장음표시 사용
61쪽
M TULI CICERONIS PRO M. FONTEI ORATIO.
R oportuisse, an ita dissolvit, ut omnes alii dissol lveriunt num ita ego defendo M. Fonteium iudices, itaque
contendo, post legem Valerium latam . . . . te . . . Unestore usque ad T. Crispinum quaestorem aliter neminem solvisse hunc Omniunt superiorum hiatu autem Omnis,
qui postea fuerint, auctoritatem dico Secutos quid asseusas quid reprehendis nam quod in tabulis dodrantariis et quadrantariis, quas ait ab Hirtuleio institutas, Fonteii offieium desiderat, non possum existimare, utrum PSeerret an VOS in errorem dueere Velit quaero enim ab te, M. Plaetori, possitne tibi ipsi probata esse nostra RUSa, si qua in re abs te M. Fonteius accusatur, auetorem habet eum, quem tu maxime haudas, Hirtuleium qua in re autem laudas Hirtuleium Fonteius idem fecisse reperitur reprehendis soli itionis genus eodem modo II irtuleium dissolvisse publicae tabulite coarguunt laudas thim, quod do drantarias tabulas instituerit easdem Fonteius instituit et
eodem genere peeuniae nam ne forte sis nescius et istaStabulas existimes ad diversam veteris aeris alieni rationem pertinere, Ob unam causam et in uno genere Sunt institutae; nam cum publicanis, qui Africam, qui Aquileiense
R ite M nemo, nemo, inquam, iudices, reperietur qui Unum se in quaestura M. Fonteio nummum dedisse aut illum ex ea pecunia, quae pro aerario Solveretur, detraxisse dicat nullius in tabulis ulla huius furti significatio, nullum in is nominibus intertrimenti aut deminutionis vestigium reperietur atqui omnes, Si qui in hoc genere quaestionis aecusati Sunt, reprehensos Videmus primum testi
bus difficile est enim eum, qui magistratui pecuniam dederit, non aut induci odio ut dicat aut cogi re ione; deinde si qua gratia teste deterrentur, tabulae quidem
62쪽
certe ineorruptae atque integrae manent sit omnis amicissimos Fonteio fuisse tantum hominum numerum ignotissimorum atque alienissimorum pol iercisso huius capiti, consulitisse famne re ipsa tamen ne ratio litterarum Onfectioque tabulin uia habet liniae vim, ut ex neeeptis et datis quicquid fingatur ut surripiatur aut non constet ni Parent necepta populo Romano poeianias omnis isti rettulerunt: si protinus ullis neque magnas ut Solverunt aut dederunt, ut quod acceptuni populo Romano est, ideXpensum cuipiam sit, certe nihil potest esse detractum; sin aliquid domum tulerunt, e Corum ren e a ' deorum tominumque sidona tostis non invenitur in dueenties et triciens sestertio quam muliorum hominum3SQ8centorum amplius quibus in terris gestum negotium est illo, illo, inquam, loco, quem Videtis. Xtra ordinemne pecunia est data immo vero numnui nullus sine litteris multis commotus cst quae est igitur Sta accusatio, quae facilius possit Alpis quam paucos aerarii gradus ascendere diligentius lutonorum quam populi Ilomuni defendat orarium libentius ignotis quam notis
utatur, alienigenis quam domesticis testibus; limius se confirmare crimen libidine barbarorurn quam OStrorum liominum litteris arbitretur duorum magistratuum, quorum uterque in pecunia maXima tractanda procurandaque Ver8ntus est, triumviratus et quaesturae, rati sic redditur, iudiees, ut in eis rebus, quae ante stulo gestae Sunt ad multos pertinuerunt, confectae publicis privatisque tabulis sunt, multa signifientio furti, nulla alicuius delicti suspitio referatur. Iispaniensis legatio consecuta ost turbulentissimo rei publiea tempore, Cum adVentu
L. Sulla maximi exercitus in Italia civium dissiderent de iudieiis a legibus atque hoc rei publicae statu desperat quasi
gesima est 3 8 si umenti maximus umorus e Gallia, peditatus ampli88imae Copia e Gallia, equites umero plurimi e Gallia. Gallos post haec dilutius esse poturos, quod illi Venenum esse arbitrabantur.
