장음표시 사용
11쪽
te excitasti Authorem, operi indulgebis , cum praesertim eo Tibi osseratur animo , cuius in nouisti sinceritatem , o devinxisti meritis obseruan-
testor, minimum maxima debentis tributum Priaudus ad-
Ex Collegio nostro S. At xandri Mediolani Calendas
12쪽
Ntequam hiscas, LEGTOR Humanissime , tibi statim occurro snec vanus c ut opinor
Illud utique primum a me quaeres , quid afferam noui Z Nec te pluribus moror . Nouum titulum , nouum libellum . Papae , inquies , rem magnam praestas i Quasi vero non satis augescat in dies huiusmodi chartacea supellex, magno Typographorum emolumento, nec minore taedio Lectorum , qui dum nouitatis illicio currunt ad paginas , e praelo recentes, antiquiora Diphtera inueniunt. Immo tu mihi gratiam . debebis, quod te non sic sciterim grandi promissor hiatu , sim cera libelli fronte professus, nec noua polliceri me , nec magna. Quid vero noui de ant, quivi.
13쪽
quissima dicendi Arte depromi possit ,
hac nostra praesertim aetate, in quam tot veterum , ac recentiorum eruditissimae lucubrationes , elaborata tot seculorum opera confluxere , ut iam copia laboreti At magnum est Eloquentiae nomen, idque sepsum non mediocrem in i jcit expectationem. Non tibi sane promi si Suada medullam. Praeludia exhibeo. Non veteranos in puluerem duco , sed tirunculos in umbratili palaestra primis imbuo rudimentis , a Ieuioribus quibusdam velitationibus exerceo, quibus iusto certamini praeludant. Nec parui tamen momentirem istam puto e ardua enim prima sunt omnia ι caetera studi O , usuque a mollescunt : atque ubi adoleuit cum annis ingenium , ubi accessit parta lectione , aliarumque ope scientiarum eruditio, iam adeo alieno ductu non
Eos Igitur, qui recentes ad haec studia se conferunt, iuuare in animo est, primosque ita praemonstrare gradus 3 ve inde facilem inueniant ad maiora progressum . Ipsum Praeludiorum nomen satis indicat , haec esse scripta
discentibus illorum proinde utilit rem , non acutioris, uberiorisque doctrinae gloriam spectare , quam longΘimpar non ambio , a tot summis Vir s
14쪽
occupatam. Sed audio monentem Horatium . Quidquid praeipies esto breuis, ut cito dis tapercipiantque animi dociles , t neantque Adeles. Audio Quintilianum docentem, perosas, fusasque praeceptiones non esse incipientibus proponendas , quibus in breuius , ac simplicius tradi magis
conuenit s aut enim dissicultate init, . tutionis tam numerosae , atque per plexae deterreri solent , aut eo tempore, quo praecipue alenda ingenia , atque indulgentia quadam nutrienda fiunt , asperiorum tractatu rerum, atteruntur: aut si haec stata didicerint, satis se ad Eloquentiam instructos arbitrantur ; aut ad certas quasdam. dicendi leges alligati conatum omnem reformidant . Unde exi stimant accidisse , ut qui diligentissimi Artium Scriptores extiterunt , ab Eloquentia longissimi fuerint. Via tamen Opus est incipientibus , sed ea plana , α. cum ad ingrediendum , tum ad de- . monstrandum expedita.
. Hanc itaque ostendendam quaerentibus aggredior , non per longa diuerticula , sed per calles compendivrios a De Arte poet.b In Prooemio tib.
15쪽
rios, neque secutus partium Artis o dinem, at ab ijs exorsus, quibus primum imbui solent Adolescentes, cum Grammaticae fines egressi transeunt ad Literarum Humaniorum classem. Ideo quan uis Elocutio in Rhetorieae partibus tertium obtineat locum , pleraque tamen ad eam spectivntia . praemitto ; veluti Tropos, & Figuras,& alia , quae in prima Praeludiorum Parte continentur ι cum ab his rudit mentis gradatim fiat ascensus : ut qui Latine iam ., & emendate loqui didicere , discant subinde ornate loqui; tum Periodos texere, ac dilatare , suisque vincire nexibus hinc Orationis foecunditatem Amplificationi-hus alere 3 inde alijs huius generis exercitationibus, ut Descriptionibus,
Narrationibus , Chrijs , Literisque
conscribendis comparent styli lacuutatem. Altera Parte Compendiolum Artis Rhetoricae complector, cui breues Tractatiunculas de Elog ijs , Α giit ijs, & Imprefijs ad ijcio ; ut fusae Orationi prena , & acuta dicendi ratio succedat . 1 Caeterum in Arte vetustissima nouitatem non quaero; quin ut sequentes tutiori tramite deducam , nota . .
relego maiorum vestigia, longe abhorrens ab eorum consuetudine , qui ut p
16쪽
έ - alseuia sui viderentur afferre .
