장음표시 사용
11쪽
AEtare,& qualitate,&ordine praeficiendorum.tit. I .pag. 363 Alienatione iudicii mutandi causa facta. tit. 2.3od Albitris. rit. . Auctoritate,& vis pallii. fit. T. EBigamis non ordinandit.tit. LICClericis peregrinis. fit. 22- Constitutioni a.tit. L. Consuetudinegit. . , Corpore vitiatisordinandis, vel notatit.XI. . ,3 .
In integrum restitutione.tit. I' Sol
Postulando.tir C. Postulatione praelatorum.tic. DProcuratoribus. tit. 38. RRenuntiatione.rit. . . Rescriptis tit. 161 18o
Translatione episcopi. tit. T. I sTransactionibus.tit. 36. AT Treusa,&pacerit. s. a
12쪽
IO BAPTISTA VIVIANO URBINA TEPresby tero, do Iuris Cons Romano. EX PROOEMIO DECRETALIUM.
i VIA Rex pacificus piat miseratione disposuit, fi-bi subditos fore pudicos, pacificos, ct modestos; sed essetnata cupiditas suit prodiga,pacis qInula,ma' ter litiu, materia iurgiorum,tot quotidie novalitigi agenerat,venisi iustitia conatus eius sua virtute reprimeret, ct quaestiones ipsius implicitas explicaret, ius humani foederis Iitigatorum abusus extingueret' dato libello repudii, cocordia extra mundi terminos exularet ut in rex O S Thom
PER quam genui humanum,ut este vivat, alterum nox ladat, iussuum micius tribuat un
QVia omnia iurispraecepta pertinent ad aliquod istorum trium . iustitia Deius. Oivr.per quae homines retrahuntur a malo, Nincitantur ad honum, nam honeste vivere, pertinet ad mores quantum ad se: Alterum non laedere , pertinet ad mores circa proximum ut quas malum illi non inferat; ius suu unicuique tribuere, pertinet ad proximum
rea bonum illi inferendum .glos hic veri honeste, mequen. dica omnis autem lex.di . s. Non enim iure citabstinere 1 malo, nisi fiat etiam horium. S. Greg.in homilia Evangelii: Sint lumbi vestri praecincti, di lucernae ardentes in
GREGORIU S IX. Pont. Max ad commamnem, O maximestudentium pilitatem,providit redigendas per Fratrem Ra mundum Capellanum suum,opaeniteritiarium s modo Sanetum anonicinum a Stimmo Pont. Climente ZIII. Ration. Iur. Pontis, Lib. i. dieas. riuo I. mynum Polumen diuerissu constitur ra summorum Pontifcum eiae predecessorum, aliquas adii inmissis Quia illa conlinutiones, ct epistolae drae remes in diuersa dispersiae volumina non bene obseruabantur, ,earum aliquae propter nimiam similitudinem, aliquae propter contrarietatem , nonnullae etiam pro pter sui prolixitatem, confusionem inducere videbantur; aliquae vero vagabantur extra illa voIumina, ct tanquam incertae frequenter in iudiciis vacillabant Ideo Summus Pont. Greg. IX. prouidit fieri hane decret Iium com p lationem, S resecaris superstuis, adiecit aliquas constitutiones suas; per quas nonnulla, quae in prioribus erant duhia, deis clarantur, e nonnuna de nouo staturetur. Ni in tex.& infra in Prooemio Sexti. Compilatio aute ista fuit facta anno Domini star Harina in vita Gregor. O Genebr. in Cro- nolet.ALI AE decreralium compilationei, absitu Sed Apostolica auctoritate seri nonpossem.
hae tantum compilatione uniuersi, de singuli utantur in iudiciis, discholis, districctius prohibet, ne quis praesumat aliam facere absque Sedis ApostoIicae auctoritate sp ciali, ut in text. Et quoniam ubi superior aliis quid prohibet, subditis contrauenire non li cet. cap. 2.de maior. Sobed.& Papa est superior omnium. cap. nouit. deludi c. Ideo contra id, quod hic statuitur,alicui compilare decreta Ies non licet. Nin text. cap. pastoralis. Asd. instrum.
13쪽
B O NI FACI V s VI H. Pont. Maxfecit commpilari Sextum Decretalium.
Via post compilationem factam a Gregorio I X. diuersiae constitutiones Summorum Pontificum , editae 1 tempore dicti Gregorii usque ad ipsum Bonifacium, extra volumina vagabantur. Ideo Bonifacius fecit illas redigere in unum volumen , quas censuit in futurum in iudiciis, ct scholis fore utiles, aIiquas adiiciens etiam de suis, reliquas vero, quas superfluas existimauit, omnino resecauit a praecipiens, ut in iudicijs, ecscholis,omnes his decretalibus utantur.ut in
rex. Compilatio is a fuit facta anno Domini 33oo. Piarinam vita inius Bon . Ofrater Iacob Philippus IImmitanus in sua Crenologia.
