Praxis sanctae inquisitionis

131쪽

tionem , vel ad triremes, etiam perpetuo, aut ad publicationem , siue confiscationem bonorum, vel ad

alias atrociores poenas ,quae in aliorum exemplum tra

seant ad hoc, ut seelesti a talibus rebusta abstineant. Is . Multoties Iudaei denunciati veniunt in Tribun li S. Inquisitionis eo qnod percusserint, vel deturpa uerint imagines Crucifixi, vel Sanctorum , & non Ver

titur in dubium , quod S. Inquisitio , vel loci ordinarius reueniunt, quod non possunt impediri a soro latiscati . Dubium est quando serus laicalis praeirenitan in causa procedere possit praedicta . Multoties in hae resuere fari maturae considerationes in Tribunali s. 1 quisitionis , & hac occasione discussum fuit, an Bulla de qua in Cap. praesenti fit sermo , in qua datur securutas Inqu sitoribus M & Ordinari js procedendi circa cap. ibi expressa intelligatur priuatiue , quo ad Iudices lai.

COS, aut cumulative, iuxta communem rationem, α

pluralitas votorum semper inelinauit ad priuatiuum, cum dicta capita contineant in se res mere spirituales,& Ecclesiasticas ; nunquam tamen meo iudicio circa

hoc Decretum desinistrum exivit 3 verusi est quod in praxi, ut Plurimum priuatiuum subsistit etiam si in

Bulla de hac re nihil sit expressum. lni nul Π I6. Verum est j, quod aliquando ob varioseonsderabiles respectus talis cognitio fuerit laicis permissa quod ego non laudo, quia non sunt miscenda Sacra prophanis, & semper tenerem , quod cognitio talium delictorum ad Sanctam Inquistionem , vel Ordinatiunt priuatiue, quoad laicos pertineat. Qua propter

litures inseriores iudico, quod non male de gererenu si

132쪽

in similibus casibus consularent Supremum Tribunal ad euitandas cum foro laicali contentiones , & iurgia,

quoniam sic securius currerent. Videantur de Capitibus supra adductis insta citati au- res Campeggius ad Zanch. de luereticis cap. 36. vers. tandem circa hanc traditionem, Decianus tractatu Criminalium lib. s. c. I 2. n. 3q. Heymericus Aragoniae Inquisitor quaest. 66. n. II. Campenius idem ad Zanch. Ce hqresi c. 36. in verbo delinquunt contra ticem nostram in fin. Farinaccius de hqres quaesti 178. n. iq6. Io: Franc. Leon. in Thesauro seri Ecclesiastici remissi. us ad Bullam alligatam c. 33. n. II s. Farinac. in stagmentis Criminalibus p. a. in verbo Iudi n. 66. de

Iude blasphemante at Corpo di Christob Laxarius de

Roue al. in addit. Marquar de Iudiis p. a. c. s. n. i. vers. sicut etiam de Iudso Farinaccius de haeresi quaesti 178. n. Iq3. Simanc. de cath. instit. titulo 31. de ludetis n. i I. Squillaceus in tractatu de fide Catholica c. 66. n. I. & 2. Pegna, de d. verba nolis constitutionis ; delectura librorum damnatorum videatur DecianuS in tractatu Criminali libro s. c. I a. n. 3. Marquata de Iulis p. 3. c. s. n. 69. Marquard. de IudsiS p. I. c. T. n. 2.& has ultimas DD. opiniones non approbo, eo quia delinquentes contra iidem Catholicam puniri debent ab Inquisitoribus , legendus est in hac materia Bullae nostrae Sanchea. ad p cepta decalogi lib. 2. c. 3I. num. I9. Ricctulus de Iure per n. lib. 2. cap. 28. n. IT. de alijs casibus infra. n. sequenti discurram . - . IT. In super veniunt etiam multoties Iudii in San-Ρ cto