etiam .red a mutarunt . Nihil igitur hic notium , praeter modum, & commmodum: eiusdem quippe Artis eademi omnino praecepta sunt, quanuis varia
Praeceptis lucem asserunt Exempla. quorum utilem imitaturis copiam sus-ficere volui, praesertim Figuris, & Locis , cum haec Eloquentiae potiora eslo arbitrer instrumenta. Exemplorum Authores probatissimos elegi. Stultissimum quippe esse Plinius me docuit, ad imitandum non optima qua 'κ proponere. b) Tullium plerunque praemitto , quid ni enim praecedat oratorum Antistes' Alios deinde su- hi jeio antiquioris aeui , & notae melioris . Quaedam etiam affero ex re
centiorum amoenitate selecta P ne
me putes iratum saeculo nostro , cuius& ingenia veneror , & genio , quan tum liceat , sentio tribuendum : is enim demum sapere censetur , qui tempori seruit . . Aliqua insuper ῆ Saeris Doctoribus excerpere placuit , qui Eloquentiae laude claruere ι ne quis hanc totam profanae solum vetuitati adscribat . Sane qui Sanctorum Patrum, eorum
a Guintil. lib. 3. eap. I. b Lib. I. EP . F.
17쪽
maxime, eptorum authoritatibus utor, ut D. D. Hieronymi, & Ambrosii , Opera peruoluerit, Ethnieae facundiae tumorem persaepe despiciet. Quanta is enim illi , ne rerum Sanctitatem laederet pompa Verborum , stylum consulto compresserint , is tamen ita non potuit contineri ciuin passim sitas opes effuderit. Hoe de se ipso D. Hieronymus ingenue fatetur. a) A Drum in dejciendo sermone labora'imus; sed nescio quomodo etiam si aqua plena sit , tamen eundem odorem tigena seruat , quo dum rudis esset , imbu
Quod autem a poetis multa de prompserim , damnabit nemo , qui Aristotelem, Tullium, Quintilianum,
. praecipuos Magistros meos lectitarit a qui praeterea nouerit, adstrictam numeris , & solutam orationem plura
ex his praeceptis habere communi
ijsdem ambas Figuris , iisdem Locis
uti atque ita simul ad utranque Artem, Poeticam, & Oratoriam instrui Adolescentum intenta . Neque audiendos opinor, qui studium Poetis, tanquam inutile , auersantur; qui stilicet vel parum propitias Musas habent , vel ignaui , negligunt earum
18쪽
gratiam a hinc socordiam suam trit
senteptia excusant. Poeta nascuntur ,
oratores sunt. Immo si quis prorsus auerso natus est Apolline, hunc arbitratu meo , neque sat aequis oculis respiciet Suada, vel aegre ad orati nis dignitatem attollet. Nonnulla proprio stylo quandoque inserui 3 non quod meliora haec putem , sed quod ad normam praesentium praeceptionum facta proximius earum praxim aliquando discentibus ostendant , quibus illa non semper
tam facile patet in grauiorum Scriptorum exemplis . At neque totam eredidi ossicinam alienis tantum me . cibus instruendam. Tuum erit ex omnibus magis profutura secernere . Exempla , quencumque Aut rem habeant , ea esse Volui , quae simul prodesse moribus possent, certe neutiquam obesse. Si Qrte aliqua oecurrent, quae magis explanata desideres , illud respondebo, quod ad Trebatium Tullius de Topicis a se conscriptis. a i tibi
quadam videbuntκr obscuriora , cog tare debebis , nuilam artem titeris ,
sine interprete , σ fine aliqua exerciatatione , percipi posse . Quae non satis explicat mutus in libro Magister ,
19쪽
viva vox PraereptorIs explicabit. que te insanus illorum abducat error, qui temere damnant obseuritatis quidquid ipsi per ignauam inscitiam non intelligunt , nihilque purum , ac sin Cerum esse volunt, nisi quod prostat
Denique s plura , & maiora cupias,' quam quae his breuibus Praeludi js con tinentur, habes nostri P. D. Vince iii Galli Rhetorem , caeteraque eiusdem opuscula , quibus iampridem Seholae nostrae plurimum debent . Nee alii desunt clarissimi Artis Magistri, qui exactiorem doctrinam pinsteris reliquere. Illud tamen memineris . ca) In omnibus fere minus prae
cepta valere , quam experimenta et
adde postremo , b nihil pracepta ,
atque artes valere , nisi adiuuante natura et quapropter et , cui deerit in. genium , non massit hac scri8ta sunt , quam de agrorum cultu steritibus ter
Interim scito Humanissime Lector , libellum hunc inuito prope parente
nasci: nihil enim unquam minus cogitaueram , quam ut ad scribenda praecepta me conferrem , quae Venirent sub oculos omnium ι hare praesertim a Quinta. lib. 2. cap. s. b Idem in Prooemio Instit.
20쪽
sertim properata, & inter alias citras veluti carptim collecta in priuatae institutionis usum; neque per me pro- dijssent ex umbris, nisi vicisset eorum consilium , & authoritas, qui publicae utilitati seruire posse censuere . . Si tu hoc idem centes , non prorsus aspernaberis operam meam 3 secus bonam saltem mentum non improbis.