CLEMENS U. Pontis Max. collegit in unum volumen diuersia constitutiones editis ab ipso in Concilio Viennensi, O etiam ante, Spoli ipsum Conciliam tala iste summus Pont. Clemens V.pr
denter attendens, ct prouide cupiens deformatorum reformationi prospicere, soluere difficilia ac sanctiones quaestionibus, negotiis imminentibus consonas promulgare, has constitutiones edidit; in quib.muIlla utilia statuit, atque salubria, ct nonnulla dubia in iudiciis, ct extra, frequentata decidit. Et licet eas collectas in unum volumen, in sub congruis titulis collocatas mittere decreuisset, dare in commune subiectis, morte tamen praeuentus, suum in hac parte propositum non impleuit; Sed Ioannes vigesimus secundus eius successor illas collectas publicauit, de doctoribus, scholaribusq; Bononiae commorantibus transmisit, ut in tex. Hi autem Summi Pontifices transmiserunt haec volumina constitutionum doctoribus, in scholaribus Bononiae; quia ibi,tunc maxime vigebat studium commune, di generale, praecipue in utroque iure, de ibi quasi de omnibus mundi partibus tunc praesertim erant studentes; ideo potius Bononiam diriguntur . ut per ipsos possint facilius ubique edo
mio Decretalium. Frustra enim fierent iura, nisi essent. qui ea reddere possent. l. t. parum Tile
orig. iur. obligant tamen etiam caeteros aci d-larum obieruantiam: Nam constitutio Principis post duos menses a tempore publicatio. nis onmes adstringit. c.noverit. ehent. excom. Oauthen. vi facta nova constitur. circa princ. coss. S. Compilatio ista fuit edita anno Domini i Si D.
P sina in vita ipsus Clem. ct Genebrardus in ua Cronologi
In Decretat. Cap. i. Firmitcr.FIRMITER credere debemus, oesimpliciter comsteri, quod missolvi est perus Devi , EIernus, immensus, di incommutabilis, omnipotens, cetixessabilis, scilicet, Pater, o Filius, ct Spiritus sanctis, tres quidem persona,sed ruaesentia,
substantia seu naturasimplex omnius. Patera' nullo, Filius a Patre sola, ct Spiritus sanctu pariter ab utroque absque initio , si per, ac estne ii Pater generans, Filiis nascensi ct Spuit ussanctui procedensi consubstantiales, et Oaquaisses, Ocoomnipotentes, et coalem synum Pniis
uersorum principium creator omnium rimilia, crinui bilium, stiritualium, O corporalium; qui sua omnipotemi virtutesmul ab initio temporis, xtramque de nilnio condidit creaturam, Piritualim,et corporalem angelicam, ridclicet, O mundanam c deinde humanam, quas communem exstiritu, O corpore constitutam, diabolus enim, Sali, damones, a Deo quidem Nath
ra creati fiant boni vised e per se facti sunt mali,
Homo pero Diaboli Ans e peccauit.AD cognitionem Trinitatis diuinarum
personarum, per rationem naturalem
peruenire, impossibile est si Nam homo per rationem naturalem in cognitione Dei peruenire non potest,msi ex creaturisi Creaturae autem ducunt in Dei cognitionem,sicut esse- eius in causam. Hoc igitur solum ratione naturali de Deo cognosci potest, quod compe tere ei necesse est, secundum quod est omnium entium principium. Virtus autem creativa Dei est eommunis toti Trinitati s unde pertinet ad unitatem essentiae, non ad distinctionem personarum. Per rationem igitur naturalem cognosci possunt de Deo ea, quaeptrivigni ad unitatiau esiqntiae, non amen
14쪽
DE SUMMA TRINIT. ET FIDE CATHOL.
ea quae pertinent ad distinctionem personarum. Qui autem probare nititur Trinitatem personarum naturali ratione, fidei dupliciter derogat. Primo quidem quantum ad dignitatem ipsius fidei, quae est, v t sit de rebus inuisibilibus, quae rationem humanam excediit;
unde Apoth dicit ad Imbr. ii. quod fides est de
non apparentibus. S i .ad Corinth. cap. 2. Sapientiam loquimur inter perfectos. Sapientiam vero non huius faeculi, neque principum huius saeculi ; sed loquimur Dei sapientiam in mysterio,qui abscondita est. Secundo quantum ad utilitatem trahendi alios ad fidem; cum enim aIi quis ad probandam fidem inducit rationes, quae non sunt cogentes, cedit in irrisionem infidelium. Credunt enim,qnod huiusmodi rationibus innitamur, &proptereas credamus. Quae igitur fidei sunt, non sunt tentanda probare, nisi per auctoritates his qui auctoritates suscipitant. Apud alios vero sutaeit defendere non esse impo
sibile, quod pridicat sides et unde Dion fidicite .cap.deiunin non; m. Si aliquis est, qui to taliter eloquiis resistit, Ionge erit a nostra philos
phias Si autem ad veritae me loquioriam, sciis licet sacrorum respicit hoc di noscanone v-timur&Tlam in i .p. quaest.JLart. . In unaquaque tamen creatura inuenitur vestigium Trinitatis, ut inquit S. August. lib. d. de Trivit. non procul a sine libri. Nam in creaturis rationalibus,in quibus est intelIectus, voIUritas, inuenitur repraesentatio Trinitatis per modum imaginis, in quantum inuenitur in eis verbum conceptum , ct amor Procedens; Sed in creaturis omnibus inuenitur repraesentatio Trinitatis per modum vestigii, in quantum in qualibet creatura inueniuntur aliqua , quae necesse est reducere in diuinas personas, sicut in causam. Quaelibet enim creatura subsistit in suo esse, habet forma, perquam determinatur ad speciem,' habet ordinem ad aliquid aliud. Secundum igitur. quod est quaedam substantia creata repraesentat causam . S principium , ct sic demonstrat personam Patris qui est principium non de principio. Secundum autem, quod habet quandam formam, re speciem repraesentat verbum , secundum quod forma artificiati est ex conceptione artificis. Secundum autem, quod habet ordinem , repraesentat Spiritum sanctum , in quantum est amor; quia ordo essetis ad aliquid alterum est ex voluntate creantis.S. Tho.in i part. quae L s. nT.I. Ration. Iur. Ponti f. Lib.e. Ponitur etiam simile in anima hominis, quae eum fit simplex, tria tamen reperiuntur in ea scilicet, intellectus, memoria,& voluntas.S. Augu lib.ro. de Trinit. . it. Et aliae similitudines colliguntur per Magsent.lib. i.dist. s. Sed non potest dari tanta sinialitudo inter erea istorem,ct creaturam,quin maior dissimilitudo sit notanda. S. Aurusinus de Trinit. lib. is.
