De arte Rhetorica libri quinque lectissimis veterum auctorum aetatis aureae perpetuisque exemplis illustrati auctore P. Dominico Decolonia ..

발행: 1826년

분량: 448페이지

출처: archive.org

분류: 연설

251쪽

. Elementa Rhetorieae.

. t cursuri, et raptim repetas ea dumtaxati In quibus causa potissimum consistit, et quae maxime velis auditorum animis r inhaerere. dii enim omnia minutasim repetas , non erit Peroratio: sed B ova quaedam oratio , inquit

v Quas disperse dissuseque dicta sunt

ita summatim enumerabis , ut ea cum nOVO

aliquo pondere dieantur ; figurisque . illuminentur , et ornentur sententiis ; ne scilicet,ideatur 9 erambe repetita, inquit Satyricus, i nimis jejuna sit, nudaque repetitio. Vide quam sententiosa Sit, quam reserta rebus et verbis Anace balaeosis illa , qua Aiax apud Oxidium , suam eontra Ulyssem et pro se orationem ita concludit e . Nee Clipeus vasti 00 caelatus imagine mundi Conveniet timidae , nataeque ad surta sinistrae Debilitaturum quid te petis , improbe, munusr od tibi si populi donaverit error Achivi, Cur spolieris , exit, non cur metuaris ab

Et suga , qua sola cunctos , timidissime , vincis , Tarda sutura tibi est, gestamina tanta trabonii. Adde quod iste laus tam raro praelia passus, Integer est Clypeus nostro , qui tela ferendo Mille patet plagis, novus est successor Iaa-

Donique verbis opus est y Spectemur agendo: -

Irum raelatum narrat Homerus.

252쪽

Elimenta Rhetoricast. Arma oriri fortis medios miriantur ἰn Iiostes: Inde jubete peti , et xeserentem ornate relatis S. II. De Assectuum Commotione. Altera Perorationis pars , munusque ait rum est assectuum eoucii alio, quod quidem ita proprium est illius , ut propterea Per , ratio Sedes suste citium a magistris artis appelletur ; quod nempe in eo potissimum loco debeat orator omnia oratiouis vela pandere, Imnes eloquentiae sontes aperire , et audi orum animis quasi saces stimulosque subiniicere. Quomodo eone tari possunt asseclus in Pe

n. Concitantur per ampliseationem , quis Ust gravior quaedam ac vehementior assimi io, ad permovendum valde idonea. Villa quae supra suse praecipimus de Ampliu-

R. varii pro variis dicendi generibus. In

Panegyrico ciendi sunt motus anicu4s, ad mirationis , aemulationis , laetitiae. In viluin Peratione excitandum est odium , invicta, contemptus. In deliberationibus spem, con s dentiam , limorem commovebis. in judicis vero Gmura compurrunt, amor, odium, tu dignat o , misericordio. In hae pMissimum parte incredibilem quandi dam admirationem habuit eloquentia Cicer . et is , 'ui dum , perorare , non ineendebat modo iudices. et auditores; sed arcere ipse qu dammoda videbatur, aci praesertim quando eou 'enanda . erat erga rem commiseratio, ita ut Non raro, qu ad dum Usa de se loquitux i

253쪽

Elementa Rhetoricae. plangore et lamentatione forum perorando compleverit. Quapropter si forte aliquando plures Oratores; pro eodem homiue dicerent, Ciceroni Peroratio relinqui solebat, ut ipso ita testatur libro O Oratore: Quid ego demiserationibus loquar δ Quibus eo sum usu. Pluribus , quod , etiamsi phares dicebamus, y perorationem tamen mihi omnes relinquebant, an qna ut viderer execllere , non ingenio ,

sed dolore assequebar.

. Satis hoc indies peroratio Milonianae ;uU- sic ait : Sod stiis sit , neque enim praetacrymis uana loqui possam , et hic se lacrymis defendi vetat . . . . Et in eadem orationerme quidem, iudices, exanimant et in erimunt hae voces Milonis, quas audio sidue, et quibus intersum quotidie. Itemque pro Rabirio a Posthumo: sed iam , quoniam ut spero , sdem quam pota tibi praestiti , Posthume, reddam etiam verymas , quas debeo. Iam indicat tot hq mimim ritus quam sis curus tuis, et me dolor debilitat; insu-

- Eadem eo itandae commiserationis arte xfidus iΙle Simon aeneid: I. suam 'ad Prit naum et Trojanos veteratoriam ' orationem itae concludit : ' ,

od te per Siperos , eL consciae numina

, Veri , '

