D. Iustiniani ... Institutionum libri quatuor. In gratiam cupidæ legum iuuentutis noti maxime necessariis explanati a Io. Sam. Strykio ..

발행: 1726년

분량: 687페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

51쪽

D. XL. 9. C. VII. II.

De manumittente in fraudem crediimum. Ion tamen cuicunque volenti manumit- . tere licet, nam is, qui in fraudem re

duorum manumittit, nihil agit: quia Lex AElia Sentia impedit libertatem. De seruo instituto eum libertate. I. Licet autem domino, qui soluendo non est, in testamento seruum suum cum libertate haeredem instituere,ut liber fiat, haeresq; ei solusWnecessarius; si modo ei nemo alius ex eo testamento haeres extiterit: aut quia nemo haeres scriptus sit, aut quia is, qui scriptus est, qualibet ex causa haeres ei non extiterit. Idque eadem Lege AElia Sentia prouisum est, ct re fle. valde enim prospiciendum erat,Vt egentes homines, quibus alius haeres extiturus non esset, vel seruum sutim necessariuinhaeredem haberent, qui satisfactivus esset creditoribus: aut hoc eo non faciente, credimiores ΤΙΤ VLVS VLPr. Nihil agis.) Seil. in effectii iuris L. 3. C. de LL. aliae res si in fraudem Credit. alienatae, alienatio non est per se nulla, sed rescindenda actione Pauliana I. c. Inst. de Act. Ad I. I. Nemo alim. Ita enim ille solueret et ditoribus, de sic ratio manumissi serui cessaret.

52쪽

es res haereditarias serui nomine vendant. iniuria desumstus adficiatur. De seruo insituro sine Ubertate. a. Idemque Iuris es, etsi sine libertate uus haeres institutus est. Quod nostra uastitutio non solum in domino, qui sol-ndo non est, sed generaliter constituit, Ua humanitatis ratione: ut ex ipsa seria ara institutionis etiam libertas ei compe- e videatur: cuim non sit verosimile, eum,iem haeredem sibi elegit, si praetermiseritiertatis dationem, seruum manere Vin .

ille, & neminem sibi haeredem fore. uid sis in fraudem manumittere.

3. In fraudem autem creditorum manu littere videtur, qui, vel iam eo temporato manumittit, soluendo non est: vel, quetitis libertatibus, destinus est Ioluendo esse laeualuisse tamen videtur, nisi ani mioque fraudandi manumissor habuerit, In impediri libertatem, quamuis bonaeus creditoribus non lassiciant: sepe enim i

bhastario in plerisque locis pro ignominiosae non

ibetur.

Ad f. a. Non fit ver mile. Latet hic argum. iii vult finem, vult etiam media necessario ad Gem ducentia. Quo &facit L. a. F. de iurisae deias argumentum a verosimili in iure fortissimum & ad hoc semper respi latinum, Euertard. Top. g. iso a vero misi.

53쪽

3 ' LI B. I. TI T. VI. de facultaribus suis amplius, quam in his es,

sterant homines. Itaque tunc intelligimus impediri libertatem, cum utroque modo fraudantur creditores, id est . consilio manumittentis , ct i a re, eo quod eius bona non sunt suffectura creditoribus. siserum caput Legis AEliae Sentiae, de minore viginti annis. 4. Eadem Lege Alia Sentia domino m nori viginti annis non aliter manumittere permittitur, quam si I. vindicta , apud a. Consilium, 3 iusa causa manumisionis approbata fuerint manumissi. quae sunt iustae cavsae manumittendi. s. Iustae autem manumissionis ea ae hae sunt: veluti si quis patrem aut matrem, filium filiamve . aut fratres sororesue natu

nas & transmarinas negotiationes exercent. L. Is.

sf. h. t. Valet etiam sententia haec de facultatibus

animi.

Consilio. Id est animo. Si scit. titulo onerosores in alium translata ; nam si titulo lucratiuo , Teuocator , cessante licet animo L. F. C. de reuoc.hisae in se creae quia creditorum potior conditio, quide damno vitando certant.

Ima re.) Η. e. ipso eventu L. o. g. de R. I. Ad I. q. Vinae,a Alii forte rcctius legunt: quam ista Ia apud consilium iusta cauc. ConfiDum.) Erat conscslus Romae s equitum &s senatorum in prouinciis Io Recuperatorum. Ad si s. Patrem Casus eii : si filius & pater

54쪽

ales, aut paedagogum, aut nutricem, aut ducatorem, aut alumnum alumnamue , ut collectaneum manumittat I aut serumnrocuratoris habendi gratia; aut ancillamnatrimonii habendi causa, dum tamen inta sex inenses in uxorem ducatur, nisi iuri ausa impediat; α seruus, qui manumitti-ur procuratoris habendi gratia, non minor secem s septem annis manumittatur. De causa seme0probata. 6. Semel autem causa adprobata, supera sit, siue falsa, non retractatur. abrogatio posterioris capitis Legii AEliae Sentiis.

