장음표시 사용
331쪽
ex hoc aetatis gradu se ad exercitum C. Flacci patrui contulit. tribunos militaris eum P. Servili gravis Simo et Sanctissimo cive profectuS. quorum amplissimis iudicii Ornatu quaestor factus est. M. Pisone, qui cognomen frugalitatis, nisi accepisset, ipse peperiSSet. idem novum bellum Suscepit atque confestit. non Asiae testibus, sed accusatoribus contubernalibus traditUS. Hunc igitur virum, Laeli, quibus tandem rebus Oppugnas fuit P. Servilio imperator in Cilicia tribunus
militum ea res siletur fuit M. Pisoni quaestor in Hispania VOX de quaestura missa nulla est bellum reten8 e magna parte geSSit atque Una eum unam imperatore Sustinuit muta est huius tempori accusatio.
praetura iuris dictio, res varia et multiplex ad suspitiones et simultates, non attingitur at Ver in Summo et periculosissimo rei publicae tempor otiam ab inimicis eadem praetura laudabatur. est a testibus laeditur.' anto quam dico a quibu8, qua Spe, qua Vi qua re Coneitatis, qua leVitate, qua ege State, qua perfidia, qua audacia praeditis, dicam de genere universo et de condicione Omnium nostrum per deos immortalis iudices, vos quomodo is, qui anno ante Romae ius dixerat, anno post in
Asia ius dixerit, a testibus quaeretis ignotis, ipsi coniectura nihil iudieabitis in tam varia iuri dictione tam
multa decreta, tot hominum gratiosorum laeSae Oluntates quae Si umquam iacta non SuSpitio, quae tamen
Solet esse falsa, sed iracundiae vox aut doloris et is est et reus avaritiae, qui in uberrima re turpe compendium , in maledicentissima civitate, in suspitiosissimo negotio
maledictum omne, non modo crimen effugit praetereo illii, quae praetereunda non sunt nullum huius in privatis rebus factum avarum, nullam in re eeuniaria Ontentionem, nullam in re familiari sordem posse proferri. quibus igitur testibus ego hosce possum refutare nisi vobis Tmolitus ille vicanus, homo non modo nobis, Sed ne inter uos quidem notus, vos docebit qualis it L.
332쪽
vineiae maximne sanctissimum virum, Ve8tri Xercitus sortissimum militem, diligentissimum ducem, temperantissimum logntum quaestoremque cognoVerunt; UOm VOS Praesentes constantissimum Senatorem, iuStissimum prae
torem, amantissimum rei publicae civem iudicavistis doquibus vos aliis testes osse obetis, de is ipsi alios testis audietis at quos testis primum dicam, id quod
est commune, Graeeos non quo nationi liuic ego unus maximo idem derogem; nam si quis umquam de nostris hominibus a genere isto studio ne Voluntate non abhorrens fuit, me et esse arbitror et magis etiam tum, eum
plus erat otii fuisse sed sunt in illo numero multi boni, docti, pudentes, qui ad hoc iudicium de luet non sunt;
multi impudentes, insterati, leves, quos Variis de causis video concitatos. Verum tamen hoc die de toto genere Graecorum tribu illis litteras, o multarum artium disciplinam, non adimo Sermoni leporem, ingeniorum neu-men, dicendi copiam, denique etiam, si uno sibi alia Sumunt, non repugno testimoniorum religionem et fidem numquam ista natio coluit, totiusque huiusce rei qua sit 10 Vi8, quae Uetoritas, quod pondus ignorant undo illlidost: da mihi testimonium mutuum' num Gallorum, num Hispanorum