Eloquentiæ preludia, seu compendium eorum, quibus institui, & exerceri solent, qui literis humanioribus dant operam, & rhetoricæ initiantur; Ex Aristotile, Tullio Quintiliano, alijsque probatis authoribus, a P. D. Demetrio Supensio cler. regul. barna

발행: 1720년

분량: 464페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

38 De Figuris. t. parentibur , ET propinquis multi r vel in fine sententiae , & subsequentis

initio; Virg. Eccl. 9. Pierides vos hac facietis maxima Gallo a Gallo , cuius amor tantum mihi erescit in horas. Paucis, quocunque modo idem verbum, vel plura Verba iterentur , Figura est Repetitionis; cuius plurimae species ab aliquibus distinguuntur. Sed in tot distinctionibus nihil notandum inuenio, praeter nomina, immo Graecorum nominum monstra r nec operae pretium puto circa haec leuioris momenti Schemata prolixiori cura detineri.

CONIUNCTIO graece Postondetοπ , est frequens coniunctionum iteratio. Cic. in Verrem . Neque priuari , neque publici , neque profani , neque facri tota in Sicilia qui aquam reliquisse . Virg. 8. 2 eid. Brontesque , Steropesque , σnudus membra Dracmon . 'DISSOLUTIO,grace in deton, soluta coniunctionibus oratio I ex. gr. Vrbem cade , rapinis , incendio vast nit. Cic. pro M. Marcello . Constituem .a iudicia , reuocanda sdes, comprimenda libidines , propaganda soboles .

Martialis l. 2. Frange thoro pete vina , rosas cape, tingere nardo.

TRAIECTIO, seu TRADUCTIO.

62쪽

De Figuris . . D

ἐmmutatione casus numeri,generis, m di , vel temporis. Cic. pro Roscio. Sua quenq;fraus,fuus error maxime vexato

suum quenque scelus agitat. Idem pro Archia . Pleni sunt omnes libri, plena sapientum voces , plena exemplorum vetustas. Virg. 2. AEneid. Apparet domus intus , ct atria ιonga patescunt. Apparent Priami , s veterum penetralia Regum.

ANNOMINATIO , seu PARAE

NOMASIA est lusio in verbis, literam rum similitudine conuenientibus diuer-fam tamen habentibus signi ationem eeXar.Fama, ame laborans . Tumidus idem,ac timiaus. Ferus,ac plane ferreus . Cic. pro Roscio Amerino. T. Rosius

terret etiam nos , ac minatur tribus pradiis , hoc estpramisse sceleris ornatus. Iis Foeminam nomine Furiam ludens Ouidius. Cur ego non aecam Furia te Furiam ' . . Acuta est apud Suetonium Annomlanatio, qua Tiberij aesaris ebrietaten milites carpebant, non Claudium Tiberium Neronem, sed Catriam Biberium Neronem illum appellantes: Festiua, & opportuna iocis Figura, neque contemnenda in Elogijs, si non tantum in verbis, sed etiam in rebus

iudat, ac sobrie adhibeatur. si sit

63쪽

re piguris.s sit si equentior, ac fine pondere seu-

entiarum, nugatoria est, ac puerilis .

SIM LITER CADENS est , cum

plura nomina ijsdem casibus numeris, mel plura verba sisdem modis,temporibus, nc personis conueniunt. Cic. in Cat. Ad hanc te amentiam natura peperit, volvvras exercuit, fortuna seruauit.

SIMILITER DESINENS est, cum partes orationis ijsdem fer. Dilabis des

nunt. Cic. pro lege Manil. Cives assenserunt, Soci' obtemperauerunt, hostes obedierunt. Fcre semper uniuntur haeduae Figurae, immo nomine tenus a Scaligero distinguntur .

tio ex membris pari prope numero Dilabarum constantibus . Cic. pro Mil fecit iratus , fecit inimicus, fecit ultor iniuria, punitor doloris sui. Idem pro lege Manil. de Pompeio . Plura bella gessit, suam cateri l erunt, plures prouinci confecit, quam alii concupierunt. Αntithesim , seu Contrapositum , Congeriem , Interpreta tonem, Syno- nimiam , Gradationem , quas aliqui huc reserunt, in Figuris Sententiarum inuenies. Leuior quidem haec est Eloquentiae supellex, at neque spernenda , cum ad

Orationis Ornatum pertineat : Venu-

64쪽

De Figuris. M

runt haec lumina verbo um . Nec prodisus vi sua carent: nam ipsa Repetitio , . quae tenuis alioqui Figura videtur , Energiam habet, utilisque est ad vi gendum aduersarium , di affectiones animis exprimendas. Verti in siciu ha Figura ornant orationem opportune posita , ita

ineptissimas este adi jcit Fabius lib. 9. c. 3.

cum immodice petuntur . Sciendum versin primis, quid quisque in orando postulet locus, quid persona, quid tempus. Maior enim pars harum Figurarum po- sta est in delectatione. Ubi vero atroci tate, inuidia, miseratione , pugnandumi est, quis ferat contrapositis , σ pariteri cadentibus , s consimilibus irascentem , sentem, rogantem Z Sapiat igitur Ora-l tor, ne tractet calamiltrum , cum vi l hrandus est mucro .

