장음표시 사용
141쪽
I22. FVL DENs IvM ANTIQv ITA TvM M. Mis mus hinerandro IV.&cialibi vero: Martinus Papa ecclesiam rem In Iomia, crans, in dedicatione ecclesiae, praeter aliam incognitam Indulgentiam, Lxx x. Carenas relaxauit. In quo tam antiquo ritu, condonatio
seuerioris poenae, quam veteres Christiani ob grauiora scelera, moribus ecclesiae, iussi iniussique subibant, obseruanda vedit.
Tertia de Nam, cum ab Omni genere consuetae voluptatis, aut vitae iu-r cunctioris cola ibiti,conuiuiis, epulis, balneis, thalamo vinoque sese abstinerent, si quid harum noxanim a Sacerdotibus lax Tribui. c5 menti datum fuisset, Indulgentiam vocabant. Vnde Carena ,. Κ, a. Theologorum sententia relaxatio est tantae poenae, quantam dee etairui' quadraginta dierum abllinentia,panis dumtaxat & aquς sum-
' t ptu, poenitens exsolucret. Quod vero ad Ottonis imperatoristi bis ivliduitate ia,quam rcbus ille diuinis impertiit, egregij codicis3 D Ti,om M. S. encomtum hic affero: Ipse quippe imperator Otto tenax Ah Humae religionis,in diebus fessis ad Ven eras,ad Matutinas, atque ad
--', Missam, m bouorabili Episeoporum ac totius cleri ocessione, ad essenii: Dix clesiam δε ιsolebat tibique,cum magno timore iri reuerentia stans chibui. i. aut sedens,nihilque praeter diuinum loquens, lonec mirentur uniueri. - . - Aper ebat, Alide ad ubiculumsuum cum luminaribus multis, co- ω mtatuque magno Sacerdotum, Ducum ac comitum, redibat. Sed ad
lineam. Ex Hadamari fabrica praeter nauis interioris columia rium opus di adumbratum nemisphaerium Orientale, nihil admodum deprehendimus superesse, contracta iam ita basiliaca, ut quae humilioris tecti latera tamquam alae utrimque porriguntur, ornamentis suis omnino carean' columnis quae olim Q serie laxius dispositae, nunc opere tectorio velut inclusis, ge' '' parictis caemento mersis. Quamobrem,quae sit per epistilia columnarum scriptura, litteris semiuncialibus,ab ortu sciare, clarius a Borea in subsolanum legitur, mutila quamuis sentcntia, memoriam tamen huius Marinianae Dedicationis, li- uido comprehendit. Legitur autem epigrammatis illius m
O tantum: IN HONOREM S. GENITRICIS MARIAE sEMPER VIRGI-Nis. AC SANCTORUM APOsTOLORvM PETRI ET PAVLI. ET OMNI vM DvODECIM APOSTOLORUM SANCTORUM in NARTYRvM BONIFACil AT si MPLICII INNOCENTII. ET CETERORvM SANCTORUM OMNIUM . . . . S. CvRIA.
142쪽
ANNO INCARN . . . . TRANSDvXIT . .
. HANC AvLAM DOMINO RITE DICAVIT.
