Schedae criticae in Senecam Rhetorem selectae

발행: 1880년

분량: 61페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

p. 350,lT: Acis ι. I istu ιιι sub hoc colore usus est nihil est, inquit, in νι dia )ery ιlossus . hanc a)ὸ sentes Miri cl/ι est feram standam esse priae uisunt. - quasi digito siemlit illud vel it coni liuinitionem aliquam iudaciorem institui tenemus eam, si scribimus velut bestia ni pestiferia ι . . . Contr. X. l,l. p. 477,8 'uiu ad aetat tuant, 'er enero,nsen contenda H cum ullo, quamvis i ea ei Vuum tuu tu Seq/ι voluero,

etiam cuin lio confondam. Sic inde ab antiquissimis temporibus haec eduntur nemo ni sit, nemo dubitavit et tamen pro certo amrmaverim scribi oportere: quain vis sit , si eaeemplum tuum Nequi τοι/ero, et miri cum ilio contendendum. Atque neScio an Suffragentur huic emendationi etiam optimi codd. AB, in quibus scriptum est conditendam. Diximus de talibus locis, in quibus insertis singuli vocabuliS sublatisque interdum praeterea levioribus maculis veram lectionem sere restituisse nobis visi sumus nunc placet disputare de paullo maioribus quibusdam orationis desectibus, quo adhuc ut omnino non deprehensos aut minus circumspecte expleto videmuS. Ont r.

II. 9,9 p. 157 12 in sententiis Galli Vibii dictis a parte pauperis adolescentis, qui quominus diviti in adoptationem detur recusat,

recte sensit ursianu orationem hiare quare . . reli=Ondeo ne

uviferum patri filum, filiis patrem. Sed quod suspicatur Vibium

sertasse dixisse quore in adoptionem dari nolim quaeris, neque Verum Videtur neque probabile. Etenim omnino non instituunt isto modo rem rhetores, Si quem disSerentem faciunt contra ea

quae ab adversario obiici possint, Sed potius ipsum adversarium loquentem inducunt velut p. 349,1 M. Cato, inquit, coloni sui jiliam duxit uxorem. sed ingenuam. respondeo sed Cato. Ego ut ipsa verba non praesto, ita aliquanto probabilius puto suppleri haec: quare respuis divitias ' respondeo ne auferam agri ilium, fliis patrem. h. p. 168, de Fabricio munera regia

respuit.

Paullo confidentius iudicari potest de Contr. II. 13, 17.

p. 212,l2 Passienres, vir eloquentissimus et temporis sui primus orator, hanc subtilita em actionis non probabat Latroni se ει sentiri dicebat ideo, quia ista omnia semper tractanda per Seessent, si hese mulier iniusti repudi ageret eqs. Omnes codd. hic

32쪽

eXhibent ideo questiones pertractande per se Sententiam serepercepit ius stingius proboque quod demonStrativum l)ronomen intulit, Sed quoi Sum hae ambageS Simplicius et verius, nisallor, est ideo quia istae quaestiones pertractandae per

se essent eqS.

Contr. VII. 23,9. p. 365,23 Quid est, Noluit, quare elis

optare nisi q/od nuptias non vis LIO non tantum patimur, sed rogamus. Mireri haec pro Sani Venditari, postquam recte

difficultatem sensit Schultingius Nimirum apparet inter ista duo

enuntiata neque pacem neque OnVictum intercedere poSse nuptias

exigi docet orationis tenor Schultingi correctio hoc in hos

mutanti Sane Sati rudi eSt neque Satisfacere potest; ego malim: Quid est, inquit, quare velis optare, nisi quod nuptias non is ' an vis' hoc non tantum patimur, Sed rogamus. Periclitemur nunc, Si poSSimu paullo rectius intuere, quam