II AE C. Sancta Trinitas scundum communem essentiam indiuidua, Ssecundam personalespro
prietates dimeta, primoph Mamm, O sanctos
Prophetasiatiosiquefamulos suos, iuxta ordinam ii finitam dispastionem temporum, doctrinam humano generi tributis utarem. Quia tria fuerunt tempora, scilicet, tempus ante legem, tempus sub lege, ct tempus gratiae. In tempore ante legem habebant homines ius naturale,quo regebantur, quod consistebat in hisduobus praeceptis; uno scilicet vi quo quisque iubetur alii facere, qund sibi vult fieri taltero, quo prohibetur alis inferre,quod sibi nolit fieri. dist. i. in prin. Vnde Christus in Evangelio: Omnia quaecunque vuItis vi faciant vobis homines , di vos eadem facite illis I haec est enim lex, pr
phetae. Matth.c . . In tempore sub Iege regebantur de ealogo Moysi dato a Deo, ct tunc contingebant om nia in figura.q uae completa fuerunt tempore gratie quando Dei filius nos docuit praecepta euangelica, qui b. hodie regi inur, in quo scri
pturae fit erum completae. S.I . . a.queti. ro A.
art. . Et hic est ordo. de quo hic dicitur .glosshic ver.ordinati simam. Decebat enim in legum institutione, ut gradatim ad perfectiorem de
ET tandem unigenitvi Dei Piliis Iesus Chussus a
tota Trinitate communiter incarmitus ex Maria
semper Virgine Spiritis sancti cooperatione conceptus, veris homo factus,exanima rationali, O humana carne co/npositus, una in dtiabus naturis per solis, viam pila maiam, demonFrauis. sui cum secun um divinitatemfit immortalicer imp ibilis, i ran ipsi factus est mortalis, O passibilis. sui etiam pro salute humani veris
in ligno crucupassus, ct mortuus, defendit ad inferos, resurrexit a mortum, O astendit in caelum 1 sed descendit is anima, ct resurrexit in carne, Venditque pariter in ptro. ue, renturus inesculi, iudicaturus Piuos, O mortuos, vea et reddi
15쪽
reuiturus gulis secundum operassa, tam reprobis, quam electis i qui omnes cum suu propths resurgent corporibus, qua nuncgesant, Pt recipiantsecundum opera sua ue bonafuerint,sive malviussi clim diabolopaenam perpetuam, O si eum Christogloria empiternam.
VNI G E NIT V S Dei filius 1 tota Triniis
late communiter est incarnatus, ut in tem
via opera Trinitatis sunt inseparabilia. S. August. in Euchir.cap. s8. ct habetur in cap n. de consecr.eis. g. Et incarnatio est aetias assumentis,qui procedit ex diuina virtute , quae communis
est tribus personis: sed terminus assumptionis est per soriae: ct ideo id, quod est actionis
in assumptione, commune est tribus personis;sed id, quod pertinet ad rationem termini, conuenit ita uni personae, quod non abi: Tres enim personae fecerunt, ut humana natura uniretur uni personae filii ; Dicitur autem tota natura diuina incarnata , non quia
fit incarnata in omnibus personis ; sed quia nihil deest de perfectione diuinae naturq pe sinae incarnatae. S. Thom in lipari.quali. 3 art. a. Et cum in hoc cap tractetur de articulis mdei hic est notandum, quod post symbolum a postolorum, quod est, Credo in Deum. Sc quatuor Coeilia prodita fuerunt olim a Sanctis Patribus,de Summa Trinitate, ct fide CathoIi ea , contra quosdam haereticos, qui de summa Trinitate,& fideCathesica perperam sentiebant: ct in istis Conciliis fuerunt conta lamnati de quibus ConciIijs Iegitur HiiDica . i. ct de Me Carbosita legitur.dist. 23 p. r. Est in aliud symbolum m aius, quod cantatur in Missa , in Nicaena Synodo factum propter Graecos, qui non credebant, quod Spiritus sanctus procedat ab utroque. Post illud aliud symbolum S. Athanasii secutum est dii scilicet, Quieumque vult saluus esse dic. Innocentius Tertius postea in Concilio Latera nenii con didit hoc cap. quod posset appellari quartum symbolum, in quo id, quod de summa Trinitate, re fide Catholica in praedictis symbo- Iis, ct Conciliis continetur,confirmatur, re repetitur. Abbas hic in 'm
pN A ver. est fidelium uniuersalis Ecclesia, extra quam nullus omnino saluatur vi in qua idem ipse sacerdos elisacrificium Iesus Chri is, cuiui co pus, oesmuu in sacramento aliarissubstrei
ius panis, di vini, peraciter continentur, tram
rium Pnitatis, accipiamus ipsi de suo,quod accopit ipse deno ro. Et hoc utiquestram Utum n mo potest confere , ni sacerdos, qui rite fuerito;dinatus secundum claves Eccle qu.uns . O-cesiit apostolis,eorumque successoribus usus Chri flus . Sacramentum pero Baptismi (quod ad Dei invocationem, Sivdiuiduae Trinitatis videlicet , Patris, O Hiij, ct Spiritussancti tonsecraturin aqua) tam parvulis, quam adultu inso ma Ecclesita a quocunque rue collati inproscit ad
salutem. Et si poli Asieptionem Baptismi quise
. quam prolapsus fuerit in peccatum , pcr rerum patefIsemper initentiam reparari. Nonsolum
autem virgines, ct continentes, veru ututa comiugari,per rectam Mem, dr operae iamin buram
placentes Deo, ad aeternam merentur beati Amni perventri
HAEC est secunda pars principalis huius