, si qua est , vae restat adhuc, mort MM . . ' ' ' -libus usquam

talomerata fides, deo ' miserere laborum c

254쪽

. Elementa Rhetoricae. . Tantorum , miserere animi non digna sereniis Vide etiam quam plena Sit assectuum , quamque, ut ita loquar, nexanima apud Ovidiuin Ulyssis peroratio , qua Achillis arma tandem impetravit , et Aiacem , doloris ac repulsae impatientem , ad mortem.adegit: At vos, o proceres, Vigili date Praemia vestro, Proque lot annorum curiS , quos anxius egi. Hunc titulum meritis pensandum reddito

removi,

' Altaque posse capi b) faciendo , Pergama

Per spes nunc Bocias , casuraque moenia

Troum Perque Deos oro , quos hosti nuper ademi , Per si quid superest, quod sit sapienter agendum 1 Este . mei memores ', aut si mihi non datis

Huic date : et ostendit signum saliae Minervae. Quaenam sunt. Praecipuae Pirtutes. Pero. rationis B. Duae. I. Ut sit vehemens ad permo-Veudos animos, I. Ut sit brevis ; quia ut Ohservat Tullius , lacrymae cito arescυnt,eι animorum incendia celeriter restinῆuunt r. aὶ Palladium , hoe est Palladis simul erum in arce Trojana eviendo

255쪽

ARTIS RHETORICAE

DE DIUERSIS ORATIONUM GENERIBUS.

Ametsi quae de Inventione , Disposissione et Elocutione sustus disputata sunt a nobis hactenus ad quodlibet argumenti genus facitae Possint accommodari ; lamen quo 1 3s sit εmpγditior et cuilibet magi in prompui , de va- 'riis orationum generibus particulatim tra dunda nobis esse praecepta iudicavimus. N que satis vero es e censuimus, gene atim at que universe indicare sontes , unde manat omnis oratio ; nisi etiam ginsula itinera , sin- colasque vias indicare sigillatam aggrederemuris Omnes itaque , quae haberi possunt orationes ad tria iuriendi genera 'revocantur . nempe ad demonstrativum , deliberativum , et ridiciale. Ad genus demonstrativum Pertr- 'net: I. Oratio. Panegyrica. a. Oratio matat . .

ia , seu Gunethliacon ; 3. Epithalamium , seu oratio nuptialis ; 4. oratio funebris ;s. Gratiarum actio ; 6. Epinicium: et Orotio gratulatoria. Ad genus deliberativum revocantur suasio , dissuasio hortatio , eon1- mendatio. Der duobus 'liisce , orationum γ veribus enuψε ara videamus ;' nana Iudivisto

minus est nostra aetate usitatum.

256쪽

demonstrativum.

s. Oratione Panegyrica, denam nomen suum traxit Panegyrieus R. Panegyricae orationes proprie clicebantur iliae , quae magno apparatu habebantur olim in penegyri α hoc est in publico --. lemniquo Graecorum undique convolantium coetu , sive ad I dos facietidos , sive ad saera ιγ nundinasve in aliquo emporio cesse. hrandas. Harum porro Mallimum initium quo splendidius esset , sumi solebat a laude Nuismivis illius , quod ludis praeesse eredebatur .

ut Olympii Iovis in ludis Olympicis, Apol

linis in certamine Pythico. Dei o sequebatur laus gentis. vel urbis , ubi liidi celebrabban. tur. Denique Principes, vel Magistratus, qui. certamini praeerant, pugiles, qui decertav wrint, ac praesertim victores qui praomia tulerant, plena manu laudabantur. ἡ Haec erat ratio veterum illatum orationum . quae habet autur in paueg7ri. Sed posterioribus temporibus non illae solum vocatae sunt. Panegyricae , quae solemitona in ludis dic rentur λ sed illae etiam', quae in nobili quopiam coris su , riualis est Sc natus , in Paei cipum laudem habebantur.

257쪽

M4 Elementa' Rhetorieae.

Quaen am Series serMari solet in Paneg leo pR. Duplex , artificialis nempe et naturalis. Servatur series artificialis ,-um indiscrinil isti in confuso temporis ordine, omnia ad certa quaedam capita ex arte TeVocantur ἔ v. g. si quis veteris , seu amajoris Catonis laudes tria haec reserat capita, quod fuerit optimus Senator , optimus Orator , omiuius Imperator. Simili ratione Tullius 4u Maniliana , Pol peji laudes refert ad scientiam rei militaris, ad virtutent, ad auctoritatem, et ad felicitatem. Sic etiam Q. Curtius Alexandrum Μ. laudat ex hoc duplici capite, virtute scilicet et fortuna : Fatendum est, inquit, cum plurimum virtuti debuerit, plus debuisse fortunae , quam Ius omnium . mortalium iu potestate habuit. -llic poreo artificialis or do longe plus habet

- artis et ingenii , quana ordo naturalis. a i' Quaenam est series naturalis ot R. Series naturalis ea dicitur, in qua historiae , ac temporis ordo - ssrvatur. mec a--mtem series dividitur in tria aemppra , illud quod vitam antecessit ; illud cpi' quis vixit; et si naturae coucesserit - illud quod mortem

