장음표시 사용
261쪽
per se mota. Globulus comparatur ρυ- rem spongia aqua tumida, aleri spiritibus igneis referto: aqua ex spongii expressa, aethera ex aere expresso. ARTICvLvs VII.
Descensio plumbi per aFrem Ab finem
EX dictis inferes, quamobrem plumis
bum, aut aliud huiusmodi pondus per aerem decidens moueatur celerius in fine, quam initio. Nempe quia premens aerem per suam grauitatem univpartes aeris excludendo ab illis spiritus solares, & caelestes, qui exclusi 55 vniti magis mouent. Quo vero magis recedit pondus ab initio grauitationis, eo magis premit , eo magis excludit, Mquo magis excludit, eo maiores fiunt spiritus; & quo maiores sunt eo magis mouentur; & quo magis mouentur, e magis a contiguis reflectuntur: & quo magis reflectuntur, eo magis contiguum scilicet pondus , mouent; &quo magis illud mouent, eo celerius deorsum fertur.
Probabile est illud augmentum fieri
262쪽
tantum per Certum spatium t deueniri enim potest ad eam extrusionem, atque adeo lationis celeritatem, ut maior viribus naturae esse non possit. Quod dicitur degrauis grauitatione per medium, dici quoque potest de leuis leuigatione itemper medium.
stualis sit latio ex variis principiis.
ARTICYLvs I. De lationsim a variis priηcipias. V Α-D o latio simul est a prin. cipio intrinseco, es ab extrinseco ad eumdem terminum, latio est celerior, quam si esset ab uno tantdm, caeteris paribus : quia
maior est virtus. Duorum,quae pari celeritate, ac tempore, mouentur ad eumdem terent inialterum si deflectat, serius quam alterum, perueniet ad terminum.
Quando latio simul est a principiis in βiuersa ferentibus, lentior est, quam si
263쪽
esset ab uno: quia virtus unius minuitur ab alterius virtute. Ideo grauitatio plumbi fune appensi minor est, quia funis, quo pedet, fertur ad diuersa, nempe deorsum a plumbo,& ad latera, sursumque a spiritibus leuibus , quos perco pressionem suarum partium separauit a densioribus, fecitque per illam separarionem mobiliores quasi motus impedimento liberatos: nempe spiritibus illis
Crassioribus ., quorum consortio reddebantur minus mobiles.
Gravitatio vero plumbi descendentis sequitur lationem semis, a quo pendet. His consequens est; quo longior est
funis , eo minorem esse grauitationem plumbi : Quo vero breuior , e 3 maiorem. Quo enim longior est funis, eo maior est copia spirituum per vim excluso
Tum; atque adeo maior Corum, qui reti-
uentur, libertas ad motum, & per illos, maior ad latera, & funis motuS : conuertuntur enim , ac dilatant , ferunturque per suam leuitatem sursum, Coque funem, quantum possunt, vehunt: atque adeo reperitur hic veluti quaedamve tractio plumbi grauitantis sursum, Mconsequenter impedimςntum grauita
264쪽
Mosi Li A consistentia in contrarium mota per idem medium, se sistunt: quia non sunt inuicem medium,
per quod ferantur. Ergo latio utriusque finitur, si sunt coutigua. Quod quia solidis corporibus ac duris, seu consistentibus, non conuenit, salioqui non possent in directum separari: si quidem neque datur penetratio , neque latio instanea , fieri potest, ut latio unius finiatur absque fine alterius; nempe quia remoueri, siue retorqueri, potest a fluido medio , priusquam ad illud consistens
alterum perueniat. φ .i Occurrentia duo fluida contraria latanem naturalem augent, quia dista tia a loco naturali tollunt inuicem, medium enim sibi sunt inuicem: & quia feruntur inuicem in contrarium ε, medium hoc est seipsa, quatenus sunt media inter naturales terminos in tollunt. Ergo per sui ipsorum mutua lationem tollitur distantia inter mobile, S: locum ad quem
fertur : quasi latio sit subtilio distatiae.
265쪽
Pellunt etiam inuicem in locum a se rein lictum. asSint, exempli gratia , duo mobilia fluida A&B: Naturalis terminus A sit C, & naturalis terminus B, sit D: medium inter Α & C sit B: & medium inter B & D sit A , sublato A perlationem naturalem, & translato ad C, nullum est amplius medium inter B & D. Item sublato B per lationem naturalem, & translato ad D, nullum est amplius medium inter A & C. Ergo per lationem naturalem A &B, tolluntur distantiae inter AN C: inter B & D. Ergo dum Α fertur in suum locum, tollit distantiam inter B & Di consequenter illud locat in loco naturali. Similiter dum B fertur insitum locum , tollit distantiam inter Α& C : & consequenter illud locat in
266쪽
QUAESTIO XIII. Qualis sit latio per machinam.
