장음표시 사용
31쪽
M nec ad nos nomen famaque eius accedere, neque M sollicitare quietae civitatis statum possit. Ego ita a censeo , Iegatos extemplo Romam mittendos, quiis senatui satisfaciant: alios, qui Hannibali nuntient, D ut exercitum ab Sagunto abducat, ipsumque Han-M nibalem ex foedere Romanis dedant. Tertiam leg M tionem ad res Saguntinis reddendas decerno. DXI. Quum Hanno perorasset, nemini omnium Certare Oratione cum eo necesse fuit. Adeo prope omnis senatus Hannibalis erat in sestiusque loquutum urguebant Hannonem , quam Flaccum Valerium R , I gatum romanum. ResPonsum inde legatis romanis est, Beltam ortum M Montinis , non Q Hannitale esse. Popiadum romanum iniuste facere, Si Saguntinos ret surasmae Cari giniensium societii 4 mamonas. Dum
Romani tempus terunt legationibus mittendis, Ilannibal, quia sessum militem proeliis operibusque habebat, paucorum iis dierum quietem dedit, stationibus
ad custodiam vinearum aliorumquct Oporum dispositis. Interim animos eorum nunc ira in hostes stimulando , nunc spe praemiorum accendit. Vt Vero pro concione praedam Captae urbis edixit militum fore, adeo accensi omnes sunt, ut. Si extemplo signum datum esset, nulla vi resisti videretur posse. Saguntini
lac tuae genere pro antraiuo vide ad I, , n. 6, et lil, 18, n. t aut statumilitellige , velut cum en Phasi, Pacem, Ordiuein, securitatem, ut Ill. νη.
ι Cap. XI. l. adeo tantopere, ni ty; in , vide ad Prat s. u. t 5 P ipe omnia senatus Hannibalis eDat, Diane iit 23, 39 extr. Nolae seniatias Roma. nortim , Plebs Hannibalis eras; vide
32쪽
ut a proeliis quietem habuerant, nec lacessentes, nec Iacessiti per aliquot dies; ita non nocte, non die un
quam cessaverant ub opere, ut novum murum ab ea
Parte, qua patefactum oppidum ruinis erat, refice . xent Inde oppugnatio eos aliquanto atrocior, quam ante, adorta est: nec, qua primum aut potissimum parte serrent opem quum omnia variis clamoribus streperent , satis Scire poterant. Ipse Hannibal, qua turris mobilis omnia munimenta urbis superans altitudine , agebatur, hortator aderat. Quae quum admota , catapultis ballistisque per omnia tabesata dispositis , muros defensoribus nudasset; tum Hannibal
occasionem ratus si, quingentos serme Afros cum do. Iabris ad subruendum ab imo murum mittit. Nec erat dissicile opus, quod caementa non calce durata erant, sed interlita luto, structurae antiquae genere. Itaque Iatius, quam caederetur, ruebat: perque patentia Tuinis T agmina armatorum in urbem Vadebant. Locum quoque oditum capiunt; collatisque eo catapultis ballistisque , ut castellum in ipsa urbe velut arcem imminentem haberent, muro circumdant: et Saguntini murum interiorem ab nondum capta urbis parte ducunt. Vtrinque summa Vi et muniunt, et pugnant: sed, interiora tuendo, minorem in dies urbem Sagun- lini faciunt. Simul crescit inopia omnium Ionga obsidione, et minuitur eXspectatio externae Opis; quum tam Procul Romani, unica spes, circa omnia β hosti uni
ri iam murum . . . . rescerent;
forte noinam del. S. Turris mobilis, et eius labulata; vide ad V, S . n. 3.ε. O asionem ratus I vide ad I, 11 , n. I. Nox caementa rudes lapides, non politi; Stroth. - Servettiria antiquae senere vide ad cat'. lo,n.r- Daque latius, quam caederetur,mebat, scilicet eadem labes eontinentia dixsolνebat: Gro . 7. Perque patentia muni, lora mitri. S. circa omnium hostium essent, Ioea circa lirhem. in eius vicinitate, omnia ah hostibus occupata, mer.
