장음표시 사용
111쪽
bter egisse Ludatur quod antecessorem suum, quem quondam cumsociis quasi persecutorem fugiendo vitabat, cum est causa illius inqui
tudinis ab Imperatore in exilium missus,una cum ratrum suorumpe ditione de e lis tiberauit. quoru iam atque misericordiam adeo mis,ia x rivi lais rabatur Augustus , ut riceret, eos iuxta praeceptum Veritatis proi. persecutoribus suis veraciter exorasse. Rediit igitur Ralgarius,& in monasterio insitis B. Virginis,ubi olim de mansio S. Bonifacit, , δε-U- is & accolarum Fuldae prima paroecia, tranquillioris vitae studio
para in ii γώ prouectuSad mellina,vt auctor huius monasteri j,& nobilium
r operum inchoator extitit,sic & ibidem tumulum adeptus est,r,.L- uis nota sine praeconio Vitae ad posteros transmillae laudatioris. Eae sepulchro quod fanatica rusticorum turba,communi Germaniae tumultu, superiore seculo, distipatis cineribus eius, vi
lauit,lapis superstes ad tepli meridiem inscriptus,sic ibi legitur:
NOMINE RAITGERI CREDAS CONSULΤA DOCERI: UNDE v ELINT SCIRI NOBILIS ACTA VIRI. FvLDA TiBI RECTOR PRAVI FvIT ISTE RESECTOR, TE PIETATE COLENS, NOBILITATE VOLENS.HOC OPERAM DANTI, QUOD HONORIS ERAT SPECv-LANTI, STAT DOMus: ISTA DEI, QUAE SUA DEBET EI. DEMUM PRIvATVs VIXIT VIVENDO BEATUS, LIBERI vs SOLA VERA MERENDO BONA.
AEvO MATu Rus, SINE FINE DEO FRUITURUS, VIPPE DEUM SITIENS, NEC SIBI SVFFICIENS.FELIX DECESSIT, ELIX IN PACE QUIESCIT, SUMMA PARANDO SIBI, FvLDA FRUENDA TIBI.
Porro, quae deinde fuerit, Aegile monasterium administrante, concordia & pax animorum consecuta, vitae scriptor prosequi-st nir: Fuit quippe in diebus inquit, fratribus pax,cor um, in V - '' anima ina in iomino. Nec erat qui turbaret monasteriMm,in tam m. vi A. delectabili concordia roboratum. Obedientiae bonum non flum ἡAbba, ii ,sed sibi inuicem cum summa reuerentia exbibere gaudebant scientes se per banc obedientiae viam ituros ad Deum. 4Adeo enim hic im min venerabilis vir, se pes alacer in Minusicepto regimine π/sique ad Anem vitae suae perdurabat; ut numquam icti cogregatis,nec illa congregationi monaciaruvliam molestiam perturbationis videretur inferre. i CAP v T
112쪽
OvAM breui confinio,virtutis vitiique sedes alternent,s culo ineunte decimo apparuit. Quippe Ottone tertio rerum potiente, de mox Henrico Claudo iussecto, ex Lauris hei- mensi monasterio, Branthoo exauctorato, Popponis ductu 'coenobit huc disciplinae caussa missi sunt. At Branthous,cum 'ρη Regis iudicio monasterium deserit, utique lugubrem istic r iu. rum omnium faciem reliquit. Nam, quos ea tum aetas Fuida coenobitas habuerit, ex Megin hero veteri huius monasterijscriptore repetit Trithemius'; additq. Henricum Regem M nasterio Fuldensi multa detraxisse vectigalia, & possessiones C 2 ' auitas plerasque in alia distribuisse monasteria. Id, quod pro temporum istorii in moribus, & Regum in ecclesias auctorita- ιμre ρω--te,translatilium fuisse, Henrici testantur ipsius acta. Prinquippe regni ingrestu Synodum Tremoniam in Nesiphaliata
conuocans, grauiter de corruptis ecclesiae clerique moribus, at mi Oricum Episcoporum coetu, questus est. Inde ad morbi depulso-ss πῖ, .nem,ac dispicienda remcdiaconuersus,omnium excitauit ani- χη- φη- mos, negotium hoc Episcopis sedulo commendans. Romae a oos. quoque Augustalibus affectus honoribHs, cum orbis univcrsi ecclesiam, in praesentia spectatorum Ger m aniae Principu m, avitis maiorum donationibus,& prouinciis, insuliS,terrarum q. Vit seripior,