Ac HIN A est ininumentum. quo arae utitur ad mouendum poredus et ut intelligatur haec definitio, Notandum primo, ad machinam tria esse necessaria.. Mouens, Motum,& Instrumentum, quo mouens& motum constituantur in ratione uentis se moti. Notandum 2. motum machinae sumi duobus modis: Altero, pro statu, quo mouens se motum , sic mouent ac resistunt ut sistant inuicem in loco di quod fit in ponderibus libratis, & aequi ponderantibus : Altero, pro mutatione loci, quae violenta sit moto , nempe Contra naturam , vel deferminationem ipsius, sic pondera tolluntur sursum per Vectem. Ad motum priori modo sumptum ro-
267쪽
quiritur , Ut mouentis motus sit maior quam moti, ratione, Vel virtutis, vel loci, vel temporis. Motus enim sit maior per tria: nimirum, per maiorem potentiam i per maius spatium aequalis temporis: per breuius tempus aequalis spa- Notandum 3. Alias esse machinas ad proiiciendum; alias ad vehendum. Ma-ehinas ad proiiciendum continent principium proiectionis: quales sufit anus, baosia, funda , bombarda i & aliae diu modi. Machinae ad vehendum continent principium vectionis: quales sunt
libra , vems, axis in rota ι troclea, coclea, o cuneus. In his omnibus requiritur immotam quod habeat rationem immobilis.
Ex dictis facilis cst explicatio definitionis , qua dicitur machιna esse infrumentum , quo ars mistur ad mouendum pondias. Cum dicitur, instrumentum, quo ars ruitur, excluduntur instrumenta , quae nullam requirunt artem, siue ad constitutionem, siue ad usum. Cum additur admouendum pondus excluduntur instrumentas quibus ars utitur ad visum, auditum , gustum. &c. Hic est quaestio de machinis ad vehendum ; quia conu
268쪽
niunt illis motus Contrarii, de quibus
MOTVs autem contrarius hic sumi
potest duobus modis; UO, quan do motus unus est rectus, alter circularis , vel conuersior quales Continet rota qua sursum tollitur pondus ipsi fune alligatum. Altero modo contrarij sunt motus, quia sunt de contrariis ad loca Contraria, per media,vel elimlem ratioris, qualis est aer; vel diuersae; quales sunt motus, quorum alter sit per aquam, alterper aerem, ut quando librantur, κVehuntur, pondera simul, unum per aquam, alterum per aerem.
ARTICVLvs III. De principiis vectionum per machi m. HARVM vectionum per machinam principium semper est in mouente, seu vehentes siue illud sit corpus eiusdem superficiei cum moro, seu vecto, unum
269쪽
scilicet corpus distinctum in partem mouentem & partem motam. Qualis potest esse vectis ) : siue diuersis quidem superficieii sed ipsi moto sic unitum localiter, SC alligatum, ut moueri non possit;
In parte Vecta, seu mota, hoc est in pondere,est principium resistendi, principio mouendi contrarium ut sic , hoc est , quatenus alterum est principium mouentis , M ipsum principium resi
Si duo illa principia sumantur per se:& principium , seu potentia mouendi superet patentiam resistendi, non requirixur machina simpliciter ad motum seu vectionem, sed tantum admotum, seu vestioncm, celeriorem. ARTICvLVS IV. De requisitis ad usum machinae.1T A qua ad usum machinae requiritur potentia regi endi maior, quam
Si potentiae snt aequales, aliaque pertinentia ad motum aequalia , potentiae illae mutuo se siste 3t. Hoc
270쪽
Haec virtus motrix est, vel naturalis,
s qualis reperitur in horologij pondere,
Elasta: Et haec machina est instrumen. tum ab animalis membro penitus sepa-eatumὶ vel spontanea ι qualis est, Viplurimum in vectionibus artificiosis. Et haec machina est in amentum , ab animalis membro ita separatum, ut tamen sit ipsi coniunctum, & ab ipso moueatur. ARTICULUS V. Duplex es machina, coniuncta oe separata.
IT A et V ε ratione principij motus. seu
potetiae motricis,machina est duplex: Altera in amentum simpliciter separatu& independens ab animalis me bro: Altera , t frumentum coniunctum animali,& ab ipso motum. In parte mouent prioris machinae est potentia naturalis,& intrinseca: In parte mouente posterioris est virtus mouens extrinseca Mparticipata.
Principium mouendi est eo magis in actu, seu magis mouet, caeteris paribus, quo maior est partis mouentis, in qua est, motuου. Id enim, quod mouet, quasz-