Ne inharium hinc in sarcienda templi tabe, Hadamari aemulum fuisse diceres; ita cum in cetero eius vitae cursu, tum in f bricarum molitione, nescio quid excelsum & generosum spirat. Porticum certe ad basilicam ab Orientali fronte, duplici
circumiecto columnarum ordine,exstruxit, magno aedis orna. --,
mento: & seu suis, seu regiis impensis, oratorium addidit in sine peristyli venii statis eximiae; in quo, arte Corinthia columnae hinc & inde ad longitudinem sacelli, diametro &proportione prorsus visenda . Pauimentum fuit e laterculo lasitigato,sed trigoni in morem cuspidibus inuicem sibi obiici sis. Quo autem loco ara stetit, nam iniuria vetustatis interuenit, superne in laqueato fornice antiqua pictura cernitur, colore tam vi uido ac recenti, ut aetatem eam tulisse non crederes. In solio sedet Dominus, & circum iuxtaque cxpressa animalium
ea species, quae per caeleste visum Ezecnieli Prophetae oblata, subiectique Vei sus in hemicyclo:
CLAvsvLA FONS RERUM DOMINANS ANTIQUE DIERVM. HANC HABITANs AEDEM NOS GRATAM FAC TIBI SEDEM.Acta vetusta huius Ecclesiae Praesulum de hoc opcre sic in minerunt: PT ereberus omni deuotione diligens decorem domusDei, fecit Faradisium in Oriental parte ecclesiae, columnis, porticibus inserioribus insuperioribus,honorifice congructis. Veliam etiam, Regia Agnitate fulgentem apposuit, ita mi locum ipsum Paradisium io&ptatis non immerito appelga e possimus. Lartu in suit,in huius oratori j semirutis parietinis dedicationis monumentum, elegantissimis litterarum notis incisum, oculis obire, cis occiduum
latus aberat, quo numerus annalis olim copresensus videtur. DEDICATUM ST HOC REGALE SACELLVM. IMI. NON. I . A BEATO VODALRICO AVGUSTA CIVITATIS EPI
143쪽
Sancta hic & magna nomina legis. Nec abs re laudant maiores Vodatricum ,sauciam id propriis consecrasse manibus, dignum, utique virum, cuius ob admirabilem vitae sanctimoniam , dc honos & patrocinium nulla temporis vetustate languescat. R gale sacellum cur Nerinliarius inscripserit, a Regum magnificentia , an a Regum usui ambobus enim Ottoni primo & secundo carus Antistes hic extitit, sors ob generis splendorem
virtuti parem manet inexploratum. e TiIam deinceps ruinam exitialem, quae vereri templo anno MCxx. Ehrlosso Abbate ad ceteras tunc calamitates superiac-
M vGlor nit, edisseram, eorum fide, qui cladis spectatores, haud sine Indi commiseratione&gemitu, in prodidere. Quippe, si in
nitantium tectorum male sartos hiatus,annonae subtractae pe- mis uiri nuriam, disciplinae contemptum, cum viginti amplius annis congregatio omni paene malorum genere diuexata fatiscerer,
hoc immedicabile vulnus insuper, magno cum probro dolorisque sensu accepit: Pridie namque Idus Decembris, inquiunt, primo ga i cantu uncti huius templi toto orbes o sit imi pars orieniabis ingenti labe funditus concidit, G turrim Meridianam cum ae bus porticibus quae anaerebaut, una traxit ,soloque strauit. Sanctuarium Virginis Dei enitricis mirάρicturarum varietate, comminuit .altaria Sy Si bcsi, Faugini, Beatricis, Processi Martiniam, d rupto pauimento lubefecit. Atque hoc sane malum auerti Praelat rum industria poterat, ni uaerere sua quam Christi aliquando m luissent.Tamen, qui trissibus terumque laeta iuurit Ventibus es sum tum acerbum deplorautibus, inter haec Christis Dominus euidens suae potentiae documentum seu it. Aam incomparabin i a ruinarum mole multo monachorum sudore reiecta, ecce tibi emersere corpora Samirum mar rum Si bcsj, Faustini, in Teutricis, quae post altare Virginis matris sub ara sui nominis conquiscebant, non solum inuiolatus acu fprorsus intacta, eademq. incredibili gratulatione mona chorum, maguo cleri populique concursu, XV II. Kalend. Ianuariti, iuxta primarium altare S. Soni acti recondita sunt. Mar conditis e
tisit ceterorum piguo im, quae piis in arcis, in stacto sigizo,pa sim tu
144쪽
tura aduersus tibem hanc diuinitus construata. . Sed triare imterea obuersabatur omnium oculis flectaculum, cum domita incluta, iam Regibus ac dynastis cara patebat aeris oe pecudum iniuriu; O nemo ex tot mugibus, qui in tuam, ὀ parens dimi Fuida, hereditatem Venerunt,nemo exsiliis,inquam, tuis, qui id tibi merito debebant,repertus ess, qui mamum mel cor ruinis hiis abolendis apponeret, donec lanno vindicati orbis MCXXIII. Udabico Abbate, co apsum opus rosur re coepit. In hanc sententiam, exiguo verborum deflexu, antiqui huius loci coenobitae. Ceterum Marquardi tandem praecellentis virtute Antistitis opera, moles Orientalis haec aia o οὐ uis summum educta, & diuae Dei genitrici cum subiecta testudi ne consecrata, praesente Friderico Inaeeratore, & plerisque aliis regni proceribus, anno MCLVII. feria VI. ante Palmarum, id Gaas. M. cst,xi. Kal. Aprilis, Euerardo Bambergesi&Hermanno' cr-
densi, Episcopis,caeremonia solemni,eam dedicantibus.
