Geographia curiosa et utilis in selectis 120 propositionibus ... quam in Alma Caesarea, Regiaque Universitate Leopoldina Societatis Jesu Wratislawiae ... publice demonstrandam, ac defendendam suscepit perillustris dominus Philippus Beniaminus ... ann

발행: 1710년

분량: 81페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

vitatis positiv8 probare nituntur aeutae quaedam Eruditorum observationes: nam I.Aves grandiores quae magno conatu a terra se levant, ab hae deinde remotiores. valde exiguo . & saepe nullo alarum remigio utuntur pro corpore sustentando ina ire leviori. a. Ex oso in altum perpendiculariter erecto tormento beluco maiori nunquam globus eiusve relapsi vestigium reperiri potuit. iit saepius expertus es P. Mersennus cum DKo Petito. 3. Saepe magnae molis lapides ex aere decidissse leguntur, qui iit expendit noster P. Κochanski, credi vix possunt in aere suis se generati se l. s ctato eorum colore serrugineo, potitis abutina Vesuvio . aliisve simili procul dissito monte eiecti ultra Terrae sphaeram attractionis gravium . ibidemque tata diu sine appetitu ad centrum Terrae detenti. donec eventu quodam Terrae viciniores iacti ab eadem detraherentur. Idem sentiendum videtur de grandibus glaciei Mistis subinde ex aere deciduis de quibus verisimilius est. quod longiori prius. nonhrevissimo lapsus tempore suerint formata. Propter quam causam plus etiam urge revidentur lapidum quandoque & carnium pluviae, imb&vituli, de quo narrat Avicenna, e nubibus eum pluvia decidentis Mndus. 6c in mari ingentes aquariuncolumnae. usque ad nubes quandoque sublatae. Denique vastissima. 6: solidissima Planetarum Corpora dici vix possunt in subtilissimo aethere continuo violente detuneri aut exui gravitate aliis omnibus universi corporibus quantis connaturali. qu nim instar casura dicuntur Mait: a4. V. 29. ; aut esse rarissimo aethere leviora. Nobis corpora coelestia non videntur api etere centrum Terrae : de terrestribus

vero non placet discursus laedens innatam iptis travitatem; quamvis de reliquo ali tae observationes dignae sint utiliter curiosa Eruditorum discussione.

PROPOSITIO LXXV

Quanta sit altitudo montium in terris maximorum

C uens collecta est ex Riccioli nostri Geogr: reforme l. s. e. lo. in mensura milliari Ital:. Bononiensium sere,quorum c .in uno gradu, & passuum, quorum i o .in uno milliati Mim2rina Siciliae , Alpes Italiae - - 12. At no in Graeciae fine in I . Atlas Astitae in . II.

Olympus Graeciae Pelion Thessaliae in Graee: Pleus Teneristae Insi Rhodope Thraciae Riphaei Scythiae Stolp Moscoviae

s. I.

Patet altissimum esse Caucasum. altitudo autem, quanta sit supra maris supersi. ciem, computata est. Inter nostrates mensuratus me Mons B.V.ad Olomucium continet in perpendiculo Pedes Pragenses: ς supra su ectam planielem; Ad Olbersdoissium Ios s.;αGinensis: a17 3. supra planiciem pavimenti Curiae V ratistaviae. Noster P. Claudius Milliet de chales Geographiae suae Prop. 7s. concludit, ese pensis Pro altitudine tanta, montium primo Iecensitorum, sundamentis, sibi esse crediis

62쪽

eredibile, nullum montem ad 3. aut 4. milliaria in perpendieulo ascendere 3 sitque initio Prorestionis, plerosque Authores praecipuae notae, non assignare,nin uniun. aut duo milliaria Germ: i sed plus evincere videntur Rieetoli lancinnenta.

PROPOSITIO LXXVI.