7. Cum ergo certus modus manumitisendi minoribus XX. annis Dominis per egem AEliam Sentiam constitutus esset: :ueniebat, ut qui XIV. annos exPleuerat.

labebit. . '

Paedagogum. Autocapiarium, qui portat libro:

. U. F. de Manum. υiniuria. Anci gam.) Ancilla virgo esse debebat: I. II. I. n. F. de Manum. vindict. mammissor iurato tromittere debebat nuptias, d. LII. 'Decemσseptem. 9 Ηoe intellige de Procura- ore extraiudiciali: nam in iudicio minoras. an iorum , non habet legitimam personam standi, id. l. a. C. de Ais qui legit. Persi flanae confLFI. pr. rel. II. C. deprocur. Ad I. 6. non retractatur. Fauore libertatis, alias diseruentia ob falsam causam retractatur L

55쪽

cet testamentuin facere, & in eo fibi haereisdem instituere, legataque relinquere posset; tamen, si adhuc minor esset XX. annis, libertatem serito dare non posset. Quod nouerat serendum. Nam cui totorum suoru rabonorum in testamento dispositio data erat: quare non similiter ei, quemadmodum alias res, ita di de seruis suis in ultima voluntate disponere, que med modum Uoluerit, permittimus, ut libertatem eis post id praestare 3 Sed cum libertas inaestimabilis ressit, & propter hoc ante XX. aetatis anniun, antiquitas libertatem seruo dare prohibebat: ideo nos mediam quodammodo viam eligentes , non aliter minori XX. annis libertatem in testamento dare seruo suo conced mus ; nisi XVII. annum impleuerit, & XIIX. attigerit. Cuin enim antiquitas huiusmodi aetati & pro aliis postulare concesserit;

Medi. m) Media via tanquam tutior in dubio eligenda arg. h. f. re 6. ae. I. GR. D. Exemplum in L. μι. F. deberia. Inst. Ad f. 7. Nise ac II. a-nm Hoc Nou. υρ. c. iteruin mum tum, & anno ii V. permissa manu- millio, cum eo anno testari liceat, L.F.1ανι ιμ

Po cire.) Ad uocatus potest esse minor, non Procurator iudicialis, quia hic fit litis dominus, non ille, utpote qui verba tantum pro praesentc principali facit. . . Q via Fusias ' ,

56쪽

1r non etiam sui iudicii sabilitas ita eos ad- mare credatur, ut ad libertatem dandam truis suis possint peruenire 3TI T V L v s VII.

NINIA TOLLENDA .

Causae mendationis. ni tutus erat lin seruis testamento manu-nittendis: quam quali libertates impedienem & quodammodo inuidam, tollendam:sse censuimus, cum satis fuerat inhumarii na, Viuos quidem licentiam habere, to-am suam familiam libertate donare, nisi aliarausa impediat libertatem; morientibus autem huiusmodi licentiam adimere.

TITVLVS VII. Fusia Caninia. ita dicitur, quia lata Furio Camillo de Caninio Gall. Conss. Modiu. Ηune modum vide apud Vlpian. in

Fragment. tis. I. a . Bachou. ad h. t.

Visos quidem Fundatur hie argumentum aeontractu ad ultimam voluntatem. vid. l. I. C. de n. Eccles Cessat illa regula in bonis filiis. ad centitiis extraordinariis Nou. III. cap. I. iuncta L. pen. C. qui testam.fac. pus. Item in Saxonia ces sit in Gera da, CarpZ.pare. 2. C. I ,α . Libertatem.) Intererat vero Rei p. abundare liberis hominibus, & imperium adiectione hominum abundare potius, quam pecuniarum copia L υlt. 9, 3. debσn. damn.

57쪽

DE HIS, QUI SUI, VEL

ALIENI IURIS SUNT.

Altera diuisio perfnarum. Τuitur de iure perlonarum alia diuisio Nam quaedam personae sui iuris sunt . quaedam alieno iuri subiectae. Rursus earum, quae alieno iuri subiectae sunt, aliae sunt in potestate parentum, aliae in potestam dominorum. Videamus itaque de his, quin alieno iuri subiectae sunt. Nam si cogn verimus, quae istae personae sunt, simul intel ligemus, quae sui iuris sunt. Ac prius dispiciamus de his, quae in potestate dominorum sunt.

De iure gentium in seruos. I. In potestate itaque dominorum sunt serui, quae quidem potestas iuris gentium est. Nam apud omnes peraeque gentes animaauertere possumus, dominis in seruorvita Τ1ΤVLVS IIX. - . Princ. Sui iuris.) Talis estis, cui in familia adisquiritur, seu pateriam. & sic etiam infans & furiosus. L. I . f. a. β. de H S. Abeni iuris, Hoe lutidice, non politiee ea piendum; & sie aliud est, esie sub imperio, aliud sub potestate. Simul istelligemus. ) Latet hic regula: eontra riorum cognito uno cognostitur & alterum./d j. I. Omnes. plerasque intelligit Imp. κω

58쪽

DE His Qui sit VEL dcc. 33 V itae necisquepotestatem fuisse: σ quodcunq;

er seruum adquiritur, id domino adquiri.