Defecundo S ' tertio Fuldensis ecclesia inem D.
Exiiτεκε posthaec & aliae causae, cur basilica Fuiden
ceu properans ad interitum sunditus periret; alicia peculiaris fuit ab unius hominis intemperatia de ebrietate, cui templi custodia demandata; altera per communis disciplinae laxamentum diuinitus inuecta creditur, quum seminis primum basilicam ingredi permis una cst. Eam hisce verbis Ioannes Mellauius Abbas, opem afflictis rebus implorans, ad Bomi cium IX. retulit,anno MCCCXClX. Teatis me Pater,non 'egraui cordis maerore ac lugubri marsiaq. Doce beatitudini vestrae exponimus, quod nuper die septims mensis Iunii anni proxime praeteriti, paulo ante medium noctis ,suborta euatempestas aeris, veniens sicut fulgur ignis de caetra ,sauciam ac menerandum,miraeque ac pretiose 'uriturae ecclesiam monasterii vestri Fu densis, redivis S. Benedicti, Herbipotensis dioecesis, sicut Ῥω placuit ubito γ' inopinate inuasit; totamque huius fabricam miserabinter pergratae ω horrendum incendium funditus defruxit, in quasiis nihilum,imo insui cineres redegit. O , Deus
145쪽
12s. FvLDENSIUM ANTIQv ITA Tu MDem tamen pius m miserisors,suorum in terra curam habens, de sua supere uente benignitate &'misericordia, venerabilia,ac omni b nore digna, ac perpetuo memoranda corpora gre reliquias Sy Mart
rum Bonifacij Episcopifundatoris dicti monasterii, Simplicij, Faustia
ni, ω Teatricis, Processi in martiniani, ac aborum plurimorum artyrum, confessorum, in Virginum, quae inpraefata Ecclesi recondita fuerant ; nec non quasi omnia quae ad cultum diuinum perti nent,omve si e C singula officinas memorati monasterit,a dicti ignis incendio intacta praeseruauit in ilias. Ita Ioannes Abbas. Sed de clade hac polieriore satis superque monuimus libro primo,
cap. v I i I. Prior quidem illa reuocatur ad annum recuperatae salutis MCC. LXXX v I.quando Marquardo II Abbate,aedituus vino iuxta somnoque obrutus, male custodita lucerna, incen-
. .: dij tanti Mna item ministrauit. ys flammam iEius noctis, quis fulini flammae i
pudet Adnituntur quidem huius artatis coenobitae in hanc sententi a m : Postridue vinculorum Petri, qus die publica laetitia obsummi Pontificis iudicium de Marguarat honoribus Roma altatum ad remit ean omnes multant, no grum venerab:le monasserium, in quo gloriosius christi martyr Sonifacius requisit, Dei omnipotentis permisit, cuius omnis actio veritas ω miseericordia i cuius iud
cia sunt ab sus multa; igne conualescente, paulo post crepusculum, iusuidam in cinerem redactum est. Reliquiae, libri, ornamenta, ceteraque domui Dei argento auroque decora utensiliadum gen
tu a sanctissimis patribus nostris excessentissimo studio conquisita, O impenso labore facta, perierunt. Ab tam excelsos parietes, tam ingentis fabricae sic summae contagio tawsubito lique cere, ut ne quiadem inicum altare ab ignibus incolumestareti Ni dolor animi ob mderet, ct fustiria vocem in luderent, plura de tempb ruina incendio certe seriberemus. Sic illi. Reperiuntur & de sequenti anno litterae nonnullorum Germaniae Praesulum , qui Circebur celebrem tunc conuentum, Praeside Ioanne Tusculano sedis Apostolicae Legato, agitabant, quorum primores Giscibertus Breme asis, Bruno Brixinensis, Wittgo Misinensis; a quibus scilicet potestas tunc facta, corrogandi suppetias templo instaurando,proposita poenarum venia, Verba diplomatis sunt:
146쪽
