Q. Horati Flacci opera;

191쪽

LIB. ΙΙ, 6 53-7, 5 17788 Cum pater ipse domus palea porrectus in horna Esset ador loliumque, dapis meliora relinquens. Tandem urbanus ad hunc quid te iuuat' inquit, amice, Praerupti nem'ris patientem uiuere dorso 292 Vis tu homines urbemque seris praeponere siluis γCarpe viam, mihi crede, comes terrestria quando Mortalis animas uiunt sortita, neque ulla est Aut magno aut paruo et suga quo, bone, circa, s Dum licet, in rebus iucundis uiue beatus, Vive memor, quam sis aeui breuisV. haec ubi dicta Agrestem pepulere, domo leuis exilit inde Ambo propositum peragunt iter, urbis auentes 100 Moenia nocturni subrepere. iamque tenebat Nox medium caeli spatium, cum ponit uterque In locuplete domo uestigia, rubro ubi cocco Tincta super lectos canderet uestis eburnos, 104 Multaque de magna superessent sercula cena, Quae procul extructis inerant hesterna canistris. Ergo ubi purpurea porrectum in ueste locauit grestem, ueluti succinctus cursitat hospes 108 Continuatque dapes, nec non uerniliter ipsis Fungitur ossiciis, praelambens omne quod assert. Ille cubans gaudet mutata sorte bonisqUenebus agit laetum conuiuam, cum subito ingensi 12 Valuarum strepitus lectis excussit utrumque. Currere per totum pauidi conclave, magisque Exanimes trepidare, simul domus alta Molossis Personuit canibus. tum rusticus haut mihi uita 116 Est opus hac' ait et ualeas me silua cauusque Tutus ab insidiis tenui solabitur eruOV.

Iamdudum ausculto et cupiens tibi dicere seruos Pauca reformido. Dausne 2 ita, Daus, amicum Mancipium domino et frugi quod sit satis, hoc est, Vt uitale putes age, libertate Decembri,

192쪽

Pars hominum uitiis gaudet constanter et urget Propositum pars multa natat, modo recta capeSSens, ς Interdum prauis obnoxia. saepe notatus Cum tribus anellis, modo laeua riscus inani, Vixit inaequalis, clauum ut mutaret in horas, Aedibns ex magnis subito se conderet, unde

12 Mundior exiret uix libertinus honeste, iam moechus Romae, iam mallet doctus Athenis Vivere, Vertumnis quotquot sunt natus iniquis. Scurra Volanerius, postquam illi iusta cheragra 16 Contudit articulos, qui pro se tolleret atque Mitteret in phimum talos, mercede diurna Conductum pauit quant constantior idem In vitiis, tanto leuius miser ac prior ille, 20 Qui iam contento, iam lax lane laborat. Non dices hodie quorsum haec tam putida tendant, Furcifer 2 ad te, inquam'. quo pacto, pessime laudas

Fortunam et mores antiquae plebis, et idem, 24 Siquis ad illa deus subito te agat, usque recuses, Aut quia non sentis, quod clamas rectius Sin, Aut quia non firmus rectum defendis et haeres Nequicquam caeno cupiens euellere plantam. 28 Romae rus optas absentem rusticus urbem Tollis ad astra leuis si nusquam es sorte uocat IS Ad cenam, laudas securum holus ac uelut usquam Vinctus eas, ita te felicem dicis amasque

32 Muod nusquam tibi sit potandum. iusserit ad se

Maecenas serum sub lumina prima uenire Conuiuam: nemon oleum seret ocius ecquis Audit γ' cum magno blateras clamore sugisque.