adhues factum est. de Contr. VIIII praefatione. Quae cum

in codicibus nostris in medio enuntiato desinat, etiamsi quis argumentum omnino non curaVerit, latet aruncum mos in manibus tenere. Itaque editores ad unum omnes cin Xitu duos steriscos notandi defectu causa appinXere, quo Signo et Sibi et rei satisfactum putarunt. λ Age vero considera mecum ipsum argumentum. Dicit Seneca se Montanum Votienum quondam interrogasSe, Cur declamare nosset Qui rationem aedditurus quaerit, miram ille Scire cupiat, honeStam an veram; - tum pergit, si libris nostriSsdem habemus, ita si honestam, ne nὶale adsueScam. qui declamationem myarat scribit non ut viscat, sed tu taceat eqs. at pol, Secro te, credibilene omnino est hanc ,honestam esse Montani rationem Porro vide Sis, quomodo ipse . eam perSequatur S. gr. p. 389,20 19 it Sc declamator emi se adprobare, non causam p. 390, sti initia eorum gratuita est; p. 39l,l nec tint in oratorem co=ὶTOboran ur quam multis perdomiti contumeliis puerit animum scolasticis deliciis languidum vero labores durarunt.

i Omnium sententiam disertis verbis fere explieavit J0h. Selii illingius n0t. p. 262 Sic multa deesse videntiu'. Id inde etiam colligo, quod M0ntanus Votienus adhue h0nestam tantum causam dedit cur non declamaret. et de ea n0ndum omnia est exsecutus. Post quae de vera egisse Videtur. vide praefat. init.

33쪽

verisimile fit quod veram rationem Montanus minime detrectaturus est, immo ad proferendani et quasi effundendam eam properare videtur. Quod si quaerimus quid tandem dicere potuerit, apte

conferatur consimili libri III praelatio ibi Di p. 45 IT Cassius

Severus diei Diligentius me tibi excusarem, tamquam huic rei non essem natus eqs.' Sic nostro loco p. 389, 14 potuit, sed nihil aio nisi potuit Montanus dicere haec nitrum vis hon tam an veram si honest , /qχιί huic rei he non natum puto;

Contr. VIIII. 25,3 p. 401, 13 Porci Latronis verba in bonis

codd. Sic traduntur: Facilius est ut qui alici meretrici dederithoniacidium neget, quam ut qui hoc quoque dederit quicquam vidi i tirunt m/mquam istud A B: istum mulierum oculis ostendi soles, ut ista iam saepe vidisset. Post yui quam aliquid intercidisse cum nemo it quin intellegat, percommode accidit, ut subsidio nobis sint Xcerpta, in quibus hoc certe enuntiatum plenum Servatum est ei Scripta in clausula voce negaris. Iam vero de eo quod e quitur OnStro Mimimon mirabilia protulerunt viri docti. Sanissim iudicio sensit ursianus latere hic vocabulum nimirum idque in textu posuit; sed hic quaestionem non absolvit: paullo plus in illa scriptura inesse et per se verisimile est et certi a gumentis infra demonstrabimus. Longe aliam viam ingressu est

Kiesstingius Xeu Bei tr. p. 25 , qui inde prosectus, quod nimirum

nusquam in his libris exstare videatur, asseverat scribendum SSe id licet Simulque agnoscendum vocabulum nimirum, hoc autem tamquam IloSSema expungendum. Qua in re virum de Senecat Cir etiam p. 257 22 P0lli Asinius nimi uiuam a linissa multitudii te declamavit si e quia porum in illis se declamationibus habuit duciam

8ive . . et p. 35l, ut scire illum huic materiae non inius idoneum rase, edmimis familiarem.

34쪽

optime meritum erraSSe pro certo habeo. Primum enim vidimus iam Supra data occasione esse hoc emendandi genus in his libris valde lubricum. Porro quiS, quaeso, unquam, ut interpretaretur videlicet adscripsit nimiruiu Et quam mirificum in modum conflata serent ista duo vocabula Tum vero manet difficultas maxima, quod totum illud nuntiatum neque cum praecedentibus ullo modo cohaeret neque per se intellegi potest. Similibus rationibus ductus atque ies stingius Sanderus' spreto Bursiani nimirum censet numquam Vocabulo alium rhetorem incepisse et pro vidimirum

