Erotemata in Physica Aristotelis

3쪽

TA IN PHYSICA

5쪽

liues corpus naturale quatera

nus molietar.

Harum rerum scientia, quomodo ab Aristoteleam petari consueviis Duobus modis. Interdum enim Pisis' freti, aliquando secundant psiloso iam nominat ossare fecundum philosophum, er non prim m ΛHnesic

nominat de rebu: eiusmodi scienti mi Quoslam re ia me ... bios his, quae nutura costare dicuntur, multo sunt ala quia in substantis tum nobiliores, tum praestantior '' res,ut uiit diuinaei ille dis immortales intelligentiae, quarum cognitio prima philosophia merito dicitur. quemadmodum Aristoteles in Methaprificis inquit. Quomodo rerum naturalium cognitio erscie tiaconstare potest, cum res et smodi omnes corrumpantur, ea vero quae cognoscuntur methodo, id es hvia π ratione quadam, eodem modo semper se habeo, Cynunquam intereanis Res equidem uisuffectio

6쪽

henduntur sensibus, quatenus Rcro animo obimum tur sub quadam uniuersalitiatione, eatenusscientia er methodus, ac demonstratio harum rerum esse diis ei potest. Quot igitur principia raram naturalium sunt,sa ne elementa potius dici mauus Tria,materia scilicet serina er priuatio. Quare tria tantum, Cr non plura nes pauciores caussam habes in primo capite compendij. An uero elemetarerum quatuor,uulgo nota, Ienon concedess Sunt quidem elementa haec quatuor . mixtorum corpor in principia ed non prima. Nanim haec elementa,cum generari corrumpis p iit, simplicia dicenda non sunt, principi' certis, ut imox dicam,composita videri cuilibet,si decipi aci ii opinionectua nolit une debebunt. Qitum elementa sunt tria haec, habent nerdationes constituendium comm litamdiuersae Equisdem habent: materia enim er Drma perse constis tuunt composilium, materia quidem ut subiectum. forma ut quae in subiecto existens, rem naturalem conficiat. Privatio autem perse ipsa nihil coficit ea per accidens tantum. Exemplo quidem ita horum necessitas principiorum ostenditari cum exsanguine cam

7쪽

IN PHYs IcA ARISTO. sit , aut sanguis in sanient conuertitar, materarium eansem esse necessario, pretatur. Forma qui dem eadem non manet. carnis enim forma alboctu ipso a sangui e differt, nec non sanies aliam speciein prae se ferre, aliam sanguis censetur. Quod si quemadmodum forma, ita materia quoque eadem non esset, quomodo ex illo sanguine caro facta dici,posset cum nihili eius, ex quo factum diacitur,praeterea quicquamsupersit i Ua artificio qu dam rebus compositis ex quadrato ligno ct triano gulum factum pronuncio, materiam, id est, lignum idem numero esse oportet, eadem igitur trabs est, eum materita rationem sustinet, quae formam anotea quasi alum habuit, deinde triangulam suscio pit 'Ita materia eadem in effectis naturalibus, quuprius 1peciem sanguinis prae se ferebat ,postea Meα

, το carnis formam recipit, eademque materia, quae

prius sanguinis, deinde saniel aut puris appellaαtionemsortitur. Materia itaque caussa est,ut uerum sit, cum hoc ex illo, ut saniem ex sanguine, ex fiscultio Mercurium, fieri dicimus. Forma autem

est caussa differentis, qua id, quod generatum est, naturam peculiarem habeat, ac separatum ab ea sorma qua abolita ipsa in materiam eandem inductuet Lis . Quo ad trabem enim aut tu si attinet,nullaesi dise

