장음표시 사용
231쪽
213. Elementa Rhetoricae. mitaliae debet orator eximii illius , nunquantque satis inculcandi Horatiani praecepit Denique sit quodvis simplex dumtaxat et
Quid est porro tina , si lex propos=t op R. Una simplexqae dicitur illa propositio,
quae cotis lat uua simplicique sententia , v. g. Pax est conscienda. Injuriae sunt condonandae qlco.
a. Propositionis dos est, ut sit ita clara . ut non modo nullo labore intelligatur , scd etiam non possit non intelligi ; quemadmodum jslq : oletum est fugiendum. 4. idos est , ut
omnia totius orationis i argu esti. i partesque omnρs in illam vellit in scopum i me tamque collina erit. est, uli tractari copiose .ce ornari facile possit , et ampla M., dicendi sem In P peditet. Becte enim monet Horatius, ne jejunum dicundi sumas argumentum, desperas tractata nitescere posse , re- . tyluas. 5. dos est, ut propositio vel ipsa novitate percellat , vel insigni aliqua utilitatentaceat , quae duo vel maxime conciliare solent allentionem atque benevolentiam :Quomodo no Mitatem habebit propositio tri ProponStri', ut ex lm id vulgarique sat inusitatum, et auditoru*'nimoa statim erigat seriatque ; v. trita est haec propositio : multorum ibi Πι alocum auctor est nihilque Sadmodum ilignum illubet attentione.. Fiet ycro. uo a et adni irabilis , si dicas cum Chrysostomo : Ne- a se*so I vel Mnia miser, Item vulgaris inst. haec Propos sunt utiles Dirtuti , iteβλ. que minus dia ρ. aecidit miιem,
232쪽
Elemensa Ria lorica. 229 quam felicibus. Fiet autem illico utra Ilae nova mirificaque , si dicas , Virtutem plus in lor-duns improbis debere , quam probis : et Felicitatis genus esse infelicem mori. Quomodo utilιtatem habebit propositio IR. Utilitatem habere solent propositionesill ae , quae contemplative non sutit , sed ac livae si duobus illis Senecae vocibus nobis uti fas est . Contemplativae porro dicuntuPiliae , quae in Sola cognitione Versuntur , quem admodum ista et Stutiorum injinisus est nH- mertis. Aclive contra dicuntur pi opositiones
illae , quarum finis est aliquid essi cereo ut ,
Ferenda iunt amicorum Mitia. ,
f. VII. De Divisione. Cur adhiberi solet in oratione Dipisio, sis e Partilio PIt. Tribus potissimum do causis. I. Quia lumen affert orationi. a. Quia juvat memoriam oratoris, et auditorum 3. Quia levat audiendi fastidium , recreatur enim animus
-admonitione singularum' partium rorationis et quemadmodum viatorem reficiunt spatia cer-
dis lapi dibus et interffallisi distincta , . ut ait o
Rutilius in It incrario : . ' ' ι . Intervalla viae sessis Ρraestare videtur
Qui notat . inscriptus millia multa lapis iQuaensim auul leges Dioisionis IR. Quatuor. I. est, ut Divisio sit plena ἔhoc est, ut partes illus, sive membra omni no complectantur et adaequent propositionem, quae dividitur. 2. est , ut .mouibra illa sintha . Rinatus natione. Gulius , . sortiis saerulosvarto. Scriρait Itinerarium Mersu scima hanc
233쪽
α3o Elementa Rhetorieae. o I pns da , neque unum iu altero conlineatur.3 est , ut Divisio habeat partes duas, tres
vo-ad Mammum , vix plures. Sic enim nimium conciςa sit , et ut loquitur Fabius. nrmiunt articulosa osiandet orationi tenebras, pariotque obscuritatem illam, contra quam init inducta. 4. dos est, ut sit plana, simplex et quasi obvia, nou -vero ad artis et ingenii ostentationem longius accersita. De narratioue , quae est secunda oratio-Mis pars , sustus et ulterius dictum est in sineundo capite Elementorum Rhelovicae.