DE FIGURIS SENTENTIARUM: IN tres Ordines diuido Schemata

Sententiarum. Primus Figuras comin plectitur , quae in Contentione valent ad confirmandum , & consutandum. Secundus, quae ad rem explica dam , exaggerandam , & amplificandam. Tertius, quae ad effectus exprimendos, vel mouendos. Aduerte vero in hac figurarum distributione earum tantum vim praecipuam, non omnem xsums

65쪽

De Figuris. sum, Omnemque virtutem spectari; eum illae ad omnia valeant apte adhibitae. Caetertim Oratoris est in quovis Orationis munere Figuras eligere, quas viderit ad suum finem obtinendum magis idoneas, ex quocunque sint O dine o

- Figura primi ordinis.

INTERROGATIO Figura est, qua non ad sciscitandum , sed ad instan

dum , arguendum , commouendum, aut

ad alium huiusmodi em adhibetur. Si tantum fiat ad sciscitandum, non est

Figura.

Cic. in Catipr. Quae nota domesticae turpitudinis non inusta vitae tuae est Quod priuatarum rerum dedecus non haeret infamiae Z Quae libido ab oculis, quod facinus a manibus unquam tuis , quod flagitium a toto corpore abfuit Quid eli Catilina' Ecquid attendis Ecquid animaduertis horum silentium Patiuntur,iacent: quid expectas authoritatem loquentium, quorum volunt tem tacitorum perspicis 'Vbinam gentium sumus λ Quanta Remp.habemus t In qua urbe vivimus

Idem pro Iexto Roscio. Quid vis

66쪽

De Fsturis . clyamplius 3 Quid insequeris 3 Quid oppugnas i Qua in re tuam voluntatem laedi a me putas λ Vbi tuis commodis

officio λ Quid tibi obsto Θ SUBIECTIO est Aura qua idem --

terrogat,suaque interrogationi respondet. . Cic. in Cat. pr. Quid tandem impedit te Z Mos ne maiorum Z At persaeptetiam priuati in hac Rep. perniciosos ciues morte multarunt. An leges, quae de ciuium Romanorum supplicio rogatae sunt 8 At nunquam in hac urbe ij, qui a Re p. defecerunt, ciuium iuret

tenuerunt,

Idem in 'rrem . Qui sibi hoc sump-

Iit, ut corrigat mores aliorum , & peecata reprehendat,quis hune serat, si qua ipse in re ab religione ossici j declinarit Furem aliquem , - aut rapacem accusaris λ Vitanda tibi semper erit omnis auaritiae suspicio . Malcficum quenquam adduxeris, aut crudelem Cauendum erit semper, ne qua in re asperior , aut inhumanior fuisse videare . Corruptorem , adulterum Prouidendum diligentὸr , ne quod iavita vestivium libidinis appareat. Omnia postremo, quae vindicaris in altero , tibi ipsi vehementer fugienda sunt. Grauissimam Subiectionem , plenamque aiketibus, at prolixam vide apud eundem in Oratione pro Μurena circa

67쪽

ω De Figuris. eirca finem ab illis verbis. Si quod

luppiter auertat in hunc vestris senten- iis afflixeritis, quo se miser vertet i Domum ne i Sc. . . Seneca de Tranquillitate. Inueniat aliquid studiosus virtutis , in quo utilis ei uitati sit. Militare non licet λ Honores jpectet. Priuato vivendiim est ZSit orator . Silentium indictum est Tacita aduocatione ciues iuuet. Perib culosum etiam ingressu sorum est y In domibus, in spectaculis, in conuiuijs

honum contubernalem , amicum fidelem , temperantem conuiuam agat .

Ossieta si ciuis amiserit, hominis exer

ceat .

