장음표시 사용
21쪽
rlibris com Getidere; et rorum quamor tantum -absolutos reliquit, co': tot lituris plenos, tarseti'. in margine scholijs, asteriscis,obeliscis q. notiatos & punctos, ut ii extricabile quodam anilii suscipiendum fuerit negotium, dum eos a maculis tersos, & in ordinem redactos, nitori suo restituere laboro. Cui dissicultati, alia non impar, sed fortasse maior successit: dum antiquas inscriptiones varijs in schedis penitus dispersas, atque confusas, in unum codicem, ordine alphaboico iuxta oppidorum,& urbium nomina, in quibus repertae sunt, transcribi, atque exarari curauimus. Quo a neque brevi tempore,nec sine maximo labore fieri poterat: tum propter amanensium paucitatem, qui in hac urbe, aut nulli sunt. aui minus id 'nei: tum etiam quia necesso erat, ut illis scribentibus perpetuo ipse adessem, qui lioqui varijs occupationibus distractus, nonisi cita uis horis huic studio vacare potera. ylaque eas ob causas Resendius reprehendi debet, imo, ut ego iudico, maior laude dignus est est censendus. Quod enim attinet ad lituras, de , indicium est hominis circunspe- iis ac diligenti , de qui non cursim , dc ex te pore, sed adhibita matura deliberatione,scribere inlitus esset. Quod valde necessaritim est his, qui ' praeclaruiat aliquod opus moliuntur, quod in lucem piodire , & omnium iudicio submittit de beat : iuxta Horatianum illud, non umq. prema' turin annuim. Et de Virgilaommemoriae prodituest , solitum eam crebro gloriari se partus suos ambere. Ictibus verbis pudoris; de modestiae plenis, significabat, se in componendis carminibus . iogenio, quam limae indulsime. Inscript o
22쪽
oesciuiem adeo dispersas I & inuo Iutis resiquinti illum c ijcio, vel quia ad eas transcribendas, re in ordinem redigendas, tempus non suppetebat homini in omni litterarum genere perpetuo Mersanti 'el quia propter exactam antiquit
tum notitiam, incredibilemq. memoriam, archetypis illis schedis solum contentus erat, quae adipium undique mittebantur, quamuis prus per petam sta iptis & deprauatis. Erat enim illi facile, Mobummia, propter assiduum usum inscriptionum, quoties Opus habebat, etiam mutilatis
illis; de imperfectis titulis, atque epitaphijs, commode; & utiliter uti. Quod mihi, & cuiuis alii dissicillimum fuisset, propter nimiae confusionis
perplexitatem Quare visum est in primis neceta .iarium, totam illam antiquarum inscriptionum farraginem, quo dictum est ordine in methodu, dc voluminis i brmam redigere o . Ex qua diligentia illud etiam scire, atque deprehendere conrigis, quantam videlicet, quam copiosam supellectilem Andreas Resen dius reliquulet, ad hanc historiam absoluendam, atque ad optatum finem perducendam. Quae etsi digna est maximo pretio, ac laude propter eius viti solidam , & in lagiae in eruditionem, minor tamcnis spe, quam antiquitatum studiosi de eo concepe
Quotus enim quisque est, qui non putaret, in
eius schedis,ea omnia inueniri posse, quae ad hac re. N pertinent suis locis annotata, disposita, atqtio exacte, de suo ordine digestaὶ sed longe aliter sese res habet. Exceptis enim veterum Romanorum . i i scriptionibus nullam circa singulas urbi Uri ,
dc oppidoru narrationes quod erat huius ope -
23쪽
ris praecipua munus,&institutum praeter pauculas annotatiunculas reperiri coligit. Quod si alia fortasse scripsit, ea in manus meas minime perue nerunt. Nec abnuo potuisse supprimi, aut aliquo casu corrumpi Quo enim tempore, tuo iussu, mihi eius scripta tradita sunt, iam illorum manuSpertransierant, qui bonorum inuentarium, iure magistratus confici, atque conscribi curauerant. Verisimile autem mihi fit. Illum memoria frotrum singulari, dc exactissima cognitione rerum Omnium, quas litteris mandabat, minime curasse,eatum veluti deliniamenta, & prauudia prius deprompta habere, sed memoriter, ita ut quςque res in mentem venerat, hos quatuor libros absol- uisse Unde accidit,ut tollituris, ac salebris referti ad nos peruenerint. Quae vero his libris continentur, in summa haec sunt. Primo libro etymologiam nominis Lusitani , & quis fuerit eius author, quaeue origo, exponit. erminos deinde, & confinia huius prouinciae, quae ei veteres Geographi assignarunt, declarat, obiter tangens difficiles aliquot, & sub oscuras quaestiunculas, 1 recentioribus vacio, ac diuerso sensu intellectas, dum Plinium, Strabonem, Ptomi Omaeum, caeteros l. Geographicae scientiae auctores interpretatur . Agit etiam in hoc ipso libro de diuersis gentibus, populis nationibus,quq sub Romano Imperio Lusitaniam incolebanta. ut po rede Turdetanis, de Celticis, de Turdulis, de Vettonibus de Barbarijs, de Parsuris, seu Pesuri-hus, de Turdulis veceribus, de Ciscudanis, de Transcudanis, de Tamacanis, &de, peculiaritet&proprie, Lusitanis Et quales olim fuerint L istianorum mores. Addita deinde cisios , & ele