133쪽

isto Tribunali denunciati, quod media seruitute Christianorulaccendatur ignis in domibus illorum die Sabibati, unde cum hoc probatur S. Inquisitio illos hebros castigat; unde aliqui putant talem punitionem da dam esse hebreis quia talis accenfio ignis medio Christianoru seni itio su perstitiosa esse, putatur unde asserunt punitionem talis 4 ad Sanctum ossicium spectare,

sed errant, alia namque causa est qua mediante hebris de ea accensionU ignis puniuntur a S. Inquisitione , vel saltem puniri debent, & est, quia expresse mandatus hebrsis in exodoe. 36. his verbis non succendetisignem in omnibus habit aculis vestris per diem Sabbati, &c unde Lirantis super caput. II. exodi inquit, quod Iudeis prohibitum erae accendere ignem in die Sabbati ;etiam per manum Gentilium , quia eos hebrii tenebant

pro natione alienigena, & eorum serua de qua utebantur in exercitijs vilioribus in despectum religionis Gentilium , & quia in tali sstimatione , adhuc in die habent Christianos, tanquam Gentiles , & seruos suos ,& quia etiam hodie putant Christianos esse gentiles ,& seruos suos , & id circo seruitus Christianorum erga hebraeos in vilibus exercitijs prohibetur, veluti, ignem eis accendere in die Sabbati praesumitur quod hoc sauciant hebrei in contumeliam nostrae Catholics fidei, veostendant in quantum postant esse Catholicis Superiores , ac Dominos; sicut aliquando fuere gentilibus ;unde etiam ob hanc impiam semitutem puniuntur Christianis eo quia eooperantur impiae intentioni Iudsorum ; cum faciant actus indecentissimos dignitatis magnae Christianitatis, & religionis Catholicae quae omni, bus

134쪽

bus supereminet, non enim est conueniens quod filii libere serviant filiis ancilis. NicoIaus V. summus Pontifex in sua Bulla quae incipit super gregem Dominicum S. nec possunt subdatum Romae Kalandas It iiij i sui

Pontificatus anno primo . Ricci ullus de iure personarum extra Ecclesiae gremium exi stentium lib. 2. c. 39.

n. I 8. &in praxi habetur quod plures hebrsi fuere condemnati ad Carceres formales , & ad alias parnas arbi- . trarias ab ordinarijs , S: Reuerendissimis PP. Inquisitoribus Cssar Carena pagina mihi 3 27. S. I s. n. 3. I 8. unde cogor laudare Illustrissimum Archiepiscopum Pisarum qui in siua Dioecesi tale delictum facit c tum sibi reseruatum , & cum rigore procedit contra delinquentes Christianos sicut , ct illius loci Inquisitor, - . B9. Clamens Papa VIII. de anno 13 37- contra hebruos publicauit aliquam constitutionem quae incipit cim Thebreo urimas ist , in quibus constitutionibus Gregorij XIII. , o Innoemro IV. Clementis lU. Iuli j III. & Greg. XIV. qui per pIures vices Imud damna- Derant , & alia seripta, ac volumina detestabilia, prohibendo singulis ne retinelantur vlIo modo , excerm Mando illos ex omnibus Prouincius ac Regnis conteib. tis in Republica Christiana .eto. Adiunxit prohibitionem in perpetuum , ut he- .brsi non possint apud se sub quouis colore , aut'prabies ii , nec legere , emere , VeI vendere , diuulgare.,-codices, libros, scriptastataudica aut cabuli stica, Sc.tam in hebraica lingua , , quam in alia , &ca prout in dicta .ccmstitutione. , &c. praecipue, paginaS tam manu. scrip

135쪽

scriptas , quam impressas contra Sacram Scripturam , errores continentes , tam antiquae , quam , nouae I gis ; blasphemias contra Deum, Sanctissimam Trinit tem , ae Saluatorem nostrum Iesum Christum , ac eluiadem Sanctam Fidem contra R. M. V. Angelos Beatos Patriarchas , prophetas , ac Apostolos , & alios sanctos . Contra Sanctam Crucem , Sacramenta nouae le- q. Sacras Immagines, Ecclesiam Romanam, Sanctam

Sedem , fideles Christianos,& praecipue contra Episcopos , Sacerdotes, & alias Ecclesiasticas personas, nec non contra nouiter conuersos ad fidem Christianam ;Neophilos, aut qnod habeant Iibros continentes vesimpudicas , etiam sub praelestu, quod iterum impressi fuerint mutatis nominibus , etiam subpretextu quod fuerint, tolerati, aut permissi, a Secretario Concilli Tridentini, prout ipsi praetendunt, , So ab indice, i brorum prohibitorum Pij IU. aut cuiusvis alterius Apostolici indulti ; aut alicuius Apostolici Nuncij pol statem habentis, legati alatere, ordinariorum locorum, nec non Inquisitoris , quapropter reuocat omnem facultatem , literasi permissiones indulta, tolleramias , Sc- leaendi, retinendi, etiam ad determinatum tem pus , sub quouis praetextu , dicta scripta, volumina, libros, S alia opera prohibita concessa quilibet iudeo, in genere, siue in specie a suis prεdece ribus , nec non a S. Sede, siue Nuncijs', aut is garis etiam de latore , Inquisitionibus, aut Ordinarijs ΚΣI. Imperando Iudςis Romae existentibus , ut imira terminum duorum mensium , & alibi commorant, bus consignare debuissent dictos libros exemplares, &e. Supre

