Primae lineae physiologiae in usum praelectionum academicarum /

발행: 1781년

분량: 406페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

381쪽

M ossibus educunt trahendo, cavernulas exiguas in magnas cellulas diducunt : iidemque ossa cur-

ant, varieque figurant.

DCCCCXII. Multum Hessio potest : ei tribuas

testium in scrotum descensum, postquam musculis abdominis vis irritabilis accellita ei cordis in pectus repulsionem . quando velamenta pectoris rn oia sunt : ei longius pectus, brevius abdomen & in Nnora ejus viscerae, quando aer in pulmonem receptus pectus dilatavit. Sed etiam ossa a museulorum , η vasorum, a mollissimi cerebr1 pressione varie e sculpuntur : & caro in tendinem vertitur.

DCCCCXIII. Uis derivationis a clausis arteriis umbilicalibus sangui nem in pelvim, & martus inseriores allicit : eadem, quando foramen o vale ab attractis auriculis arctatum est, Ventriculum cordis dextrum explicat : quando vitelli vasa longitudinem universam ovi Occuparunt, neque ultra potisunt produci, arterias umbilicales in pullo dilatat novamque membranam incredibili celeritate expliacat. Contra, sed ab eadem vi, postquam nova sanguini in aliqua vasa facilitas nata est , reliquae partes minus increscunt, quibus par sacilitas non accessit. Capitis incrementa minora sunt, postquam artus inferiores coeperunt grandescere.

DCCCCXIV. De humore dimata parte tenui, membrana nasci potest, in epidermidis exemplo . aut cartilago, ut fit in ossibus, aut ipsum os aut demum lapidea natura, quod in testis animalium quaticorum est frequentissimum. Initia ossium morulia sunt & mucosa : inde in gelatinam consistunt, haec in cartilaginem confirmatur, nulla, quam videas partium, mutatione facta. DCCCCXV. Non perinde latenter cartilago in os mutatur. Nunquam id fit, nisi prius lineae &sulci cartilaginem percurrerint : quin ruber sanguis in vasa ossium viam sibi secerit; quin ea vassimanifesto ex truncis nutritiis in ossis interiora veA

382쪽

nerint, rectisque lineis in finem cartilagineum eo Poris ossis quasi impegerint, quem longius & longius ab osse medio removent. Circa ea vasa celIulosa tela subnascitur, & laminae, quas ipsa vasa videntur in tubum medullarem urgere. Denique in epiphysin, quae longe diutius & cartilaginea manet , & sanguinem negavit recipere, Vasa rubra per crustam finientem penetrant, tum alia, quae ab exterioribus artuum vasis adveniunt : ita etiam in epiphysi roseus nucleus nascitur, vasculosus, qui sensim auctus e vasis de superficie sua emissis r

liquam cartilaginem in osseam naturam convertit.

DCCCCXVI. In his ostibus longis manifestum

videtur, incrementum productis a cordis impetu artcriis deberi, sensim ad fines ossum extensis :duritatem vero particulis crassioribus, tum demum in cartilaginem depositis, quando ejus vasa rubrum sanguinem admittunt. Sed etiam callus osseus numquam convalescit, nisi cum rubra Vasa nuper su

nata penetraVerunt.

DCCCCXVII. Ossa plana ex membranae ea natura incipiunt. Super eam fibrae se dispergunt, laxo in principio rete, inde densiores, quibus pro basi

membrana est : porique & rimae inter eas fibrassensim arctatae, succo ost eo repletae, naturam demum osseam perficiunt. Etiam in his ossibus inter fibras recta vasa rubra incedunt. DCCCCXVIII. Succum osseum crassioribus particulis gravem inter fibras primaevas deponi callisubnascentis phaenomena declarant, qui ex intimo osse, non ex periosteo guttulis quibusdam exsudat,& sensim induratur. Sed etiam chemica analysis id de ossibus gluten extrahit, & circumfusum, ad fluidi conssistentis modum in ancylosi apparet, rimasque ossium, & suturarum intervalla manifesto complet. Crastas particulas terreas continet, quas varia experimenta detexerunt, & adhaerens manifesto r

hia colore suo distinguit.