24쪽
siti descriptione omnium montium,qui ut pricipiti, & eminentiores, huic prouinciae ab antia quis riptioribus assignantur, librum luinc primum absoluitia. insecundo fluuiorum nomina, tam antiquata
quim noua, ac vulgaria enarrat. Ac dum agit de flumine Ana, diuerticulum quodam non inam . num interserit de pisce Asturione, quem mulgo Suillum, seu dicimus, referens variaS neo tericoriam opiniones , circa nomen quo antiquLauctores , tam Graeci, quata Latini id piscis genua appellarunt. Liber tertius hunc habet titulum, Videlicet, a Quinam olim in Lusitania rerum potiti sint. Tu diffusam narrationem continet, ad Graecas, Romanas historias spectantem, circa res, gestas,. quae ad hanc prouinciam pertinere videntur, αἰ ad duces in re initi rari claros, quos olim habuit. Additum est etiam nonnihil de Gothorum , sea
Getarum genie. Adiecto deinde quodam de vijs militaribus compendio,huiclibro fine imponit. In quarto de urbibus,& oppidis agere inci pit:
cuius prima haec sunt verba. Urbes nunc aggr diar non minimam intentionis meae partem, dem inde nonnullas enarrat,partim antiqua nomina, Parrim vero vulgaria apponens, ubi vetera de Miunt. Ac quindecim, aut ad summum sexd
cim clescribit oppida, adhibiti'. antiquis instria Pti onibus , quas in illis repertas habuit : hunc quartum librum, dcvltimu eorum, quos stridisezar, absoluit..-Lilariam quintum scribere coepit, in foliolo: Mociam,vbi viginti ramum lineae scriptae extat .m nunc modum Ab Ebora patria mea librum
25쪽
quar, quando qui deni historiolam de eius anti- isdiIate Lusitania lingua pridem edidi, &multa in apologetico ad Franciscit ira Nonium Pace cs , non p.rirca ad Kebedium Toletanu de eadere conscripsi. Ex quibus 1 erbis,atque etia ex scri- hendi formula, quam sit perioli liuio. us est, inenarrandis vrbibiis,licer cile conijcere, illum in animo habuiise, ibias Romanorum inscriptio cuilibet oppido , cui conuenire midebantur. adiungere, exposita aucis verbis super qualibet earum opinione sua, nihilq. praeterea addere-s , quod ad ipsarunt urbium conditores, & res gestas, recentiorumq..temporum historiam perii Selet.Vnde facile adducor, ut credam nihil elim amplius annotatiim, aut praemeditatum habuisse circa oppida. Si enim aliquid huiusmodi littenis mandasses , vix fieri poterat, quin inter eius scripta,& schedas appareret. Ex quibus liquido epnstac, quam modicum est, quod reliquit, corulatum cum his , quae scribere in animo habuit Proposuerat enim deλomnibus Lusitaniae oppidis sigillatim ageret .
. Videns autem ipse Resendius quam dissicile P& arduam prbat iam suscepisset, quantumque
homines ab eo expectarent , tanquam reformi-
Manς posteritatas tuaicium, no semel in his libris testatur,& edicit,se non omnes huius prouinciae antiquitates sed eas tantam, quas labore stio . ac stydica repexire potiati set, scribesadas suscepisse . Admonens harum rerum studiosi,s, 'ut reliquas inli,sua induisma, ac daligentia inuestigare nitantur. Cuius ego consilium sequutus, Opus ab eo
inchoatum dum tuis iussis pareo,ad exitu perd
26쪽
eeresim aggremis,partiam Illius schedis, partiali
nouis inscriptioniblis, quas apsereperi, adiutus Quattior amem libri ab eo absoluti & a meis recogniti , confestim visum fiteris , in lucem edi,atque diuitigari poterunt, dummodo expenses in eam rena neccilarias e regio aerario. coterri iubeas. Deus Opt. M .ic nobi S praestam . tissime rex incolumem seruet , arqtie rineatur
Ebone i 3. die ianuarii. D. XX X. L
27쪽
ita me populis decorarint scripta uetustis,
Et decus antiqua repetens ab origine nostrum , . ueris monimenta meas resantia laudes . 'Macte animi non tu vanos mihi gis hono es, ΗΡ, Aut mea fucatis auges praeconia verbis: Sed veram hissitoriastriemq.sdemq.sequutui , u , Abdita Romanis, annalibus , abdita orat s ire
Pandis, ct in lucem multis incognita profers , , ' i lasadum narras insigniafarita meorum , X agnanimosq. duces, olim quos Romula virtus V, bello inuidios , sic fidos pace probauit . I a igitur clarum ventura in pecula nomen Consequar, atque auo per te celebrandafuturo Semperero, dum nostra Tagus per νura meabit Aurifer,ct rapido descendet in aequora cursu , Dumq. meo fessis merget Solistiore currus.
