De arte Rhetorica libri quinque lectissimis veterum auctorum aetatis aureae perpetuisque exemplis illustrati auctore P. Dominico Decolonia ..

발행: 1826년

분량: 448페이지

출처: archive.org

분류: 연설

21쪽

18 Elemensa Rhetoricae. Quid est pot)yosis p - R. Est figura , qua aliquid iam vivis spi- stantibusque, ut ita loquar, coloribus pingi iuratque narratur , ut Don iam au liri vel legi , qu sm st,aclari et oculis quasi subjici videatur. Ita Cicisci V. in Verrem Gavii cujus dam Civis Romani supplicium narrat Pe PHypolyposim. Cindeboetur pirgis in medio ID a) Messanae Cisis Romanus : eram ι ut ersa nullus gemitus , nulla alia Mox istius miseri inter dolorem , ereρitumque ρlagarum audiebatur , nisi hinc : Ciris re manus sum. Sic etiam Viigilius narrator et rorum imilator plane mirificus , Didonis et aeneae vEnationem describens , rem quasi sub oculos Ponit his versibus egregiis: ostroque insignis et auro Stat sonipes, ac sraelia ferox syumantia mandit.

Idemque Poeta libro quinto , Entelli ut Daretis pugnam pene sub assγectum ita subjicite Haec satus b) duplicem ex humeris reiecit

amictum , Et magnos membrorum artus, maPin ossa o lacertosque Exuit , atque ingons media consistit arena, Constitit exteti. plo in digitos arrectos utorque, Brachiaque ad superas tuterritus extulit auras. Praecipitcnique Daren ardens ag t aequore toto, Nunc dextra iugeininans ictus, nunc ille sinistra, Nec mora , nec sequies , Maam multa graum

22쪽

. Elamenta Rhetoriem. Culminibus crepitant , sic densis ictibus Heros, Creber utraque manu pulsat Versatque Dareta. Ast illum fidi aequales genus aegrα trabentem,

Iactantemque utroque caput, crassumque CTu

. orem

Ore rejectyntem, mistosque in sanguine dentes, Ducunt 'ad Da es. Quid est sumensio p. R. Suspensio , seu Sustentatio est Figura, qua oratoP ad sibi conciliandam atte itionem, et ad excitauit G atque arrigendos auditorum animos , illos tenet aliquandiu suspensos et incertos quid dicturus sit. Ita Tullius contra Verrem : Etiamnum anthi e eclare indemini, jussices , quid deinde faetiam 3It . . a E in elate facinus quam Multis i ro/vm y vincam

ramen o ectationem Nestram.

Quid est Exclamatio pR. Est vocis elatio , sive contentio , qua Interjectione vel adhibita, vel subaudita, veho mentiorem anim, motum significamus , et rei mas litudinem exprimimus. ita Tullius , post narratum indignissimum illud Gavii, licet Civis Romani, supplicium, de quo paulo supra , in has doloris et indignationis voces su- Bito erumpit M : O nomen dulee libertatis lo jus eximium nostrae eloitatis o lex Pometa legesque Semρroniae I O graviter desideraιa et aliquantio reddita plebi Romanae Tribunitia potestas i huccine tandem O'ania reciderunt ut cipis Romanus in propincia ρυuti R. in 'Oρρido Foederatorum , ab eo , qui he

nescio populi R. fasces et secures haberet , a Cie. in Verrim.

23쪽

ao Elemensa Rhetoricae, deligatus in foro Mirgis caede 'etur 3 Quid cum

ignes , ardentesque inmit os , eoPlerique cruciatus admopebantur si te illius acerba implo in ratio , et Mox miserabilis non inhi ebat, ne elotum quidem Romanorum , qui tum aderant, ne, et gemitu maximo commoseebare Z In crucem tu ggere ausus es quemquam, qui se ci Mem Romunum esse diceret rEodem plane inodo AEneas , apud Virgiliuin lib. a. equi Trojani fatalem ingressu

primo narrat:

Dividimus muros , et moenia pandimus urbis:- Accingunt omnes operi, pedibusque rotarum Subiiciunt lapsus, et stupea vincula collo Inlondunt. Scandit satalis machina muros Foeta armis: circum pueri, innuptaeque puellae

Sacra canunt, funemque mauu contingere gRu dent.