putatur totum istud Graecorum est, ut etiam, qui Graece nesciunt, hoc quibus orbis a Graecis diei soleat sciant itaque videte quo Voltu, qua Confidentia didunt tum intellegetis qua religione dicant numquam Obi ad rogatum respondent, Semper accusatori plus quam ad rogatum numquam laborant quem ad modum probent quod dicunt, sed quem ad modum Se X-plidunt dicendo iratus haec dixit M. Lureo, quod, ut ipse aiebat, libertus erat eius turpi iudicio condemnatus: nihil dixit quod laedore clim cuperet impediebat enim religio; tamen id. quod dixit, quanto eum Pudore, quoi tremore et pallore dixit quam promptus homo P. Septimius quam iratus do iudicio et de villeo tamen haesitabat, tamen eius iraeundiae religio non numquam repugnabat inimieus M. Caelius, quod eum in re manifesta PutaSSet nefas esse publieanum iudicare contra publicanum, Sublatu erat e numero recuperatorum, tamen
tenuit se neque attulit in iudicium quicquam ad laeden-
333쪽
PRO L. FLACCO ORATIO l4. 285diim nisi volinatatum hi si Graeci fuissent ac nisi nostri
mores ac disciplina plus valeret quam dolor a simultas, Omnes e spoliatos, exatos, fortunis Versos esse dixis sent Graecus testis eum e voluntate processit ut laedat,
non iuris iurandi, sed laedendi verba meditatur vinci, refelli, coargui putat esse turpissimum ad id se parat; nihil curat aliud itaque non Optimu quiSque ne gravissimus, sed impudentissimus loquacissimusque deligitur. vos autem in lirivatis minimarum rerum iudiciis testem 12 diligenter expenditis etiam si formam hominis, Si nomen, si tribum nostis, more tamen exquirendo putatis; qui autem diei testimonium ex nostri hominibus, ut se ipse
SuStentat, ut Omnia Verba moderatur, ut timet ne quid
cupide, ne quid iracunde, ne quid tu minusve quam sit necesso dicat num illos item putatis quibus ius iurandum iocus est, testimonium ludus, existimatio Verba et ineptiae laus, merceS, gratia, gratullatio propOSita est
omnis impudenti mendacio sed non dilatabo orationem meam etenim potest esse infinita, si mihi libeat totius gentis in testimoniis dicendis explicare levitatem; sed propius accedam de his nostris testibus dieam. Velie 1s
mentem accusatorem nacti sumus, iudices, et inimicum in omni genere odiosum ac moleStum quem per his
nervis fore magno usui et amicis et rei publicae sed certo inflammatus incredibili cupiditate hunc causam necusationemque Suscepit qui comitatus in inquirendo lcomitatum dico immo vero quantus exercitus quae iactura qui sumptus quanta hargitio quae quamquam utilia sunt causae, timide tamen dico, quod Vereor ne Laelius ex his rebus, quas ibi suscepit gloriae cau8a, putet aliquid oratione mea Sermonis in sese aut invidiaee88 quaesitum itaque hane partem totam relinquam: tantum a Vobis petam, iudices, ut, si quid ipsi audistis communi fama atque Sermone de Vi de manu, de armis, de copiis, memineritis; quarum rerum invidia ego hac
recenti a nova certus est inquisitioni comitum numerus constitutus. Sed ut hane vim mittam, quanta illa Sunt, quae quoniam accusatori iure et more Sunt facta, reprehendere non OSSumVS, queri tamen cogimur primum quod
distributis partibus sermo est tota Asia dissipatus. Cn.