63쪽
a Gallis nilii minus a quibus igitur a civibus Romanis, qui negotiantur in inllia. Cur eorum Verba non nudimus cur corum tubula Dul hie proferuntur in foetor intro atque insto accusatori, iudicia in Sector, inquam, et sagito tostis plus ego in hac causa laboris et perae consumo in poscendi testibus quam ceteri defensores in refutandis audaciter hoc dico, iudices; non temere con sirino referta Gallia negotiatorum est, plena ivium Romanorum; nemo Gallorum sine cive Romano quicquam negotii gerit nummus in Gallia nullus sine civium Romanorum tabuli commovetur: Videte quo descendam, tu dices, quani longe Videar ab eonSuetudine me et caution ac diligentia discedere una tabuline proferantur, in
quibus vestigium sit liquod, quod significo pecuniam
M. Fonteio datam unum e tanto negotiatorum, Colonorum, Publicanoriam, aratorum, PQCuariorum numero testem Pro dueant Vere neeuSatum esse Oneedam pro di immortales qua haec est causa quae defensio provincia Gallia M. Fonteius praefuit, quae constat e ei S
generibus hominum et civitatum, qui Ut Vetera nititum, partim nostra memoria bella eum populo Romano cerba ac diuturna gesserunt, partim modo ab Ostris imperatoribus subacti, nodo bello domiti, modo triumphis ac monumentis notati, modo ab Senatu gris urbibus quomuliati sunt, partim, qui cum ipso AI Fonteio ferrum e manu Contulerunt multoque eius sudor no abore sub
populi Romani imperium dicionemque ceciderunt os in i
ea doni pro vineia Narbo Murtius, Olonin nostrorum Ci-Vium, peculia populi Romani ac propugnaculum istis ipsis nationibus oppositum et obiectum est item urbs Massilia, de qua anto dixi, fortissimorum fidelissimorumque Ociorum, qui Gallicorum bellorum pericula populi
Romani copiis atque praemii Compeia Sarunt; S praeterea numerus civium Romanorum atque hominum honestissimorum huic provinciae, quae X hae generum ori
varietate constaret, M. Fonteius, ut dixi, praefuit: qui
64쪽
erant hostes, subegit; hi proXime fuerant, eo ex eis agris, quibus erant multati, decedere coegit ceteris, qui idcirco magnis saepe erant bellis Superati, ut Semper populo Romano parerent, magnos equitatus ad ea bella, qua tum in toto orbe terrarum a l)opulo Romano Orebantur, magna Deeunias ad eorum Stipendium, maximum frumenti numerum ad Ilispani senses bollum tolerandum gi imperavit is, qui gessit, in iudicium vocatur; Vos, qui in re non interfuistis, causam una cum populo Romano cognoscitis dicunt contra, quibus invitissimis imperatum est dicunt, qui ex agris ex Cn. Pompei decreto decedere sunt coacti dicunt, qui ex belli caede et fuga nunc primum audent contra M. Fonteium inermem consistere. quid coloni Narbonenses quid volunt quid existimant 3 hunc per Vos Ohint, se per uno incolumis existimantos se quid Massiliensium civitas hunc praesentem eis adfecit honoribus, quos habuit amplissimos; vos autem absens Ora atque Obsecrat, ut sua religio, laudatio, auctoritas inliquid apud vestros animos momenti habuisse 2 videatur quid