An montium altitudo notabiliter ossiciat Physicae Orbis ro-- tunditati tCAueasi altitudo 4 . Mili: Ital: ad Τerrae diametrum se habet ser8,ht I. ad l46. . qualis circiter proeortio est diametri mediocris granuli miiij ad diametrum globi Iusorii pyramidum cujus rotunditas per adhaerentes s miles imo & majores a renulas non immutatur notabiliter, praesertim d longinquo visa, vel in umbra procul projecta. Multo autem minas per arenulas quadragesies,aut centies minores, min rum montium proportionem exprimentes. Similiter totius Terrae rotunditas. praesertim umbrae terrestris in lunam projectae . notabiliter ex montium altitudine non immutatur uti nec umhrae Lunaris in Eclipsibus Solis ad Wrram projectae, ex altitudine montium in superficie Lunae existentium. 3

PROPOSITIO LXXV Ii. i. Utrum Terra respectu Coeli sit instar puncti

CIc respective insensibilem esse ostenditur ad oculum. I. iam Terrae superiete non minus Coeli dimidium videmus,& nos. & Antipodes. quam ex centro Terrae videremus in Fig: is . oculo posito in A., aspiciente versiis C.& B.; nihil itaque senis sibilis respectit Caeli mutationis importat Terrae semidiameter, imo nec diameter. a. Eodem modo utrobique exacte ostendunt horologia solaria . & serviunt Instr menta Astronomica acu in centro Terrae existerent 3 ae proinde. nec quidem respectu Coeli Solis quod firmamento longe minus est terra sensibilis est. 3.stella sextae magnitudinis, respectu firmamenti totius, instar punctuli est,quod libero oculo vix discernitur; quanto magis Terra decies octies minor. in quorundam sententia. 4. Denique iuxta probatos Authores. Orbis Terrae respectu sphaerae firmamenti minor est, quia unitas respectu duorum bimissionum , diameter autem ad diametrum iuxta clavium est,ut Ladaac Ia. d. med.

PROPOSITIO LXXVIII.

Q nam Orbis Regiones sint caeteris altiores

Cunt illae ex quibus flumina in eaeteras aecurrunt, aqua enim non fiuit, nisi In I Qeum demissiorem. Hine etiam eiusdem Provinciae pars illa dicitur superior . exqua; inferior, inquam fluvii seruntur: ut superior & Inferior Silesia Germania L satia. Fluviorum autem eursus facillime in Mappis deprehenditur.

Quae Regio in Terris Haereditariis S.C. M. sit altissima 3

63쪽

eri iri aliisve ProvIneias iussaunt, nullusaraemisiaminis inius m adorebunt.

PROPOSITIO LXXX.

An sciri possit,quanto altior una Provincia sit altera

UXfluminum decursu coniectura fieri potest. si eorum descensui pro singulis mil-uliaribus Italicis singuli pedes tribuantur , prout ad lentum aquae fluxum requiri docent aquae dumaum Architecti , Coniectura inquam, plus enim requiritiir ad ou sum sit , est, celeriorem ἔ dc nonnunquam etiam in quibusdam circumstantiis raris. minor decli stas sufficit ad cursum sat expeditum, ut si ex locisaltioribus adinvenientes latere torrentes, impetu suo impressis aquas per exiguam declivitatem fluentes urgeant quemadmodum in Pado fieri deprehensum est cuius declivitas perro.miu It ut non est maior I 3. aut I . pedibus. Hoc tamen rarum est.

Quinam fluvii sint in toto orbe maximi.

Olli potest ex magnitudine sequentium. sumpta ex Riccioli GeOgr.res. l. o. e. . In Atro 3at Maximus Danubius pro cuius latitudine pons a Traiano aedificatus in Bulgaria, longus suit past: I3ro. Rheni pons ad Moguntiam olimsiit Carolo magno is litus passi ς m. In Afri r Nilus ante sua stetem ostia latus est . mille Ital: Par illi est Niger fluvius. Fluvius Insulae s. urentii in ostio latus est ao. mill Itali In Asia: Ganges. oesinarie latus est 43. mili: Ital: ; Euphrates Ia., Indus prope ostia 6.. Yansuin Sinis 3. In Ameri -δοuafi : Amazonum fluv: est latus xx 8. min: ItaIr; Rio depariata sivesumen argenteum ros. . Marannion w.tivminimum.nam aliqui ponunt majoret ' quum Amazonum. In Se emtra Flumen S.Laurentii in Canada est latum nulli Ital: Ri ella Cria23. . Ciapcitula a. Ex/his patet minimos esse in miama parte. Europa; maioreshis in Africa malo. mae adhuetii oresin maiori parte insa ἔ maximo enique in maxima parte, Amm

tica,& inter omnes maximum Amazonum. . - . .