Illa subit . mediae pue minans illabitur urbi. Deinde per summum dolorem repente sis exclamat :o patria, o divum domus Ilium, et inclyta bello Moenia Daxdanidum i quater ipso in limine

portae Substitit atque utero sonitum quater arma dedere: Instamus tamen immemores , caecique furore, Et monstrum infelix sacrata sistimus arce. Quid est communicatιο pH. Est fgura , qua orator causae suae con

fidens deliberat cum iis ipsis , apud quos, vel

contra quos dicturus est , illos nimirum consulens quid acturus sit, vel etiam quid ipsipiet tu simili causa essent acturi. Ita Cicero per summam fiduciam videtur consilia sua communicare . cum adversario suo Verre, ii

24쪽

Elementa Rhetoriem. 2Ilum qiae quasi consul ree in hunc modum : Si tu astud Persas , aut in extrema India Prehensres , Verres , ad sυρρlicium T Eucerere , quid aliud clamitares , nisi te cloem esse Romanum a) P et si tibι iguoto apud ignotos, GPud Barbaros, apud homines in eatremis atque v. tiuris genribus positos, nobile et illu- stes aρυὰ omnes nomen tuos cipitatiε profuis-xet ; ille, quisquis erat . quem tu in crucem rviebas , qui tibi esset, ignotus , cum Ciseemas Romanum esse dιceret, Vud te Praetorem, si non es gium , ne moram quidem mortis mentione atque usu Patione cipitatis assequi

Potuit pQuid denique est Sermoeinatio , seu Dig-logismus pII. Eu Figura , qua duo , vel plures lio.

mities iii lucuntur loquentes aut secum ipsi , aut cuni aliis. Lepidiam illius exemplum liabes in hac pereleganti Narratione Ciceroniana li-hri pii ni Titsculaia Aruna quaestio uum. Diogenes et amici. Narratio ρer Dialogismum. Cum ab a/meis rogaretur Diogeues , tibi

uellet humari : Projicile me , inquit , inhumalum. Tum amici: Volucribusne et feris pMinime vero , inquit , sed bae lium Proste me,

non en m senties. Quid igitur mihι ferarum laniatus oberit nihil sentienti rNec minus sestivum xi debitur quod hic subiicio , aliud exemplum ex codem Tullio l. a. a Una hac voce D. Paulus , civis Romanus sum cruciatus , et mortem Iitavit. Act.

25쪽

sia Elementa Rhetorieor. de Or. Scipio sa) Nasica et Ennius Poeta. Scipio Nasica cum ad Poetam Ennium Me nisnet eique αε ostio quaerenti Ennium ancilla uisisset , domi non esse; Nasica sensit, illum domini jussu dixisse , et illum intus esse. Pa icis Post diebus cum ad Nasicam oenisset Ennius , et eum a janua quoereret , exclamat Nasica , se 'domi non esse. Tum Ennais : quid P ego non cognosco Mocem , inquit, tuam P me Nasica '. Homo es a udens: ego cum te qυαrerem , ancillae , tuae credidi te domi non esse : tu mihi non credis ipsi

S. III. Varia Νarrationum geoera et selecta illarum Exempla. Quoruplex est Farrationis genus δΗ. Triplex : alia est enim Nari alio melica , alia Ilis lorica , alia Civilis et Orainria. Narratio Pollica rem fictam exponit ; Histoxica gem gestam ; Civilis et Oratoria rem ex laonit , cluae is controversiam adducitur. Quid diseri intet haec tria Narrationum g nera pR. Hoc potissimum inter si, quod Historicus , . Et orator ordinem temporis et rei ge-a ae seriem in narrando sequantur et servent;

eontra quam facit Poeta , qtat etiam a . sine , aut a medio rem sothi ordiri ; quomodo Virgilius ab anno septimo excidii Troiani suam 2Eaeidem auspicatur; ut liquet ex hisce Didouis verbis ad aenea in , ad calcem libri Pii ni : σ

Nam is jam septima portat a) Erret eognomen Seipionis illivs , qui

etiam Corcesum Mocabatur ob εummam Pru-

26쪽

Elementa Rhetoriea . GOmnibus errantein terris et fluctibus aestas. ci Hoc interest, quod Histo' icus i veritatem Consectetti P , Orator verisimilitudinem , Poeta vero commentitiis etiam tabulis veritatem aspergnt.