cum igitur bonorabile monasterium S. Bonifacit is Fudia orA sS. Benedicti, per incendium cusὰ inopinato miserabiliter destructum, .nusio modo valeat restaurari, deo t de bonis vobis colgatis pias eleemosynas, stugrata caritatis subsidia erogetis . . . iasum Herbipoli anno iomini MCCLXX xv II. tempore concili j i. Ioannis i vi I siculani, tune per Alemaniam S. A. Legati. Atque ab hisce dum bus incendiis versa templi pulcherrima species . nec ad pristinum decorem umquam inde adspirauit. Etenim singula opera minutatim annumerari possunt, quae deinde per interualla temporis, ruinarum modo reliquiis superfusa. Anno quippe MCCCCXXXI. ex abiegna contabulatione inchoata templi laquearia Lxxv I. eiusdem saeculi tandem absoluta. Sequenti llocatum Baptisterium. Addita specularia vitrea circum-
quaque anno MCCCCLXXVIII. deinde M D. ingrcssias & v
stibulum Meridionale Trigintaquinque post annis a Ioanne Hennebergio ofanum exstructiam non infabre; & ara gemmato plumarioque opere perpolita, aliaque praeclara lcmplo ornamenta ad sacrifici cultum ab eodem relicta. Sed haec, uti
exilia,ita ne praeterita a nobis viderentur,vel eo praecipue erant commemoranda, ne imperita vanita e vulgus naec tamquam a cunabulis primaevae basilicae exorta,itigerere ornamenta pergeret. Non siluero tamen S. Andreae oratorium Australi lateri basilicae adstruetiam versus Orientem, cui, Reliquiae nouae, ti- ηιώτου
tulum indidere. Hic capaci tumulo saxeo, sed diuisis bipartito
loculamentis, cernitur aceruus grandium ossium, quae ex antia
qui templi busto,aut ruinis illuc translata . Horum, quoniam obscura testificatio, titulis & indiciis a missis, iccirco cultus etiam & veneratio languet: tametsi religionem locus appellatione sua tueatur, memorentque senes, exordio saeculi superioris, perenni lumine & sacrificio,cultorumque frequentia, vestiabulum hoc aedis cohonestatum. Tradunt hic etiam loci, tande n conditis ossibus , quieuisse Conradum Salicum, eius iam minis primum Gennani Regem qui,nullis iam reliquis mau solei vestigiis, maiore nobis prcconio efferendus publice,quod Caroli Magni stirpem in Germania, morte sua conclusit; pri- cd uatim , quod Carolingorum pictatem aemulatus, Fuldensem Ono v
ecclesiam eximiis donis ac regia liberalitate plurima mactauit. -
147쪽
Rheginonis itaque supplemento hoc praeclarum indolis R igiae,ac germanae Principum virtutis elogium retulit: EAnno Dominicae Incarnationi ae CCCXI X.conradus Rex obiit, vir per omuti mansuetus, prudens diuinae religionis amator. Euicum obitu6ui diem imminere sentiret, vocatu ad e fratribus m codinatis suis , maioribus scilicet Francorum, morte ibi imminere prodixit; ne in eligendo posse Regem, di sidium regni fieret, pater
. Ist a eos vo praemonuit: si Henricum Saxonum lucem filium Otto in o di imp. n ,, virum strenuum in industrium,praecipuumque pacis sectatorem, ut eligerent iust ; aliumque ei ad hoc officium aeque dignum inueniri non posse testificans ,sieptrum ei in cor am, ceteraque Eegiae dignia talis ornamenta,facto tuendi in conseruandi regni, per eos transimisit. Ipsi vero hac vita decedens, in Fuid i monasterio honorificas u tura tumulatus est. Quot verba, tot aurca magnanimi Regis decora. Sed quia funus Conradi honorifice illatum conditurn q. Fuldae ante cladem basilicae satis liquet;probabile, pro varietate casuum ac temporum, sepulturam non rei inuiue prsmam; sed migrasse identidem, dum in oratorio S. Andreae ossa vaga sedem acciperent. Tellatur quoque Marianus Scotus sepul- tum, in Futiam sterio iuxta altare S. Crucis: quod equidem, in ipsa veteri basilica repono. Ceterum quam regifice sibi dum incolumi sepulturam hanc Fuldae post mortem decreuerit, ex donati nis illustri monumento testatum facio: CvNRADus diuina clementias avente ω ordinante Romanorum G t-- Francorum Rex. Si loca Sanctoru, diuinis mancipata cultibus O