Erotemata in Physica Aristotelis

31쪽

tN PHYSIcA ARISTO. sequitur,quo aer continetur concaua ignis superfici , es. In quibusdam uero indefinitum est jecie medium xt in motibus animalium secundum locum. Porro autem quodcunq; tandem book,diuidi ut posit, necesse est,extrema enim cum insecabilia sint, continua sibi esse no possum: Quod si medium,quod extrema interiacet, diuidi non posset, insecabilia continaum quodadam escerent, quod fieri nsti posse, deinde demonia strabimus. In his itaq; quorum medium specie definis

tum non est,primum actu,in quod moueatur,nominari nequit,in aliis autem ut dixi nominari potest, ut calidumprius in tepiditatem transit, quim frigidita tem,cir album in pallidum interdum prius conuertiatur quim in nigrum .Hedium uero indivisibile esse nooportet: nam quod mouetur, adeos iam primum moveri incipit,partim est in eo,unde moueri incipit,partim in eo, d quod mouetur,in medio itus partim est, quia primum omnium per mediam transit, quam ad

extremum peruenit.

Quare Aristoteles in definitione inquit, quoi se

cundum naturam continenter mouetvri Quoniam ut cerna extrema in motibus naturalibus existunt, ita certa IV,quae interdum extremorum appellationem sutiuntur,si motus in his inhibeatur, reuera ta men propterea quod natura perficte in his non insi stat aut quiescas extrema non dicantur.Tum autem euidentifime media declarantur, pudo motaes in bu

32쪽

continenter si,donec ad extremum perstentatur. contiaue moueri quaenam dicuntur Onae et rei et temporis, qgo mouentur, nullam habent intermisiοα. nem,aut rei quide ipsiusfecundu quammotin fit, inintermissio quaedam est,temporis vero, quo moventur,

nulla,ut cum Socrates ambulans,protinus ac momento,quo ambulare desiit, febre corripitur, cotinue moueri dicitur,quans pathos Me non it quod Aristoteles πραγμα uocat)secundu quod motus existit. Nam paulo ante ambulauit,protinus febricitatfinita amisbulatione:quost , ut continue moneri recte dicatur, Doniam nuda temporis parte quies it. Quaenam maxime secundu locu distare uidentur Quae secundu rectam linea distent.Propterea autem mensiura maximae diistantiae per lineam rectam assim natur,quod inter duo puncta distantia csolu bre Missimas atq; una eiusmodi tantum daripossit,reliquari; aut Cr curunm er arem habentit; secie line ra,ex puncto in oppositu punctu infinitae possunt da ri:quare maximam distantium nulla istarum mens rare poterit. Menctura enim una Use debet. 1coserueterse habetia quae sunt Quado inter id quod primi ,er buta consequens est,nihil eiusdem natura intercedit,ut domvi ad domu,binarim ad ternarisi. . εχνανα qui Sunt quae cons quenter se habentia, mutuo se attingunt, ut munus, uel aster asseri,uel ὀρ-- domui mutuo contactu copulata. Continud quaes 'Sunt quorum extrema sunt sinum,

33쪽

IN PHYs IcA ARIs To. rsis linea lineae coniuncta aram extrema in uno puracto coniunguntlir. , Quot modis linus dicitum motus' Tribus. Est enim vel genere unus,uel specie, uel numero. Genere, ut abefacto,n refacto. Specie,ut haec albefactio cr haec albefactio.Numero , ut haec albefactio. Motussimpliciter er undiquas unus,ex quibus costat Tribus. Nam mobile sinum numero, er forma secundum quam motus fit, linam numero, er tempus, continuum ac sinum numero esse oportet. Sunt ne aliae unitatis in motu acceptiones, ac considerationes sunt:nempe secundu perfectionem,ut circularis,magis unus motus, quὶm qui secundum linea rectum fit,dicitur. De reliquis compendium confula. Qui motus cui motui cotrarius perfecte est Is qui est ex contrario in contrariu ,huic maxime oppositus est,qui est ex contrario in contrarium, ut exsumtate in aegritudine is quis ex aegritudine insanitate. Quomodo motus quieti opponituri Privative e non contraris,quapropter motus Cr motui er quirati opponipotest,non tamen eade forma oppositionis. Motus cuina quieti opponitur,ei ne unde motus incipit, termino scilicet a quo,an ei, in qua res moueri de nit,termino scilicet in que sopponatur illi quieti, untae motus incipit :altera. n. quies, secunda qua res moneri desinit,est perfectio motus, et co ummatio,qua. re ei contrariano est,cotrariaenim se matuo corra pumission sero perficiunt.