PRo post TIO LXXXII.

Quantum aquae per flurios ad mare defluat

Modum id computandi pro uno fluvio, aecipe 4n exemplo ex Riccioli A lmag: La. e. 33. In Pado ad ostia formatur Rectangulcimex nuvii lati udine to panshum cum longitudine 6-o.passuum. quam fluendo absolvit intra horam r. Numilatitudine hac in longitud.. Mintur area rectangulisasium timoramr r - - , haec iterum multiplicatur per pra scinditarem. quae ibidem mmia, inter maximam in alvei medio, & minimam ad ripas, est 3. Passium , & summa II oom. passuum cubicorum est shliditas corporis aqtiei . cuius basis est praedictum rectangulum . &quod intin horam t. ad mare desertur. Hinc innotescit qiuintum influat inti horas a uniuε diei. εc quantum per dies 36v. unius anni mimum, victeliust, πο&MN O. Pus: cubicet Pro

Diuili do by Corale

64쪽

- dio Danubio oannes Boin in latione de mari, simili sere modo. commitat munum Annum Bissextilem. pedes curuos : 9 sa -- αι aliam autem alia methodo ut resertur. in actis Eruditorum A. I 6sta. mense Novemb. Iucus GIM . Iiel minus eorundem summam mpra duplum maiorem, eruit. Pro omnibustotius Orbis suminibus quae simul sumpta rationabiliter ostendit Ricciolusaequivalere Padis: 4 C. Geostr: res: l. Io.c.7. . coniecturam sacere. dc sum. mam reperire licebit, si summa pala: cu ilicorum, qui ex Pado singulis annis ad mare defluunt, mritiplicetur per εο .

PROPOSITIO LXXXIII.

Si evacuarethur totum mare, quanto tempore rursum implar tur a fluviis Z

C Pectata rationabilieoniectura elusitem Riscioli Ioc:eit:Prei':praeer. s ponatur m qis profunditas, per totum passuum io , impleretur intro Annos Is.& quadram tem; sed profunditas pass: acio. intrii Annos 3o.& dim:; profunditasς-.pasi: . intra Annos 76.; prosunditas Iooo. past: intri, Annos ap2.

PROPOSITIO LXXXIV.

Cur mare recipiens tantam aquarum copiam non redundet

Ni ideo quia tantundem aquae ex mari aufertur,dum ii sole in vapores elevatur. I per nubes alio desertur. vel eonsumitur vel mira DEI Providentia per meatus subterraneos ad scaturigines,& sontes fluminum redit, unde affluxerat, ut sequitur.

PROPOSITIO LXXXV.

Unde,& quomodo aqua in altissimos montium vertices ascem dat ad perennes fluminum scaturigines Θ

EX mari astendit ut docent nos sacrae literae Eeelesiastis r. Omnia fumina intraare

ad mare em mare non redundat. Ad Deum unde exeunt fumina revertunων

iterum ant. Quoi do autem ascendat. salva aquae natur'. difficulier explieatur; ehm supericlas maris sit demissiorfluminiam staturigine, ex qua ad mare fluunt. Ab aqua non ascendat in loeum altiorem illo unde cliseessit Et patet experie tia.& plerim modi alii, quibus aqua in altiore subinde locum attollitur hῖc nequeanenifficienter applicari: nam I. Modias quem cemimus in Thermometris. vel sphonia hus inverss.hue non est idoneus quia non patitur apertam superitis viam per quam aqua di ex statorigine. deflueret. a. rra arida aquam quidem in altum. permoda spongite attrahit. sibi retinet; uti cle pannus, nisi ultra labium vass dependeat in iocum demissiorem aquae superi ie.ubi pareetam lim stillat. 3.Aqua ex pluviis ot nivibus pro muniis sed infra moninam vertiees tantis m,postis fontibus.& manat, tibus rivulis sumere potest si in cimibusdam eavitatibus, quasi in eisternis, prius eoi Iecta pervias deinde angustassensim dispensetur , usque ad tempus alterius plurima. Stilheidium ex calidis vaporibus imis eavernas, etiam Iocis tantsim demimoribus idoneum & insufficiens in operest. v. AEstus maris.etiam ubi milius est. centumi cibusnon multo majorem altitudinem attingit. 6. Oceani vastitas nihil consert