136쪽

Supremae Inquisitioni de Urbe, vel alibi Inquisitoribus locorum , aut Ordinari js, imponendo dictis Inquisitoribus, & Ordinarus, M. ut dictos libros, &c.

absque ulla mora illos comburan - 2 1. Item idem Summus Pontifex vult, & mandat non

blum Iud is , sed etiam Impressoribus librorum, BibliopoIis , Mercatoribus, & cuilibet Christiano ,. sub poena amissionis librorum , ac publicationis bonorum 1uorum omnium, & alijs poenis grauioribus; quae quidem bona sic publicata applicanda sunt fisco Principis in quo Statu dicti libri fuerint inuenti, cum afflictione vorporis delinquentisad arbitrium ordinarij loci illius, ει Reuerendiis. Pal. Inquisitoris, & quoad Christianos

sub poena Excomunicationis maioris latae sententiae , ita ut non possint .apud se tales libros retinere , legem , imprinnere , evulgare , describere, vel transer here , deserre , emere, vendere, donare , aut commutare in quovis aliis modo ,. extrahere , vel alienaraedictos libros, siue impressi sint, siue calamo scripti s& quod nullus possit praebere auxilium , consilium , vel fauorem. I sis ad 1cribendum , vel imprimendum, dictos libros , aut adillos extrahendos, vel ut ad illos aliunde perueniant ; sicut quod nullus audeat pro illis impetrare facultatem ad illos, legendos sub eisdem poenis , & alijs a Sacris Canonibus infixis,. nec non constitiitionibus Summorum, Ponificum contra fautores haereticorum , & apostatarum a fide Catholica ; unde Summus Pontisex praecipit Ordinarijs locorum , & Iia-quisitoribus, ubi Iudaei commorantur, ut diligenter perquiranti tam in eorum Synagoga, quam in alijs e M

137쪽

D8 PRA N Psy i V rum locis tam publicis, quam priuatis nec non aput Bibliotecarios Christianox ; si de dictis. libris aliquis inueniatur ; qua propter si aliquis in hoc inueniatur delinquens , Inquisitores , & Ordinarij procedant st

timi aci exectationem dict arum poenarum contra illos ,&etiam grauioribus pro illorum arbitrio ivtantur illas deis linquentes castigando ; omni appellatione postposita, inuocando in hoc etiam brachium seculare, quatenus

opus esset-

et 3- Nec admittenda est excusatio at uorum dicem tium , quod dicti libri sunt expurgati , ves expurgari possent, quia errore& contenti in praenominatis libris inserti sunt , tanto artificioso modo occulitati contra nostram Religionem , ut dissicillime cognosci possint,& ideo semper remanent inexpurgabiles, nisi per ignem multi de hae Bulla scribunt , & grauissimi DD. M non resero , quoniam mihi necessarium non videtur: legite Carenam, qui sese de illa tractat

CAPUT VIGESIMUM PRIMUM.

I.'Ancta Inquisitio procedit contra salses tesses cum omni rigore , eo quia inter omnia desicta, non est aliud delictum , ut maiorem infamiam contineat in se in persona se Ise accusata , & in eius iamilia , quam delicta ad Sanctum ossicium spectantia o ibi nanque non tractantur , nisi res ad haeresiat spectantes , vel ad suspicionem ipsius , qua propter taIes accusati acriter puniuntur cum infamia personae accus dies &.eius i. miliae ,