scribit mihi Rus, quod si cui placuerit, habeat ibi. Ego, ut

tandem quid ipse sentiam aperiam, nihil arbitror Sse, cur non agnoScamu Vocabulum nimirum nemini ignotum, ad quod quasi ducit nos codicum scriptura, persuasum autem habeo et vidimirum nihil aliud esse nisi idi ni miri in et maiorem quam Vulgo autumentesse orationis desectum, intercidisse verba quaedam quae terminentur

vocabulo vidi et ad quae referri possit illud enuntiatum quod a particula nimirum initium capit. Quae verba qualia fuerint satis probabiliter mihi videor investigasse. Scribendum propono Facilis est, ut qui alia meretrici dederit homicὶdium neget, quam ut qui hoc quoque dederit quicquam negarit. Hominem', inquit,

occidi nuinquam vidi'. nimirum numquam istud mulierum octilis ostendi solet, aut ista iam saepe vidisset. Non puto opu SesSe fusius demonstrare hac demum ratione iustum effici sententiarum progreSSum, plene satisfieri codicum testimonio, apparere cauSam qua factum sit, ut nonnulla transiliret oscitans librarius. Hoc unum facere non possum quin addam, Simillimo modo locutum esse Fulvium Sparsum p. 402, Hominen inquit 'occidi numquam vidi. alioqui Flaminino praefore omnia alia vidisti Ceterum ut illud supplementum in universum Satis certum duco, ita OSSit quispiam dubitare, an pauciora verba Sufficiant Scribendumque tantummodo sit ut de re omnibus nota 'numquam vidi . sicut

p. 402,10 Silo Pompeius dicit: 'numquam vidi. adice si vis: nec

alio praetore Aere Iiotero

Contr. X. 33,2 p. 491,les Sua quo ψρι calamitas tamquam arx adsignatur, huic recta membra sunt si nemo imoratur

Quaestiones in Sen Rhet syntaetissae Part. I. p. 38.

35쪽

naturae nonne praeStat staturae 3 proceritas emicalit ita frangatur ut . . . reptet huic extisperitur radιcitus huic f=mii speciosa facies est potest formotisus mendicus esse relDrua membra inutilia sint eqs. Miror primum me in his Offendere an non sunt insana illa uia .rtirpentur radi stus quae ilia putas reserenda esse ΘImmo probatur anaphora satis dilucida inde a vocabulo huic novum miserorum cruciatuum genu inferri. Si ergo manca oratio,

neque utinis difficile est divinare, quid commemoratum uerit: radicisus extirpare vix poni potest nisi de oculis, et re vera de his in hac controversia saepius mentio fit; cs infra v. lxilli erutoso los, v. 19 eruantur oculi illius, p. 492,23 deme huic oculos.

Quod si attendimus totius orationis conformationem, OSSumus hanc fere commendare Scripturam huic eae imi oculi sunto eae-tirpentur radicitus.

Discedamus iam, si commodum est, ex hac lubrica regione et transmigremus in provinciam aliqua ex parte tutiorem. Sumus

enim nunc disputaturi de Simplicioribus quibusdam scribendi erroribus, positis in Similium litterarum syllabarum vocabulorum permutatione, quod genus, ut in omnibus libris calamo et atramento perscriptis, ita in eis, quibus ad refingendum Senecae pus nobis utendum est, latissime patet.' Atque saepissime quidem librarii

neque Sententiam neque Verba curante quos litterarum apices in exemplari suo agnoscere ibi Videbantur, eos religiosissime exaraverunt: unde fit, ut Satis certo talia menda fere possint elui eorumque Origo demonstrari, et frequenter una paucisve litteris mutati e monStris primo obtutu admodum mirificis proba et iuSta emergat sententia; - cuius rei exempla luculenta in Occurrent. Verum quoniam homines illi certe aliqua sermonis

Latini scientia 4mbuti erant, umerabilibus locis accidit, ut,

in Nonnulla id genus vitia per occasi0nem iam Iupra dum aliud agimus, c0rrigere studuimus.