a AE ad

65쪽

ad altiorem thalia parie ascensum. sed sola altitudo. ad pirem. .Ventorum &s ctuum impetus non est continuus, nee semper versus eandem partem. ac insuper' per sis periores maris partes ad littora potillimiim sertur.& si quis etiam deorsum tendit enervatur ad arenas.& glebas.per quas in meatibus subterraneis aqua percolatur, ut dulcis evadat proibntibus. . S. Unum mare altius altero sibi coniuncto esset non

potest iuxta dicta Prop:s s. s. Unum hemisphaerium Orbis demissius altero assignari non eotest nec conducere ad tollendam dissicultate ; quia aut omnis aqua illuc fluens ibidem remaneret aut dissicilius inde in altius alterum reverteretur. IV. M tus aquae vitalis esse non potest, sit motus sanguinis in corpore, quia nec aqua, nec . terra vivitit animas. ii. Astra si in altum levarent, non ad solos montes, nec sola aquam marinam sed etiam aliam, esi in via comodiori attollerent. postquam l 'cum deseruerunt agere cestarent. II. Ad Intelligentias assistrices recurrere. non Via detur perinde necessarium sit in astrorum cursu ; sed neque ad Causam primam ut dicatus speciali eius imperio aqua in alto mari. acenmulata ad parem sontibus altitudinem cohiberi rid iuxta naturam suam ad decliviora latera desuat. sed tantum deorsum premendo solam illam quae per meatus subterraneos usque ad scaturigines ascensura est urgeat s tum quia iterum necessarium esset ut aqua per demissiora fiuminum ostia in mare adveniens. contra natural cm inclinationem in illam maris autitia linem ascenderet . atque illi saepius ope speciali Causae primae indigeret. quam si semel intra montium visi era attolli , DEO diceretur; tum quia apparens maris remotioris altitudo tali 'cu lum. iit plana horizontalia longa. quae in fine videntur

attolli; ct insuper e peri nilad et in altum mare navigantihus non continuo plus de terra videri sed Ru nus.contra, qtatim apparere soleat in loco altiori; ac denique. quia restat sequens mo dus alius aquae connaturalis.

Aqua marina lalsa est in specie gravior quIm dulcis qualis illa ipsa evadit. dum

in tran ut u per terram, i mari usque ad scaturigines. percolatur ac proinde dulcem elevat inita montium viscera ad maiorem sua altitudinem. excessui suae gravitatis proportionatam ut experimur in liquoribus heterogeneis. ad diversa sphunis erecti crura insulis. Id solum quibusdam difficultate parit uod in hunc finem necessario requiratur ingens maris Profunditas: nam si assumator, cum Lodino, pravitas aquae marinae ad gravitatem dulcis, it ος .ad 37. pro ascensu i ς.mili: Ital: altitudinis montium Lunae.in quibus sunt sontes Nili, requiretur prosi inditas in mari paulo maior, uti m 69.mill ltat: ; pro ascensu et .mili. Ital: Caucasi ex quo fluit Phasis, protunditasere 66. mill Germ. Sed hane admittere in quibusdam vallibus aut voraginibus maris non videtur absurdius quam fieri indigentem tali prosunditate ascensum aquae in tantam altitudinem supra maris superficiem in montibus Terrae; cum insuperco stet flaudum maris non minus quam Terram exteriorem esse inaequalem, & in pluribus locis deprehensae sint abm maris. tantae profunditatis, ut nondum lumeienter potuerit explorari: Nec dubitandum est; quin Author naturae. qui ignibus subterraneis, etiam infra maria de profundissimis recessibus providit. venis quoq; aquam Ier abdita terrae viscera viam adeo profundam ut opus est. disposuerit. ut pro subta io Ab us ab stim inooeet Psal: i . Vide Κircheri mundum subterret lib. 2.c. I p. s. a. ,ω.3.c.2. ubi ait,mare absorptum sub Polo arctico, sub antaretico regurgitari. .