Hunc persaepe adhibuerunt Isocrates et Tulis sus. Hunc serme usurpavit Plinius in nobili

illo Trajani Panegyrico. Nam illius laudatio

nem orditur ab adoptione , temporis orci raein sere servans, 'et ad tertium usque Co

sulatum perducit. Utinam vero serius habita suisset pulcherrima illa laudatio , ut reliquam etiam optimi Imperatoris vitam haberemus l-Cum. sti m in textio, ubi diximus, , Troiani

consalatu statat PIinius , nihil prorsus in in

258쪽

Elementa Rhetoricae. Io legas de a) Decebalo victo , unde Dacisci nomen tulit Trajanus, quod quarto Consulatu contigit , ' nillil de tot aliis rebus pra clare ab eo gestis. Quae vero Plinius reseri, etiamsi non magnum belli ducem ostendant Trajanum , quia nondum ejus ductu bellum fuerat gestum ; tamen signa sunt , ex quibus magnum olim belli ducem fore liquido conjici poterat. Verum qua parte nos destituit Plinius . alii Panegyristae , sed aliis in Imperatoribus , exemplo esse poterunt, ut e Latinis Mamertinus , aliique , qui Cum eo Pariter solent excudi. Nec plane aspernandus

dictuc Theodorico.Gothorum regi. E Graecis adeundus est Iulianus , oratioru-hus duabus in laudem Constantii Imp. Iuvabunt quoque plurimum Latinorum Poetarum Panegyrici ; ut ille Tibulli ad Messalam libro 4. item seu Ovidii , Ieu Lucani ad Calpurnium Pisonem. Quibus adde panegyricos Claudiani, Sidonii et aliorum. Hic naturalis ordo pursacilis est, sed vulgoris ac plei umque languidus, nisi verbo rum sententiarumque floribus aspergatur , et acutis excitetur sententiis ; uti factum a Plinio in suo illo cximio Panegyrico , in quem, tamquam in eximium exemplar , ivlueri po

259쪽

Elimenta Rhetorreae s. III. De tempore , quod ortum anteeessit. Quid laudine poteriι Orator in illo primolem m. D. R. Tria nempe genus, patriam etfguria, si qua sorte pueri uatalem horam praeces

aerant.

Quomodo laudari quis poterit a genere pH. Si genus sit illustre . laudabis a splenis flore natalium , malorumque rebus genis , ae sunt quaedam Virtutis quasi semina , in nobilis in animis insita. Di es , maiorum vi tutem in eum, quem laudas, cum sanguine pariter fuisse transmissam juxta decantatum ilhid Horatii verbum I ries ereantvr ior tibvs. Dices filios impressis majorutii vestigiis insistero solet e. Hinc illud Claudiani t. . . .. Nobilitas cunctis exordia pandit Laudibus , atque omnes redeunt in semiua

1 Bine Maro magnifice nudat Camertem Am

Cui genus a proavis ingens , . clarumcpae Pa

Nomis erat virtutis , et Ipse acerrimus armis, Quid Iuris eιι opus, si is qui laudatur ,

B. Locum halu re poterit illud Minutii F ycis in Octavio r Omnes pari sorte nascimur , sola virtute distinguimur. Vel illud Velleii Ρator u : Optimus quisque nobilissimos. Dices quoque cum Seneca : Non iacit nobilem Atrium' plenium sumosis imaginibus. Nemo in nostram gloriam viYitet nee quod ante nos su , No tirum est. Inii si facit nobilem , evim quacumqRe cooditione supra conditionem l .et sua Hi e. Usurpo, a uit- illud xltcriua

260쪽

Elementa Rhetorieae. 251 Senecae: Qui genus laudat suum , aliena laudat. Nihil etiam masis pervulgatum quam effatum illud Vlyssis in certamine eum Ajam ce a) et .. Et geuus , et Petoavos , et quae non fecimus

Cui plane simillimum est Guod ait Iuvena

Malo pater tibi sit ' Τhersites , dummota

. . . tu sis

uuam te Thersitae simiIem producat Aehilles Majorum primus quisquis fuit ille tuorum, Aut pastor fuit, aut illud , quod dicere holo. Denique ne generis humilitas quidquam de

laudibus deterat, erunt in Promptu comiti ui haec exempla. I. Augustum patre avoque Gargentario natum esse , ni nonnulli voluere e proavum vero habuisse libertinum e avum autem maternum fuisse pistorem Arielae . quin illi non semel exprobravit Autonius , teste Sus tonio. a. agathoclem Sicilias regem patre tiabulo natum , .leste Iustino. 3. Picdomaeum Primum Aegypti regem , a quo successor .

a Metam. I 3. b) Thersites , omnium , qui ad obsidionem

Iormosissimus.

SEARCH

MENU NAVIGATION