spatiis donasset,ipsum vicissim Benedictus Pontist ut erat il-μ, ι ''' ludaeuum, Fuldensis Abbatiae moderatione, cum transalpinis ceteris Apostolicae sedi subiectis, Honestauit. Et clara sunt mo-- numenta vetustatis, Natonem Corbet ensis in Saxonia praeno- I ii.a . bilis coenobij Abbatem,ob vitae solutioris haud leuem culpam ab Henrico dii notum; de Menuerci Padebornensis Autistitis Diimai. ii iopera disciplinam istic loci restitutam. Eamdem otioque legem csubiisse, ne dubita, Fuldenses: & loco suo clarius elucescet. Nubes haec quaedam fuit, non schisma, caliganti licet religionis ων. albo interposita: cuius obscuritatem ostendit diserte scriptorvitae S. Gothardi in vicinia nostra: Berniarium quippe Herasil-
113쪽
9 FvLDENs IvM A N TI Q I Τ AT v M obbatem narrat,vi ι licet in dignitate claru laxius tof,--- men habuisse disciplinam,atque biennio ante obitu valetud in ca - sάconci se in monasterium S. Petri, quod ipse trans Fuldum vicino in monte condiderat. Ibi cum procul curis, ister milituminfamiliarium sidcet coetus mirit mollius, et i communium fratrum in magna rerum inopia querelas irritavit, ita coenobii primoribus vitaesolutioris Πmfrum aditum aperuit mi igitur coenobitae Hersieltae, loquor verbis antiqui scriptoris,instar canonicorum respropria/sibi Uuvarent,ha -- - renique , priuatas aedes ω equos, magnam cultiorum vestium copiam, aliaque id genus mundi huius pompas ω fastum redolenti possentque pro suo arbitratu in dare'accipere, agere conuiuias G,rba in praeterses decorum, S.Gottardus, iussu rogatque Henrici Regis, huc in locum defuncti Bembarii missus est: qui monasticae famae decus abolitum E c reparauit i jsamque ciuitatem Herseidam Uuperuac neu ineptis aedificiis liberatam, monastico cultu, aptisque sedibus 'M.,artis, instruxit, adductis eo praestanti ου integritate morum aliunde can bitis,quorum exemplo fiseet inquiλIaperent.Ceteium obscurius nostrates, horum conditionem temporum attigere; dedecoris
. - metu,an reuerentia maiorum. In actis Abbatum sic lego Anno m. iis.' Domini Mxi II. mense Maio, ab Occidente ventus insolite irruit, Hecim e plura subruens aedificia, g malorum portenta asserens: nam Iunio..c. ut mc'si,qμή μέμβώηδῶ exstructumsubgremio S. ni ucsj mona -- ιω. serium uso Imperialis solo tenus exstirpat, quasi barbarico super--Σ. - stante incendio. Auin momento temporis ipse Abbas huius loci, AM--Bruntota nomine, ordine suo sono sine humano iudicis es destit c Mira tus,omnisque fere congregatio extricata,incertis sedibus fatigabatur umba. nec non Lore MimensisIratres, cum suo pastore, in locum nostrum sunt si rogati. Attamen vel per obscuri sermonis nebulam, in- s. i. . .. ii lclligitur hic facile cum Hersseldensibus Fuldenses eadem
. . , Motin sub Vriderari Abbat
ALi A adhuc huius monasterij a capite diuisio, quae quiadem notabilis extiterit, incidit in ideradi Abbati; regimen , quae ipsius quibusdam erratis, ut nihil ex omni parte beatum
114쪽
LIBER PRIMVs. nbeatum inter mortales, ncitata, plus audaciae, temeritatis, &mali exempli,quam discriminis habuit com presso mox, & inter initia castigato iuuenum male consulto surore, qui auctores seditionis extiterant. Rei gestae seriem scriptor coaetaneus Lambertus,quia prolixe euolui ac propὸ tragice eamdem exe- In in quitur, huc adire Lectorem equidem malim Coniuratio certe 'R i grauis illa fuit, sed coercitio immoderatior, cum ad saecularia tribunalia tracti viri sacrati & ignominia publica notati, ve
beribus plagisque seruilibus excepti, tergo denique lucrunt. Sed hoc quidquid disciplinet serenet nubilum interfilsum, Sc