33쪽
essent. Paulisper tamen assectos animos s recreavit repentina prosectio Hannibalis in Oretanos Carpetanosque; qui duo populi, delectus acerbitate Constet nati, retentis conquisitoribus metum desectionis quum Praebuissent, oppressi celeritate Hannibalis
XV. Nec Sagunti oppugnatio segnior erat, Maharbale , Himilconis silio eum praefecerat Hannibal),
ita impigre rem agente , ut ducem abesse neC Cives, nec hostes sentirent. Is et proelia aliquot secunda secit, et tribus arietibus aliquantulum muri discussit strataqRe omnia recentibus ruinis advenienti Hanni-hali ostendit. Itaque ad ipsum arcem extemplo ductus exercitus, utroxque Proelium cum muItovum utrinquo caede initum, et pars arcis capta est. Tentata deindo per duos est exigua pacis spes , Alconem saguntinum et Alorcum hispanum. Alcon, insciis Saguntinis, precibus aliquid moturum ratus , quum ad Hannibalem
s. Asiectos animos, vide ad v, io, n. 6. Carmianos , vide ud cap. 5, n. 7. Finitiari iis Οι etam, inter Anam et Baetin , nee longe ab utriusque st. sotatibus. Horum oppida oris, seu Oretum et Orisia cunde dicti Oeetani
chilla , et Mentesa , Mentissa Oretiana hodie Benataez , diversa a Memesa. seu Mentissa Bastitarna , opp. Bastitanorum , ad lines Hi P. Boeticae et Tarrae. vide XXVI. i tibi et Custido suit ad Baetiu gr. Καττα s. h. Cur a vel Caetoria), unde uxor Hannibalis , et cui Proxi-nius fuit satius Ciastulonensis ; vad XXI, zo,n. ra; XXIV, 4 , u. 6,
bant, vel milites e Pirebunt I h. e. conseribebant, contrahebant . seii ad conscribendos milites mittebatitur , Verber. Cf. e. a I extr. et XXX, 7. l. Omiserunt mota arma; vid. MI, 3o, n. 7; et III, 46, i. T. CAP. XII. r. Arietibus aliptantiatiam muri eouser ud II. 39 , n. 3 diso
34쪽
noctu transisset, postquam nihil lac viae movebant, conditionesque tristes, ut ab irato victore serebantur , transfuga ex Oratore factus, apud hostem man- Sit ; moriturum affirmans, qui sub conditionibus his de Pace ageret. Postulabatur autem, redderent res Turdetanis, traditoque omni auro atque argento, egressi urbe cum singulis vestimentis ibi habitarent, ubi Poenus iussisset. Has pacis leges abnuente Alcone accepturos Saguntinos , Alorcus, vinci animos, ubi alia vincantur , astimans, se pacis eius interpretem lare pollicetur. Erat autem tum miles Hannibalis: ceterum publice Saguntinis amicus atque hospes. Τradito palam telo custodibus hostium, transgressus mu- Mimenta, ad praetorem saguntinum et ipse ita iubebat est deductus. Quo quum extemplo Concursus omnis generis hominum esset factus, submota Ceterumultitudine, senatus Alorco datus est =; cuius talis oratio suit. XIII. ci Si civis voster Alcon , sicut ad pacem pe- is tendam ad Hannibalem venit, ita pacis conditionesis ab Hannibale ad vos retulisset, supervacaneum hoc is mihi fuisset iter, quo nec Orator Hannibalis , nec b, transfuga ad vos venissem. Quum ille, aut vestra, M aut Sua culpa, manserit apud hostem si metum si is mula Vit, sua ; Vestra, si periculum est apud vos verara refercntibus , ogo , ne ignoraretis, esse aliquas et
3. irato Dietore i v. ad VIII,3Ο, n. 7. - scit. Sagunti. Rediturum se negat, quia ne C, clam egressus, redire luto, neque has couditiones ferre civilitis suis trussit
4. Uinta animos. tibi alia Mineantu , celera, quae hostem contra hostem nuuiaut, in iir. muri ἱ mer. uta muri, munimenta , arces, mutati et Cuper. arma coni. Gron. S. Senatias atomo datus est ; viduad VI H, S, I. I. C p. XIII. r. Nevi orator, legatus . Hannibalis, nec transfuga : nam sub legati auctoritate venisse videtur, 3Iuia ei senultis est datus; et mox dieit, pacem ad sua osero et c. Docr.