cap in qua tractatur de Sacramentis. Et primo de sacramento Eucharistiae , ct in ea interseritur etiam de sacramento ordinis. secundo tractat de sacramento Raptismis ibi. Sacramentum. Tertio de sacramento Poemitentiae; ibi. Et si post. Quarto de sacramento Coniugii; ibi. Non solum glos. hic. remma. D sacramento autem Confirmationis, , de sacramento Extremaevmstionis, hic nihil dieitur . unde hic tex. non assum p fit enumeraret, ct expIieare omnia Ecclesiae sacram Ela, cum illa sint septem ivt per Com.Dies sya . i.d sacramentis in Genere. Et omnia sum mstituta ab ipso D. N. Iesu Christo d. Conc ibidem, est S. Thoman spar. quaest. 6 .arr. L. Et habent virtutem ex eius passi ne. S. Thom. d. parti. s. 62. art. s. Et conuenienter sunt septem-Na sacramenta Ecclesiae ordinantur ad per fietendum hominem in his quae perfinentadeultum Dei secundum religionem Christi nae vitae, ct etiam In remedium contrades elum peccati. Vtroque autem modo conu nienter ponuntur septem sacramenta. Uita enim spirituaIis conformitatem aliquam habet ad vitam corporalem, sicut & estera comporaIia conformitatem qciandam spiritualium habent. In vita autem corporali, dupliaciter aliquis perficituri uno modo quantum ad persona propriam, alio modo per respectum ad totam communitatem societatis, ira
Iua vivit; quin homo naturaliter est animat
oriae: Respectu autem sui ipsius perficit ue
16쪽
DE S ub M A TRINIT. ET FIDE CATHOL.
homo invita corporali dupliciter; uno mota do per se acquirendo scilicet a Ii quam vitae perfectionem; alio modo per ace deris, scilicet remouendo impedimenta vitae, puta aegritudines,vel aliquid huiusmodi. Per se autem perficitur corporalis vita .tripliciter. Primo quidem , per generationem, Per quam homo incipit esse, ct vivere, de loco huius in spiritua Ii vita est Baptismus, qui est spirituatis regeneratio secundum illud ad Tit. 3. Per lauacrum regenerationis Se . Secundo per augmentum , quo aliquis perducitur ad perfectam quantitatem, re virtutem , ct Ioeci huius in spirituaIi vita est con firmatio,in qua datur Spiritus sanctus ad robur; unde dicitur discipuIis iam Baptigatis. Luc. vltim. Sede in te in ciuitate, quoadusque induamini virtute
ex alto. Tertio per nutritionem, qua conseruatur in homine vita, & virtus, , loco huius in vita spirituali est Eucharistias unde dicitur, Dan. 6. Nisi manducati eritis carnem filii hominis, ct biberitis eius sanguinem,non habebitis vitam in vobis ; dc hoc quidem sufficeret homini, ii haberet, ct corporaIiter, ct fpiritualiter impassibi Iem vitam; sed quia ho-m o incurrit interdum, ct corporalem in firmitatem , ct spiritualem, scilicet, peccatum ideo necessaria est homini curatio ab infirmitate, quae quidem est d uplex; v na quidem est sanatio , quae sanitatem restituit, cloco huius in spirituali vita est poenitentia, securiis dum illud D m. o. Sana animam meam, quia peccaui tibi. Alia autem est restitutio valetudinis pristinae per conuenientem dimiam, dc exercitium; di loco huius in spirituali
vita est extrema unctio. quae remouet peccatorum reliquias, ct hominem paratum reddit ad finalem gloriam: unde dicitur Iat. s. Et si in peccatis fit, dimittentur ei. Perficitur autem homo in ordine ad totam communitatem,dupliciter; uno modo per hoc, quod accipiet potestatem regendi multitudinem, de exercendi actus publieos: & loco huius in spirituali vita est sacramentum ordinis, secundum illud inis. . Quod Sacerdotes hostias offerunt,non solum pro se, sed etiam pro populo. Secredo, quantum ad naturalem propagationem,quod fit per matrimonium,tam in corporali, quam in spirituali vita, eo quod
non est folia Sacramentum, sed naturae officium. Ex his etiam patet Sacramentorum numerus se condum quod ordinantur contra defectum Peccati. Nam Baptismud ordinatur contra carentiam vitae spirit uaIis: Co firmatio eontra infirmitatem animi, quae in nuper natis inuenitur: Eucharistia contra latabilitatem animi ad peccandum: Poenitentia contra actuale peccatum post Baptismum commissum et Extrema unctio contra retia uias peccatorum, quae scilicet non sunt seu L. cienter per poenitentiam sublatae, aut ex negi igentia aut ex ignorantia ordo contra di solutionem muItitudinis et Matrimonium in remedium contra concupiscentiam personalem,& contra defectu m multitudinis, qui per mortem accidit. Quidam vero accipiunt numerum Sacramentorum per quanda adaptationem ad virtutes, di ad defectus culpa rum, Spoenalitatum,dicentes: quod fidei respondet Baptismus, ct ordinatur contra culpam originalem. Spei Extrema unctio, ct o di Natur contra eu Ipam venialem. Charitati Eucharistia, ordinatur contra penalitatem IT alitiae: Prudentiae ordo, ct ordinatur contra ignorantiam:Iustitiae Paenitentia, ct ordia natur contra peccatum mortale: Temperam tiae Matrimonium, ct ordinatur contra conis cupiscentiam et Fortitudini Confirmatio, re ordinatur contra infirmitatem. S. Thom in I.