D. Hieronymus ad Heliodorum sue ad Iotitudinem inuitat . Paupertatem times 8 Sed beatos Christus pauperes appellat. Labore terreris p At nemo Athleta sine sudore coronatur. De cibo cogitas λ Sed fides famem nota istimet. Super nudam metuis humum exesa ieiuni js membra collidere λ Sed Dominus tecum iacet. Squalidi capitis horret inculta caesaries Sed caput tuum Christus est. Infinita Eremi vastitas te terret λ Sed tu paradisum mente deambula. Quotiescunque illuc conscenderis, toties in Eremo non eris. Scabra sine balneis attrahitur cutis

Sed qui in Christo semel lotus est, non

illi

68쪽

De Figuris . Asilli ne eesse est iterum Iallari. Imperfectam quoque SUBIECTI

NE Aream voco, quae supprimit Interrogationem , Tuius tantum notam si suis locis addideris, erit persecta Subiectior ut in sequentibus exemplis . Cic. Paraa. s. de viro , cui mulier perat. Vocat: veniendum. Poscit: dandum. Eijcit r abeundum. Minatur et extime icendum. Idem pro Roscio. Predia mea tu possides : ego aliena misericordia Viuo . Concedo, & quod animus aequus est,& quod necesse est. Mea domus tibi patet et mihi clatisa est . Fero. Familia mea maxima uteris: ego seruum habeo nui. Ium . Patior , & serendum puto. Senec. epist. 88. Doces me quomodo

inter se acutae, ac graues Voces consonent, & quomodo neruorum disparem reddentium sonitum fiat concordia . Fac potius, quomodo animus secum meus consonet, nec consilia mea disecrepent. Monstras mihi, qui sint moedi flebiles. Monstra potius quomodo inter aduersa non emittam flebilem vocem. Metiri me Geometres docet latifundia. Potius doceat , quomodo metiar , quantum homini sit satis . Numerare me docet Arithmetica, &auaritiae accommodare digitos. Po

liva doctar , nihil ad . rςm pertinere

69쪽

o De Figuris.

istas computationeS &c. lSUSTENTATIO est figura , qua

prius auditorum animos juspendit,deinde nouum aliquid, aut inexpellatumsubiungit. Plerunq;cum Sublectione miscetur. Cic. 3. in Verrem. Cognitorem adscribit Sthenio. . Quem Z Cognatum aliquem , aut propinquum Θ Non α Thermitanum aliquem honestum hominem , ac nobilem λ Ne id quidem , Quid igituri Civem Romanum, ipsiue Schenii inimicum.

Idem T. in eundem Verrem, qui Leo nida seruos coniurationis damnatos ac .eepta pecunia dimiserat . Etiamnui mihi expectare videmini Iudices, quid deinde faetiim sit ' Quod iste nihil vn quam facit sine aliquo quaestu, atque praeda. Quid in eiusmodi re fieri potuit λ Quod commodum est o Expec

tale facinus, quam vultis., improbum,. vincam tamen expectationem. om nium. Nomine celari S , coniurati

nisq; damnati, ad supplicium traducti, ad palum alligati , repente multis millibus hominum inspectantibus soluti fsunt, & Leonidae dii domino redditi . Latἰnus Pacatus in Panem Theodosis Patrem laudaturus. Sed quid faciam 'Nouam quandam patior en copia difficultatem. Quid inquam faciam Quae Rhenus , aut Vacalis vidit ag

70쪽

De Moris s rediar λ Iam se mihi Sarmatica caede sanguineus Ister obi jci et . Attritam pedestribus praeliis Batalitam reseram Saxo consumptus bellis natuli hus Of. feretur. Redactum ad paludes suas Scotum loquar λ Compullus in solitudines avias omnis Alemanus, & v te que Maurus occurret . Cum igitur impediat turba delectum , atque tam, praestet gesta in summam reser re, quam, enumerando tenuari, dixisse lassiciat , v num illum diuinitus extitisse a in quo virtutes simul omnes vigerent , quae . singulae in omnibus praedicantur' VBITATIO est, ekm velut in amripiti pendentes quarimus, quid uicem

dum, aut agendum.

Cic. pro P. Quint. Quid alendum ast λ Quis Deus appellandus est Cuius hominis fides imploranda est ' Qui denique questus , qui maeror dignustinueniri in ealamitata tanta potest λSei et apud Liuium seditiosos miliates alloquens . Apud vos quemadmodum loquar neς consalium, nec orati suppeditat, quos nec quo nomine qui

dem appellare debeam scio . Cives tqui a Patria vestra desciuistis . An milites Qui imperium, auspiciumque abnyistis, Sacramenti religionem rupistis. Hostes Corpora, ora, vesti tum , habi tum ciuium agnoscor. factas

dicta,

SEARCH

MENU NAVIGATION