ticae gentis monachorum insignis,quae per hosce annos in Ful- densi congregatione floruit, pictas ac religio discussit. Nam Stati m Aa- Marianus Scotus, ubi Christi amore peregrinum solum natali LG-. 'antetulit, B. Amichadi reuerentia memoriaque tactus. Fuldae
includi te voluinatque ita decennio praeclari ingeni j animique
sui dotibus monasterium limillustrans, seuerioris vitae doctrinaeque multifariam hic igniculos sparsit iecitque. Ipse in sancti Amichadi discessu: Ego otio, Scam decem annis inclusius su
per pedes A. Amisiadi stans quotidie cantavi Missas.Verum nec ita quidem plene sese erigere monastice potui quin,superantibus interdum vitiis,mores antiqui profluerent,& cupiditatibus sane multi fraena laxarent. Faciem illam monasticae labentis vicinus nobis Lambertus ad annum MLXXI. expressit. Nec reor . communis periculi exsortes Buchonios degisse, quando undecimo saeculo superueniente,qucri audio libere domesticos,omnia tristia, cunctasque calamitates, quoddam habuisse Fuldae regnum: & Gotifridum quoque Abbatem,ob Henrici facti
nem,loco motum. Censuram tamen in corrigendi auctoribus Σ--m pretium est annotare. quae longe fuit certe a suculi nostri conditione. Quid enim huius aetatis a Luthero censeres .a Caluinortiormatores 3 pennas nimirum incidi oportere coenobilis, ne renasci possint exsecari eorum artus,ut ne umquam coalescant. '
Quin voti ac operae fuerit has Libani cedros, has felicissimaqarbores in Ecclesia Dei,abusque radice truncare,quo cresccndi spem posteris omnem prorsus eripiant. Renouant igitur ipsi quotidie, Sc ut sunt mirabilium rerum captatores, a Pharaonis aetate miracula repetunt, imitantes scilicet macras illas & ob famem
115쪽
famem inexplebiles regis Memphitici boues, quae consumpto immensaque ingluuic vorato nitido & opimo pecore, pristina tamen macie& desormitate suasqualebant. Ita, csim multis in hac Germania nostra dynastis tanti Christi patrimoniorum acerui non pluris suerint, quam si imbrem in cribrum gessissent,facile patuit, Loilegia nulli aetati stabile vectigal peperississe. quin dominis plerumque suis, ut aurum Tolosanum, perniciem attulisse, fugaci semper exitu reperto, unaque comitibus relictis penuria poenaque. Quamobrem sapientissimi maiores nostri longe meliore cosilio, terres secuti agricolas, quos inter coenobitas sili caeliq. conflictari iniuriis, nec fiuctus ube- -Ο -- rioris spem su stinere cernerent,eos in arua deducere laetiora, vel insitionibus adiutare non piguit, magna singularique cura, se trans Alpes mariaque petitis & euocatis monachis; quorum opera vigilantiaque maciem soli sterilescentis, &in prauad nascentis,edomarent,ac denique peruincerent. Vt enim cultores hortorum ij,qui tuendis,nouandis, repurgandisque viridariis suis assidue intenti, germina alia erigunt vinciuntque soluta, alia obtegunt teneriora,alia aduersus plagae frigidioris ins stationem defendunt, Inutile siue falce ramos amputant, Fel ciores inserunt: L perinde Antistites haud pauci cordati, ne plantaria haec relugionis eximia, & stirpes virtutis omnigenae seraces, perirent funditus &exarescerent;cx Italia,insulisque Britannicis, aliis . melioribus locis coenobitarum quasdam transtulere propaginnes , quorum indole & germana cultura, siluescentes aliorum, aἡἡ-ο animi revirescerent, ab aestu saeculi, horum scilicet & irriga
inhocs tione ac benigno sotu reuocati, crescerent ad fructum immor sis , . iri talitatis. Quod certe studium cum in alii,s,tum in Annone ma-Chm Cψ' gno Coloniensis tum ecclesiae sanctoque sacerdote, praxipue Petrus Clu- laudatum est. Ceterum,tatuetsi plurimis Germaniae monaste- . .' 'r' ' riis non ignorem hanc insedisse tabem ambitus dc auaritiae, Quam mirὸ ' ambertus exaggerat, non paucis tamen hac aetate mi uim A- losis alus, obseruo emersilie raram diiciplinae morumque sanctimoniam; nec non per Alemaniς Sueuiatque fines, media inter schismata,admirabilem exarsisse in hominum animis,com