8쪽

rentia, sed quo ad forma attinet, trabem aliaJ siuil

hue factam esse de generatam intelligo, ut propter triangulare 'rma aliud ex trabe,q praeseratfactu intelligo. Prius. n. quadrata habebat forma. Ita propter sormam saniel, non propter materiam ,quie comunis utrissest anguini er saniet,aliasuctam rem, quam prius erat, iudico. Largitur materia itas, visanies exsanguine generari posit:forni visanies usangui se differre dici queat. Privatio autem, ut pro sanguinisforma, saniel stecies in materiam inducatur,n bet. Quibus exemplis principiorum usus et ratio pera quam dilucide, ut cernis, repraesentatur. Quid est materia' Subiectum cuiusq; mutationis primum,expost aliquid, cum insitperse er non secundum accidens. Quare in definitione adiungitur, er nonsecundueccidens': Q nod scilicet priuatio quos generationi rerum subiectu dicitur,non tamen perse,quoniam ex negatione nihil licitur,priuatio autem negatio est, sed per accidens , cum ex materia, cui accidit priuautio,perse ac proprie generari aliquid dicatur. Quot modis dicitur materia Duobus, propinquao remota.

Propinqua quaenam Est cuius ratione non quodlio best ex quolibet:ex terra enim,ut Pluto inquit,non protinushomo nas i potuit, neq; ex lapidibus, ut poeta canunt,ncs ex cibo conim sterilia,sed prius san

9쪽

tionum gradus. Priora uero, earum, q sequuntur formarum,materiae reputantur.Ex embrγone enimitabominem fieri dico, as si ex trunco Mercurium

efformari pronuncio. Poetarum uero repentinis metamorphoses naturae minime consentaneas, aq ueris faleprocul remotas, ridere potius quum refellere debemlis, quoniam, ni Aristo. inquit, Moc ,1ευδον

Remota quael cuius ratione quodlibet fit ex quoliribet,er quae ex sua conditione apta est, ais idonea int omnes formas uicisim accipiat, ea uero est, in qgam' resolutio ultima, userina exsanguine,sanguis exstumeto, rumeta ex quatuor elementis. Horu pomiro quodlibet ex materia prima er forma sua procreatur,ex seipsa quidem materia prima idonea est ad formarum omnium Is eptionem. FormaquHSEst quaelargitur essentia,nome er definitione rei copo fit quae substatia rei naturalis dicitur. Propterforma. n. res quaelibet ab alia disperi. NΞuidere atque intueri litet in uniuersu rerum natura, cuilissspeciei propriam auingularem definitionem constari τα alior enim herbarum,quot urborum differentiae . quanta lapidum metallorums disimilitudos quae animalium dis riminu quantu rerum omnium starietas' ut ob formarum diuersas ac multiplices est ies mundum recte κοτριορ Graeci appellare uid titur, qua

10쪽

EROTEMATA in isto tanquam naturae apparatu quodam, dipe eriornatione mirabili,omnis generis res, formarumque multitudo , ac uarietas prope infinita sensibus nostri, objciatur. Quot duplex βrma una es Paest res obstantia dicatur, praestat, quas Graeci μορψας pellant,ut forma Leonis,us, animatorum atq; inanimorum denis 'rmae omnes, quibus quod substantiae quaedam sunt, acceptum referunt,ut berillussmaragdus,quercus,pinus. Harum enim quaelibet ob piam fori malubstantia dicitur, qua differt a quacunq; re alia, Eo secundu accidens quoddam. Aliae formae aceidentia dicuntur,quaru infinitae propemodum in re quacunq; inesse possunt, cum interea unicam res q-ibet βροὶ mam,quasubstantia quaeda dicitur, obtineat: Forma quidem eiusmodi a Graecis συμ ζηκοτοι dicuntur. Quot modis dicitur ab Aristotele ἔ MUxsTribius, aut enim ἐνΠλ bc est impersecta, ut κ' i ta L aut persecta, ut sor rei compositae perfictae , aut ut . sequens quaedam. Prima at calefactio,qua. stadhuc er generatur in aqua. Secunda ut caliditas facta in aqua. Tercia ut calefactio quae agit, Cr uires suas in aliud extendit.Ηaec τ υτελε- diuisio, E in Aristotelicis libris usum habet maximum. Qitibqs uocibus formam Aristoteles appellat Hisquisequuntur. vocat enim aut aut μορ*θυ,