36쪽

dum exemplar minus attente legunt, Singula quaedam vocabula sibi nota agnoscere sibi viderentur ac memoria fallacibusque imaginibus decepti in describendo laberentur. Et serpserunt

nonnumquam tale errores, interpolationes quidam vocant, minus proi)rie, Siquidem rati abest et consilium, paullo longiuS, ut vel unum constaretur e compluribus vocabulis vel comparerent voce a genuinis specie multum distantes. Conflatorum isto modo vocabulorum exempla in contextu disputationis invenientur, alterius illius o certum et notabile exemplum Statim proponam.

Contr. VIIII. 27 22. p. 429,6 issum tyrannicidam induxit

dicentem et colore' usus est: non iussum se a patre, quia aiebat

incredibile omnibus videri patrem coram tyranno caedi se iussisse, sed iniisse se tyrannicidi consilium, ut per hoc ad amicitiam Merveniret, per amicitiam ad tyrannicidium. Cur omisit hoc loco tessiingius tristem illam crucem An putabat offensam haec nullam habere At recte iam ron ovius mendum sensit Scripsitque pot) is caedendi pro tyrannicidi . hoc enim primo loco praepostere poni manifeStum est. Nostra aetate aliud prolatum est inventum Kontigerus enim Sati confidenter proposuit' sed iniisse se tyrannicidi consilium et patrem cecidisse, tit per hoc eqs. -- quod probare neque Ob id maXime, quod inconcinna fit et delumbatur argumentatio. Ego non dubito, quin rem quidem ac tetigerit Gronovius, in constituendis autem verbis parum probabiliter VerSatu Sit Vereor, ne temeritatis a quibusdam arguar, tamen affirmo Scribi debere sed iniisse se parricidi consilium, ut per hoc icitian perveniret, per amicitiam ad

tyrannicidium. Filii facinus saepius in hac controversia appellatur parricidium; se imprimi Quid tu tyrannicid Di facere non potes, nisi in IV ricidio exercueris manus ' Substituit igitur scriba vocabulum, quod in hae tota controverSi frequentissime legitur et vel in hoc ipso enuntiato occumit, pro vocabulo aliqua e parte simili, ceterum satis dissimili. δ)in Flagitat, ni fall0r Senecae e0nsuetudo ut scribatur mi hoc θ

edidit: t voluntate supero ni servata est in O , ut crudelis periret.

37쪽

Iam cetera, quae huc reserenda videntur, ordine depromamus. Suas VI 2, p. 24 23 Cesti Pia. Vos ego iadhuc, hiis immortales, invoco sic re lusuri estis maria Obstrate potius. Accuratae oppositionis indicio est potius, atque inde colligi potest sanitatis species diere vocabulum obstare. Procul dubio restituendum est: sic reclusuri estis iaria obstruite potius. i. p. 25, Ista marius numine suo deus regeret, adulteris clauderentur. Suas. IV. . p. 28,22 Qui vero in media se, ut praedicant, fatorum misere pignora natales inquirunt et primam aevi horam omniam amiorum habent nuntiam, quo ierint motu sidera, in qu discucurrerint partes, contrane deus steterit, an placidus astu erit sol an plenam lucem, an initia surgentis acceperit, an abdiderit in noctem obscurum caput luna Saturnus nascentem, an ad bella Mars sistem, an negotiosum in quaeStu Mer rius aeceperit, an blanda adnuerit nascenti Venus, an eae humili in sublime duppiter tulerit aestimant tot circa unum caput tumustuantis deos Facere non potui, quin totum hunc locum αττρολογικον valde contortum

sicut apud tesstinium legitur exscriberem non enim proponenda simpliciter est aliqua emendatio, sed exponenda plura de consormanda et distinguenda universa oratione. Quae Messiingius edidit neque ego intellego neque quemquam intellegere puto. Haasius, Ribbeckius, alii, ad Varia coniectura confugerunt; quibuSmissis potius quid ipse exputaverim Statim dicam. Censeo aut equo ierint motu graviu interpungendum SSe, ea Vero quae inde Sequuntur mi SuSpenSa esSe X Verbo aestimant. DeincepS reputa, quaeSo, commemorari lunam, commemorari Olem, comme

morari quinque Stella errantes, id quod non sine consilio fieri concedes. atqui habemus in fine hoc ἐπιπωνpια tot circa unum

Aliquid recondit et abstrusi in e0 quod sane in pleniorum codd. 0Str0rum archetypo exstitisse videtur servorum, latere ratus effecit uperorum. At simplicissimum et verissimum est, quod cod. V 0rreet0r effecit indeque descripsit cod. librarius, deorum, quod vocabulum etiam in antecedenti colo eodem sed usurpatur Ortus autem reor est ex e0, quod archetylii librarius, cum duo illa verba deorum servata legisset, in scribend mem0ria falsus alterum eum altero Onfudit.