3 Denique hoc interest , quod Historica

Narratio sit ferme simplex , brevis ac nuda; 'oratoria sit ornatior et susior ; Poetica vero OPn mentis abundet, et omnibus artis colori

bus picta sit atque polita. Psifer ex peletibus illutire quo iam exemptare Narrationis Poetum p II. 1nstar omnium esto Ovidiana illa Nar ratio de Daedalo , et de infelici Icaro , in qua omnes, quas diximus, virtutes dotesque optimo jure miraberis.

Daedalus et Icarus. Narratio Poetica. Melaniorph. lib. 8. .

Daedalus a interca Creten, longumque perosus Exsilium , luctusque b) loci natalis amore, Clausus erat pelago. Terras licet, inquit, et undas obstruat, at coelum certe putet, ibimus illac: . iomnia possideat, non possidet aera Minos. Dixit: et ignotas animum dimittit in artes, Naturamque novat aam ponit in ordine pennas A minima coeptas, longam breviore Sequento, Ut clivo crevisse putes: sic rustica quondam Fistula disparibus paulatim surgit a enis. Tum lino mediaq et cerit: stlligat imas :Atque ita compositas parvo . cum umine flectit, Ut veras imitetur aves. Puer Icarus una

a Daedalus in labirinthuιτ, ebus auctor uerat, conjectus fuit a a Theseum

ejus consilio serpalum.

27쪽

Elementa m efouica . Suibat, et ignarus sua se tractare Pericla , Ore renidenti , inodo quas vaga moverat nUTRCaptabat plumas, flavam modo pollice ceram Mollibat, lusuque suo mirabile patris Impudiebat opus. Postquam manus ultima coepto Imposita est, geminas opifex libravit in alas Ipse Suum corpus, motaque pependit in aura. Instruit et natum , Medioque ut limite curras, Ieare , ait , moneo : ne , s: demissior ibis , Luda gravet pennas ; si celsior , ignis adurat. Inter utrumque vola: nec te spectare a Booteo,

Me duce carpe viam; Pariter praecepta Volandi Tradit , et ignotas humeris accommodat alas. Inter opus monitusque genae maduere seniles, Et patriae tremuere manus : dedi L Oscula nato Non iterum repetenda suo , pennisque leVatus Ante volat, comitique timet, velut ales ab alto Quae teneram prolem produxit in aera nido Hortaturque sequi, damnosasque erudit artes iEt movet ipse suas , et Dali respicit alas. Cum puer audaci coepit gaudere volatu, Deseruitque ducem , coelique cupidine tactus Altius egit itor . Rapidi vicinia solis Mollit odoratas , penna1'um incula , ceras. Tabuerant cerae ,, nudos quatit illo lacertos, Bumigioque d) carens non ullas percipit auras; Oxaque caerulea patrium ollimantia nomen

28쪽

Elementa Rhetoricae. dis Excipiuntur aqua, quae a) nomen traxit ab illo. At pater infelix, nec jam pater, Icare , dixit. Icaro, dixit, ubi es ὸ qua te regione requiram pIcare , dicebat, pennas aspexit tu undis ;Devovitque suas artes, corpusque sepulchro

Condidit; et tellus a nomine dicta sepulti ost. Cedo Metus quoddam eaeemplum Narrationis V storicae. R. Habes in veteribus Historiae Romanae scriptoribus Narrationes bene multas tam sinis gulari opera artificioque elaboratas, ut nihil supra; in T. Livio I. Sabinarum raptum pu. Horatiorum et Curiatiorum pugnam ; 3. L cretiae mortem , b) exactos a Bruto Tarqui. nios , interemptosque a Patre proprios silios 4. Audax Mucii Scaevole lacinus adversus II gem Porsenam; 5. I Varios Coriolani eventus; G. Pugnam .. Cannensem ; 7. Ηanuibalis cupa Scipione congressum Ephesi apud Antiochum

Regem ; 8. Supra caetera vero omnia miri.