P ATER, O Filius, ct Spiritussanctis, vera rni ne, non collectilia ,susimilitudinaria,sunt pira essentia silviantia seu natura.OVIA sanctissima Trinitas una quaedam
summa res est, incomprehensibilis quia demissi ineffabilis, quae veraciter est Pater,' Filius, ct Spiritus sanctus; tres simul persone, ac sigillatim quaelibet earundem, di ideo in Deo solummodo trinitas est, non quaternitas; quia quae Ii bet trium personarum est illares, videlicet substantia , essentia, seu natura diuina,quc sola est uniuersorum principium, praeter quod aliud inueniri non potest: nintex Onor v.in cap prex. Et sic eo Ilige veram in Catholicam doctrinam circa essentia Trinitatis est enim unica, ct vera essentia, sit stantia, seu natura: unde Pater non habet sub. stantiam separatam a Filio,nec FiIius a Patre, nee Spiritus sanctus a Patre, ct Filio , nec per hoc concluditur quaternitas , quia quaelibet illarum personarum est iIla summa essentia, substantia,seu natura,vnde personae non dita ferunt a substantia , nec substantia differta personis, ut in tex. Pone exemplum in igne, seu in lumans, in quo tria reperiuntur, vide-
17쪽
licet, splendor ignis,& ealor; ct Iicet unicum sit lumen, diuersimode tamen operantur illati a. Nam igni attribuitur ustio. iplendori illa minatio, calori calefactios sic Pater,Filius, ct Spiritus sanctus, sunt una substantia, sed differunt in personis ideo legitur,quod Deus apparuit in igne. Abb. hic in prine. Deficit tamen quaelibet similitudo creaturae respectu
creatoris,cum non possit inter creatorem,&creaturam lata similitudo notari, quin inter eos maior sit dissimilitudo notanda . N in tex. not.supra in c.proximo.
Drasubstantia non sit generans, nec genita, Bra
OVIA ista respectiva no attribuuntur subis
stantiae, sed personis a nec cadunt respectu essentiae, qua essentialiter Deus est unus, sed cadunt in personas, quae sunt plures. S.
unde Pater est, qui generat; dc Filius, qui gignitur ; ct Spiritus sanctus, qui procedit, ut distinctiones sint in personis, de unitas in natura . vi in tex. Ite et igitur alius sit Pater, alius Filius,alius Spiritus sanctus, on tamen aliud, sed id,quod est Pater, est Filius , ct Spiritus sanctus, idem omnino, ut secundum orthodoxam . de Catholicam fidem, consubstantiales esse credantur. Pater enim ab aeterno Filium generando, suam substantiam ei dedit, iuxta quod in se testaturi Pater quod dedit mihi, maius omnibus est. Ac dici non potest quod partem substantiae suae illi dederit, in partem ipse sibi retinuerit, cum substantia Patris indivisibilis sit , utpote fimplex omnino. Sed nec dici potest, quod Pater in Filium transtulerit suam substantiam generando, quasi sic dederit eant Filio , quod non retinuerit ipsam mi, alioqui desiisset esse substatia. Patet ergo, quod sine ulla diminutione filius nascendo substantiam patris accepit ictita Pater, de Filius habent eandem substan tiam,& sic eadem res est Pater, de Filius, nee non & Spiritus sanctus ab utroqiprocedens. xt in tex. NEC per hac in Trinitate concluditur quater-
QVI A essentia a personis essentialiter non
differt, unde tres sunt personae, dc una essentia quc non est aliud a personis, nec per sonae aliud ab essentia, licet inter se sint differentes personaliter,non essentialiter. vi in rex. Butr. hic nam. ubi ponit exemplum in numero ternario, in quo sunt tria , ct sunt duo: dc tamen non concluditur, quod sint quinquesquia illa duo sunt in tribus. rt not. in c.cum Ioannes destile Instrum. Deficit tamen quaelibet similitudo creaturae respectu creatoris, ut in
rex.ctrat. est superius. CONTRARIUM sentientes, ut latretici sunt e flendum ab errore refipiscant, ct correctum a
OVI A tales errant contra ea , quae fidei
sunt. ut in tex. S qui pertinaciter errat,&dissentit ab Ecclesia Catholica circa ea, quae sunt fidei, est haereticus. S. Thom. a. t.quae . II. u. t. Qui vero sententiam suam, quamuis falsam,atque peruersam,nulla pertinaci animositate defendunt, praesertim quam non audacia suae praesumptienis pepererint, sed a sed Lictis, atque in errorem lapsis parentibus acceperunt: quaerunt aute cauta solicitudine veritatem,corrigi parati,cum inuenerint,nmquaquam sunt inter haereticos deputandi. M. dixit et . q. g. licet ille eorum error esset contra fidem.eses r.ind.cap.dixis. Saetos' hic. Et hoc, quia haeresis Graece ab electione dicitur. quod scilicet eam sibi unusquisque eligat dicciplinam, quam putat esse metiorem .c.h resis. d.q. a .art. 3 Qui autem resipiscit ab errore, resupponit se Apostolicae Sed is correctioni in habet electionem contradicentem doctrinae
Ecclesiae. S. Tham.darra. t. Ideo licet erretitamen si promptus sit ad emendationem, de ad se subiiciendum correctioni Sedis Apostolicae,non est haereticus. c. haec est Mes. O ibigiosve Lemendari. 2 . i. i. Large tamen quilibet emrans in articu Iis fidei,dicitur haereticus.glosancschi a.re r. magis. t . I. is
In Sexto. Cap. v ni C. Fideli.