193쪽

LIB. II, 7 6-67 17936 Mulvius et scurrae, tibi non reserenda precati, Discedunt etenim lateor me' dixerit ille VDuci uentre leuem, nasum nidore Supinor, Inbecillus, iners, siquid uis, adde, popino. 40 Tu cum sis quod ego et fortassis nequior, ultro Insectere uelut melior, uerbisque decoris

Dbuoluas uitium γ' quid, si me stultior ipso 0uingentis empto ramis deprenderis aufer

44 uoltu terrere manum stomachumque teneto, Dum, quae Crispini docuit me ianitor edo. re coniunx aliena capit, meretricula Davum: Peccat uter nostrum cruce dignius acris ubi me 48 Natura intendit, sub clara nuda lucerna uuaecumque excepit turgentis uerbera caudae, Clunibus aut agitauit equum lasciua supinum, Dimittit neque famosum neque sollicitum, ne 5 mitior aut sormae melioris meiat eodem. Tu cum proiectis insignibus, anulo equestri Romanoque habitu, prodis ex iudice Dama Turpis, odoratum caput obscurante lacerna, 56 Non es quod simulas metuens induceris atque Astercante libidinibus tremis ossa pavore. 0uid resert, uri uirgis ferroque necari Auctoratus eas, an turpi clausus in arca, 60 Muo te demisit peccati conscia erilis, Contractum genibus tangas caput estne martio Matronae peccantis in ambo iusta potestas 2 In corruptorem uel iustior illa tamen se 64 Non habitu mutatve loco peccatu Superne, Cum te formidet mulier neque credat amanti. Ibis sub surcam prudens dominoque furenti

Committes rem omnem et uitam et cum corpore famam.

194쪽

ω Euasti credo, metum doetusque auehis; aeres, quando uerum paveas iteminique perire Possis, o totiens semos quae belua mptis, Cum semel effugit, reddit se praua eatenis2 et Non sum moechus' ais: neque ego, hercule, lur, ubi ua-Praetereo sapiens argentea. perlahmi Iam uaga promtiet frenis natura remotis. Tune mihi dominus, rerum imperiis hominumque 76 Tot tantisque minor, quem ter uindicta quaterque inposita haut umquam misera formidine priuet2 Adde super dictis quod non leuius ualeat nam, Siue uicarius est qui seruo paret, uti m 80 sester ait, seu conseruos tibi quid sum ego nempe Tu mihi qui imperitas, alii seruis miser atque Duceris, ut neruis alienis mobile lignum.

Quisnam igitur liber sapiens, sibique imperimus,M Quem neque pauperies neque mors neque uincula terrent, Responsare cupidinibus, contemnere honores Fortis, et in se ipso totus teres atque rotundus,

Extem nequid ualeat per leve morari, 88 In quem manca ruit semper fortuna. tot ne Ex his ut proprium quid noscere quinque talenta Poscit te mulier, uexat laribusque repulsum Persi indit gelida, mimus uocat eripe turpi se Colla iugo liber, liber sum' dic age. non quis: Vrget enim dominus mentem non lenis et acris Subiectat lasso stimulos uersatque negantem. Vel cum Pausiaca torpes, infaue, tabella, 96 Qui pereas minus atque ego, cum Fului Rutubaeque Aut Pacideiani contento poplite miror Proelia rubrica picta aut carbone, uelut sine uera pugnent, seriant uitentque mouentes 1 Arma uiri nequam et cessator Daus; at ipse Subtilis ueterum iudex et callidus audis. 68 metues EF1 m metuens γρα in Quaerea DL Nu res pr. Queres Quaeris 1 fuerisi I reduis et ais aut

195쪽

LIB. II, 7 68-8, 17 181 Nil ego, si ducor libo sumante tibi ingens Virtus atque animus cenis responsat opimis 104 Obsequium uentris mihi perniciosius est cur γTergo plector enim. qui tu inpunitior illa, Quae paruo sumi nequeunt, obsonia captas PNempe inamarescunt epulae sine fine petitae,108 Inlusique pedes vitiosum ferre recusant Corpus an hic peccat, sub noctem qui puer uuam

Furtiua mutat strigili qui praedia uendit, Nil seruile gulae parens habet adde quod idem

112 Non horam tecum esse potes, non otia recte Ponere, teque ipsum uitas fugitiuus et erro, Iam uino quaerens, iam somno allere curam; Frustra: nam comes atra premit sequiturque sugacem'. 116 Vnde mihi lapidem 'quorsum est opus γ' unde sagittas γ Aut insanit homo aut uersus facit'. ocius hinc te Ni rapis, accedes opera agro nona Sabino.