116쪽
LIBER PRIMVs. Wrmunis vitae seruorem. Etiam in Burgundia tunc nata Cluniacensis monasterij castigatior uiuendi ratio: quaecum latissitne ad alia Germaniae loca disseminata fuit, tum anno Domini
MLxxx v. in vicinam nobis Thuringiam, ad asceterium Rhei- necibornae, ocellum & delicias, veterum Thuringiae & Hassiae edit. Ioati dynastarum,peruenit; ubi a Luduico secundo Comite, cui no- Rh.- ιι, men a saltu,magni fica sedes familiae S. Benedicti recens condita;& vna istuc ex Hirtiugiensi monasterio deducti coenobitae, o di instituti Cluniacensis aemuli. Huius autem tum effervescentis
disciplina: Digida haec Buchoniae loca num quidquam assiarit, ambiguus, vel neganti propior, nihil in utramque panem habeo,quod affirmem.
I friptio reliqui flatus et que adseculum
TRisTio R etiam hinc Abbatiae facies extitit, cum Ebr-lossus ex Morbachcensi monasterio, renitenti quoque
Congregationi, malo more & exemplo, Abbas ab Henrico Imperatore anno salutis MCXi I i. datus. Et huic animus licet binus,causa tamen erat mala a schismate; ut quidquid ageret, de quoquo se verteret, odium a suis merito referret ac inuidiam. Fuit, cum ipse coenobitas quoque captiuos habuit in exedra piaculari. iamque sertunae priscς permultum sane vacillabant,& ob asperitatem censurae iiiij palam discordes,patrem auersabantur. Interea Mars & bellantium furor ecclesiam quacumque peruadebat.Quare Elidolus,resero cum priscis, tamquam astrumfatae exagitaAatur, postquam in communi patriς & in nasterij luctu,anno ab ortu Christi MCXX. pars maxima vete. ris templi,versus Orientem,ruina sua procidit. Venerat id temporis Fuidam Henricus Imperator lectissimo procerum coetu ordinis utriusque comitatus.qui cuncta hic hausta exinanitaq. cernens, inopiae nec inopinatae quidem ingemuir,at subleuandae non fuit. Tanta quippe erat sacri profligatio patrimonis, ut 'vel septem Abbatum continua serie refici oeconomia,& calcu-
117쪽
98 FvLDENsIVM ANTIQv ITATUM lus cum monasterio poni non posset, donec Marquardus tan-sia iusta dem Abbas aliunde accersitus, mersis paene rebus, ceu propitium ac salutare sidus alluxit. Hic enim Conradi Regis immortali erga ecclesiam Fuldensem beneficcita studioque, tempestatis eius procellam iis praesidiis auertit, quae olim ipsius
Marquardi oratio patefaciet. Ceterum exerta vis mali, praesem tim quo tempore, Paschali Romae sedente, & Henrico V. schismatis fluctus excitante, recruduere sopiti bellorum motus. M.κα .rii Nam tunc Germaniae dynastis, & praesidibus ecclesiarum in mutua viscera ferro flam maque grassantibus, rabies etiam haec alita veteratis iniuriis, in ditionem hanc item incubuit. Hinc Abbas Vrspergensis in Chronico suo ad annum Domini MC- xv I . Vndique a latiis agris,Nillis depopulatis, oppidis ac regionibus nonnudis tu; obtudinem iam paene redactis, deficiente quotidiana ct ricis per ecclesias praebendu, cessabant in quibusdam ecclesiis clericalia nimirum ossicia ; ω ὀ effusum calicem furoris Dei, locupletissmum i u per totam Germaniam famosissimum ac principale carnobium Fuldense, et que ad ultimam redactum est inopiam, victus etiam n
cssi ij Sed hoc, ut dixeram, inopiae probro, Mamuardi sollem
tia ablleris, Laueinionum seges quςdam mox erupit,quae propugnaculis, turribus, arcibus, ut se aut certamina ferrent,insessis, perpetuum Abbatibus crearunt armorum gymnasium.