Reetissime hic iudicasse puto Ribbeckium, qui quod odd. habent ad hunc delevit. Repetitum enim est ex eo quod praecedit v. 22 nihil

adhuc virgo eqN.

38쪽

caput tumustuantis deos Itaque ut Stellae errantes illae, ita solet luna hic debebunt haberi pro dei eorumque nomina Sic ex rari ut fieri solet in nominibus proprii S. Iam ver Si Spectamus illa contrane deus steterit, qualis hic potissimum significetur deus, non liquet. Immo tenemus inde ab his verbis tria orationis membra accurate distincta, quorum in primo agi videtur de sole, in secundo de luna, in tertio de Stellis errantibus ut autem tertium a Secundo recte segregatur, ita huius initium ab editoribus non recte constitutum est, qui cod. T correetorem secuti dedere an ple=ὶam lucem pro in plena=n omnino tollendum est illud , Sive ex Sequenti init. Sive aliunde natum est. Ceterum tertii membri primam particulam decurtatam esse bene monuit ouitZerus. ReStat, ut perSanemu primum membrum, quod manifesto vitio laborare intelleximus. Parvula mutatione opu est Scripsit, nisi egregie fallor, Seneca contrane durus steterit an placidus arifulserit Sol.

Suas. VI. . p. 38,3 altera divisioni Latronianae pars, qua posuit Ciceronem, etiamsi Antonium deprecaretur, Vitam impetrare non OSSe adumbratur pauciS, quorum initium in codd. nostris ita scriptum exstat deinde non iussurum de impetraulae beneficiam. Quibus iam Gr0novius ed. p. 38 decipi e non passus est. Sed quod ipse SubStituit non futurum dele vitae Lmpetratae benescium, tam violenter munere Suo functus Si quam Mess- lingius, qui nuper edidit non futuram fidem impetranti benescium. Scribendum videtur non futurum de imperturbatae bene- solum Cis. Sen. p. 73. imperturbata si licis occupation

bus qui . Contr. I. praef. T. p. 59,25 in deterius deinde cotidie data res est, sive luae temForum, nihil enim tam mortiferum ingeniis quam Lauri Sive cum praemium pulcherrimae rei cecidisset, translassum est omne certamen ad turpia multo honore quaestuque vigentia eqs. Qui fit, ut nemo intellexerit scribi oportere cum pretium pulcherrimae rei cecidisset Vix opus est afferre p. 53, quamdiu suus litteris honor, suum eloquentiae pretium erit. Contr. . , 6 p. 84,5 Romani Hisponis. Numquid hoc ιου , conluctatam te tamen cum viro, quem in illa volutatione necesse est prius suFer te fuisse' Adiciebat leno merito occisum

39쪽

populuin nunHyuta et lenonem Schultingitis scribendum coniecit adiciebo leno pro eo quod est in codd. odi est T raditiabat reno: acute profecto reposuit leno, sed leno nihil adiecit. Multo melius

Scripsit ursianus aiahat verum autem St, ni fallor, at aiebat leno YS.Cont r. I. 3 9 p. 98, 16 aiebat Cestias malle se casu videri factus quan deorum voluntate . . . itaque non probabat illud Triaria eqs. Recte universam orationem primu constituit Bursianus, sed quod Scripsit itaque mihi non placet Codd. ABV habent