66쪽

Quantum ascenderet,qui in eodem plano horigontali prnrederetur

Qui in Figrao.erogrederetur ex A. in D.dimidio mill Germ:. ascenderet 3.Pedihus. t t .digitis Parisens:, tanta enim esset altitudo S.D. . qua discedit horizontalis producta 1 superficie Terrae. Progressui per unum milliare Germ: respondent I 3. pedis .dig:; per unum di dimidium milliares ped: 4.dig:; per duo missi a 36. :. a.diget, per γ.dc dimidium mili: 74ς. Ped: ς digrdi ulla unquam Regula ith colloeari. nulla linea recta sie duci potest . ut non aliqua eius parsascendat. Qui iacet in plano horizontali extensus. vel capite, vel pedibus. vel utrisq; semper tendit in alisi. Globus persecte sphaericus in D.positus, vel in I., non quiesceretved decurreret in B.tanquam Iocum demissiorem.

PROPOSITIO LXXXVII.

' Utrum aequales sint altitudines,quas tangit eadem linea horizontalis pFgrata Si altitudines S. D.& D. I. in sphaerica Terrae vel naaris superficie, aequalitet distent kl o B.; ex quo dueitur linea horizr. omnino sunt aequales; secus non sunt: nam si S. D.distath B dimidio mill.Germ: erit a. pura I .dig: altior qu m B.;si I. disset uno mill Ger: a 3.erit I .ped:.8.dig: altior quam B. .Plura vide in Prop. praec:

Utrum in aquae ducti iis aqua ex fonte descendens rursum ascendat

eousque. suo pertingit linea horizontalisli sonte producta Τ quaquam quia loeus ille est tanto altior Mnte.quanto fuerit remotior. Et dictsi Prop: 6. Nam ex B.in Fig: ac non ascendet in Dia sed tantum in s. Veias Brauistem fluere potest non tantam ex D .sed etiam ex M , loco altiore.quam S., non qnudem per unx lineam rect1 haec enim lecaret peripheriam B. .. & descenderet Drosim eius,qu m sit B.,antequu B.attingeret; sed per lineam eurvam vel plures rectas.

PROPOSITIO LXXXIX.

Ubi in mappis quaerenda sint Emporia commerciis celebriora rIN insulis.littore maris.vel magnorumfluviorum, ubi idoneus est navibus accessus: longe enim minori labore , tempore.& sumptu per aquas merces devehuntur,

qu m itinere terrestri. ' PROPOSITIO XC. An Urbes, & Provinciae maiores, dies habeant longiores tURbes diem naturalem a4. horis tanto longiorem habent, quanto magis distat meridianus Domus orientalissimae i meridiano domus oecidentalissimae r Nam, assu mpto eli astronomis inhio & fine diei in meridie.dies in Urbe incipit,quando solattingit meridianum domus Orientalissimae, & revolutione una peraria per hor. 24..i quando attingit rursus eundem meridianum .finita quidem est una dies a morarum respectu illius domus, nondum tamen respectu totius urbis. nisi tunc, quando solattinget meridiansi domus occidentalissimae: haec enim non nisi in suo meridie die finit. Re proinde adhue per illud intervallu durat dies naturalis in urbe ultra a . horas in prima domo absolutas; tanto quidem tempore. quanta res pondet minutis

distantiae dinota meridianon. Idem applicandum est finibus Provinet, orientalicia simo

67쪽

smo&oeeident:. V ratulavis dies dum horiar .riae laetitiis. unum sim dum Temporis aequival et sere uni pulsui alteriae . sit ordinari8 in homine bene visa

lente numeratur.