civium Romanorum quae Olim tu e Stynemo est e tanto numero quin hunc optime de provincia, de imperio, de sociis et civibus meritum esse arbitretur. - . quoniam igitur Videtis qui oppugnatum M. Fonteium, cognosti qui defensum velint, statuite uno quid vestra aequitas, quid populi Romani dignitas postulet utrum colonis vestris, negotiatoribus Vestris, amicissimis atque antiquissimis sociis, et credere et consulere maliti an eis, quibus neque propter iracundiam fidem neque propter in-Jή fidelitatem honorem habere debetis quid si maiorem otiam hominum honestissimorum copiam adferam qui huius virtuti atquo innocentiae testimonio possint 8Se, tamenne plus Gallorum consensio valebit quam Summae auctoritatis hominum eum Galliae Fonteius praees Set, Scitis, iudices, maximos populi Romani exercitus in duabus Hispaniis clarissimosque imperatores fuisse quam multi equites Romani, quam multi tribuni militum, quales et quot et quotiens legati ad eos exierunt exercitu praeterea Cn. Pompeii maximus atque ornatissimus hiemavit in Gallia, M. Fonteio imperante satisne Vobis multo S, SatiSidoneos testis et conscios videtur ipsa fortuna esse voluisse
65쪽
PRO M. FONTEIO ORATIO 11 - 19 1 Tearum rerum, quae M. Fontei praetore gererentur in Gallia quom ex tanto hominum numero testem in hac causa producere potestis quis est ex eo numero, qui vobis auctor placeat eo nos iam huidatore et teste utemur dubitabitis otium diutius, iudices, quin illiid, quod initio vobis proposui, verissinium sit, aliud per hoc iudidium ilhil agi nisi ut M. Fonteio oppresso testimoniis
eorum, quibu multa rei )ublicae causa invitissimis in perata Sunt, Segniore postline ad imperandum ceteri sint, cum Videant O Dppugnare, quibus populi Romani imperium incolume esse non os Sit 3 obiectum est etiam, quaestum M. Fonteitim X in o rirum munitione fecisse, ut aut ne cogeret munire aut id, quod rimitum 8Set, ne improbaret. Si et coacti sunt munire Omnes et multorum per improbata Sunt, Certe utrumque salsum St, et ob aeationem pretium datum, cum inunianis nemo fuerit, et ob probationem, eum multa
improbata sint quid si lio crimen optimis nominibus delegare possumia et ita, non ut culpam in alios transferannis, sed uti doceamus eos isti munitioni praesuisse, qui facile officium suum et praestare et probare OSSunt, tamenne o omnia in M. Fonteium iratis tostibus freti conferetis cum maioribus rei publieae negotiis M. Fonteius impediretur et cum ad rem publicam pertineret iam Domitiam numiri legatis suis, primariis viris, C. Annio Bellieno et C. Fonteio negotium dedit itaque praefuerunt; imperaverunt pro dignitate sua quod visum est et prObaVerunt; quod vos, si nulla alia ex re, e litteris quidem OStris, quas exscripsistis, et missis et adhatis, certe Scire potuistis; quas si antea non legi Stis, nune ex nobis quid de eis rebus Fonteius ad legatos Suo SeripSerit, quid ad cum illi rescripserint cognoscite L. M. AD C.
ANNIUM LEG AD C. FONTEIUM LEG. . . A C. ANNI LEG.