34쪽

EROTEMATA' Est ne linea composita expunctis, ani momo ex his, quae Graeci uocant mνηματα , nos mutata esse, aut omnino cotinuum quodlibet ex infecubilibus quia bus danis Minime pro icto. Aut enim haec insecabilia sua contiguitate,aut continuitate, continusin effico

rent. Sed non contiguitate,quoniam contigua non diari possunt ex definitione contiguorum. Impartibilia enim non habent extremum: nam quod extremum habet, diuiditur in extremum ipsum, er id cuius exutremum est. Sed impartibile non admittit sectio onem, quare nec extremum habet, quapropter etiam neque contiguum neque continuum esse potest alteri

cuiusmodi haec demonstratio est s P sica. Nam Mathematici ut supra dictum est uia diuisionis propositumdemonstrant. - milest, quod in sexto libro Aristoteles demona strat s Issae quae in hoc libro sunt demonstrationes, de

motu sunt, quatenus is de numero continuorum est. Edsuero demonstrationes atque harum capita qui in compendio.

Quid inseptimo libro comprehensum est comparatio mouentium ad res motus, quarum demonstrautionum haec sunt cupita quaesequuntur: Omne quod mouetur,ab alio moueri. . 'Primu moliens priuignis motu necessario existe. re,neae in infinitapriem mouentia et mota protendi. Morum

35쪽

IN PHYSIcA ARISTO. . VNotum omnem finitum esse, er terminis contine fiexcepto circulari. Quaenam punt praecipuae demonstrationes in octaauo libron quarum capita haec sint,quae sequuntur: Motum lesempiternum, neque incepisse,nes desturum unquam. Vnde huius propositi argumenta venatos Paratim ex natura motus, partim ex natura temporis, quod cum semper fuisse ostendat, motum etiam semper extitisse probat Nam temporis intelligentia ne motu confitere nequit. cum motum sempiternum ostendit,quid deinde seqgitur,quod demonstrare conatur s Mobile esse semispiternu,corpus coelestescilicet, motorem etiam sempiternum,qui tamen neque perbe, neque per accidens moueatur, in nullo corpore, purifimone omni poatentia materis ἐmM αν,infinitae uirtutis mentem, quaesummum naturae bonum est, ex quo, at in prima philosophia inquit, κροκταπας ουρανὸς tata πασα cpuriet dest: totum coelum atque natura lima uersa dependet, Cr conferaeuatur , qui fit benea

dictus in seu

39쪽

TIO 1N PHYSIcEN, IN O P Ascientiarum genera, ipsiusq; Piso scae materia, scopus rexplicatur. VAE SVNT VIR Es

acpotentiae anime humatanae cumprimis nobiles, utri

que praestates, quarum uis una est appetendi,qua graci οροκτικι ,altera ratiocina si,quam Tisso susiocat. Prior quidem illa, qua 'appetendi uirtutem nominamus,ab intellectu er ratione nonprorsis se parata,uirtutis habitu, ac ueri b nidppetitione adeptionequeperficitur. Altera, coignoscendiscilicet , in rebus animo ac mente perciapiendis intelligendisq; tantummodo uersans, nulla re niugis expletur,quim ueritatis illi tri minime , cuia mendacijs perceptione. Proinde ecram reru qua 'cognos untur uarias ni rationes: neque enim omnes unius modi substantiaesunt, aut natara simili , quam rerum differentia Plato quos secutus, de republica, cognitionum genera diuidit. Nonillilla enitures, uel

40쪽

co MPEN. pHYs L Ontseparari nequeunt, quo in genere sunt ea,que a graecis uocantur ocie siοὶ , a nobis sensibilia, quo, Tum explicatio iure optimo Pissica nominabitur: Quaedamuero uniformae penitus materia carentes, quas Graeci αvλα appellitant, quaesub sensum ut phantasiam nusso modo cadunt, cuiusmodi est intellectus is, qui agens dicitur, crillae quae corpora coelestia mouent intelligentiae, quemadmodum senu fiunt Philosophi, atque id genus substantiae, q- coomani quodam nomine comprehensa , Graeci νοηφα uocant, quarum rerum tractatio explicatioque Theri .

ologia, primaque Philosophia dici consueuit. P stremo forin ιnt quaedam mediae inter utriusque generis ουσιας , quas si pra exposui: Quae a materia cogitatione separari, reuera autem a corporibus, quibus necessario insetat, euelli non possiligi,cuius nariturae sunt Mathematica,quae,ut Proesus inquit,αδια ρεφὸθ uπο α rip non habent,ut omni ex parce mis

i id dici posint, or similia diuinarum formarum

Ad haec, quoniam quidem neque extra corpora, nemque perseseconfi)tunt, quemadmodu Plutonici sunt

opinati, cum non ni ius δια σἐς quaedam in retabus corporeis inhaerentes, ob qsam caAsam a priore substantiarum genere discrimen habere iudicantur: quia uero intellectu a motionibus absoluta 'Halheismatica , er 4 materia libera percipiuntur animo ,