In Europa. in invarambia de Talaindia. ita sere a. durat dies. ut minor habere potest diem diei maioris aequale uno etiam illo loniorem.

PROPOSITIO XCII.

Quando itinerans possit sibi dies vitae prolongare vitra a horas δSi iter secerit oecidentem vetalis miongabi . minutis toties. qudites factus fuerit uno gradu ci dentalion, una autem hora.quoties xs.gradibus. sic hodie in meridie 1 nobis Wratistavi discedens si attigerit mrovit, uno sere gradu nostriParallauocculentatiorem. nobis eras in meridie unam diem a . horarum finientibus. suamum Duroriae adhue non finiet. sed numerabit tunc 4. min: minus. quam nos quae minuta ipsi adhue restabunt uti ad meridiem suum , quia sol Iauroviae meridiana tanto eardius attingit, quis nostrum: iuxta Prop: I i. Atque Ita dies ipsius erit .mia nutis longior quhm nostra A aequis-bk nostris a . ris.& insuper; 4.min. Factus occidentalior Is .grad:ad Paris .in nostro meridie numerabit una hora minlis,quae ipsi restabit ad finem suae diei una hora longioris. Toto tandem Orbis circuitu abs lato id est:vuellas quater Icariath: numeristit in diebus suis. a4.horis idest: una diaminiis quam nos; ith ut nobis numerantibus dies 366- ipse numeraturus sit 36s.; tatamen aequivalebun totidem nostris.&un idest:-6 diebus nostris: nam unam Cciunt omne dierum prolongationes simul lamptae. Si iter fiat orientem verso .aecidit contrarium. dies abbrevianturiniuntur tanto citius.& tandem absoluto etiacuitu numerantur a Maequivesent tm 36ς diebus loculi quo discesserat.

PROPOSITIO XCIII.

. . Quomodo posses cum coelo consentire, qui plutibus annis careret

. . anno Bissextili rQui singulis quadrienniis.oeeidentem verata circuiret tolli orbem. ad nos Anna Bissextili redux a Februar: numeraret diem a=. br: de posset omissa diea'. ii tercalari dei eps biseum numerare; absqne dissimm cum cursu Ges; quia ipsius dira numerata ultimo antis aequivalerem nostris is iuxta Prope praec.

Annatus Parisiis Anno Ιωα, I.Iam in meridie c. mortuus Wratistaviae

Anno x m. 2. Jan. in meridie, Vixerit cenmmannu IIxit una horii minsis rixta dicta Prop:sa. Centum annis vixisset, si o stet circa horam i Wrritur. qniatum Parisis est meridies. '

PROPOSITIO XCV. ,

Atan maiordinandus quandonam compleat annos ri Irusi sΤ

68쪽

NArua uennae. Prom Neapolim hora ν.matutiria; eadem stes hori compita .1 vriaticlaviae quia sub eodem sere meridiano sunt hae urbes. sed natuet uiis rone complet duabus ser8 horis tutato. Nattis P ni 6. horis, & dimidi Leitius. ro aliis Iocis docebunt mappae iuxta Propr II.

PROPOSITIO XCVL

An dies iis postat esse plus, qu- dies Ic s.ci duo Peregrini, uisoriemem. alter Mementem ursuasisoheto orbis tireutrix reverterentur 'igratistaviaeri post mea nisun . nobis numerantibus Tempore discessus dies tost Orientalis numeraret lo96- Occidentalis ics . sed. & huius. ω illius dies aeciuivalerent nostris.ae etiam sibi ipsis inter se. si itaque latrantur Occide dies ios . plus erunt quoad durationem quiis Orient: dies t wς.vula dicta Prop. ν

PROPOSITIO XCVII.

Imomodo victor hostem insequens possit retardare oceasum Solis

'in hostem in sugam verit occidentem versus diem mi prolongabit. tit dictum est QProp: ρ a. . & solem insequens tarditis in occasu predet, nulla tamen ratione V ctori uolae comparandus.

PROPOSITIO XCVIII.

Quomodo per inando augeri possint dies Metificiales 3.