35쪽
is salutis et pacis vobis conditiones, pro vetusto hinis spitio, quod mihi vobiscum est, ad vos veni. Vestrais autem Causa me, nec ullius alterius, loqui, quae is loquor apud vos, vel ea fides sit η, quod, neque D dum vestris viribus restitistis, neque dum auxilia υ ab Romanis sperastis, pacis unquam apud vos men-ra tionem feci. Postquam nec ab Romanis vobis ulla
D.SPes est, nec vestra iam aut arma Vos, aut moeniara satis defendunt, pacem assero ad vos magis neces-- sariam, quam aequam. Cuius ita aliqua sΡes est, si υ eam, quemadmodum ut victor fert Hannibal, si eis vos ut victi audiatis; si non id, quod amittitur, in a damno quum omnia victoris sint , sed, quidquidis relinquitur, pro munere habituri estis. Vrbem vo-M bis, quam ex magna iam parte dirutam, captam is sero totam habet, adimit; agros relinquit, Iocum D assignaturus ; in quo novum oppidum aedificetis ἰυ aurum argentumque omne, publicum privatumque, , ad se iubet deserri: conivgram Vestraque COPPora. ac liberorum Vestrorum servat inviolata , si inermesis cum binis a vestimentis velitis ab Sagunto exire ,, Haec victor hostis imperat. Haec, quamquam sint a gravia atque acerba, sertuna vestra vobis suadet.
M Equidem haud despero, quum omnium potestas ei
a. ea fides sit, iam id fidem saeiat. probet. Similiter ad fidem rerum , ut eas probaret, XXIII. Ia pr. XXXVIII. Si pr. . et in Idem in .R-
cuia gestarum rerum secundarum, ita docti mentum. ut crederentur illae, XXV l, pr. - Sis Mos ut Dicti au diaιis ; cum Cron. leg. andielia: nam et mox hiab Itiri estis ab eodem si, pendet; Baiier. 3. Inermes cum binis Destimentis :
sed cap. I 2; eram Mestimentiadietum erat. Hinc Lips. emen I. cum Priseis Mestimentis , Ia. e. singulis. et tinis Douiat. ; at D r. ea vestimentai simul intelleela pulat, quibus quisquo indutus esset. Hannibalem , quum vidisset , Alconem dictas pacis leges tantopere abnuisse, Aloreo Saguntum aheunti mandasse, ut prosingni vestimentis hiua offerret, suspieabat Draxeub.
36쪽
M sacta sit, aliquid ex his rebus remissurum. Sedra vel haec patienda censeo potius quam trucidavi
a corpora vestra rapi tralatque ante Ora Vestra conis iuges ac libe vos belli iure sinatis. DXIV. Ad haec audienda quum, circumfusa paulatim multitii line , permixtum senatui esset populi concilium, repente primores, secessione factu priusquam
Tesponsum daretur , argentum aurumque Omne, ex publico privatoque in forum collatum, in ignem ad id raptim factum coniicientes, eodem Plerique Semetipsi praecipitaverunt. Quum ex eo Pa VOP uc trepidatio totam urbem Pervasisset, alius insuper tumultus ex arce auditur. Turris diu quassata procide Tat; Perque ruinam eius cohors Poenorum impet usacto quum signum imperatori dedisset - , nudatam stationibus custodiisque solitis hostium esse urbem , non cunctandum in tali occasione . ratus Hannibal, totis viribus aggressus urbem. momento cepit, Signo dato, ut omnes puberes interficerentur. Quod imperium Crudele, celemm prope necessarium cognitum
ipso eventu est: cui enim parci potuit ex iis, cpat aut inclusi cum coniugibus ac liberis domos super se ipsos
v. - Vrbem momento cerit, signo da- ita , ut et . . Pro urbe capta . signum dedit, li. e. imperavit, nut Pro: Nr- hem et Pit . et imperavit; Baiier. Coi Lod IV, 39 , not. i. Mox To coguilum est reε pondere nequit τυ, crudele squod re initii suis: syllepsi, fgura ,
37쪽
concremaverunt Α, aut armati nullum ante finem pugnae , quam morion tes secerunt'
XV. Captum oppidum est cum ingenti praeda. Quamquam pleraque ab dominis de industria corrupta erant, et in caedibus vix ullum discrimen aetatis ira secerat, et captivi militum praeda fuerant; tamen
et ex pretio verum venditarum aliquantum pecunia redactam esse constat, et multam pretiosam supellectilem vestemque missam Carthaginem. Octavo mense,
quam coeptum oppugnari, captum Saguntum, quidam scripsere inde Carthaginem Novam in hiberna Hannibalem concessisse: quinto deinde mense , quam ab Carthagine prosectus sit, in Italiam pervenisse. Quae si ila sunt, si eri non potuit, ut P. Cornelius, Ti. Sem pronius consules fuerint, ad quos et principio oppugnationis legati saguntini missi sint, et qui in suo mugistratu cum Hannibale, alter ad Ticinum amnem, ambo aliquanto post ad Trebiam , Pugnaverint. Aut omnia . breviora aliquanto suere , aut Saguntum principio anni, quo P. Cornelius, Ti. Sempronius consules fuerunt, non coeptum oppugnari est, sed Captum: nam excessisse pugna od Trebiam ι in an-
iunge et inm euin Ne lem. 2. Octai mens . . . . CVliam Saguntum . . . . quint deinde mense . . .