383쪽

DCCCCXIX. Petiosteum ossa investit, ut membrana viscus, & ab eo cellulosae propagines vasa interiora ossium sequuntur : caeterum in periosteo neque fibrae rectae sunt, neque alveolorum, aut laminarum habitus, neque vasa rubra dum os in ovo indurescit; neque omnino periosteum ossi, praeter epiphysin adhaeret, cum natura ostea a medio a veniat, & est tenuissimum quo tempore os cartilagineum, caetera undique persectum est. In ossibus planis basim fibris osseis ubique praestat. DCCCCXX. Itaque caput grande, passim me branaceum, raris locis cartilagineum his prioribus gestatjonis diebus, ore profunde fissis, longisque

maxillis : dentium, etiam in maturo sortu rudimentis, quibus plurima membrana appenditur :cerebrum primo fluidum semper molle, magnum Aipsum, cum magnis nerVi S : Oculi grandes. pupilla per membranam clausa : pectus perbreve, sed expansite ob magnam cartilaginis portionem : abdomen amplum, membranis clausum, vastissimo hepate : bile innoxia, mucosa : intestinis sero irritabilibus, plenis viridi mollique nece, quando maturus nunc scelus est : renibus in iobulos divisis, magnis, grandillimis capsulis : pelve minima, ut Vesica, o varia & tubae de ea emineant : genitali systemate denso, nondum evoluto, nondum suos succos parante : glandulis Omnibus magnis, potissimum conglobatis, succo seroso plenis : cute primum pellucida, pene gelatinosa, inde cuticula molli, & unguento sebaceo obducta : adipe gelatinoso, inde grumoso : tendinibus mollibus, succulentis, nondum nitentibus. DCCCCXXI. Magnum est inter circuitum sanguinis in sce tu discrimen, inque adulto, id ut intelligatur, organa describere oportet, Per quae Perficitur. Primum est, glandula mollis, laXa, ex plurimis lobis, in cornua duo superjora majora, inferiora duo breviora collecta, qui cellulosa muti

384쪽

ta & longa laxaque utcumque conjunguntur, grandis in sce tu, magnamque partem tenens pectoris, in mediastini cavea, collique parte, sedet, & tota repletur, in ipsa sua intima fabrica, seroso, albo

liquore, quam non ostendas absque vulnere , e demque in adulto corpore, a pulmonibus auctis elisa, & ab aorta nune majori, sensim evanescit.

Quis usus glandulae 3 liquidi 8 Ignoratur omnino, sed & aliae omnes glandulae, & conglobatae maxime, in sce tu majores sunt, ut modo diximus. DCCCCXXII. Cavitatem pectoris brevem esse

diximus, quae comprimatur ab enormi mole hepatis, pulmones pro cordis portione exigui, solidi, ut fundum petant, qui ab omni aere mediis in aquis seclusi sint. Quare , cum tantam sanguinis copiam absque respiratione Pulmones transmittere nequeant, quanta in adultis transit CCXCII. CCXCVII. aliae viae in laetu parata: sunt, quibus maxima pars sanguinis ex vena umbilicati, &caVa inferiori, inaortam arteriam intacto pulmone transeat. Primaevo foetui nullus Ventriculus cordis dexter est, &adeo ampliter auricula dextra in sinistram patet, ut omnis sanguis qui per Venam eaVam advenit, continuo in aortam transeat, minima Particula excepta , quae minimum pulmonem εἴ inconspicuum adit. Deinde in Retu nunc ad ultiori, major quidem pulmo est, & angustior Via a dextra parte auriculae in

sinistram, cum canalis auricularis nunc totus intra cor resumptus, ipsaeque auriculae multo breviores sint : Et tamen partes, qui deXtram aurem cum sinistra conjungit, lato, ovali foramine, pertunditur, per quod sanguis, eX abdomine adveniens. Aaliquantum a valvulari auriculae dextrae margine LxxxIII. repulsus magno flumine in sinistrum sinum traniit. Sensim tamen membrana sinus utriusque retrorsum elevatur, & ad sinum pulmonalem, super ovale soramen, utrimque fibrilla suprema, tune multis ex ordine inferioribus, palmatis, annecti-