138쪽

miliae , hine est , quod falsi te stes, & accusatores rigorose debent puniri, non solum pro propria cissipa ,

ed ad aliorum exemplum , Videatur Pegna 3. par. Com. I . Vnde aduertendum est, quod in casu nostro non solum dicitur sellas testis , quit contra aliquem iniuste deponit, sed etiam ille , qui veritatem tacet, Vibene probat Farinacc. de haeresi quaest. 188. n. q2. quare dum quis conuincitur de falsitate condemnatur ad triremes per maiuS spatium temporis, quam condem, nati ob deliinim suppositum ; ita & taliter quod si a cusatus. ad mortem damnatus suit, etiam salse accusans vel testificans debet ad mortem damnari , ita sentit Zanardus in summa diuinor. praeceptor. Par. Σ. Tubr. de

testib. in causis fidei, S. sed notandum est primo. a. Verum est quod plus debet puniri testis pecunia

corruptus , quam ille, qui aliqua vehementi passione motus est ad false testificandum , ubi etiam Inquisiores debent respicere qualitatem accusantium, S accusatarum personarum's nihilominus Inquisitores,&loco rum ordinarij attendere cum omni diligentia debent an impostura proueniat ab accusatore inducente testes contestes in dicta materia , Sc forma selsitatis ; pra cipue quando agitur de haeresi , aut propositionibus erroneis, & tales res , testes inter se ordire , ac tex re habent, ipsi met suspecti de haeresi redduntur. , &isti aliquando sunt de leui abiurare ; ubi etiam considerandum est damnum illatum personae accusatae, nec non qualitas personae accusantis ; si sit persona simplex rudis , vel experta, &c. videatur de hac materia Pal. Massin. in praxi S Ostici j par. Io. assert. q. FarinacciuS Ρ a ' detestib.

139쪽

de testib. quaest. 67. n. 7. & Marius Classia cons. 6

n. 29. . - . - . ..

3. Subornatores, ut dixi numero antecedenti eisdem poenis plectendi sunt, immo reaioribus cum snt in inaiori culpa , ipsi etenim sunt causa, accusatores,& testes, instrumentum , Bartol. l. non solum , S. si mandato meo, E de iniurin, Balta l. presbiteri, ruio. V de Episcopis , &C. - q. Sententia ortiva false accusantium ab laquisitoriabus debet serri in publico adexemplum aliorum , & iustificationem innocentium. Symatich. tit. 69. de cathed. instit. n. 9 I. circa medium.

CAPUT DEC I M VMS E CUNDUM.

De cs rontatione Testium,

1. Aris ne fit in Sancta Inquistione testium. confrontatio , quias talis actio ut plurimum solet esse magni praeiudici j fisco , & cauis inductae, at quando necesse est hoc secere , duo concurre debent , prima ut sit spes quod talis confrontatio. iuuet fisco ad veritatem hal eiadam ; secundo quod inter con frontes non sit nascitura inimicitia quς inter ipsos sit causatura damnum s aut fit inter personas viles de quibus nullatenus timeri potest de tali re , & nunquam sit inter Dominum , & seruum , inter nobilem , plebeiam , neque inter inseriorem, S Superiorem , quia, probabiliter de aliquo damno timeri potest , vel quod inserior timore concussus dicat id quod dictus Superior, vel nobilis, aut Dominus eius , istae confrontationeS

140쪽

ouando fiunt, solent fieri in tempore torturae, secum dum causae qualitatem . Testes qui constomantur deis hent iurare, M. Franciscus Chisterius c. Is. n. I 6. Farinaccius quaest. 72. n. I48.

CAPvT DECIMUM TERTIUM.

De tortura danda Dii in Cassi fidei.

x. I TEL Reus constitutus in Sancta Inouistione

seretur veritatem delicti cum omnibus suis circumstanti μι aut mparte tantum ἔ vel omnino negat delictum . Si istetur totum sectum , aut usum s si est in materia sortilagii & complices , Sc. nihilominus datur ibi tortura luper intentione; & ratio est quia eum sint delicta ad s. Ossicium spectantia, ex sua Natura inducentia iuspicionem malae credulitatis., necesse est illam superare ac extorquere rigoroso examine I moderate tamen, quando aliae personae, non sunt alium de suspectae Ditia, po t Ii bino d c t. 3 d a. Si vero partem secti reus Eretur, aut usus siue eomplicium,danda estreo tortura ad ulteriore veritatem habendam, super vium , & complices S c. sine prς- iudicio consessatorum', di probatorum, M. quando vero de parte a reo negatayconuinctus remanet, siue valide indiciatus , torqueri debet , & talis tortura inseruit etiam super intentione. i.Π s. Si vero totuni, gat, & inditia sufetentia Isunt torquetur reus , pro veritate uisenda, & quia aliquam do , inditia ita:valida sintse ut repetendat sit tortuna, sepetenda est in diuetio leumore, ded ita ut , id quod