334쪽
286 M. TULLI CICERONIS Pompeium, quod L. Flacco esset vehementer inimicus,
contendisso a D. Laelio, paterno amie ne perneee8Sario, ut hunc hoc iudicio arcesseret, Onan Inque ei Suam uetOritatem, gratiam, copias, Ope ad hoc negotium confieiendum detulisse id hoc veri similius Graecis hominibus videbatur, quod paulo ante in eadem provincia familiarem Laelium Flacco viderant Pompeii autem auctoritas cum apud omnis tanta est quanta 8Se debet, tum X collit in ista provincia, quam nuper et praedonum et regum bello Eboravit adiunxit illa, ut eos, qui domo exire nolebant, testimonii denuntiatione terreret, qui domi stare 1 non poterant, iugo et liberali viatie commoveret. Sic adulescens ingenii plenus locupleti metu, tenui praemio,
Stultos errore permovit Sic Sunt expressa Sta praeellara, quae recitantur, SephiSmata, non Sententii neque auctoritatibus de charata, non iure iurando constricta, Sed porrigenda manu profundendoque clamore multitudinis concitatae. O morem praeclarum disciplinamque, quam a maioribus necopimus, si quidem teneremus sed nescio quo pacto iam de manibus elabitur nullam enim illi nostri, sapientissimi et sanctissimi viri, vim contionis esse Voluerunt quae scisceret plebes aut quae populus iuberet, Submota contione, distributis partibus, tributim et centuriatim discriptis ordinibus, his sibus, aetatibus, auditis auctoribus, re mulios dies promulgata et cognita, iuberi
16 Vetarique Vol ierunt Graecorum autem totae res publicae
sedentis contionis temeritate administrantur: itaque, ut hanc Graeciam, quae iam diu suis consiliis percussa et adflicta est, omittam, illa Vetus, quae quondam opibUS, imperio, gloria floruit, hoc uno malo concidit, libertate immoderata ac licentia contionum eum in theatro imperiti homines, rerum Omnium rudes ignarique, ConSederant, tum bella inutilia suscipiebant, tum seditiosos homines uel iublieae praefietebant, uiam optime heritos 1 civis e civitate eiciebant quod si haec Athenis tum, cum illae non solum in Graecia, sed prope cunctis gentibus enitebant, accidere sunt solita, quam moderationem Utatis in Phrygia aut in Mysia contionum fuisse nostraS
contiones illarum nationum homines plerumque PrtUrbant: quid, tum soli sunt ipsi, tandem fieri putatis Θ
335쪽
PRO L. FLACCO ORATIO 15 20. 287 caesus os virgis Cymaeus ille Athenagoras, qui in fame
frumentiam Xportare erat usus data contio Laelio est processit ille, et Graecus apud Graeco non de culpa sua dixit, sed de poena questus est porrexerunt manuS; psephisma natum est hoc testimonium est nuper epu-luti paulo atque omni largitione Saturati Pergament, quod Mithridates, qui multitudinem illam non auctoritate
sua, sed sagina tenebat, se velle dixit, id sutores et o- Darii conclamarunt hoc testimonium es civitatis ego testis a Sicilia publico deduxi verum erant ea testimonia
non concitatae contionis, Sed iurati Senatus qua re iam 18 non est mihi conteritio cum teste vobis videndum ostsintne haec testimonia putanda adulescen bonus, honesto loco natus, diSertus, cum maXim ornatissimoque
comitatu venit in Oppi turn Graecorum; postulat contionem locupletis homines et graVis, ne sibi adversentur, testimonii denuntiatione deterret egentis et levis spe legationis et viatico publico, privata etiam benignitate prO- lectat opifices et tabernarios atque illam omnem necem civitatum quid est negotii concitare, in eum praeSertim, qui nuper Summo cum imperio fuerit, summo autem in amore CSSe propter nomen ipsum imperii non potuerit 3
mirandum ero est homines OS, quibus Odio Sunt nostrae a SecureS, Omen acerbitati, Seriptura, decumae, portorium
morti, libenter adripere facultatem laeden ii quaecumque detur momentote igitur, cum audieti psephi8mata, Non audire vos testimonia; audire temeritatem Volgi, audiro vocem levissimi cuiusque, nudire trepitum imperitorum, audire contionem concitatam levissimae nationis itaque perscrutamini penitus naturam rationemque criminum: iam nihil praeter speciem, nihil praeter terrorem ae minas