Ut Nasidieni iuuit te cena beati' Nam mihi quaerenti conuiuam dictus here illic De medio potare die. sic, ut mihi numquam c d uita suerit melius'. da, si graue non est,

Quae prima iratum uentrem placauerit esca. In primis Lucanus aper leni sui Austro Captus, ut aiebat cenae pater acria circum 8 napula, lactucae, radices, qualia lassum Pervellunt stomachum, siser, allec, saecula Coa. His ubi sublatis puer alte cinctus acernam Gausape purpureo mensam pertersit, et alter 12 Sublegit quodcumque iaceret inutile quodque Posset cenantis offendere ut Attica uirgo Cum sacris Cereris procedit suscus HydaspesCaecuba uina serens, Alcon Chium maris expers. 16 Hic erus: Albanum, Maecenas, sive Falernum Te magis adpositis delectat habemus utrumque .

196쪽

182 SERMONUMDiuitias miserast .sed quis cenantibus una,Fundani, pulchre fuerit tibi, nosse laboro. 20 Summus ego, et prope me Viscus Thurinus et infra, Si memini, Varius, cum Seruilio BalatroneVibidius, quos Maecenas adduxerat umbras. Nomentanus erat super ipsum, orcius infra, 24 Ridiculus totas simul absorbere placentas. Nomentanus ad hoc, qui, siquid sorte lateret, Indic monstraret digito nam cetera turba, Nos, inquam, cenamus auis, conchylia, piscis, 28 Longe dissimilem noto celantia sucum, Vt uel continuo patuit, cum passeris atque Ιngustata mihi porrexerit ilia rhombi. Post hoc me docuit melimela rubere minorem

set Ad lunam delecta quid hoc intersit, ab ipso Audieris melius. tum Vibidius Balatroni:

Nos nisi damnose bibimus, moriemur inultiV, Et calices poscit maiores uertere pallor 36 Tum parochi faciem, nil sic metuentis ut acris Ρotores, uel quod maledicunt liberius vel Fervida quod subtile exurdant uina palatum. Inuertunt Allisanis uinaria tota Vibidius Balatroque, secutis omnibus imi Conuiuae lecti nihilium nocuere lagoenis. Adsertur squillas inter murena natantis In patina porrecta. sub hoc erus haec gravida' inquit 44 Capta est, deterior post partum carne sutura. His mixtum ius est: leo, quod prima Venafri Pressit cella garo de sucis piscis Hiberi, Vin quinquenni, uerum citra mare nato, 48 Dum quoquitur cocto Chium sic conuenit, ut non Hoc magis ullum aliud), pipere albo non sine aceto, Quod Methymnaeam uitio mutauerit uuam. Erucas uiridis, inulas ego primus amaraS52 Monstravi inquoquere inlutos Curtillus echinos, Ut melius muria quod testa marina remittat '.

197쪽

LIB. II, 8, 18-90 183 Interea SuspenSa grauis aulaea ruinas

In patinam secere, trahentia pulueris atri 56 Muantum non Aquilo Campanis excitat agris. Nos maius ueriti, postquam nihil esse pericli Sensimus, erigimur. Rusus posito capite, ut si Filius inmaturus obisset, flere quis esset 60 Finis, ni sapiens sic Nomentanus amicum Tolleret heu, Fortuna, quis est crudelior in nos Te deus ut semper gaudes inludere rebus Humanisl V. Varius mappa conpescere risum 64 Vix poterat. Balatro, suspendens omnia 3SO Haec est condicio uiuendi' aiebat, eoque Responsura tu numquam est par sam labori. Tene, ut ego accipiar laute, torquerier omni 68 Sollicitudine districtum, ne panis aduStus, Ne male conditum ius adponatur, ut omnes Ρraecincti recte pueri comptique ministrent γΑdde hos praeterea casus, aulaea ruant Si, et2 Vt modo si patinam pede lapsus frangat agaso. Sed conuiuatoris uti ducis ingenium res Aduersae nudare solent, celare secundae' Nasidienus ad haec: tibi di quaecumque precaris, et Commoda dent ita uir bonus es conuiuaque comis; VEt soleas poscit tum in lecto quoque uideres

Stridere secreta diuisos aure susurros'.