C. FONTEIO LEG. satis opinor 88 per8picuum, iudices, iij hario rationem munitioni neque ad M. Fonteium pertinere et ab eis esse tractatam, quos nemo possit reprehendere. 9CO OScite nunc de crimine vinario, quod illi invi diosissimum et maXimum esse voluerunt crimen a laetorio, iudices, ita constitutum est, M. Fonteio non in Gallia primum venisse in mentem ut portorium vini in-
66쪽
stitueret, sed inita iam ne proposita ratione Roma profectum itaque Titurium Tolosae quaternos denarios in singulas vini amphoras portorii nomine exegisse, ' Croduni Porcium et Munium ternos victoriatos M. Vulcha li,ne Servaeum binos victoriatos M. atque in his locis se. Croduni o Vuldhalono ab eis portorium 8S OXnetum. si qui obiam nullo, qui vicus inter Tolosam et Narbonem est, deverterentur neque Tolosam ire vellent Elo Siodolii seantum sonos denarios ab eis, qui ad hostem porti:, tarent, Xegi 8Sent. Video, iudice S, S8 Crimen et genere ipSo magnum Vectigal enim esse impositum fructibus nostris dieitur et pecuniam permagnam ratione ista cogi potuisse confiteor et invidia vel f imum maXime enim
inimi et hanc rem sermonibus divolgari obierunt; sed ego ita existimo, quo maius crimen sit id, quod ostendatur esse falsum, hoc maiorum ab eo iniuriam fieri, qui id confingat voli enim magnitudine rei si oecuparennimo eorum, qui audiunt, ut difficilis aditus veritati
At hoc Galli negant. at ratio roruin et Vis ar- gumentorum coarguit. 30test igitur testibus iudex non credere cupidis et iratis et coniuratis ot ab religione
remotis non solum potest, Sed etiam debet et enim si,
quia Galli dicunt, idcirco M. Fonteius nocens existimandus est, quid mihi opus est sapiente iudiue quid no- quo quaesitore quid oratore non stulto diuunt ni in Galli negare non possumus hic si ingeniosi et periti tnequi iudicis has partis esse Xistimatis, ut, quoniam quidem testes dicunt, sine ulla dubitatione erodendum sit, Salus ipsa virorum fortium imocentiam tueri non
potest; sin autem in rebus iudicandis non minimam partem ad unam quamque rem existimandam momento tuo Suo ponderandam Sapientia iudicis tenet, videte ne mulio VeStrae maiores iravioresque partes sint ad cogitandum quam ad dicendum meae mihi enim semper una qua laede re testi non solum semel Verum etiam breviter in te Og indu e St, Saepe etiam non interroganduS, ne aut irato
facultas ad dicendum data aut cupido auctoritas attributa
67쪽
PRO M. FONTEIO ORATIO 20 25. 19esse videatiir: VOS et Saepius eandem rem inmis agitareo diutius uno de teste cogitare potestiS, et, Si quem OS interrogare noluimus, quae causa nobis tacendi fuerit existimare debetis quam ob rem, si hoc iudiei praescriptum lego aut officio putatis, testibus credere, nihil est cur alius alio iudico melior ut sapientior existimetur; unum est enim et imple aurium iudieium et promiscuo communiter stultis ac sapientibus ab natura datum.
quid est igitur, ubi licere possit prudentia ubi discerni ibi stultus auditor et credulus ab religioso et sapienti iuditio 3
nimirum ilhid, in quo ea, quae dicuntur a teStibus, Oniecturae et cogitationi traduntur, quanta auctOIitate, quantannimi aequitate, quanto pudore, quanta fide, quanta religione, quanto Studio existimationis bonae, quanta Cura, quanto timor dicantur an ero Vo id in testimonii , et , hominum barbarorum dubitabitis, quod perSaepe et nostra et utrum memoria sapientissimi iudices de clarissimis nostrae civitatis viris dubitandum non putaverunt qui
Cn. et Q. Caepionibus, L. et Q. Metellis testibus in Q.
Pompeium, hominem novum, non Crediderunt; quorum Virtuti, generi, rebus gestis sidoni et auctoritatem in testimonio cupiditatis atque inimicitiarum suspitio derogavit.