De Iure ciuimn Romanorum in seruos. i

a. Sed hoc tempore nullis hominibus,

qui sub imperio nostro sunt licet sine causa Lexibus cognita in seruos suos supra modum

Ouire. Nam, ex constitutione Diui Antonini, qui sine causa seruum suum occiderit, non minus puniri iubetur, quam si alienum seruum occiderit. Sed & maior asperitas dominorum, eiusdem Principis Constitutione coercetur. Nam Antoninus consultus a quibusdam Praesidibus prouincia ruin de his seruis, qui ad sedem sacram, vel ad statuam Principum confugiunt, prae cepit, .

Vitaenerisque.) An vero etiam de iure competie rit haee potestas gentibus alia quaestio est: Nam dum in numerum seruorum recipiuntur captiui hostes, tacite illis securitas promittirur, & sic desi. nit ius occidendi, quia non amplius hostes sunt. Ad f. a. Sine causa. Exemplum in L. a. in M. F. h. t. Hodie si serui vel proprii homines delictui committant morte piandum,ius vitae & necis competit Dominis, non qua talibus, sed quatenus iurisdictione criminali instructi, & praevio legitim iprocessit. Supra modum.) Modica E. castigatio Domini permissa fuit, L. υn. C. de Emenae seruor. Quo tamen ad familiam eonductitiam non extendendum , nisi famulorum iuniorum educatio domini simul commissa, quod in dubio praesumitiir.

Auam si alie m. Hoe est ordinaria legis cor-

59쪽

4o Liv. I. Τi T. IIX. pit, ut si intolerabilis videatur saeuitia

domi rum, cogantur seruos suos bonis conditionibus vendere, ut pretium idomi nis daretur, &recte. Expedit enim Rei Hica, ne flua re quis male utatur. Cuius rescripti ad inium Martianum missi verba sunt haec: Dominorum quidem potestatem in seruos suos illibapam esse oportet, nsc cu q*am hominum rus suum detrahi, sed re δε-

minorum interes, ne auxilium contra saeuitarem, vel famem, vel intolerabilem iniuriam, dein Edem sinum. Ius enim Asyli habent templa

T. a. C. de his, qui ad Messam. Quod tamen ii die apud Euangelicos non obseruatur, cum nemo indefensus rapiatur ad stipplicium. Dolosus vero homicida etiam ab altari repetendus & occidendus Exsac M. υesI .. cap. r. X. de homicid. Si imolerabilis. Ilo die contra nobiles nimium Laeuientes in suos rusticos, mandata sine clausula decerni solent; locus etiam est iurisdictionis privationi. Cogantur. Nemo alias inuitus rem suam vendere cogitur L. Inuitum n. C. de Contr. Empe. Disi Propter delictum, vel salutem publicam. Boniae conditionibus.) Hoc est, iusto pretio. Ia luod in omni venditione necessaria obserua

Male. Hoc est, quod dicitur: abusus iuris. meretnr amissionem iuris. Ille tamen abusua facilius permittitur, qui alterius in Rep. promouet utilitatem.

μου suum detrahi. L. Nec Mus C. de Emanc.

60쪽

DΕ Η1s Qvi Svi , VEL Sc. 6 Ie negetur sis, qui iuste deprecantur. Ideoque gnosce de querelis eorum, qui ex familia ιlii Sabini ad sacram statuam confugerunt, MoeI durius Aialtos, quam aequum es, velu mi iniuria adfectos esse cognoueris, vestre iube, ita ut in potestatem domini non re-1ertantur. υuod si mea Consitutioni fraut fecerit, scio me hoc admissium aduersus P seuerius executu 'um. Tiae vcvs IX. :4 . C. VIII. 47,

Summa Tituli. i.

IN potestate nostrai sunt liberi noctri, quos

ex iustis nuptiis procreauimus.

L. vlt. C. de Spectas. Fraudem fecerit. Hoc est verba legis captando alium ipsis sensum affingere L. b.,s de LL. vel sophistice interpretando,quale exemplumPontifex praebet in Cap. ao. de Iurei.

TITVLVS IX. 'Αd prine. Potestate. Potestas haec consistit is

imperando ad communem familiae utilitatem. Cuius effectus est perpetuum liberorum obsequium L. a. F. de ritu nupsi & inde competens moderata castigatio L. 3. C. h. t. L.F. F. ad L. Pompei de Parriciae idem acquisitio bonorum liberis obuenientium. L. a. C. h. t. A qua potestate differt r Uerentia quae utrique paronium debetur, cum inpietate consistat L. Furiose ψ. 1. de C. rat. serios L. . g. de patr. pol. & hinc emancipatione non tollitur.

Isic Hoc est, secundum leges initis L. 9. 1. C s ' de

SEARCH

MENU NAVIGATION