τιidam seri sere, ivler hos Polyh. 7 et 56, quem d aceto nisi deseruisset Livius, non ea tradidisset . tinae ipse mox in uul,llim vocat. et q ruinti Os ratione Partim prohahili solvere conatur; vide ad cap. 6 , n. 3.
temporum spoliis lacta. 4. Nam excessisse regna ad Trebiam . itieidisse dein uu eons. XXX. .
38쪽
num Cn. Servilii et C. Flaminii non potest, quiu Flaminius β Arimini consulatum iniit, creatus ab Ti. Sempronio consule; qui, post pugnam ad Trebiam,
ud creandos consules Romam quum venisset, comitiis persectis ad exercitum in hiberna Pediit. XVI. Sub idem sere tempus et legati, qui redieranta Carthagine, Romam retulerunt, Omnia hostilia esse; et Sagunti excidium nuntiatum est: tantusque simul moeror Patres, misericordiaque sociorum peremptorum indigne, et pudor non lati auxilii et ira in Carthaginienses , metusque de summa rerum cepit, velut si iam ad portas hostis esset, ut, tot uno tempore motibus animi turbati, trepidarent magis
quam Consulerent: nam neque hostem acriorem bellicosioremque secum congressum A; nec rem Tomanam
tam desidem unquam misso atque imbellem. Sardos Corsosque et Istros atque Illyrios . Iacessisse magis,
αε in annum consulatus Cn. Sem/ι-tii. ele S. Flaminius Arimini consulatum .atc.; vide cap. 57 et 63. - Creatus;
vide ad VII. Is , n. s. CAP. XVI. r. Pudor non lati auxi-ιῶ ; vide ad I, 5 , D. S. a. metus de summa reriam; vide ad III, b, n. s. 3. Trepidarent magis, incerti haererent vid. ad i. n. ε , quam
consulerent, de re agenda deliberarent, aut consilium in rem utile ca
Strotii. Consulto agerent, rem han gererent; Gron. Cous X III, 29. et ad XXV, 38, n. a.
4. Nam neque hostem . . . congres
sum etc.; vide ad II, 32, n. s. S. Sardos , Corso . Istros . L0 Πον , Gallos , quibuscum bella gemintes bellum Punicum primum et secundum. - Cum Gallis Cisalpinis tumultualiam Merius, quam beIliger tum , proeliis magis lumultuariis . h. e. velitaribus levibusque in quibus omnia sunt eum tumultu , h. e. r Pentino impetu , elumore , strepitu ac terriculis quam iustis atroeibusque conser ad I, , n. 4 , et eum hoste itimulitiante Politis quam belligerante . in certamen omne plus term ris quam virium serente, et eae o ma. sis surore, ae feroci impetu, quam certis eonsiliis, firmoque animo agent
vide ad V, 44, n. 4 . pugnatum. Cf. ad XXVII. a. n. 6; XXIX. 36, not. α; XXXII. M. not. 4. et XXXVIII.
r7,n. 33 ubi gallictis limatillus, ut ex verbis seqq. patet, dicitur impetus coriam , qui initio est serox et ter sibilis. sed longiore certamine seus mresidit.