Do Coti firm lione. Quid est ' Consirmatio pR. Est pars orationis , in qua firmamen- -
a , seu robora causaei eruntur.
γυοι sunt ρ artes Coinrmationis p R. Duae. I. est Confirmatio proprie dicta . in illia ea , quae pro nobis sunt , firm mus an stabilimus. a. est Confutatio , in quia
contrarias' adversariorum rationcs- refellimus.
Hinc liquot , Confirmationem 'esses praeci Ru-ani ac potissimam orationis partem , quae quasi viscera , vitamque illius contineat, totamque persuadendi spem in ea maxime I a te si iam esse , tinde ρistis , seu sdes jure nun rcupatur ab Aristotele.
I. De Confirmatione proprie dicta. - διι nodo traeta uda est Confirmatio proprie ricta pR. Per arguinenta et per argumentatio nem.
234쪽
Elementa Rhetoriede. 23 IQuid est argumentum P :- R. Est probabile inventum ad faciendam
Quid est Atatimentatio 'It. tat argumeyti susior et artificiosa dila-atio.
Quid disieri inter Argumenta , et argumen lationes p . R. Hoc interest , quod Argumentatio sit
modus, Sive ratio, qua argimentum traCta. tur : argumentum vero sit ipsa argumentationis materia Unde argumenta cx se jejuna sunt et imbecilla , nisi accedat artificiosa illorum explicatio. ' , Unda petuntur argumenta ad ' cosirmandum idonea p . R. Peluntur a locis inm intrinsecis , tum extrinsecis , de quibus accurate dictum est a
Quo ordιne eollocanda sunt argumenta in Consmotione λ : - . R. Firmiora partim in principio collocanda sunt , quia tunc vel maxime attendit auditor i, portino in sine , quia, quae postremo dicuntus , halirus inhaerent: imbecilliora vero. collocanda isunt in . medio , ubi , magis latebit eoi ram infirmitas : quemadmodum imbecilliores milites , qui sugam , audita huccina , Circu inspacuant; in medium agmen cog solent, ut qui pcr se pcram possunt, turba valeant. At si causa duobus laniam argum eulis Hilatur , quorum alterum validius fri, alteram in firmius , tune imbecillius subjicietur quidem validiori , sed mox ad validius irrcyarretur. Qvodi sunt argumentationum 3Pecies. 3eu quot modis tractari ρossunt argumenta P
235쪽
Elimenda Rhetoricae.. B. Quatuor sunt 'praecipuae species argumentationis et Syllogis unus , seu Ralloeshatto , Enthymema , Inductio et Exemplum. His: ad-
llogismo. l . Quid est SyllogismuS I ν . . R. Duplex distimuitur Syllogismiis, seu Batiocinatio. Alitis est philosophicus, alius Oratotius. Syllogismus, Philosophicus est .argumentatio Coustans lxibus I ropositi ,uibus distinetis et explicatis, quae sic inter se connectuntur, ut concessis duabus .primis, quarum altera mutor , altri a minor, quia minus late palet, appellatur , necessario concedenda sit tertis
otiae eonsequentia dicitur ὁ V, g, : - . . 'omnis ars honesta est amplectenda : a bet ica est ars honesta : ' - Ergo Rhetorica . est amplectenda. ' 3 . .
