Quaestiones Tibullianae. Dissertatio philologica

3쪽

QUAM

AD SUMMOS J PHILOSOPHIA HONORES

AB AMPLISSIMO PHILOSOPHORUM ORDINEI UNIVERSITATE RIDERICI GUILEI MI RHENANARITE IMPETRANDOS

SCRIPSIT

ET UNA CUM SENTENTIIS CONTROVERSIS DIE XVI MENSIS MARTII A CIDIDCCCLXIV. HORA H.

PVBLIC DEFENDET

- ADVERSARIORVM PARTES SUSCIPIΕΝΤ

PIA CAROLI GEORGII

5쪽

si bulli carmina cum reliquis duobus poetis, qui vetere

con Suetudine Semper sere eum comitantur, iam tot virorum eorumque Saepe doctissimorum Xperta Sunt curam, Ut iure X8pectare possimus, haec carmina inter ea SSe numeranda, quae quam poteSt maxime en sorma OSSidemuS, qua apud veteres ipsos exstabant. Et revera vi alius Scriptor inter editores suos tales viros enumerare poteSt, qualeS

mannum, qui an OSteriorum curae multum reliquerint iuro dubitandum est. Tres autem potissimum CRUSSae Sunt, Cur huic scriptori plus quam aliis editores operam dedisse non mirabimur primum controversae sententiae de auctorum carminum, quae sub Tibulli nomine feruntur, numero et persona tum mala auctoritas et condicio recenSque Origo

Omnium sere codicum, qui carmina Tibulliana nobis tradiderunt salsa denique plurimorum editorum opinio de

ipsorum carminum indole atque structura. Atque quod primam quam diximus cau8sam attinet, hae re nobis post Vossit, Lachmanni aliorumque Curam eo erveniSSevidetur, ut aliquid novi diei vix possit, cum et quae sciamus tertium librum non esso Tibulli sed Lygdam cuiusdam, primum quarti libri armen Spurium es8e, Carmin notusdem libri inde ab octavo usque ad decimum Secundum Sulpicia' esse, cetera eius libri carmina cur a Tibullo

6쪽

abiu dicemus caussam exstare nullam in dubitation0mVOeari ViX OSSint, et quae negetamus qui suerit Lygdamu8, qui auctor a negyrici ad MeSSallam, a quonam et quomodo corpus Tibullianorum carminum, ut uno exStat, editum sit - nos inventuro e S Se spe exstet quam minimcl. Mala deinde quam memoravimus codicum quo habemuScondicio effecit, ut non solum quibusdam locis Vera poetae Verba non ad nos pervenirent, Sed etiam lacunae XStarent totique versus hodie non legerentur, quin etiam quamquam id raro in carmina irrepserint clune Tibulli non essent. Quas corruptelas ut emendarent, eum magna editorum par elaborasSet, multi sane loci nunc aestituti leguntur caligeri, Hein sit, Heynii, Lachmanni aliorumque doctrina atque ingenio. Saepius tamen carmina retractanti non deorunt clodi, ibi illi audi verum non invenisse aut

mina, ipsorum indolem atque structuram dixi Cum enim id quod nemin0m fugiet multis odis in ipsis elegiis

quae insunt Sententiae aperto me manifestin Vinculo moncontineantur, hoc quibusdam editoribus, qui id abesse non POSSe arbitrabantur, inussae duit, ut carmina lacerarent atque in complures partes divellerent, quin singula disticha Separarent a carminibus atque ali, loco insererent itaque nova Saepe carmina conglutinarent. Auctor huius opinionis

Josephus est caliger, qui quod in restituendis singulis locis profecit . damno quod intulit 'aderatis carminibus compen Savit. Ilx enim quaedam tarmina miscuit vir illo ingeniosissimus, ut Tibulliana diei vi possint, atque ipse