39쪽
I. n. XXI. c: P. I 6, ΙΤquam exercuisse, romana arma: et cum Gallis tumultuatum verius, quam belligeratum. Poenum, hostem veteranum , trium et viginti annorum militia ε duri sima inter hispanas gentes semper Victorem primum Hamilcaro, deinde Hasdrubale, nunc Hannibale duce acerrimo asSuetum , recentem ab excidio opulentissimae urbis 7, Iberum transire: trahere Secum tot excitos Hispanorum populos: Conciturum avidas semper armorum gallicas gentes: Cum orbe terrarum bellum gerendum in Italia, ac pro moenibus minanis ESSe. XVII. Nominatae iam antea consulibus provinciae erant ; tum sortiri iussi. Cornelio Hispania, Sempronio Africa cum Sicili evenit. Sex in eum annum decretae legiones , et socium quantum ipsis videretur,
et classis quanta parari posset. Quatuor et viginti peditum Romanorum millia sunt scripta, et mille octingenti equites * : sociorum quadraginta millia peditum, quatuor millia et quadringenti equites: naves ducentae viginti quinqueremes, celoces viginti deductae. Latum inde ad populum , pellent, iuberent, po-ρulo carthaginiensi bellum inrici; eiusque belli causa
6. Trium et Miginti annorum mili lia etc. ; quot anui ititersunt inter primum et secundiim bellum punicum ;Gron. - Hannibale duce acerrimo assuetum, ut passim assuetus et assue ablativo, sed rei sere, non Personae, iunguntur. Omisso, i t Putant, Minuitivo aliqtio; vide Duher. . Gron.
Vincere pro Miciorem coni. Gron. et armis assuetum , I oer. 7. Reeeritem ab exeιdio opulentissimae urbis, statim Post excidium Sagunti, ni apud Cic. ad Λu. XVI, 7
Pr. et Q. Cap. XVII. r. Nominatas iam an . ea eonsulibus Pr Minciae erant, regio
nes, in quibus bellum gerendum. iam des nitae a senatu, sed nondum sorti tio earum a consulibus iacta. Cous. xLI v, 17.2. Quatuor et Diginti Peditum Rom. M. sum acrima et l8oo equites: ergo quaevi sex legionum, ut mox dieitur. continebat ooo Pedites, et 3- equites. Cons. ad VlII, 8, n. 1Ο. Celoces naves celeres ac breviores;
40쪽
supplicatio per Urbem habita atque adorati dii, ut bene ac feliciter eveni rut, quod bellum populus rin
manus iussi Sset. Inter consules ita copiae divisae:
Sempronio datac legiones duae eae quaterna millia
erant peditum, et treceni equites et sociorum sexdeci in millia peditum, equites mille octingenti: naves longae Φ centum sexaginta , celoces duodecim. Cum his terrestribus maritiniisque copiis Ti. Sempronius missus in Siciliam; ita in Africam transmissurus, si ad arcendum Italia Poenum consul alter Satis esset. Cornelio minus copiarum datum , quia L. Manlius praetor, et ipse cum haud invalido praesidio in Galliam mittebatur. Navium maxire. Cornelio numerus deminutus β. Sexaginta quinqueremes datae neque enim mari venturum, uut ea parte belli dimicaturum 7 hostem credebant , et duae romanae legiones Cum suo iusto oquitatu et quatuordecim millibus sociorum peditum , equitibus mille sexcentis. Duas legiones romunas, et decem millia sociorum peditum, millo equites socios, sexcentos romanos Gallia provincia seodem anno versa in punicum bellum habuit.
3. Supplieatio per Urbem habita ;vid. ad III , 63, n. a singillae quaterna millia
erant pedicum, et treeeni equites: id ex emendat. DraLeuh. reposui Pro ea et trecenti. 5. Mea longae, hellicae, plerumque quinqueremes, vel triremes, et rostratae, quae onerariis opponuntiin
8. Cum suo irasto equitatu, eram εoo
equili hu . quot in duabus legionitina
n. 9 . quo L. Nuntius praetor enm his eripiis missus orat . Nox v C. nn abest ab omuibus IISS. et anit. edd. Serihetidiun: Gallia yr Mincia non dum Mersa in . b. h. i. e. Prin qu me adducerent amho coss. topia suas Poenis opponendas; G α.