Vnde frequenti satellitio clientum,& ministerio bellico domi im- seris accincti, incredibile dictu, in magna obsequij impatientia,quantum,ad hoc genus praedonum coercendum, ecclesiaem vectigalium decesserit, expensumque sumptui ipsa vix serendo tulerit. Atque illa interim monasterij detrimenta, vicin rum dynastarum lucra & accessiones quaedam extitere. a. his A. Religionis interibi quis hic vultus Z Multisorinis utique. In-ps'. ..is vcnio apud Trithemium, cuicuimodi r ormationis, nec Cbiit uii Oidin, scurana restitutae pcr haec tepora disciplinae famam: cuius nixa Gy ,. partu que felici, multi pose anuis, deuot;o maxima lac mguerit mo- Lustra F. nachorum. Extant item in archivo Fuldensi plurima Monasticae
fraternitatis iura, cum Variis monasteriis & rcligioserum familiis inita & renovata: in quibus etiam cum ccclesia Cluniacensi pactum foedus legitur anno MCXCVII. Iam quoque non Ol 'bi scura documenta suppetunt,ea quae Benedictus XII. sero post
118쪽
Innocentitum III. & Clementem U. de coetu siue capitulo trien- C p Cum innali cogehdo sanciendae ac retinendae disciplinae maiorum de- tri usi creuit,cordi item Fuldensibus suisse ut perpetrarent. Enimia ro, Caesare Ludui Bavaro grauiter cum Apostolica sede dissidente,anno MCCC xxxv Π.compluresAbbates, Henrico prς- sule fauente, Fuidam conuenerant, ut ex Benedicti decreto, quod hodieque in summi templi architio legitur primum prouincialem coetum inchoarent. Verum Imperamr capitis & Qr- chiri r tunarum periculo pro sto,Benedicti Pontificis inuidi conuentum illum tunc disieci discussitque. sed ut ad priora regrediar, ingens Fuiden sis disciplinae de- trimentum in disperditione fortunarum, & necessarii victus lium rerum inopia, non semel obseruauimus. Atque ut ille dissolutionem 'U' ' Imperi ostendebat, si fructus, quibus Res p. sustinetur, demi- Tae. . nuerentur; ita bene monasterium id ego consistere polle non ψ 'i putabo,ubi fiugalis erogatio & sumptus victusque necessarius Dei seruis subtrahitur. Postquam igitur expeditionum & belli εχ b Piri. impensis plurimum tribui coeptum , & captandi spe maiora, ambitiosis obsequiis frequentari Regum aulae; plurimum.qu que res abiit, disciplina periit . Et immissi externi, siue Princi- i-- ι ἡ . pes, siue Antistites non raro, auidi in aliena, qtque utinam non rapaces, qui vel discordibus coenobitarum studiis, vel Abbata tum langu idis fracti . vel aetate vel iniuria ossiciis, irrepserunt. Suefridus Archiepiscoeus Moguntii ius sub annum Christi οὐ os MCCXLvi. Conrado Mathosio Abbate, mox Berthoo Marci Gellio memberio Archiepiscopus,moderatores labenti rei, at parii felici successu admoti Pronis ergo tum ad casum fortunis, Eudu=bi Habssurgius Rex anno salutis M CCLXXX II Mo-,guntiaci degens, lilapidatam, ut vetus diploma loquitur, & ad A. , extremam inopiam desapsam Fuldensem ecclesiam, Berthoi Abbatis 3c coenobitarum impetrata voluntate suscepit: illita'. possessiones & repetundarum negotia Eberardo comiti Catet et z;. . Mobore permisit. Is in sexennitim eas ancipiti fide per se aliosque. m administrauit: voluitque Rex de consilio Abbatis, Comitiis,ac trium recte institutorum monachorum Deumque timetium, mores interea collapsos restitui, & monasticam disciplinam