SPIR ITUS sanctus aternaliter a Patre,er Filio, tanquam ab unopr:ncipio, ornicastiratione
Qui A Pater, de Filius in omnibus unum
sunt, in quibus non distinguit inter eos relationis oppositio: unde cum in hoc, quod est esse principium Spiritus sancti non opponantur relative; sequitur, quod Pater.&Filius sunt unum principium Spiritus sancti Quidam tamen dicunt, hanc esse impropria. Pater re Filius sunt unum principium Spiriatus lancti; quia cum hoc nomen principium singulariter acceptum, non lignificet personam
18쪽
DR s v MM A TRINIT. ET FIDE CATHOL.
nam, sed proprietatem, non potest conuenienter dici, quod Pater, dc Filius sint unum principium Spiritus sancti, nisi unum m leui gatur quali ad uerbialiter positum, ut sit senis sus,sunt unum principium, id est,uno modo. Sed sit nili ratione posset diei pater duo principia, Filii, ct Spiritus sancti,id est, duo b modis. Dicendum est ergo, quod licet hoc nomen principium significet proprietatem; tamen ligna ficat eam per modum substantivi; sicut hoc nomen pater, ct filius etiam in reb. creatis et unde numerum accipit a forma significata, sicut & alia substantiva. Sicut igitur Pater,ct Filius sunt unus Deus propter nitatem formae significatae per hoc nomen Deus ta sunt unum principium Spiritus sanucti propter unitatem proprietatis significatae in hoc nomine principium S. Thom. in I. pari. quaest. 36. art. . Et ex his confunditur error Graecorum dicentium, Spiritum sanctum asoIo Patre procedere. Necesse est enim diacere, Spiritu sanctum etiam a Filio esse. Nam, si non esset ab eo , nullo modo posset ab eo personaliter distingui. Non enim est possi bile dicere, quod secundum aliquid absolutum diuinae personae ab inuicem distinguantur ;quia sequeretur, quod non esset trium una essentia. Quicquid enim in diuinis absoluto
dicitur,ad unitatem e stentiae pertinet. Relinquitur ergo, quod solum relationibus diuinae personae a binuicem distinguantur. Relationes autem personas distinguere non post sunt , nisi secundum quod sunt oppositae. Quod ex hoc patet, quia Pater habet duas re. Iationes, quarum una refertur ad Filium frealia ad Spiritum Lauctum, quae tamen, quia non sunt oppolitae, non costituunt duas personas , sed ad unam personam Patris tantum pertinent. Si ergo in Filio, ct in Spiritu sancto non esset inuenire, nisi duas relationes, quibus uterque refertur ad Patrem, illae relationes non essent ad inuicem oppositae. sicut neque duae relationes, quibus pater refertur ad illos. unde sicut persona Patris est una, ita sequeretur, quod persona Fiiij, ct Spiritus sancti esset una, habens duas relationes oppositas duabus relationibus Patris. Hoc autem est haereticum, cum tollat fidem Trinitatis. oportet ergo, quod FiIius, ct Spiritus sanctus abinuicem referantur oppositis relationibus. Non autem possunt esse in diuinis aliae relationes oppositae, nisi relationes originis. opis
positae autem relatione d oruinia accipiuntur secundum principium, , secundum quod est a principio. Relinquitur ergo, quod necesse est dicere, vel Filium esse a Spiritu sancto squod nullus dicit) vel Spiritum sanctum
esse a Filio quod nos confitemur,ssi huic qui isdem consonat ratio processionis utriusque. Nam Filius procedit per modum intellectus, ut verbum; Spiritus sanctus autem per modum voluntatis, ut amor. Necesse est autem,
quod amor a verbo procedat: non enim aliis quid amamus, nisi secundum quod conceptione mentis apprehendimus i unde S s cundum hoc manifestum est, quod Spiritus sanistus procedit a FiIio. Ipse etiam ordo reis rum hoc docet; nusquam enim hoc inueniamus, quod ab uno procedant plura absq; oris dine, nisi in illis solum, quae materialiter dita ferunt; sicut unus faber producit multos eultelIos materiaIiter ab inuicem distinctos, nuIIum ordinem habentes adinvicem. Sed in re. bus , in quibus non est sola materialis distinctio , semper inuenitur in multitudine productorum aliquis ordo: unde etiam in ordine creaturarum productarum, decor diuinae sapientiae manifestatur. Si ergo ab una pe sona Patris procedunt duae personae, scilicae, Filius, ct Spiritus sanctus, seportet esse alique ordinem eorum ad inuicem; nec potest aliquis ordo alius assignari , nisi ordo naturae, quo alius est ex aIio: Non est igitur possibiIedicere. quod FiIius S Spiritus sanetiis sic procedant ei Patre ,quod neuter eorum procedat ab alio , nisi quis poneret in eis materialem distinctionem. quod est impossibile: unde ei. iam ipsi Graeci possessionem Spiritus sancti aliquem ordinem habere ad Filium intelligunt. Concedunt enim Spiritum sanctum es.se spiritum filij, ct esse a Patre per Filium: 'quidam eorum dicuntur concedere, quod sit a Filio, vel profluat ab eo non tamen quod procedat; quod videtur, vel ex ignorantia, vel ex protervia esse; quia si quis recte confi.deret, inueniet processionis verbum inter omnia , quae ad originem qualem eianque pertinent , communissimum esse. Vtimur enim eo ad designandum qualemcunq; originem; sicut quod linea procedit a puncto , radius a sole, riuus a fonte, di simiIiter in quibuscunque aliis: unde ex quocunque alio ad origine pertinente potest conc Iudi, quod Spiritus S. procedit a Filio. S. Thom. Part.