Qui vens Polum ex latitaidine grassi as,poeninatur ad latituta in m augest sibi diem longissimam Iomi:, ut palmae utari ras.. etiam pmalire luditubtia uti S pro breviatione peritercontrarium.quod cuproportione alii di bus applicandum est. Sola dictaequi tinctii nee prolongari nee ad eviari potest sim, itinere ventis Polsi directo. Minimo itiis me maxima Prolong: prope Polu obtinetur.

Utrum alimbi Terrarum sit Ort meridieso incasus Solis milia unum,

idemque temporis minutum p Τkaecidit habitatoribus iaterutri Polo vicinis proxin ante ocerasi stilinpost rem non ampljus intrii a inciri itian Datur tunc dies quae vix lassicit ad nunciandum usi mane: amico centsi passibus distatui ι arctὰ adeo est mane janctum vestiere.

mIm altum oporteret essemonae,ut ex illo Sol perpetuo videri posset

Rub Polis mund ubi Iis profunditas insita horizontem nunquiles maior gradra Pro crepusculo sere sumemet altitudo ε. ll:Itillaec Brid ibide reperibilis est.nli alietarunde Ostia 1 garetur Peregriny.qui co Pergeret ut Mistim perpetua iaceat e

PROPOSITIO CL

An sub Polo Archico sit dies tam longa, piam sub Antarchieo γε ΤμMque durat dies anno dimidio ut dictum est i mp q.N.2., ab uno ae minis ad alterum; longior tamen est sub Arctico circiter s.dies quia festanto diutius moratur insta signis florealibus supra eorum holixontem existentibus,qutin in Au-

69쪽

stralitas quamvis aequaliter in suo Cirrula moveaturi sub Armeo I tur est dies in toto mundo longissima.

Cuinam Terrae Parti sol magis faveat r

noreali nostrae.& praecipuae mundinarii, quia in hae. hi dictum est. diutius mora. tu tempori; veris.& aestatis sicit longios. Autumniq;& Hyemis brevius. quam in Ausuali. Huae in sphaera obliqua inter sidera praestat videre Ursasclum Pavone.

PROPOSITIO CIII.

Quis possit Hyeme perpetub carere i

n Ptissime adhoe vi turrerundines obvolatus celeritate qua I .pede Geom: emetiri mir unum secundum temporis minutum notatae sunt hΚireheronost:. Igitur hyeme ingruente in hemisphaerio nostro Boreali. brevi tempore transvolare ' queunt ad Regiones ubiver ineipit inAustrali puta intra triduum hor. st . aO.min:.3 secreontinuo volatu pergrad: sq. m. 3 a. Wratisic ultra Caput Amasei. Post aves aptae sunt naves,quae intra diem. 6o.& quandoque iocimili: Germ: percurrunt. ,

' PROPOSITIO CIV. Utrum diebus aeduinoctii ubique sit dies nocti aequalis p

Nullibi est.in rigore loquendo ; quia tunc refractio ii qua praescidimus in Prop' . . Io. Qie attollens raeit oriri citias.&oceidere tardias qulim hor 6. . In sphaera aute Parallela apparere totsi supra horis etini alias dimid: inu. quasi nocti deput est, deberet latere sub ho monte. Iraq; extra aequinocti si eu aequinoctiu, quando in Tab: dies I a. ris tanto brevior assignatur quantum per Res actione prolongatur, circiter vel Io. min. Imo in sphaera Recta sub aequatore,nunquam est aequinoetium.

PROPOSITIO CR

Utrum Ibi eodem momento oriatur in Inferiori hemisphaerio apud .

Antipodes. quo occidit in superiori NQn eodem,sed aliquot minutis citii is quam in occasu nostrate reipsa attinPi h λ risonte ob remictionem apparet in hemisphaerio inseriori; ae etiam postquam reipsa existit insta horia: adhue apparet ε. vel p. min: supra nostrsi hortet. Similiter in ortu apparet diutius.infra S eitius supra horira Itaq; duo dies artificiales utriusq; hemisphaerii simul silmpti semper sunt a .horis solaribus longiores.noctes vero breviores. Adeo lucis Creator optimus qiii dividit luee h tenebris.in luce Terris largiem da semper est liberalior; riusq; exemplo etia hic elucet: favorabilia esse amplianda. .