ecquem hominem vidimus, ecquem Vere commemorare POSSUmUS Parem consilio, gravitate, Constantia, ceteris virtutibus, honoris, ingenii, rerum gestarum ornamentis M. Aemilio Scauro fuisse tamen huius, cuius iniurati nutu prope terrarum orbis regebatur, iurati testimonio neque in C. Fimbriam neque in C. Memmium creditum e St. noluerunt ei, qui iudicabant, hanc pater inimicitiis Vinm, quem quisque odisset, ut eum te Stimonio OSSottollere quantus in L. Crasso pudor fuerit, quod ingenium, quanta auctoritas quis ignorat tamen is, cuius etiam sermo testimonii uetoritatem habebat, testimonio
ipso, quae in M. Marcellum inimico animo diXit, probare non potuit fuit, fuit illis iudicibus divinum ac sin- Igulare iudicium consilium, qui se non solum de reo, sed etiam de aucusatore debere iudieare arbitrabantur, quid fictum, quid fortuna ac tempore adlatum, quid pretio corruptum, quid spe aut metu del)ravatum, quid a cupiditatu aliqua aut inimicitiis prosectum videretur; quae Si
68쪽
iudex non ampleetetur Omnia Consilio, non animo aemente circumspiciet, Si, ut quidque ex illo loco dicetur, ex oraculo liquo dici arbitrabitur, profecto satis erit, id quod dixi antea, non surdum iudicum huic muneri atque officio praeesse nilii erit, quam ob rem illo nescio quis sapiens homo ac muliarum rerum peritus ad res iu- dicandas requiratur an Vero illi equites Romani, quos 8 nos vidimus, qui nuper in re publiea iudieiis quo maxinnis
floruerunt, habuerunt tantuna animi, tantum roboris, Ut
M. Scauro testi non crederent vos Volcarum atque Allobrogum testimoniis non credere timotis si inimico tosti Orodi non oportuit, inimicior Marcello Crassus aut imbria Scaurus ex civilibus studiis atque obtrectatione domestica quam huic Galli quorum qui optima in causa Sunt, equite S, frumentum, pecuniam Semel atque iterum ac saepius invitissimi dare coacti sunt cetori partim ex Veteribus bellis agro muliati, lartim ab hoc ipso bello siet Superati et oppre88 i. si qui ob aliquod emolumentum suum cupidius aliquid dicere videntur, eis credi non con-Venit, credo maius emolumentum Caepionibus et Metellis proposituri fuisse ex Q. Pompeii damnatione, cum tudiorum suorum obtrectatorem SuStulis Sent, quam cunetae
Galliae ex M. Fonteii ahamitato, in qua illa provincia prope suam immunitatem ac libertatem positam S Se arbitratur an si homine ipsos spectare convenit - id quod in teste profecto valere plurimum debet , non modo eum summis civitatis nostrae viris, sed cum infimo cive Romano quisquam amplissimus Gallia comparandus est scit Indutiomarus quid sit testimonium dicere mo-
Vetur eo timore, quo O Strum Ianu quisque eum in eumus locum productus est recordamini, iudices, quanto opereligi liaborare oleati non modo quid dicatis pro testimonio, sed etiam quibus verbis utamini, ne quod minus moderate positum, ne quod ab aliqua cupiditate prolapsum Verbum e8 Se identur voltu denique laboratis ne qua significari possit Suspitio cupiditatis, ut, et cum proditis, existimatio sit quaedam tacita de vobis pudoris ac religionis, et eum disceditis, ea diligenter conservata ne retenta identur. 2 credo haec eadem Indutiomarum in testimonio timuisse aut cogitavisse, qui primum illud verbum conSideratis-
69쪽
PRO 3I FONTEIO ORATIO 26 32. 21Simum nostrae consuetudinis arbitror', quo nos etiam tune utimur, cum ea dicimus iurati, quae Omperta habemus, quae ipsi vidimus, ex toto testimonio suo sustulit atque Omnia e scire dixit verebatur enim videlicet ne quid apud vos populumque Ilomanum de existimatione sua deperderet, ne qua fama ConSequeretur eius modi, Indutiomarum, talem virum, tam cupide, tam temere dixisse non intellegebat se in testimonio nihil praeter vocem et os et audaciam neque civibus suis neque necusatoribus nostris praestare debere. In Vero Sta na t.20 stiones religione iuris iurandi ac metu deorum immortalium in tostimoniis dicendis commoveri arbitramini, quae