385쪽

tur. & exiguam, deinde majorem partem hujus soraminis obturat, ut solus transversim ovalis, Oblia quus, aditus liber lit, qui inter rotundum marginem, impositum foramini ovali, & valvulam increscentem liber elt, in maturo stetu decimae quintae sere parti ostii venae caVae aequalis. DCCCCXXIII. Eam autem viam esse sanguini, neque contra a sinistro sinu in dextrum quidquam fluere, omnia suadent. Nam & sanguinis columna in sinu dextro maxima est, ut major ne dari quin dem possit, sianguinis nempe ab Omni corpore r ducis : sinistra vero auris tanto pauciorem sanguianem, quam dextra, habeat, quanta pars per duetum arteriosum transit, hinc etiam multo minor ea dextra est : & valvula maturi suetus tanta est, & ita sinisterior isthmo, sive musculari arcu DCCCCXXII. ut impulsa a sinistris valvula tamquam velum foramen claudat, a dextris vero impulsa cedat libera. & flatum sanguinemve transmittat, ipsum etiam flatum a dextris immissum retineat, neque dextrorsum remittat.

DCCCCXXIV. Sed etiam de eo sanguine, qui

omnino dextrum cor subiit, exigua portio in pulmonem Venit. Nam pulmonis arteria, in sce tu major quam aorta, recta via continuatur in ductum arteriosum , majorem utriusque rami pulmonalis conjuncto lumine, majorem longe quam hiatus s raminis ovalis, qui in stortae partem, quae Vertebras prima contingit, sub ejus ramo subclavio, subit, atque adeo plus media parte sanguinis arteriae pulmonalis inseriori aortae dat, quem alioquin sinistrum cor, & rami ascendentes ac riae accepissent, quae ipsa causa est, quare aOrta, ubi ex corde prodit, in sce tu adeo parva sit. Ita & a pulmone Onus RVertitur, & magna pars sanguinis rectius ad umbili- eales arterias ducitur, & vires utriusque cordis in propellendo aortae sanguine uniuntur.

DCCCCXXV. Qui laetum in utero respirare dia

386쪽

Xerunt, paucissimis experimentis usii, sacillimum illud neglexeriint, quod ab aquis sumitur, in quibus laetus medius narat : tum a pulmonibus, in foetu constanter gravibus, fundumque in aqua petentibus : denique certam brevitatem pectoris negligunt, & pulmonum exiguitatem Num in brevi illo per Vaginam itinere aerem caprat, di mellius definiveris st suspicor posse certo in si tu , vegetum foetum, non nimis compressum, aliquando aerem dux jile, dum parte sui inter matris partes haesit. DCCCCXXVI. Cum sce tu uterus perpetUO ere Dcit, dum arteriae serpentinae, ab impulso sanguine extenduntur, & in rectitudinem se exporrigunt, dumque venae in truncos suos ab uteri magna mole compresstbs, sanguinem reddere impeditae. in sinus his mensiss intumescunt : denique dum menstruus sanguis in utero retinetur , neque in parvum hactenus embryonem Omnis impenditur. Ita crassities eadem manet, cum arteriarum venarumque copiosior

sanguis extenuationem fabricae silidae compenset. Cruidit inprimis ipse fundus supremus uteri, Ut tubae ex medio nunc utero gravido descendant. Exit adeo de pelvi uterus, ad colon Si ventriculum usque , ia abdoririnis viscera , vessicam , rectum intestinum comprimit. Os uteri in primis mentibus

sursum cum utero retrahitur, & de exitu vaginae Tecedit : a tertio vero mente descendit iterum jnque vaginam mergitur : Idem perpetuo brevius in aginae caecum fundum eminet : perpetuo etiam tenerescit, & de cartilaginea illa virginei uteri duritate in mucosam mollitiem laxatur. Non clausu in Unquam, muco simu Um I forte muco pariter Veli cularum in cervice uteri sitarum obducitur, ab aere defenditur. Denique & cervix, quae dju immutata mansit, ultimis demum gestationis mensi; bus Iipsa brevis fit, & osculum planum, latumque est, absque longitudine, & versus partus tempuS perperuo latius hiat. Una scelus grandescens, qui in te-