Albernotio iurisperito doctissimo.
r. .andreas Arandius. S. P. D.
Vantum Albernoti ex aduentu ad me tuo,percepi voluptatis, si contulero cum dolore, negati tibi in urbem nostram ingressus i ab isto, qui pro absente prouinciae huius Transt/ganae praeside, Nicarium gerebat magistratum, absque dubio posterum,hoc prius illud,longo post se interualso relinquet.Nam sicut ex altero , mihi honor a Whabitus multum me extulisset, ita uterum, eo
28쪽
vsilue deprcst,i,aci Pectici. pudore, ut quanquam: dis imulaui,acerbi is in vita, nihil unquam me pertulisse,audeam assirmare. Auxit dolore hunc, post villaticam illanta, &quasi futtiuam unitis diei collocutionem, s arca per urbem repulse fama, d mirante populo, mihi homini nec ignoto, neque ciuibus meis non caro, denegatam iecipiendi tanti hospitis tacultatem: speciosis isto auertendae pestilentiae, quam ab Hispali metuebamus, praetextu: cum tamen de eo metu securos nos redderet, maximum inter Hispalim & Talaueriam unde veniebas, terrarum interstititi . Optimates autem , & ex decurionibus triumui-ri,ac meliorum litterarum amatores, quorum non est exigua, neque contemnenda apud nos copia una cum sui ei ueniente Rodei ico Vernandio Casta taeda prouinciae praelide, quem mobis iuris consultis permittentibus correctorem appellamus, viro pererudito, ac nobili, ingenii maxime comis,atque humani, indignitatem rei, non modo aegerrime ferebant, verum dictis etiainsectabantur, existimatites ad honorem urbis, intromitti virum talem , pertinuisse: Nam si nihil aliud hie,esset, tibi quid spectare conlibuis
set,cum tamen sint nonnulla, certo sexto a reces.su tuo die, puella septemdecim annorum, Publia Hortensia a Castro, stud ijs Aristotelicis no vulsariter instructa publice disputans, militas doctis viris, que proposuerat conuelleis tibiis, cum
summa dexteritate, nec minore lepore, argumentationum cauillationes eluderes, tanta animum ituum perfudisset iucunditate, ut spectaculum, pulchrius, tu te non vidisse, si adfiitisci liquo iacerere, dc vibena, quae eam liabeat pu.llam ,
29쪽
omitto formam intra modum venustam, digna. non negasses, ad quam sola ea gratia deuenires sed bonus illis praesidis vicarius , ut ista potuit et in turbare, ita euadere non potuit, quin duris imi oris,&ingenij perseueri, ne dicam agrestis , poenas daret, usque ad conuicia barbarae ilitatis denotatus,&ego me illi, hisce commemQ- randis, ut meritus est, gratiam habuisse, nolui I praeterire. Caeterum redeo ad te, cui pro singae stri tua humanitate, debere me intelligo: sed quiad litterato homini, , in re ampla constituto a recl..idam, praeter litterariam munus, inuidem l non Ivideo. I ta ergo faciam, M an liq u i tatum Lusit - niae nostrae, cum velleribus inscrip tronibus , qui . abus delectari te animaduerti,scribam commentarium, rem a studiosis apud nos antiquitatis, acinaediti desideratam,expectaramque, sed hactenus dilata, quia peragranda uniuersis erat prius, 'ei qui de uniuersa scripturarum, se polliceatata Quod essicere nectu e priuatis intra tenuitater popibus pse potui,neque mihi contigit, qui suatat quantacumque opulentia, animum perdissicit topus molientem, eri eret, dc incitaret. Nota igitur , ac comperta mihi scribam, &patefacta cu- Iriosis via, alijs supplenda caetera, post me re ilinquam. s cia . ac H
30쪽
RINCIPIO vi de nomine Lusitaniae aliquid dicamuS, nom
patris, ac fam cum eo bac-- chantem asserit Plinius: cuius verba nonnulli diuerso sensu intellexere,dum aliqui Lusum atque Lysiam Bacchi fuisse comites credunt, a quorum altero Lusitania 'vocata sit, ab altero vero Lysitalaia: utroque enim modo appellari solet. Alij Lusum, non homiraem,sed ludum potius, seu lusionem interI re tantur. Qui parum aduertisse videnturi hon potuisse eo tempore a Latina Voce , Arta1sis nondum audita, prouinciam denominari r denominata est autem Lusitania ex: ipso uacchi aevo, si Varroni, quem Plinius citat, fidem adhibeamus. INec desunt qui pro Lysia Lysiam reponant , id est bacchantium rabiem, atque s :roc Coa . Sed Cum peridiuersas prouincias inna S bacchatae sint, cur hoc nomen hic A potiu ,