erigi. Sed & hic illisa in scopulos monasterri nauis Quippe Co-
119쪽
mes inexplebili cupidine, dum auream quasi inescin nactus,
rerum ex asse potitur, abiens, praesens vectigalia, cinsus, fructumque ceu vortice corripuit. Inde exactorem Bertholdum Lisbseergium nihilo abstinentiorem suo loco misit qui cum n tos , ignotos largiter ex alieno pascit& auget, morbo quasi cilitus immista,fugatus est.Hinc exeunte sexennio, ceu, sera iam in fundo parsimonia,unum ex omnibus habitς cum abstinentiae&aequitatis laude prouinciae celebratum a maioribus inuenio, Nicolaum Scharmensteinium, domo nobilem virum. Vniuerse vero posteris hoc veteri verbo cautum, quod ad Fulde
Alta paue Jaicosque cave; tibi proxima prosis. nis in. d. Cauere tamen ita non potuit, sibique prodesse, quin Henrico de Uilnau salutis anno MCCLXxxvii I. ad munus Abbatis assumpto, tutela in exterae conditionis Principes declinaret. AMMώ - Natum luc ex perpetuo inaequalitatis malo illud temperamen-- οῦ Α, tum,quo Marquardo decano sortiter insurgente, partitioiles cta,congregationis annona, rςditus & alimenta,ab Archimandritae vectigalibus separata sunt. Qua in caussa, cum validiusquam serret, Henrici auctoritas Romae oppugnatur, ipse tan--,t, . dem in Adolphi massoviiij consanguinei Regis patrocinium Tria confugit; eique domi militiaeque sociatus, curiam Fuldensem
in sexennium administrandam tradidit, commodo nescias maiore an damno: armis quippe publicis Imperij, multa in mica loca debellauit,nec pauca in potestatem vi redegit,sauei te ei caussa Regis. Quia vero toties alias,& saeculo proertim Christi quartod cim miretur quispiam,nobilissimas maioru gazas, & tot stati bus congestas opes, & ornamenta templorum, ira abiisse, M prope ad nihilum recidisse,caussas & origines quisquis mem .ria repetit sparsim a nobis tacite collocatas, is iacile perspicier, beneconcinnatam initio fabricam,sine subuertentium pernicie,raro distatui. Nos certe,quia remotioribus stylum comm damus,quae inde aetate nostra, haeresi se undatim superfundente,malorum ilias influxerit, bonis rerum arbitris priuatim p tius aestimandum relinquimus, quam ut publice hucrarum
120쪽
E T E R I s te is structuram no niusmodi ; Smiraesertim eam celebrat, qua Agili Abbati tribuitur: Basilica quoque dedicatione ane quam ill iram, cum coemeteris meteri, Candidi Sis Rhaban de, describit. Hinc, ibi interitionem templi, ignium clades queis basilica concidit, eiusdems reparationes iteratas tradidit;adSanctorum latroci nia , tumulos Sin lilyana descendit, quibus olim praemdare templum enituit. Sed in his, diui Bonifatij no. bilis exuuio impensius osseris ectandas. Monasterio principe, cum sisis ornamentis, 4nte oculos ita ρ sito, inquirit in eius membra, partesis iura imperio quondam Ag ubiectas, id est, in auriusque sexus carnobis Oilegia me arctiore obsequij minculo, aut piorum operum quadam libera societate,cummaiore col- ' ligata. Libri mero clausiul a , rei cuia fiam aut ritus vetustioris pangon habet, πιπμι επgustus hau somis tr abs.