reperietis in aerario nihil habent civitates, nihil in
vectigalibus; duae ratione conficiendae pecuniae, ut VerSura aut tributo nec tabula creditori proferuntur nec tributi confectio ulla recitatur quam vero facile salsas rationes inferre et in tabulas, quodcumque Commodum St, referre soleant ex Cn. Pompei litteris ad Hypsaeum et Hypsaei ad Pompeium miSSiS, quaeSo, Cogno
guere his auctoribus dissolutam Graecorum consuetudinem
336쪽
licentiamque impudentem videmur nisi sorte, qui Cn. Pompeium, qui praesentem, qui nullo impellente fallo-bant, eos urgente Laelio in absentem et in L. Flaccum 2 aut timidos fuisse aut religiosos putamus. Sed fuerint incorruptae litterae domi nune vero quam habere auctoritatem aut quam fidem possunt triduo lex ad praetorem deserri, iudicum signis obsignari iubet tricesimo di vix deseruntur ne corrumpi tabula facile l)ossint, idcirco lux obsignatas in publico poni voluit at obsignantur corruptae quid refert igitur tanto post ad iudices deserantur an Omnino non deferantur 3
10 Quid si testium studium eum aestu satore Socinium est, tamenne isti testes habebuntur ubi os igitur illaeXSpectatio, quae Versari in iudiciis solet nam antea,
cum di Xerat necusator acriter et Vehementer eumque defenso Suppliciter demisseque responderat, tertius ille erateXSpectatu locus testium, qui aut sine ullo studio dice-22 nn aut cum dissimulatione aliqua cupiditatis hoc vero
quid est una sedent, X accusatorum SubSellii Surgunt, non dissimulant, non Verentur de subselliis queror utiae domo prodeunt; si Verbo titubaverint, quo revertantur non habebunt an quiSquam e SSe teSti poteSt, quem C-Cusator Sine Cura interroget nec metuat ne sibi aliquid,
quod ipse nolit, respondeat ubi est igitur illa haus oratoris, quae Vel in accusatore antea Vel in patrono spectari solebat bene testem interrogavit callide necessit η reprehendit, quo Voluit adduxit; convicit et elinguem red-23 didit quid tu istum roges, Laeli, qui, liriu quam hoe, TE ROGO, diXeris, plura etiam effundet quam tu ei domi ante praescripseris quid ego autem defensor rogem 3 nam aut oratio testium refelli solet aut vita laedi qua disputatione rationem refellam eius, qui diuit dedimus', nihil amplius in hominem dicendum est igitur, cum oratio argumentationem non habet quid dicam in ignotum querendum est ergo et deplorandum, id quod iamdudum facio, de omni accusationis iniquitate primum de communi genere testium ; dicet enim natio minime intestimoniis dicendis religiosa propius accedo nego 8Seista testimonia, quae tu ipse psephismata appellas, Sed
fremitum egentium et motum quendam temerarium Grae-
337쪽
PRO L. FLACCO IRATIO 1 27. 289culae contionis intrabo etiam magis qui ge88it, non adest; qui numerasso dicitur, non est deduetus privatae litterae nullae proferuntur publieae retentae Sunt in no-CUSatorum potestate. Summa est in testibus hi vivunt cum inimicis, adsunt cum adversariis, habitant cum ne cusatoribus utrum hi tandem diseeptationem et cogni 24tionem veritatis an innocentiae hibem aliquam aut ruinam fore putatis multa enim sunt eius modi, iudiceS, Ut,
etiam si in homine ipso, de quo agitur, neglegenda Sint,
tamen in condicione atque in exemplo pertinae8cenda Videantur. Si quem infimo loco natum, nullo splendore 11 vitae, nulla commendatione famae defenderem, tamen civis a civibus communis humanitatis iure a misericordia deprecarer, ne ignoti testibus, ne incitatiS, ne accusatori consessoribus, Convivis, Contubernalibus, ne hominibus levit ut Graecis, crudelitate barbari ei 'em ne SuP-plicem vestrum dederetis, ne periculosam imitationem