apioqucle, Sub quo deliteScere Videtur pro)γtereaque , quippe exstiterunt iam tu odicum noStrorum archetypo, - non illo quidem, ut nuper quidam nimis confidenter asseveravit, maiusculis litteris eXarato, multa Scripturae compendia, habemuSque certum quendam locum, qui ad hanc quaestionem nonnihil faciat p. 206,24 librarius pro properat legit propter ad idque compendiose scripsit itaque eod. exhibet ps ad eodemque redit cod. B Scriptura Cad. Sic suspicor nostro loco olii exaratum fuiSSe pCeaquae, inde manasse quod nostri codd. habent viaquae. Cont r. I. 6, 11. p. 18,7 Omnes honestam matrem puellae dederunt, omnes diserunt qua misericordia discessisse motam, qua amore. Nolo nunc quaerere, quam vere tessiingius hic in Seruerit discessisse, contra in sequentibus nonnulla deleverit alia in his mihi oblata est difficultas, quam nemo enSiSSe Videtur. Etenim quid sibi velit matris puellae mentio non dispicio, non video, quam ob rem dicatur eam discessisse, atque id motam misericordia vel amore Dicta haec esse apparet de ipsius puellae facto: quapropter Scribendum propono omnes honestam mentem puellae dederunt. Cf. p. 348,2 habuit bonam mentem p. 400,27 ut salva pr inc a sit, optemus meretrici bonam mentem' Cont r. I. 7, 18 p. 129, 21 Hic sc Gargonius Hωτί se varium colorem excogitasse pro patre: ego, inquit, dictavi plani ho si manus non praecideritis. librario una syllaba excidit non et scripsit si praecideritis'. Omnes editores in cod. scriptura varium ΑΒ vorriunὶ acquievere mihi ea sutilis videtur atque pergaudeo idem Sensisse . uellerum: tamen quod ipse com-

40쪽

mentus est praei. tessi. p. XIII praeclarum, non probo Pro certo habeo Senecam Scripsisse hic putavit se vafrum coloremeaecogitasse pro Patre. Contr. Ι 8, 15. p. 137.2T: aiebat praeceptorem suum in hac controversia describentem pericula futuri proelii ab hoc Homeri versu incepisse Λαιμονιε φθίσει σε σον μενoc. . uellero haec accepta refert novissimus editor ego non puto tanto molimine opus eSSe, Sed magis insistens codd. Vestigiis ob hoc Homeri versus

edisse V edidisse propono ob hoc Homeri versumi dedisse. Cis. p. 25, 18 Publilianam sententiam dedit itemque p. 321,22. p. 332,21. Contr. II. 11,10 p. 186, 10 Cesti Pii. Me mortem nec

iam habeo cui peream. Haec ego non intellego quid enim est, cur filius patrem non exorans mortemque timens dicat se non iam habere cui pereat Meo iudicio veri vestigia hic melius servavit cod. T in quo est aream, legendumque arbitror nec iam habeo cui parcam Vult igitur filium vehementer commotum moraeque impatientem dicere se non dubitare vel contra patrem quidvis iam moliri, ut evitet mortem impendentem. Simillimo modo p. 33T, Julius Bassus dicit cui parcam parricida no= habeo. Ibidem 20. p. 192,9 Latro hoc colore usus est Scitis periclitantes alieno arbitrio agere illi qui circa erant sodales, qui

occurrerant amici paterni, aiebant eamus statim ad raptae patrem; in eiusmodi casu illi rogantur; nam raptorum patres rogant'. Pro

eo quod vulgatur illi cod. exhibet rubi, ceteri tibi. Dubius iam haesit tessiingius, sed nihil egit coniiciendo hi subito rogantur.

Scribendum puto in eiusmodi casu hi uni rogantur: nam rapto

Contr. H. 13,7. p. 207, 1 Imputat tibi quod publica est; immutat tibi quod torta est imputat tibi quod sterilis est. Tam ridicule dicitur hanc optimam uxorem imputare marit quod publica sit, nihil ut esse possit supra. Hoc quid sit docet Sen. Ep. 88,3 quaeritur . . . an aspho publica fuerit. Neque quidquam proficitur cod. T lectione publicata. In promptu est emendatio lenissima eademque certissima immutat tibi quod pudica est.

i Singularem numerum res ipsa requirit: nam unum tantummodo versum eumque vix integrum ex Liadis illo loco petere poterat.

SEARCH

MENU NAVIGATION