Nullos his mallem ludos spectasse sed illa 80 Redde age quae deinceps risisti Vibidius dum

uuaerit de pueris, num sit quoque racta lagoena, Quod sibi poscenti non dantur pocula, dumque Ridetur fictis rerum Balatrone Secundo, 84 Nasidiene, redis mutatae frontis, ut arte Emendaturus fortunam deinde secuti Magonomo pueri magno discerpta serentes Membra gruis, sparsi sale multo non sine farre, 88 linguibus et sicis pastum iecur anseris albi,

198쪽

184 SERMONUM LIB. II, 8, 1 95Vidimus et merulas poni et sine clune palumbes, 92 Suauis res, si non causas narraret earum et Naturas dominus quem nos sic fugimus ulti, Vt nihil omnino gustaremus, uelut illisCanidia adstasset peior serpentibus Dis

199쪽

Ρrima dicte mihi, summa dicende camena, Spectatum satis et donatum iam rude quaeris, Maecenas, iterum antiquo me includere ludo: 4 Non eadem est aetas, non mens Veianius armis Herculis ad postem fixis latet abditus agro, Ne populum extrema totiens exoret harena. Est mihi purgatam crebro qui personet aurem 8 Solue senescentem mature sanus equum, ne Peccet ad extremum ridendus et ilia ducat'. Nunc itaque et uersus et cetera ludicra pono: Quid uerum atque decens curo et rogo et omnis in hoc sum; 12 Condo et compono quae mox depromere possim. Ac ne sorte roges quo me duce, quo lare tuter: Nullius addictus iurare in uerba magistri, Quo me cumque rapit tempestas, deseror hospes.

16 Nunc agilis fio et mersor ciuilibus undis, Virtutis uerae custos rigidusque satelles; Nunc in Aristippi furtim praecepta relabor

Et mihi res, non me rebus subiungere conor.

20 Vt nox longa quibus mentitur amica, diesque Longa uidetur opus debentibus, ut piger annus Pupillis, quos dura premit custodia matrum:

200쪽

186 EPISTULARUM Sic mihi tarda fluunt ingrataque tempora, quae Spem 24 Consiliumque morantur agendi nauiter id quod Aeque pauperibus prodest, locupletibus aeque,

Aeque neclectum pueris senibusque nocebit. Restat ut his ego me ipse regam solerque elementis. 28 Non possis oculo quantum contendere Lynceus:

Non tamen idcirco contemnas lippus inungui; Nec, quia desperes inuicti membra Glyconis,

Nodosa corpus nolis prohibere cheragra. 32 Est quadam prodire tenus, si non datur ultra. Feruet auaritia miseroque cupidine pectus: Sunt uerba et uoces quibus hunc lenire dolorem Ροssis et magnam morbi deponere partem. 36 Laudis amore tumes sunt certa piacula, quae te Τer pure lecto poterunt recreare libello. Inuidus, iracundus, iners, uinosus, amator: Nemo adeo serus est, ut non mitescere OSsit, 40 Si modo culturae patientem commodet Urem. Virtus est uitium sugere, et sapientia prima Stultitia caruisse. uides, quae maxima credis Esse mala, exiguum censum turpemque repulSam,

44 Muanto deuites animi capitisque labore;

Impiger extremos curris mercator ad Indos, Ρer mare pauperiem sugiens, per saxa, per ignes: Ne cure ea, quae Stulte miraris et optas, 48 Discere et audire et meliori credere non uis γ0uis circum pagos et circum compita pugnax Magna coronari contemnat Olympia, cui spes, Cui sit condicio dulcis sine puluere palmae γ52 Vilius argentum est auro, uirtutibu aurum. O ciues, ciues, quaerenda pecunia primum est; Virtus post nummost haec Ianus summus ab imo Prodocet, haec recinunt iuuenes dictata senesque,