exempli reliquis in posterum l)roderetis. Sed eum L. 25Flauci res agatur, cuius familia qui primus consul factus est, primus in hac civitate consul fuit, cuius virtute regibus exterminatis libertas in re publiea constituta est, quae usque ad hoc tempus honoribus, imperiis, rerum
geStarum soria continuata permansit, eumque ut hae perenni contestataque Virtute mutorum non modo non
degeneraverit L. Flaccus, sed qua maXime florere generis sui gloriam viderat, iudem patriae in libertatem vindicandae praetor adamarit, in hoc ego reo ne quod pernicioSum exemplum prodatur pertinae8eam, in UO, etiam si quid errasset, omnes boni conivendum esse arbitrarentur quod quidem ego non modo non OStulo, Sed contra 26
ximo intentis oculis, ut aiunt, acerrime contemplemini. nihil religione testatum, nihil veritate fundatum, nihil
dolore XpreSSum contraque Omnia corrupta libidine iracundia, Studio, pretio, periurio reperientur. Etenim iam universa istorum cognita cupiditate, ac , cedam ad singulas querella CriminationeSque Graeeorum. classis nomine eeuniam civitatibu imperatam queruntur; quod nos factum, iudices, confitemur: sed si hoc crimen est, aut in eo est, quod non licuerit imperare, aut
338쪽
in eo, tuo non opus fuerit naVibu S, aut in eo, quod nulla hoo praetor Classis navigarit licuisse ut intellegas, cognosce quid me Consule Senatu decreverit, cum quidem nihil a superioribus continuorum annorum deeretis
opus fuerit claSSe necne quaeramus utrum igitur hoo Graeci statuont aut ullae exterae Natione an noStri praetores, O Stri duees, nostri imperatores o quidem existimo in ius modi regione atque provincia, quae mari cineta, portubus distincta, insulis Circumdata esset, non Olum praesidii, sed etiam ornandi imperii causa navigandum 2 fuisse haec enim ratio ac magnitudo animorum in maioribus nostris fuit, ut eum in privatis rebus suisque Sumptibus, mininio contenti, tenuissimo cultu Viverent, in
imperio atque in publica dignitatu omnia ad gloriam
Splendoremque revolarent quaeritur enim in re domo
stica continentiae laus, in publien dignitatis quod si etiam praesidii causa classem habuit, quis erit tum iniquus qui reprehendat 3 nulli orant praedones.' quid Θnullos foro quis praestare poterat 'minuis inquit glo-29 iam Pompeii. immo tu auges molestiam illo enim cla8Si praedonum Urbis, Ortus, receptacula Sustulit, pacem maritimam Summa virtute atque incredibili coloritate confecit illud vero neque suscepit neque suscipere debuit, ut, Si qua Spiam navicula praedonum apparui S-Set, neeuSandu Videretur itaque ili se in Asia, cum omniniam elin terra marique confecisset, Classem tamen isdem
istis civitatibus imperavit; quod si tum Statuit OPUS SSe,
eum ipsius praesentis nomine tuta Omnia et paenin SSO
poterant, quid, cum illo decessisset, Flacco existimatis, statuendum et faciendum fuisse quid nos hic nonne
ipso Pompeio auctore Silano et Murena consulibus decrevimus, ut classis in Italia navigaret nonne eo ipso tempore, cum L. Flaccus in Asia remiges imperabat, nos hic in mare superum et inferum SeStertium ter et quadragien erogabamus quid postero anno nonne M. Curtio et P. Sextilio quaestoribus poeunia in classem est erogata quid hoc omni tempore equites in ora maritima non fuerunt illa ost enim gloria divina Pompeii primum praedone eos, qui tum, cum illi bellum maritimum geren-
339쪽
PRO L. FLACCO ORATIO 28 32. 29 Ictum datum est, toto muri dispersi vagabantur, reduetos osse omnis in potestatem, deinde Syriam S Se nostram, Cisseium tonori, Cyprum per Ptolemaeum regem nihil nudero, praeterea Cretam Metelli Virtute esse nostram, nihil osse undo proficiscantur, nihil quo revertantur, Omnis Sinus promunturia, litora, insulas, urbi maritimas claustris impuri nostri contineri quod si Flacco praetore uel nemo in mari praedo fuisset, tamen huius diligentia re prehendenda non esset ideirco enim, quod hi classem habuisset, existimarem non fuisse quid, si L. Eppii, L. Agrii, C. Cestii equitum Romanorum, huius etiam elarissimi viri Cn. Domitii, qui in sin tum legatus fuit,