Syllogismus Oratorius est ratiocinalin eo si us qMinque partibus , certo inter se ordinis connexis ; unde etiam, vocatur Cyllcyosin
gaenam sunt. .partes Syllogismi Oratorii R. Quinque numerautur. l. essIPxppositio. Propostionisi prohalio. 3.13 Assumptio. 4. Assumptionis probatio. 5. Conestatio. Uabes insigne, quo dilam 8nlogismi Oraetorii exemplum in libro t., de. haventione tibi lucuet lenter. demonstrat Cicero , i Dirin: Provid culta mundani gubernari. Sed quis εxiliter et ii ejuno Ddixis sui Philosophuq in haud ferme modum zillud , Divina providentia silministratur u quod DP in ei adminis iratur : 'sed inundui optime ad ministim Hir ; igitur. mundus divina providς ita administratUr , . idipsum 'IHuius , oratorio
236쪽
Melius accurantur quae cons lio geruntur , quam quae siue cousillo admmistrant tr. Ethasc est Propositio . . tDomus ea P quae milione regitur , omnibus instructior est rebus et apparatior ν qua inae . quao seimexe et imito cotisilio ociministratur. Ex Drcitus is , Qui praepos tris est sapietis et Callidus imperator , omnibus partilicis commodius regitur, quam is, qui stultitia et temeritate ali clijus administratur. Eadem covigii ratio est. Nam navisco 'time cursumti inscit ea, quae scientissimo gubernatore v. litur. Et haec est Propositionis probatio. Nil ill ai: tetit om Ditim rerum mestus , quam mutidus adivinistratΠr. Et heae est Assumptio. Nam et signorum ortus et obitris definitum quemdam ordinem servant ; M a novae coIuniti taliones non modo quadam ex in cessitate semper eodem motu sunt , verΠm ad titilit les quoqNe rei uiri oriinium sunt accommodatae ,
et diurnae nocturna que vicissitudines nul a in re UnqUam mutatae quidquam nocueruui. Et haec est Assumptionis probatio. Quae signa sunt omnia non medicri quodam consilio nataram mundi . administrari.
Quae est Complexio , sive Conclusio. Semperne constat quinque illis partibus Θllogismus oratogius ru. Nequaquam. Si enim perspicua sit vel Propositio , vel Assumptio . tunc omittitur
illius probatio ; et ita sit Syllogismus quadripartitus. Quod si etiam perspicua videatur Utraque , tunc probatione nihil opus erit ; et ita tripartitus siet Syllogismus.
237쪽
Q4 Flamenta Rh/torrcae. Quid Nero; intexerit inter melorem et PhyDaophum i si eque tripartitum Syllogismum
adhibeat. . 1 i f. R. Hoe, inter erit ς' primo quod Philosophus ea in axinis UaErat argumenta , in quae possint scientiam sui certam omnionem asscere : Blaetori volo sussietant,' ut plurimunt , 'probabilia. Al terum discrimeu est in argumenti tractandi vatione positum. Philosophus enim tres propositiones Oidine' col ocat , qΠ m ordiri nformam appellant: Rhetoris vero industria in eo Imsita- est , ut propositioncs illas invertat, amisplificet, verbis ornet , figuris illuminet , a tem denique totam diligenter legat. Hinc acu te admodum stelint μ) ' Zeno -Philosophus rI,ogicam . seu dialecticam similem esse pugno , seu manui complicatae ; Rhetoricam ve-so palmae scii manui cxplicatae , atque exporrectae similem esse. ἡ 'Numquamve log icut et notieratis ferseatur ordo in Syllogismis oraιoriis p. R. Ssovatur aliquando non solum ab Ora loribus ἰ verum etiam , quod mirum sane videatur , ab ipsis Poetis , ut illo Persii exemplo , Satyra 6.
au quisquam est b) alius liber nisi dacere vis
Cui licet, ut voluit 8 Licet , ut volo , vive .r Pe ; non sim Liberior Bea o p Qui prosectio inleger ς est Syllogistrius , et ordinem eum Plane servat , qui tuadi solet a Zeno Stoieorum inuentor et prineus so-rint post Alexandri M. mortem.
H Permeetus in Poeta Syllogismus.
