerunt,quod

ad sinum fluminis Pangasium, quo se congregare, si

tempestate impellente dispergerentur , communiter statuerant, retrocessissem: Hinc ad portetam Bubauo navigantes, etiamsi eum non intrarent, Omonc is nihi laminus togatu in terram emiserunt Chinensem linguae insulanorum peritum, qui de obsidionis successun fuga Limabonis quam etsi in Pim audivissent noc- dum plane crcdebant, penitius. inquireret, retulitque omnia eadem nulla omnino discrepantia. Isto igitur, quod ex incertitudine primorum nuntiorum sibi tribuebant, solatio etiam amisso 0m cou & Sinsons tristitiam toto pectore admiserunt, incurij j mi Hispanorum.Imo Praefecto navium persuadere nitebantur, ut, quandoquidem pericula superassent Manilae, quam videbant, propinqui, in terram eos exponeret, ipsi autem cum classe in Chinam redirent. Velum . nulla se causa infracturum Pro- regis & Disiuanti naan, datum Praefectus re sipondit, dirigensque ad insulam cursum ad eam appulit V. Kalendas Novemb. impensis navigationi a portu Tanfuso ad insula Manilae,

quae