Praelectiones academicae Oxonii habitae annis 1832-1841

381쪽

quae rerum tenorem ipsa possit flectere, Verbi Vocibusquo ad libidinom serendis. Exemplo sint ea quibus claudit orationsem illam, Visa, nondum Udita, Trojanorum clade i:

Ea sunt, quae perfacile in malum torqueantur Sen- Sum praeSertim ambiguam quandam Vocis Vultusque flexionem usurpantibus Idona sonat clarius ipsa redeuntis salutatio :

Verum a Choro, Suum metum tuente graViSSimoae pulcherrime corrigitur impia Regina siquidum corrigendi vim habent ea, quae oram OS Oeent rationem formonis vel bono se malo ominati :

Studiosius ista, quaeSO, attendite,

Invenietis paucissimorum sane Verborum formulam, sed quae doctrinam habeat, interiore prorsu adyto hauriendam. Judico nimirum Eschylo lingua liOminum non Caeca sors, non insana rogit libido sudadeSt, adeS praesaga nescio quae Vis tum in nominibus deligendis, tum in iis, quae ecoro hominum QRSuquopiam videntyr sexcidero. Ergo ex hac quoquo

382쪽

s Maritum, olytiamnumra frigide incipi. PRAEL. XX. parte eum superna veritate consentientem eum habemus. Docent quippe Vates sacri, nomina apud populum Do dari plerumque non sine Deo non sino significatione quadam, quae ad indolem, mores, fortunas cujusque pertineat. X quo ossicitur, Vel nomen ipsum appellando, quo qui nominetur, teSSeram quandam praesentis dari Numinis. Adeo ne trivialem quidem rem absque Deo fieri Voluit, quaerat pietate, graVisSimus omnium Poeta. Verum redeamus ad ClytaemneStram; quae eum primas fere partes agat in ea Tragoedia, cujus summa sit, Deorum providentiam tueri non ab re erit, Si pauea quaedam asseremus, quae doceant se ab initio criminis tacito torqueri eam, angique animo, de Ruidolico conscientia numinis irati. Ac velim accuratius eam componat aliquis cum Xore Maebothis,

intenta jam atroci parricidio quae cum nulla religione teneatur, ne violet hospitis rogi vitam, mirabile est quam nullo Ogotio, facili quadam urbanitate usa, hune ipsum advenientem Xcipiat. Quod contra durius, invita quasi Minerva, prosteri vid0tur Clytaemnestra Suam de marito absente sollicitudinem. Principio, illa quam frigida, quo temporis puncto cortior fit, Trojam armis Graiorum succubuisso fl

383쪽

PRAEL. XX. cur ea nonmmqt rem tingua haereos. 371Vidotis non tam doleotari gloria conjugis, quam irasci quod ipsa nimis credulitatis urguebatur Aone ista quidoni prius offert quam fuerit a Choro admonita':

Doinde, cui non cordat datur suspicionis perquam acerbae locus, quod coactis adeo vocibus sal vero jubotvisum tandem longo post temporo l

Quam nullo prorsus affectu rumoris meminit saepius auditi de morte conjugis'

Quam putide se narrat confici lacrymis, Vigiliis, omniis mali ominis tum similitudines de trivio sumpta ingerit, amorem quendam operose fingendo minime ad normam veri amoris':

Hos autem sermones ideo Xcitandos putabam, ut satis constaret, vel impiae illi set atroci Rogins haesisse nonnunquam animum et linguam, Venturae justitiae metu. equo vero a ros Chorum se sollit, ne otiose quidem adstantem, quin is, quid sibi vellent longae mulieris ambages, semel atque iterum miraretur Verbi gratia, Praeconem his alloquitur,

384쪽

s 2 De aditis Chori Auguriis. PRAE L. XX. non sine manifesta εἰρωνεία, OS Orationem Clytaemnestrae satis ambigi iam 'h:

Ecquid aliud consolis significari gravissima illius velut oraculi clausula q

His disserto fatentur sonos, Velle se quidem nefaria consilia pandore, sed obstare metum oeci cujusdam sati, τεταγμενης μιο aς, UB Deorum pSorum effata, μοῖραν εὐθε60ν, OPI Ceat quodammodo, et Voto quidquam proficere. Ita sit, magno Regis infortunio ut quamvis aestuantibus animis taceant. Quin et Cas- Sandrae, Clara Vaticinanti, non plenam habent dona, usque O, dum VOX moribundi etiam Regis aures so-riat. Quo autem plures undique suspiciones ingerantur, eo magis miretur aliquis generosam Agamemnonis

fiduciam, ac simplicitatem vero militarem, immo germanam pietatem sine fuco o fallaciis qui nulla unquam formidine commotus ita se laudibus offerri, propter rojam devictam, patitur, ut caelesti tamen numini omnem omnino gloriam tribuat:

πρῶτον μεν Αργος καὶ θεους ε cc ορίους δίκη προσεισεῖν.

Nescio quidum an nullum apud Poetam sexto in-

385쪽

PRAEL. XX. Teneriora quo dam de Iphigenia. 873 genus magnaeque indoli eXemplar, adeo omnibus numeris absolutum, quod paucis adeo Versibus sit confectum. Fuit hoc videlicet omni tempore primariorum Vatum proprium et praecipuum, ut quod caeteris

erat opus diuturni laboris ac multiplicis industriae, id o oos iore uno quasi ponicilli actu. Ill ud praetor a religiosum habet Clytaemnestra, quod nullo non tempore prae se fert, quicquid per eam fiat in maritum atrocius o gravius, id omne ultionis justissimae, ae divinae quidem rationem ha-boro. Hoc illud erat, quod non solius Iphigeniae, verum etiam Cassandro o Chryseidos mentionem adeo acerbam subindo injicit ' :

Iphigeniam autem nominando, neSeio quomodo, mollior fit eadem, ac propior muliebris sensu PQ

Novit, ut vi dotur, schylus dulcissimo luctu temperare atrocem materiam, Oeat in partes tenerrimo matris affectu Atque etiam, ubi nondum sepulto indigna atque aspera minatur, non meri UtitUr On-Viciis quin mollissimo carmine perditae filiae quasinaeniam Videtur cinero Q

386쪽

874 De Clytomnestra, ipso aedis momento PRAEL. X.

Superest, ut videamus quo animo fuerit in ipso caedis articulo facinorosa mulier. Quo in loco valdo dissimilom so praebet hahsperianae illius, cujus

modo nomen nominaVi. OStra quippe, nullo neque pudore nec metu obstricta, palam et aperte gloriari caede conjugis Ostentare fronti inspersam cruori8 maeulam ita tamen, ut Sese non suae injuriae ultricem, Sed laeso Deorum majestatis ac Vindicem mini- Stram vendit0t :

εμος, νεκρος δε, τῆσδε δεξιῶς χερός εργον, δικaί- τεκτο ς' τάδ' ωδ εχει.

Haec illa, ipso immanis flagitii momento eademtamon illico molliri paullatim, quo more Solent ferociores, Votorum semel laeti compoteS, et excusare primo phigeniam deinde Cassandram, OStremo etiam Chrysolita veluti quae rationes circumspiciat, quarum Ope commiSSum faeinu tueatur, non modo coram iis hominibusqu0, verum etiam tacito uicordis judicio. Quo portino se illud, de quo satis jam antea culpam ab ea non emo in unam arearum, Vel in malum Pelopidarunt Genium conferri. Atque hae demuti ratione se utcunque videtur levare ':

387쪽

PRAEL. XX. Quare sat ibi sacri ci mentio. 375

Ηae parte prae caeteris notanda videtur sacrificii mentio, semel et saepius injecta :

Rursus etiam, ubi scelus ipsum narratur :

Quo Spectat ea quoque elauSula, quam no ante itavimus; qua significatur, non tam Sua manu, quam daemonis cujusdam domo inimici, rem geri sacrificii potius quam ultionis ergo

Mirabilo est, quam bono ista omnia conveniant cum indolo hominum salsa oligione percitorum, quotieS id quod saepius occurrit volventi harum praeSertim gontium annales fuerit Deus placandu Sanguine, Qutyranni sive cujuslibet impii. Jam eadem, ipso no Tragoediae, litem Egisthicum Choro ita componit, ut doceat ibi satis Su- Perque jam esse Vulnerum ac domesticae caedi