testimonio doceo O pS tempore, quo tu nega ClaSSem habendam fuisse, compluris a praedonibu eSSe aptOS, tamen Flacci consilium in remigibus imperandis reprehen- dotur ciuid si otiam occisus est a piratis Adramytenus homo nobilis, cuius est fore nobis omnibus nomen nuditum, Atynnas pugil Olympionices hoc est apud Graecos,
quoniam cie eorum graVitate dicimuS, prope innitis et gloriosius quam Romae triumphas Se at neminem episti. quam multi orae maritimae clarissimi viri praefuerunt, qui, cum praedonem nullum cepiSSent, mare tamen tutum praestiterunt casus est enim in capiendo, loeus, Ventus, coasio defendendi facilis est cautio, non solum hi tibialis occultorum locorum, sed etiam tempestatum conversione et moderatione reliquum S Ut quae ,Ἀratur utrum ista Classis cursu et remis an sumptu tantum
o litteris navigarit num igitur negari potest, cuius rei cuncta testis est Asia bipartito classem distributam fuisse, ut una par Supra Ephesum, altera infra Ephesum navigaret hac classe M. Crassus, vir amplissimus, ab Aeno in Asiam, his navibus Flaccus ex Asia in aquiloniam navigavit in quo igitur praetoris est diligentia requirenda in numero navium et in discriptione aequabili sumptus dimidium eius, quo Pompeius erat usus, imperaVit num potuit parcius discripsit autem eouniam ad Pompeii rationum, quae fuit adcommodata L. Sullaudiscriptioni, qui cum omnis Asiae civitates pro portione in provincias diseripsisset, illam rationem in imperando sumptu et Pompeius et Flaccu8 SeduluS St. neque St
340쪽
sa illime tamen ea Summa completa. non resert ' Vero.
quid lueretur cum enim genus imperatae pecuniae Suscipit, id, quod tu crimen e 88 Vis, confitetur qui igitur probari potest in ea pecunia non referenda crimen sibi ipSum facere, in qua crimen esset nullum, si referret atenim negas fratrem meum, qui L. Flaee Sueeesserit, pecuniam ullam in remiges imperasse equidem Q. fratris mei hae laudo delector, sed aliis magis graVioribus atque maioribus aliud quiddam statuit, aliud vidit existimaVit, quocumque tempore auditum quid osse de praedonibus, quam vellet Subito classem e Comparaturum.
denique hoc primus frater meus in Asia fecit ut hoc
sumptu remigum civitate levaret crimen autem tum videri solet, cum aliquis sumptus instituit eos, qui antea non erant instituti, non eum successor aliquid immutat
de institutis superiorum. Flaccus quid alii postea facturi e 88ent Seire non poterat; quid fecissent videbat. Sed quoniam de communi totius Asiae crimino est dictum, adgrediar iam ad singulas civitates ex quibus
sit sane nobis prima civitas Acmonensis citat praeco Voce maxima legatos Aemonensis procedit unus Asclepiade S. prodeant etiamne praeeonem mentiri coegisti 3 est enim, credo, is Vir iste, ut ei Vitati nomen sun auetoritate sustineat damnatus turpissimis iudiciis domi, notatus litteris publicis cuius de probris, adulteriis ac stupris exstant Aemonensium litterae, qua ego non Olum propter longitudinem, sed etiam propter turpis Simam obscenitatem Verborum praetereundas puto dixit publice datum drachmarum cui dixit tantum nihil ostendit, nihil protulit, sed adiunxit, id quod certe, quoniam erat domesticum, Oeere debuit, se privatim drachmarum cui milia dedisse. quantum sibi ablatum homo impudentissimusa dicit, tantum numquam est ausus ut haberet optare ab
A. sextilio dicit u dedisse et a suis fratribus potuit
dare Sextilius; nam fratres quidem consorte Sunt men-
dieitatis audiamus igitur Sextilium fratres denique ipsi
prodeant quam Volent impudenter mentiantur, et, quod numquam habuerunt, dedisse se dicant tamen aliquid forta8Se coram producti dicent in quo reprehendantur. non deduxi inquit Sextilium. cedo tabulas. non depor-