tantum a Ceterarum gentium more a natura dissentiunt 3
quod ceterae ro religionibus suis bella suscipiunt, istae Contra Omnium religiones illae in bellis gerendis ab dis immortalibus pacem a Veniam petunt, istae cum ipsis dis immortalibus bella gesserunt hae sunt nationeS,AEURO 0 quondam tam longe ab suis sedibus Delphos usque ad Apollinem Pythium atque ad oraculum Orbis terrae vexandum ad spoliandum profectae sunt; ab isdem rentibus Sanctis et in testimonio relio Osis obsessum Capitolium est atque ille Iuppiter, cuius nomine maiores nostri vinctam testimoniorum fidem esse Oluerunt. O si is tremo his quicquam sanctum ne religiosum videri potest, qui etiam si quando aliquo metu adducti deos placandoses Se arbitrantur, humanis hostiis eorum aras ac templa funestant ut ne religionem quidem colere pos8int, nisi eam ipsam prius Scelere violarint quis enim ignorat eos usque ad hunc diem retinere illam immanem ne barbaram consuetudinem hominum immolandorum quam Obrum quali fide, quali pietate existimati esse OS, qui etiam deos immortalis arbitrentur hominum caede et Sanguine facillimo posse placari cum his vos testibus Vestram religionem coniungetis ab his quicquam sancte aut moderate dictum putabitis hoc Vestrae mente tam 923ca Stae, tam integrae sibi suseipient, ut, cum Omnes legati nostri, qui illo triennio in Gulliam Venerunt, omneSequites Romani, qui in illa provincia fuerunt, Onmo Negotiatore eius provinciae, denique omnes in Gallia qui
sunt 80cii populi Romani atque amici. M. Fonteium in-
70쪽
columem esse cupiant, iurati privatim et publico laudent. Vos tamen cum Gallis ' iurare malitis quid ut so uti esse videamini voluntatemne hominum gravior igitur vobis erit hostium volinatas quam civium ni dignitatem testium potestis igitur ignotos notis, iniquo aequis,
alienigenas domestistis, cupidos moderatis, mercennariOS
gratuitis, impios religiosis, inimicissimos huic imperio nunomini bonis ac dotibus et sociis ot civibus anteferre 33 ni vero dubitatis, iudicos, quin insitas inimicitin is tuo
li gente omne et habeant et gerant eum populi Romani nomino sic existimatis eos hie sagatos bracato Sque Versari, animo demisso atque humili, ut solent i, qui adsecti iniuriis ad opem iudicum suptilicos inferioresque consu riunt nihil vero minus: lii contra no utitur laeti
atque erecti passim toto foro, cum quibusdam minis et barbaro atque inunnni terrore Verborum; quod ego rO- secto non crederem, nisi liquotiens e ipsis necusatoribus vobiscum hiaul, iudices, audissem eum praeciperent
ut ea veretis ne hoc abs obito novum aliquod bellum Gallis , Cum Concitaretur. Si M. Fonteium iudi eos in causa do-ficerent omnia si turpi adulescentia, ita insanai, magi-
Stratibus, quo ante oculos Vestros gessit, convicti Vii O-rum bonorum testimoniis, legationibus flagitioso obitis, invisus suis omnibus, in iudicium vocaretur; si in eo iudicio colonorum populi Romani Narbonensium, fidelissimorum sociorum Massiliensium, civium Romanorum onmium testimoniis tabulisque premeretur, tamen OSSCtVObi magno opere providendum ne, quos ita adflictos a Vestris patribus maioribusque necopissetis ut contemnendi QSSent, eo pertimuisse et eorum minis et terrore Om-1', i moti S Se Videremini: nunc vero, cum laedat nemo bonus,
laudent omnes vestri cives atque socii, oppugnent ei, qui saepissime an urbem et hoc imperium Oppia arunt,
' cumque inimici M. Fonteii vobis ac populo liomanominentur, amici ac propinqui supplicent vobis, dubitabitis non modo vestris civibus, qui maxime gloria ac laude ducuntur, verum etiam exteris nationibus et genti-1ibus ostendero vos in sententiis ferendis civi parcere quam siqnl O ti edere maluisse magna mehercules causa, iudice S,s26 nbSolutionis cum ceteris causis hac est, ne quae in Signi S