Ad summam Clytaemnestra vel saevisentis arteS,

388쪽

3 6 Cassandroe persona quid sibi velit PRAEL. XX. nedum mitescentis, ita comparari arbitror, ut in ea

cornat aliquis quid in duris etiam et impiis possit

timor insitus Deorum. Quo magis credibile Sit, Cassandrae personam quasi paene Sacrosanetam induci; ne non constet, adesse corto Doum, et vigili Oculo contemplari mortalium Scelera, etsi hominibus malo feriatis per Otium foro aeludibrium nobiscum agere videatur. Ea nimirum Visos proph0tici carminis, dilato in longinquum eVentu, ut servetur interim memoria praesentis Dei, ne hominos in Epicuri domontium abeant. Quoniam igitur in scelus atrocissimum demissurus erat aulaea ,schylus, utique suspendendi erant animi, et spe Venturae ultionis utcunque reficiendi id quod eximium plane ha-b0t introitus Cassandro ; non modo propter eXpreSSavorbis vaticinia, sed multo magis ob uniVerSum personae jus et indoli colorem, tacite quodammodo clamantis, ADESSE DEUM. Quid volim, Oxemplis Oeonna. Primo in cenam ingredienti occurrit, uti meministis, Clytaemnestra, quae ovom hospitalem Satis frigide appellat, atque otiam captivam invitat in domesticorum sacrorum partem':

Quid sex altera parte Cassandra Principio, manente Clytaemnostra, altum silentium tanquam ea prorSUS soro indigna quae caeli interpretem vel aure semel audiret. Deinde, quasi Sola cum Deo suo relicta, fractis modo bacchari vocibus tum paullatim alloquontem horum sentire atque ita, Postquam Or-

389쪽

PRAEL. XX. cur ea placido forat incredulos. 377

currit omnos fero Musarum lugubrium flexus in oredire, ne tranquilla mento ultimum illud aio dicororebus mortalibus :

Quis non intelligit, Clytaemnestram Verbo tenus hancre intimaque mento, sacri adeSSθ DOOSque immortales coleret Illa, Volui vulgus hominum, in re modo solennos habet sormulas haec cum piis Vereque religiosis sonti omnia caelesti numine Ompleri. Doindo illud divinum plano etenim non alio ritu solo Deus Ipse Deus Ille veru ne ViVUS, Cum Ontumacibus et incredulis agere quod tam seque ac lenitor erat Cassandra spernentes Sua monita, immo vaticiniis irridonios Chorus enim, quo tempore Vel praecipue vicem ejus dolet, nequaquam tamen cessat denegaro, fidoni :

Issa placido cum incredulis argumentari',

Ita domum ovincitur hori fatalis pertinacia, eique, tanquam Vera Ruguranti dant manus u

Postremo, in mortem de cona digrediens, poenitere

390쪽

878 Cassandro oracula pausiatim esserri PRAEL. XX.

se ait calamitati non tam suae quam universi generis humanis:

Profitotur scilicet, acerbiorem sibi videri poenae caelitus immissae oblivionem, quam vel Priami vel Pelopidarum infortunia. Digna Sane Sententia quae Veniat in montem nunciae et interpreti Deorum immortalium. Ao orlegat aliquis oraculorem ejus Summam, quo tandem ordine aliud super alio, diris quasi gradibus ingeritur inveniset, ni fallor, eandem ferme Seriem, qua norimus usos misso ipsos vaticiniorum Judaeorum antistites. Initio, ut diximus, altum silentium ; deinde suspiria mera, gemitusque concisi mo abruptae quaSi particulae venturae cladis tandom aliquando, pertaeSa Silentii, rem aperit, crimen primo, deinde poenam, Verbis disertis palam Xplicans. Unum addam massandram auguriis eo fori terribiliorem, quo ipsius indoles onerior sit, ad misericordiam pronior qualem eum Ognoscimus Vel mentione lusciniae, ιι λιγείας μορον ηδόνος), Vel dulci illa, quam nos modo citavimus, sententia deplorantis durissimum mortalium animum, quem ne oorum quidem poenae altius Valeant penetrare Vel praecipuΘ, quod in patriam Versam atque in orditam Priami domum rovocetur identidem inexpleto animi dosi- durio ;