238쪽
Elamenta 'hetoricast sic enim hoc loco dialeelicum
Nemo magis liberi est quam is , cui jicia du- qere Illaru , ut .vult : . Atqui mihi licet' ducere vitam ut volo 2E So libuit' sum, et ipso estiam fruto liberion. s. III. De Enthymemate. . . fid est Enthinmema - , Est pars ,1llogismi , suu Sillogismus
N. Duas , qu/riam prima, vocatur a Logi , s Antecedera , altera lC Sequens : V. g. O es artes su oh expetendae. Ergo eloqueri ita est expetenda
Hinc est quod Ena bymema iuω optimo
2xtum vocatur. a Iuvenali Sat. 6 in mulieres et Non habeat matroca, tibi quae juncta res cumbit Uicendi genus, aut curtum Sermone rotato' 'orqueat Entllymema ,. nec Historias sciat
ocatur , inquam , curtum, quod sit argumentatio quasi mutila, et una propositione veluti truncala ; quae si addatur, siet intester Syllogismus. Quomodo tu Entbmema pR. Fit omittendo vel propositionem, vel assumptionem, seu ut Logici loquuntur, omittendo maiorem , vel minorem; v. g. Clodius Insidias struxit Miloni: ergo Clodius j nre suit occisus vel : quicumque alteri saeuit insidias, a) lGn loquatur ex arte et seeuudum strag'
239쪽
, 36 EVMenta M. Horreae ' . . iure ab illo occiditur ; ergo Clodius iure suris
occisus a Milone. . ': Unde' nomen suum traxit Enthvmema qR. o tu enti meistat, quod est ' ment concrpere, cogitσre , quod scilicet tertia pro QPositio , quae verbis non assertur
odnam est optimum Enthymemniis genus pR. Illud est . quod sit a contrariis , cujus
modi est apud Sallustium illud ο) blicipsa εad F Iugurthmn: Quem alienum si dum invenies , si luis hostis' fueris 3 Erit etiam ac fius ac validius Enlbmema , si fiat per th-'terrogationem: Tale es t illud Medeae apud Se
Servare pastyli: Perdere: mun possim , rogas cur Enth emisse inagis gaudere Mutgo daeis tur Orctor quam Syllogismo pR. Tribus de causis. 1. Ut occultet arisescium , quod scilicet agnitum7 causae magis obest , quam prodest.' Hinc etiam inam utilur Syllogismo , partes evis sere trans possit. 2. Ne videatur auditorum ingeniis dissidere. quasi neccsse sit , omnes Dilogismi partes sigillatim exprimi. 3. Quia Euthymema validius pereellit ρdversarios . illosque H pun-tim , ut a jurit, caesimque serit, unde jaculum aco et uni oratoris vocari solet. Vide , quo modo Tulsius Euthymemate serit Antonium : Pacem vult Antonius' i arma Pouat : n) Micipsa Aatruus Iugurthae et Masinis- 'sae filius. b) Iugurtha Numidarum rex a PO eo
240쪽
mementa dicerete . Non. Armat ponit i tonius p
, B iEst a lumentalio , quae ex multis singularibus enumexatis aliquid concludit. Ita
gnifica', concludit, solam ita bouitne viri uel in esse laudandam Navis honu dicitur, Moo quae pvetiosis coloribus picta est, nec cui argenteum , Exut sureum rostrum est , sed quae stabilis est, firma , velox et cou- sentietis vento. adium holium dii os Doci cui deauratus est sa) hali heus , nec cui vaginat gemmis distinguitur'; .ed , i ad ae cau- dum sub ilis est acies. b) degula non quam recta sit , quam ituri Ergo in iiomine quoquψnihil j Ad xem i ppi: iuet , quantum artem qua multis salutetur , Sed qaam bonus sit. Incluetio νέ tuo oratoribus persamiliaris est, sed etiam Poetis , impriinis Ovidio, qui illa majorci tofi modum desectabatur. Usum' hic ex unium asseremus: exemplum, , o ius lix ille Poeta , dum exularet in Scy thia', uxoris suae; dolψrem cousolatur Tristium illi .. . probando per luductionem . asperas a es gloxiae. segetem et materiam esse :Materis gaque tuis imitem virtu ibus impla :Arduai per Praeceps gloria vadit iter.
. dec lora quis nosset , fulix si Troja suissat Aii ublica virtutis po mala iacia Fia est,