Scaligeri non prorsus Onfisus ingenio Suo, quam Vi glorietur se id primum odoratum esse, confiteatur in ea Stigationibus ad primum armen, quod Omnium ma Xime XPer

7쪽

quomodo suo loco luxata fuerint, proclivius est mirari, quam eius rei rationem reddere. Plane eandem viam eum secutus ingre8Sus est Brout hiasius in editione Sua, nova non addens. Quam viam vulpiu primus post eumque Heynius deserere ausi sunt, et illi tamen liquanto plus quam opus erat Versu in Carminibu OmiSSOS SSe putantes neque ossius carmina ab illi divulsa rursus coniungere voluit. Ad codicum demum auctoritatem carmina revocavit Lachmannus. Qua re sine dubio moti coeperunt viri docti accuratius inquirere in eas caussas, quae caligerum eiuSque comite adduxerant, ut tantam cladem pararent carminibus Tibullianis. Atque hoc inprimis saetum est a Disseno, qui editioni suae Tibulliana praemisit praeter vitae huius poetae enarrationem tria capita de poesi Tibulli, ex quibus medio inscripsit de forma et

compositione elegistrum Tibulli p. LXII p. XVIII), ultimo de elocutione strui isthi Tibulli p. XVIII usque

ad finem praefationis). Non potest negari Dissenum multum profuisse Tibullo arto eius in componendis versibus indagata et prolata, neque non multum feei SSe ad ipsa earmina a probro ei a caliger obiecto purganda: attamen Saepe quae ars ipsi videtur esse Tibulli in pangendis carminibus adhibita nobis ars vi videbitur. Initium autem

disputationis inde sumit p. LXVII), quod malu adhibita

Platonis sententia iustum carmen omne X exordio, medio carmine et exitu compositum esse dicit. Quod quamvis quodam modo dici possit, Dis80num tamen eo diluXit, ut Omne carmen ita in tres partes divelleret, ut lex potius in carmina illata, quam ex iis petita videretur. Saepe in ip Sa re nos agit poeta, ut initium vocari vix possit, et Si parte carminum, quas Dissenus Xtare dicit, ceuratiuSintuemur, alias eodem iure partitiones institui potuisse concedemus Talibus inanino legibus here externis mulluS

8쪽

vere poeta circumscribi potest. Tum ad medium carmen procedens p. LXXII), quod proprium ubertatis sedem vocat, hoc Semper in complure partes divisum esse dicit, variasque figura enumerat, quibus poeta utitur in describendis rebus, postremoque p. LXXXIX ad considerationem tran8it formae et Structurae totius elegiae ex his partibus conflatae. Qua in re multa quidem attulit haud negligenda summam autem disputationi Si spectamus, quam ille artem vocat ea ad partes Semper parva elegiarum spectat singulosve verSus quod ad totum carmini corpus attinet contentus est, ubi Xordium, medium carmen aut bipartitum aut tripartitum atque finem XStare demonstra-Vit totorum arminum Structuram si Stendere vult, nihil sere Oxhibet nisi idem armen pedestri oratione compositum ' Quod an iure artem in componendis carminibus adhibitam vocare possimus, valde dubito. Unumquodque enim carmen in parte Secundum sententias divelli posseeonSentaneum est ars tamen compositionis ibi tantum cernitur, ubi Singulae partes carminis Singula Sententia complectentes tali inter se vinculo continentur, ut ratio logica quae inter singulas sententia intercedit externo quodam vestigio atque indicio perspici possit atque tale indicium nihil aliud esse potest quam numeru VerSuum. Interdum in ipsis carminibus sententias sibi oppositas pari Versuum numero completa eSSe, iam Dissenus viderat mirum igitur videtur, quod non conatu est quaerere, in toto carmine nonne reperiretur id quod in parte Xtare PerSpexerat. Quae cum miserit nos id sacere instituimus

atque eo pervenimus, ut non in omnibus quidem carminibus, at certe in quibusdam ea inveniretur Sententiarum Se- Videas . . quae protulit p. XCIII de carminis II, 1 χ0mpositione aut p. XCV de carmine II 4.