Ji- seruiti, donis ac beneficiis nobis a Deo coctatis, tare gre honorare voluerimus,non solum ad honoris nostri augmentum, sed ad aeternae etiam salutis nostrae profectum cedere, pro certo habemus. Huapropter notum feri volumus omnium Christiac ninrisid lium industriae, qua iter nos pro amore vitae aeternae insacrosanctae christianae religionis amore praeelegimus locum Fuldensis monacteri, Perialis praerogatiuae patrocinationesnctissimi Bonis ιθ muniri, re quiei poli finem vitae, leo annucule, cousequi. Vnde,qui a incerta es vita hominis seuper terram, oportunum ac valde necessuerium videtur, ut praeueniamus districtita cis iram n conses ne, purissimae atq. mundit a conficientiae oblatione. O ferimus igitur π contra mus
Dis es sincti sim eius mari ri zonifacio, praedia duo, a parenti s
148쪽
nostris heredis is is re colgata nobis, hoc es, in Hagen Sumerari, cum omnibi suis appendiciis, cum cunctis terrarum ac siluarum terminis, ea conditione certissimaque pactione t praedrcti Fuldensis monasterjfratres mictum σν vestitum inde habeant pro animae nostrae, matrisque nostrae GUmudae liberatione , preces iugiter De -- ν id ι. Ad pristum Fuldensis ecclesiς Martyrologiu adscriptum, M., iis us.
De Soctorum Reliquiis,q Eulta exhiberi olita.
xTεMOREM basilicae faciem plurifariam ostendimus, iam interiorem ornatum & synthesin explicamus. Sed spissum tamen sit nimis ac densum ψpus, Omnium quae antiquitus in Fuldensi basilica conditae Diuqrum enumerare reliquias,cum huius generis in sacrario paene iustum volumen extet. Extant de vetustis librorum monumentis inscriptae Ponti ficum condonationes,quibus ad patronorum venerationem &frequentiorem cultum inuitati maiores. Hisce ex libris perspi 'f'M cere facile sit, tuo ij olim in pretio & honore extiterint. Sancti Bonifacij imagini adstat Alexander IV. Pontifex cum hac scriptura:
. Alexander omnibus vere poenitentibus & conse sis, ad monasterium S. Saluatoris in festo S. Bonifacii, nSimplicij &Faustini, quorum corpora hic Venerabi- .liter requieseunt, ac in anniuersiaria dedicatione Eccl*siae venientibus, c. dies de iniuncta sibi poenitentia inbsericorditer relaxamus. Anagniae v. Idus Decembris,
Pontificatus anno V. Longa hinc sequitur Pontificum serie; , id genus expiati num de ecclesiae thesauro huc similiter expromentium. Sed repetitis ignium & bellorum damnis,quibus cum templi veteris moles, tum aliae vicinae ecclesiae non semel ab ipsis prope sun-d mentis succussae, dubium esse nequit, quin confuso ruderic R bus
149쪽
bus pauimento,&cryptarum intestinis ambustis, varia hinc reliquiarum Sc abolitio extitcrit & detractio partium praeciapuarum. Quamquam nec illa maiores propria cura deserta ir, qua perfecerunt, ut quod in hoc genere spectabile dc integrit te maxime commendatum, id cladibus ereptum & securiore repositu in loco, transfrrent ad posteros; cuiusmodi sunt illa Sanctoiu corpora membrave quae tum bis vel loculis inauratis inclusa, vel thoracibus argenteis gemmatisve verticibus assa bre cullodita, pro varia festorti conditione inde proferri,ac h norari publice mos est. Quare, ubi minima omnia non possumus, haec maxima consectari, quae Deus nobis reliqua secit, ut gratu patronis caelitibus, ita nec iniucudum spero posteris sore. Anteit virtutum omnium & memoriae principatu S. do Ni FAC Ius , cuius ossa, ut desiderij flagrantis impetu in alia quoque terrarum loca subinde dispersa unt,titulum tamen liccecclesia sibi retinet in indice reliquiarum:
Arca S. Bonifach, in qua continentur reliquiae eius dem S. Bonifacij Archiepiscopi & Martyris, qui co
poraliter requiestit in hoc monasterio.