387쪽

CONCEPTIO. 375

nera aetate incerto situ suerat, & in media graviditate in globum frequenter actus erat, ut caput inter genua reconderet, suetus iste caput ponderosum magis & magis in pelvim demergit, & versus

uteri cervicem dirigit.' 'DCCCCXXVII. Varia nunρ incommoda in utero ad summum aucta sunt. Distentus a retento sanguine omnes suos nervulos habet irritatos : nihil enim vehemente tensione homini molestius est, nisi lentissima fuerit. A foetus capite in pelvim demerso intestinum rectum, vesica, uteri par cstrvici Propior magisque sensilis urgentur & dolant : sce- tu, Plenum incrementum nactus uterum undique distendit, eo majori cum incommodo, quod aquis nunc absumptis extantes artus, & caput, multo vehementius in uterum impingant. Placenta creditur & ipsa nunc maxima , nudam uteri interni Dejem distrahere. Ex his causis oriuntur vagi primo uteri irritati ad se vindicandum conatus, Adenique, quando summae hae causae nunc sunt, adeo molestus a capite scelus impacto, sensus nascitur, qualis Decis in recto intestino collectae est, quo adeo dolore mater ad partum moliendum cogitur. Tem-PUS partus novem solaribus mensibus emensis i gruit, in omnibus animalibus perinde definitum, etsi aliquot septimanis per suas causas aut accelerari potest aut retardari, ut tamen de iis causis constet , neque earum potestas nimium extendatur. DCCCCXXVIII. Tenesinis ergo Vexata mater non diutius serendis, adhibet vim omnem Vehementissimae inspirationis, qua viscera imi ventris, deorsum pulsa, uterum premunt DCCLVI. dum &uterus contractili vi laetum constrictus urget, qui solus etiam, absque nixu matris, Retum nonDunquam expellit. Manifesto tamen dissicultates itineris potissimum a nixu superantur, dum mollissimum nunc os uteri se a capite foetus patitur distendi.

Amnios nempe aqua plena, in conum a capite su

388쪽

tus expulsa, dilatat os internum uteri, attenua xur, distenditur, rumpitur, essivunt aquae, lubricant vaginae iter, laxant omnia. I unc nudum caput scelus, facie ad os sacrum ob ipsum pondus con-Versa, cunei modo impulsum, os uteri porro distendit, donec summo nixu matris, laxatis saepe nonnihil pubis ossibus, cum dolore intolerabili αtremore corporis universit, caput elidatur, & per vaginam dilatabilem, a nullo osse valde pressam, facilius prodeat. & insans in lucem edatur, etiam in quadrupedibus dissiculter, dissicillime in genere humano . cujus foetus grandissimo sit capite. DCCCCXXIX. Naturale homini est, unicum so

tum Partu eniti, quam legem cum omnibus majOribus animalibus communem habet, nili carni vora sint. Non raro tamen geminos faetus parit : rarius Paulo tres, neque unquam supra quinque. Non du-hium est, poste secundum fortum concipi, dum Prjor in utero est, cum frequenter omnino sceminae pepererint, quibus durus & osseus scelus dudum in utero retentus fuerat.

DCCCCXXX. Placenta, connexa fundo Uteri DCCCLXXXI. plerumque in maturo partu non difficulter solvitur, vi nixus levioris, a matre editivi attrahentis obstetricis. Ita flocculi placentae de uteri villis exeunt, sequitur sanguinis insigne profluvium, & secundis nunc mater liberatur. Una umbilicatis funiculus ligatur, non sine periculo sani& vegeti laetus liber relinquendus, & resecatur. Ita vena umb:llcalis omni sanguinis assiuxu privatur, sanguini arteriarum cognominum obstaculum in- iuperadjle Opponitur. DCCCCXXXI. Tunc uterus, super omnem modum hactenus distentus, contrahit se vi fibrarum elasticarum DCcCXLIII. tanta celeritate & robore, ut & manum obstetricis, & placentam non bene solutam saepe adstringat. Ita comprimuntur Vasa,