PROPOSITIO CUI.

Quantam Globi Terraquei partem, homo in Terra, vel maris superficie .

stans. videre possit νLTomo starum ordinariae dimiped:Romnintiq: li planta pedis usa ad oculos. - stans insuperficie maris.vel Terrae sed maris instar sphaericae.plus tere non potest v m duo min:& P. secunda sit in Fig:ao stans in D. ex D. usq; in B..sve ex S. in B. idest: a mill:Ital:.6I7. Pass: &αPedes; in oppositam partem tantundem. Pro aliis altitudinibus reperies distantiam si adverteris,quae dicta sunt Prop: s6. In Terea passim plus videtur, quia superficies non est persecte sphaerica.

70쪽

si in. Q - PROPOSITIO Cin , Quanta Terrae portio a Sole simul illuminetur

Quo Terrae loeo Solis umbra possit naturaliter retroeedere ρ- -

N Zona Torrida id fieri in horieontali horologio solari ostendit Clavius noster in Horologiorsi deseripi:α2I.: Nam ibidem.etiam retu. arborsi de aliorsi iuxta per- Pendic:.erectorum umbra in plano horizontali, bis in die it regreditur. ut angulus. quem sieitcli linea meridiana ex minori aliquamdiu augeatur. & rursus minuatur. ante dc similiter post merid. Quod ipsum in tali horologio etiam alibi experiri licet. s planum horologii illi inelinetur. M polus D ra illud non sit magis elevatus, quam requirat delineatio facta pro Ioeo intrI Zonmi Torridam posito. . Alio modo umbra horologii solaris retrocessisse ab hora I a. in meridie usq; adprimum quadrante ad I a.δε hine deinceps regulariter moifi fuisse. observavit R.P. Ro- Inualdus & Fr.Lueianus eli Fr. Alexio de Lana Mediomatrici die T. Iun. I o sit reis sertur in actis Erud: Lipsi&r s.lomo .supplem: sect: 1.Causa misse creditur Restactio. Neuter tamen modus derogat miraculo Horologii Achaz, quia tune in ipso Coelo reversurin Ideeem lineis pergra quos issem rat. Isaiae. 38.

PROPOSITIO CIX.

An bene incesserit Horologium perpendiculo instructum , quod longo

tempore accurratὰ concordavit eum horologio solari pNEquaquam; quia dies solares a . horarum sunt inter se inaequales. sit ostendit A ab Astronomis, ae proinde etiam horologii iss dies fuerunt inaequales, contra ossicium Perpendiculi quod est reddere aequales

Ubi sit medium Terrae i

n Hierosolymis in Palaestina seu Terra sancta ut docent aliqui ex seripturist & Ss. PR.qui Christo ibide nostrae salutis opus consutilanti applicant illud Ps. 7 3. inermselutem is meaeo Terra, ut videre est apud Le Blanc in hune locum. Ipse etiaDgus, Erech: s. ait: Ma est eruissem, in mediogentiumposui eam. er in eireuitu ems terru ; trium videlicet orbis partiumr Europae Asiae dc Africae in magna Continente. mundi veteris. sensus tamen non est, abhinc aequalem esse distafitiam in omnes istius Continentis fines, di in rigore Geometrico a centro ad Cireuli peripheriῆ ; nemetia eiusmodi aequalitas in his Terris reperitur. Per Crucem tamen ab Hierosolymis Meeptae distantiae binae de hinae 33rae aliis accedunt ad aequalitater duae maiores adci. put Bonae spei & ad fine Boreahlittoris orient: Asiae; duae minores, ad fines occidente hi*:,& littora citer:lnd: orient: apini Inficillon .sit patet consideranti sphaer.Geor

PROPOSITIO CXI.

An Terra sie Figurae ovalis

NX diserepantia observatae magnitudinis Terrae,& gradusi in diversis observatirina

SEARCH

MENU NAVIGATION