Graeci autem contrarium sentientes, moue
bantur auctoritate Euans elica, Iaan. io. ibi: . Spiritus
19쪽
Sp iratus sanctus, qui 1 patre procedit. Item
in Symbolo apud eos edito, simpliciter continetur: qui ex Patre procedit. Nos addimus, Filioque . Ad idem C. Asiam. Trinit.I. Lubidicitur, Spiritum sanctum,quem ex sumnm rerum parente speramus re c. Sed ad hoe dcfi-
milia respondetur, quod expressio Patris noexcludit FiIium, imo potius includit, cum iis psorum opera inseparabilia sint . consec. dist. I cap. n, nde cum Pater, re Filius sint una esssentia substantia,seu natura ivrseu areae c. framiteri non potest ab uno solo proce dere.gios bimur. Opsio. Nec sumus excommunicati,ut dicebant Graeci, addendo in Symbolo, Filioque i, quia illud est declarare, non addere. datos hie. Fideli igitur, ac deuota professione fatemur,quod Spiritus uinctus aeternaliter ex Patre,ct Filio, non tanquam ex duobus principiis , sed tanquam ex uno principio, non duab. spirationibus,sed unica spiratione pro cedat. Hoe professa est hactenus,praedicauit, di docuit; hoc firmiter tenet, & praedicat,
profitetur, & docet sacrosancta Romana Ecclesia mater omnium fidelium, ili magistra; hoc habet orihodoxorum Patrum, atq; Doctorum , Latinorum pariter, ct Graecoruin incommutabilis,di vera sententia. Sed quia nonnulli propter irrefragabilis praemissae veritatis ignorantiam , in errores varios sunt prolapsi. Ideo Gregorius X. Pont. Max. huiusmodi errorib. viam praeeludere cupiens, sacro Lugdunensi approbante Concilio danat, ct reprobat omnes, qui negare prae sumpserint, aeternaliter Spiritum sanctum a Pa- . tre & Filio procedere, siue etiam temerario ausu asserere,quod Spiritus sanctus ex Patre, Filio tanquam ex duobus principiis,&non
tanquam ex uno procedat. vi in tex.
In Clementinis. Cap. viii c. Fidei.
FATETUR concilium, rnicum Dei Filium in essemita Dei aeternas tersub flentem , rerum corpis
humanum asumpsisse de Virgine , O in eo passum. O iam mortuum, lanceaperforatum.
OVI A Fidei Catholicae fundamento, praeter quod teste Apostolo nemo potest aliud ponere, naec confessio vere di firmiter inhaeret. vi in tex. Filius enim Dei unigenitus in diuinis est Patri coaeternus. unde inquit S. August. in libro de Fide ad Petrum cap. i. Genitus est a Patre Filius & ideo alius;nee tamen ante tau Pater, quam Filius ti coaeternae enim sunt
sibi tres personae. Cum enim Dei Filius vi tus,' sapientia Dei sit, ut ad Corinth. l.c. i.Nec unquam fuit Deus sine virtute, , sapientia. Dei ergo Filius est coaeternus Deo Patri, di alias auctoritates colligit ad id Matheni lib. t. dist.o. ipse autem Filius verum corpus humanum alium pfit de virgine: nam ipse fuit persona incarnais, di terminus assumptionis. vineisupra eta In cap. i .Decret .ct S. Tho.in 3 pari. q. s. art. d. Et in eo passus, mortuus est; non quia mortem senserit in quantum Deus est; sed quia caro ei unita mortua est. S. Augustin
sermone de De qui est 3 infer. v. Carna Domini O
natura humana, ipsum Dei verbum pro omnium operanda salute . non soIum affigi cruci . ct in ea mori voluit; sed etiam emisso iam spiritu , perforari lancea sustinuit latus
suum; ut exinde profluentibus undis aquae.&sanguinis . formaretur unica, de immaculata.ae virgo sancta mater Ecclesia, coivnx Christi; sicut de latere primi hominis soporati,Eua sibi in coniugium est formata, ut sic certae figurae primi, di veteris Adae qui secundum Apostolum, est forma futurit in nostro notauissimo Adam, id est, Christo, veritas respori
A PPROBANS in hoc ordinem, quem tradidit Ea- angelista Ioannes.