9쪽

cundum versus dispositio, ut sententiis singulis eodem Ordine logico positis par respondeat versuum numeruS. Quod non in omnibus invenimus eiusmodi ordinem, ne in plurimis quidem talem, ut totum carmen contineat, nobi OStendit, poetam haec carmina minore arte tracta88e, aut aliquam sane artis partem in aliis carminibus neglexisse, quam in aliis adhibuit nisi, ut saepe censendum S lacuni aliisve corruptelis carmina esse deformata.

Cum igitur caligori de carminum Tibulli mala com-pO8itione Omnia evanuerint, nune e contrari demon Strandum erit, poetam carmina Sua peculiari arte tractasse:

quod ut hic faciam cum mihi proposuerim ea elegia potissimum tractabo, in quibus per totum carmen ea quam diximus arte usus est poeta. Tum autem his adiungere quaedam 8 in mente, quae me iudice Stendent, non ita iam Tibulli logias a criticis esse tractatas, ut ab omnibus mendis liburas dicere OSSimUS. optime autem, quantam artem Oeta adhibuerit in versibus atque singulis sententiis in membra quaedam disponendis, cernitur in libri primi carmine quinto. Scriptum est hoc carmen post discidium poetae cum puella Sua r- tum, quod discidium se vix ferre posse initio carminis profitetur. Dissenus more suo Tibulli carmen sine exordio et exitu legitimo et sine medio carmine Cogitari non po8 Seratu eXOrdium usque ad V. 8 progredi, exitum ultima decum disticha complecti dicit, relicum carmen in duas parte e8Se disponendum, quorum prior usque ad V. 46, posterior inde ad exitum usque pertineat. δ)i Numeris per t0tam dissertationem utor eis, quo HaustiuS X-hibuit in editi0ne, quae prodiit ipsia 1861.ὴ Latius quam in explicati0ne huius carminis Dissenu exposuit atque dispositionem suam defendit de poesi Tibulli p. XCVIII Sq. . LXXVI.

10쪽

Est enim hoc carmen, ut brevi quid sentiam dicam, ita compo8itum, ut Semper quaterna disticha aut singulatim posita aut bis repset ita singulis distichis dirimantur, ita ut totum carmen in has dividendum sit partes: Prima pars duo Sygtemata . . ita enim quattuor distichorum coniunctionem nominare placet v. -8. - 16. a. v. 17. 18 primum distielion ut ita dicam interentare. Tum iterum duo systemata C. D. V. 19-26 27 34. b. v. 35. 36. alterum distichon intercalare. Sequitur: E. v. 37- 44 quintum Systema quae inde ab hac carminis parte Singula ponuntur. c. v. 47 48 tertium distichon intercalare.

Omis v. 45 et 46, de quibus post dicendum erit.)F. v. 49-55. SeXtum SyStema. d. v. 7. 58. quartum distichon intercalare. G. v. 59-66. Septimum FStemn. e. v. 67 68. quintum distichon interentare. H. V. 69-76. Octavum SyStema, quod est nis carminis. Totum igitur carmen, Si numerum Solum Speeta S, Sic egi constructum:

Ne autem quis dicat, hanc dispositionem neque utilitatem quandam praebere neque aliquid, quo Se magis commendet quam innumerabiles aliae versuum dispositiones, qua eodem iure instituere potuissemus, demonstrandum erit, sententiam huius carminis in easdem partes divisam eSSe atque VerSu secundum ordinem supra Xhibitum.

Quod facile perspiciet qui carmen perleget. Semper enim quattuor distichis illis una sententia continetur, quae neque in ei quae prae eSSerunt iam memorata erat neque ultra fines eius systemati procedit, ut iure dicere OSSimuS, nunquam non cum versuum numero illo