etiam Propria vi in minus lumen nitentia, uber-

389쪽

Timus sanguis in utero collectus exprimitur, effluit lochiorum nomine, purus primo, deinde, quando Vasa nunc connivent arctius, flavus & albjdus denique, & sanatur vulnus latum uteri, idemque ad molem, virginea non multo majorem, cito redit DCCCCXLIV. Sed mammae biduo, triduove a Partu, quo tempore lochiorum primus impetus deserbuit, insigniter nunc intumescunt, &, quae sero modico in gravida scemina stillabant , eae nune turgent seroso primum tenuique liquore, quem paulo post ipse chylus sequitur. Lac nempe chylo simillimum est, humanum tamen minus , album, spissulum , dulce , & dulcissimo sale essentiali laetum, sponte acescens, oleo tamen & lympha adjecta temperatur, hau νu odorato, volatili multa pinguedine, & aqua, & caseosa viscida, & terrestri, magis alcalescente materie mixtum. Diutius a pastu, jam verso in serum chylo, salsum sit. alcalescit, & foetui displicet. Naturam ciborum quorumdam . ut chylus, tape retinet, & medicamentorum. Causa auctae in mammii secretionis videtur in revulsione esse, & succedere suppressae magnae illi in utero secretioni, quae scelum aluit, uti diarrhoea sappressae perspirationi succedit. Nam& aliis locis, & ex ipsis vulneribus, lae Verum exivis te visum est. Et est: alioquin uterum inter & mammas, tum nervosa quaedam sympatiata, tum smilis ad album humorem generandum aptit ad O. Eumenim uterus in insantia, & graviditate manifestum gignit. Anastomosses autem mammariarum cum epi- gastricis . etsi verae , adeo tamen parvae sunt, ut nihil hic peculiare quaeri oporteat. DCCCCXLV. Mammae fiunt plurimo circumposito mollissimo, & albissimo, adipe, & conglomerata .landula, convexa, glebulis ex rubro lividis, r0tundis, duriusculis, facta, extus firma cellulosa te la obductis & conjunctis, in minores acinos seςeden-

bus, quae viro cum sceminis communis est. Vasa ipsi

390쪽

pluscula a mammariis internis adveniunt, & ab internis thoracjcis, demum ex humorali arteria,& omnja inter se prope papillam corri municant. Cum epigastricis vasis mammarii trunci, non tamen mammates communicant, venae etiam evidenistius. Nervi multi & majusculi, ut m culaneis pamtibus, a nervis inter costas superiores possitis ac

cedunt.

DCCCCXLVI. Ex glandula illa media mammae,& ex ambeunte pariter adipe, infinitis radjculis, duetus Oriuntur numerosi , tenerrimi, candidissimi, valde molles, & dilatabiles, qui undique ad mediam papillam, tum in cjrculum, qui basim sub tendit, tum in aream ejus circuli confluunt, &in radicem papillae emergunt. a vocamus cellulosumia cavernosum corpus, in quod sanguis effundi potest, I erectionem facere, ut in pene. Per eam papillam ducuntur viginti & ultra excretorii ductus lactiferi mammae, nulla inter se jpsos unquam facta anastomoti, in papilla multo quam prius angustiores, & in ejus laxo statu compressi, rugosi, collapsi, conniventes, in papilla vero ex titillati O- ne qualibet erecta recti, ostiolis inter cutaneas rugas latentibus patentes. In ductus lacti seros, ut in

alios excretorios canales, humor tenuis ex arteriis urgetur. Papillum area ambit. Plena sebaceis glandulis, quae teneram cutem defendunt, a frictione, a madore Per e tuo.

DCCCCXLVII. Hic primus infanti cibus est,

a lioquin homini saluberrimus. Eum tunc puer D Vit ea pere, quando nondum alterius ossicii humanieXperimentum secit. Complexus ore papillam, blanda vellicatione cogit erigi, premit labellis, ne aer medius subire possit, in irat una, spatiumque in Ore suo parat, aere leviori plenum. Sic pondus aeris, labiorum infantilium vis comprimenῖ. emulgent lac de papilla, alioquin sponte . prie copia, ad emanandum proclive, & fugit infans & alitur.

SEARCH

MENU NAVIGATION