Mum illud ejusdem. Hannibalis iter in Italia am , per Hispaniam , per Pyrenaeos , per Gaulias, quod exquisitissiimum quoddam artis opus

existimo. Vil

IIalbes praelehea in Salustio pugnam adumstis Catilinam ς in Q. Curtio Tyri obsidionem. singillarem Abdolonymi eventum , Alexandri

magni mortem, exercitus consternationem, ,

et Reginae Siugambia dolorem, ac tuteri

tum , etc. st

29쪽

,6 Elementa Rhetomae.

rare. Tu ex duabus. illis disce omnes. Imratiorum pugna cum γcuriatiis.

Narratio Historica. Ex Livii Hist. Lib. r.

Datur signum, insestisque armis , velut acies, terni iuvenes magnorum exercituum animos gerentes concurrunt. Nec his, nec illis peri. culum suum. sed publicum imperium servitiumque obversatur in animo i futuraquesetia deinde patriae fortuna , quam ipsi fecissent. Ut primo statim concursu increpuere arma amicantesque fulsere gladii, horror ingens speetantes perstringit, et neutro inclinata spe , torpebat vox spiritusque. consertis deinde manibus, cum jam non mom: tus tantum corpohum , agitatioque anceps te lorum armorum Ime , sed vulnera quoque, et sanguis i spectaculo essent, duo Romani su-ι Per alium alius , vulneratis tribus Albanis , exspirantes corrueruntes Ad quorum casum Cum clamasset gaudio Allianus exercitus , Romu-nas legiones jam spes tota , nondum tamen cura deseruerat, exanimes viceruuius , quem tres Curiatii circumsteterant. I Forte is integer fuit, ut universis solus nequaquam Pae , - sic adversus singulos ferox. Erw ut segregα- .ret Pugnam eorum , capessit lagam , itae ratus

i us sineret. Iam aliquantulum spatii ex eooeo , ubi pugnatum est, aufugerat, cum TE-spiciens videt magnis intervallis sequentes ;-m1um haud prodes, ab sese a besse et in eum murtis' stipietu Pessiit ; et dum , Albanuς exercitus inclamat Curiatiis , ut opem serant fra intri, uam Horatius caeso hoste , Victor SeCuriis

dam pugnam petebat. Tunc clamore qualis ex insperato' sayentium solet Romaui adju-

30쪽

Elementa Rhetorieae. xv vani militem suum, et ille desungi praelio

festinat. Prius itaque quam alter, qui ne C Pro cul aberat , cousequi possit , et alterum Curiatium conficit. Ianuive aequato marte singuli supererant , sed nec spe , nec viribus paxes :. a Alterum in lactum serro corpus , et geminuta victoria ferocem in certamen tertium dabant : Alter sessum vulnere , fessum cursu trahens corpus, victusque fratrum ante se strage, victori objicitur hosti : nec illud praelium fuit. Romanus exultaus et Duos , inquit, fratrum manibus dedi ; tertium causam belli hujusce , ut Romanus Albano imperet, dabo. Male sustinenti arma gladium superne jugulo des git ,

iacentum spoliat. Romani ovantes ac grutulantes Horatium accipiunt, eo majore cura gaudio , quo propius metum res fuerat.

1actus ab Alexandro Maguo. eae lib. IV. Q. Curtii.

. Erant H Hephaestioni hospites, clari inter

suos iuvenes , qui sacra ipsis potestate regnan di , negaverunt quemquam' patrio more tu id fastigium recipi , nisi regia stirpe ortum. Admiratus Hephaestion magnitudinem animi sper Mentis quod alii per ferrum ignesque peteruntτ93 quidem macti Dirtute , inquit . estote, 'qui Himi intellexistis, quanto majus esset, regnum

a ' Haec est recta syntaxist Corpus inlacrum erro , et pictoria geminata dabant altorum

erocem in eertamen tertium. . . a

SEARCH

MENU NAVIGATION