OVI A ipse Ioannes est praegrandis illa A
quila, quam propheta vidit EEuhiel
nimalibus caeteris Euangelicis transvolante, ipse est Apostolus, Euangelista, qui Sacramenti huius rem gellam narras, ct ordinem
in Evangelio suo dixit et Ad Iesum autem
cum venassent, Ut viderunt eum iam moris tuum non fregerunt eius crura, sed unus militum lancea latus eius aperuit, re continuo exivit sanguis, di aqua & qui vidit, testimonium perhibuit, ct verum est testimonium eis ius,ct ille se it,quia vera dicit, ut re vos credatis.ut intrat. Io.c. p. Igitur Sum. Pont. Clem. v. ad tam praeclarum testimonium, ac Lanctorum Patrum ., Doctorum communem senistentiam, Apostoli caeco siderationis ad quam dumtaxat h te declarare pertinet aciem conauertens, sacro Viennensi approbante Concilio, declarat praedictum Apostolum, re Euangelistam Ioannem, rectum in praemissis fatactae rei ordinem tenuisse I narrando, quod Christo iam mortuo . unus militum Iancea latus eius aperuit. Fi In tex.
20쪽
Sacra Inem autem inor u mi 't:nuos limo
conci de fuisii sits frum , quoalancta
Porro RE p ROBAT Shaereticam iudicat doctrinam,qua h.ibet, quo ubstantia anime rationali , seu intellectitia vere, merse humani corporis nonsityrma. VIA illa doctrina est erronea, ct inimica
e veritati Catholicae fidei ut in text. Est enim contra fidem Incarnationis Christi, recontra fidem resurrectionis, ut probat glog. hic rer.demonstrat circa med. Sed si per rationes naturales potest demonstrari, quod anima rationalis eli forma hominis,ut per Aristin s. hb.de anima. S per Platonem in libro de animi inta mortalitate.Cur hic statuitur,quod ista determinatio sit de fidet Cum fides sit substantia
rerum sperandarum, argumentiam non apparentium. vi per apostol. in Epirum. ad Nebr.
Respondetur, quod demonstrationes naturales , quae fiunt de anima rationali, quod fit forma corporis, non sunt ad eo clarae, quin sint tenentes oppositum,vel saltem erant ante hanc decisionem, ut patet per adducta hic indglos ver. Amon rat. Ideo, ut cunctis nota fit fidei sincerae veritas, ac praecludatur uniuersis errori b. aditus ne subintre iv. hic Summus Ponti f. Clem. V. in Cone lio Viennensi per hanc fila decretal.definivit; quod , Quicquis dem cepsa si rere, defendere, seu tenere pertinaciter praesti mpserit, quod anima rationalis, seu intellectilia non sit forma corporis humani, per se .ct essentialiter, tanquam Iiaereticiis sit censendus. ut in tex. Ex quo not. quod etiam de his, quq post idemonstrari, potest esse fides, ct hoc quando non apparent manifeste, quando i in t rationes in op. positum, sicut in articulo; unum esse Deum. quod probatur rationab. naturalibus, ut per Aristin ia. Metaph. S tamen est articulus primus fidei. Zabar hic si porro. Et vide Const. La- ieran .sub Leone X st . s. in decreto naci p. Apostolici regiminis. S. nom par. l.q. Id. t. i. O ibi Caieta
ASSERENS confitendum Pnum baptisma currnum Deum S pilam fidem. QVI A hi tres sunt de articulis fidei. qui ad
salutem sunt ab omnibus confitendi. Nin text. Et de hac tripliciunitate habeturPer
apes in epis ad M. q. APPROBAT vin. nem, quae habetper baptismum conferri etiam paruatis (quoad habitum infor- Ration. Iur. Ponti f. Lib. i.
mantem gratiam,se Hrtutes. VIA omnes quidem Christi CathoIiarici credunt, quod baptisma e lebratumn QT e Patm, ct Filiis: Spu itus
Lancti, fit tam adultis, qua paruulis communiter perfectum remedium ad salutem verum, quia quantum ad effectum baptismi in paruulis reperiebantur Doctores Theologi opiniones contrarias habentes. Quibusdam ex ipsis dicetibus,per virtutem baptismi pa uutis quidem culpam remitti ed gratiam noconferri. Aliis econtra asserentibus quod steu Ipa eisdem in baptismo remittitur, di viris tutes, ac informans gratia infunduntur quoad ha bitum , ct si non pro illo tempore quo ad usium. Iste autem Summus Pont. attendens , generalem efficaciam mortis Christi. quae per baptisma applicatur pariter omni b. bapti Latis; opinionem secundam, quae dicit. tam paruulis, quam adultis coferri in bapti mo informantem gratiam , dc virtutes,tanquam probabiliorem re dictis sanctorum,ae Do horum modernorum Theologiae magis consonam, ali concordem , sacro Uiennensi approbante Concilio,duxit eligendam. vi intex. opiniones autem Theologorum, qui in hoc contrarie sentiebant, ili eorum rationes late referuntur hic per glosi penult. Sed quoniam hic Summus Pont. approbauit opinionem secundam, illam hodie sequi tenemur.
glos fin. hic. Et pro hae vide Theolo'. in lib. I
OV in Papae conditori canonum, vi-
eario Christi, subdita est omnis creatura, de necessitate salutis. cap. v iam sanctam de maior. ct obedien. in Extrauet. commun. ct Innocentius hic. Petro enim, ex in P tro etiam eius successoribus dictum eta Domino: Quodcunque ligaueris. . Marti . r.
Papa intendit per suas constitutiones aliquos obsigari , illi, tanquam subditi, debent eges superioris obseruare. glo hic. yer. ab omnIb i. Quicunque enim potestati subiecti sunt, lubduntur legi, quam fert illa potestas. S. Thom. in I. a. quasi . 's. cuic. s. divriat de consitur.