Porro caput a cetero corpore demptum inuenio, anno D mini MCCCCXX. cuius cranium argenteae statuae mitrati & timselati Praesulis pectore tenus, impositum . de ipso die S. Lucae Euan elistae ab Euerardo Sebastensi Episcopo, Helbipotensis Ecclesiae suffraganeo,donarium id consecratui S. STvRMio Bonifach discipulus de Apostolus Saxon i a nec non primus Fuldensis monasterij Abbas, proximum iuro fastigium occupat. Is in loculo item peculiari praesens rogantibus patrocinium offerti veteres modo iuuet instaurare hon res, quos illi quondam ciuitas Fuldensis ampliter impendit.
Huius item seorsim caput extitit argento conspicuum, & augusto vertice vcncrandum. Eius antiqua pictura sic loquitur: Infesto meo accede tibi altare meum x. Carenae laxantur. Gestari 1 retro Sanctum,a comuni ciuitatis,honoris caussa solemne fuit.
S. SOLA, huic dignus ut associctur, Anglus & S. Nillibaldi comes in Et statensis ecclesiae iaciundis sundamentis, ca vitae
sanctitate, ut Bonifach discipulum facile agnosceres. Ist C
150쪽
impensius ab ecclesia Fuldensi coli retinerique debet, quo possessiones eius & monasterium per superioris aetatis iniuriam auidius abstracta sunt. Trithemius in viris illustribus: Sola Ab ς bas in dioecesi Eissetensi, natione Anglicus, disicipulus S. Tonifacii
mari ris, vir sinctitatis eximiae . multarum mirtutum, &c. claruit circa annum Domini DCCLX. cuius festum agitur 1 v. Nonas Decembris. Sed eius res gestae clariorem nil per accepere lucem, per Ermenoldum , siue Ermanricum Diaconum & mona- antiq.
clium Ful densem, qui & neophytorum ad Solam concursus,& miraculorum ipsius gloriam celebrans, Altino Praesule Ei-
staten si V. primum humo leuatum scribit; eiusque corpus re- risiat inpertum,expers tabis, oratorio montis Septemtrionali non line. -
mirifico amatu caelestis odoris. Inde Gregorij IV. iussu caelitibus adscriptum,constat tralatum esse Fuidam. S. LIOBAE pignus,virginum in Germania plurimarum al- . i. Miricis,Fuldense quoq. monasterium accepit,quς sanguinis propinquitate, & aemulatione virtutis, trans mare ad hos inculti deserti saltus,ex Nin brunensi monasterio,a S. Bonifacio accersita,& singularis abstinentiar, sanctimoniae, doctrinae & mir culorum exemplis, Thuringi cis Francicis . puellis praelucens, ad virginitatis hic paene extinctae decora, sexum femineum excitat. Quiescit in Fuldensi sacrario, ut meritis in caelo , sic in
S. Bonifacij& Rud alphi monachi litteris apud posteros semper victura. Nec intempestiue illae S. Bonifacij hic epistolaeie ' .imergantur, quas ardenti & Apostolici spiritus proprio quodam hic es, stylo,ad sacratam hanc virginem misit. Nec item praetereunda, quam ex Anglia ad S. Bonifacium ipsa dedit, qua desiderium suum erga propinquum Antistitem testatur;& versiculis su biectis,poeticae haud se ignaram suisse ostendit. Atque haec eorum pignora sunt,quorum sanctitas apud Ful- denses siciit adoleuit, ita gloria cultus ab ipsis fidei Christianae incunabulis, perseuerauit. Ad MartIres itaq properat oratio, qui religionis magnitudine,& probabili accurataque veterum. monachorum disciplina inuitati, haec quamlibet obscura te rarum sola, non pulchrae modo praetulerunt Italiae, scd vel ipsi quoque Quiritium urbi dominae. Et quamquam horum omnium transitus ac traductiones non satis luculente fideliterque