장음표시 사용
1쪽
PER O T H. B R V N F . . recens editus, M. f. XXXI. Continens quae uersa pagina
subnotantur. A R G E N T. apud Ioannem Scholium, cum Caes. maiest. Priuilegio ad Sexenniu.
3쪽
APPENDIX, cui sequentia insunt.
i Exegesis omnium Simplicium Dioscorida .
turrespondent. 3la Scriboni j Largi Medici uetustissimi, de Simplicibus fragmentum. 3 3 Io. Mainardi Ferrarien . Medici nostri secuγli clarissimi. Annotationes aliquot Simet. plicium Ascriptis eius extractae. 32s Nicolaus Leonicenus de falsa quarunda he barum inscriptione a Plinio. s Pandulphus Collinatius de interpretatione Simpliciumquς sunt apud Plinium cald nris Leoniceni respondens. S95 Leonardi buchsq, Principis Brandenburg. Medici Annotationes de Simplicibus, a medicis hactenus perperam intellectis, Scaesti maris. . 129 γ Generosi Comitis Heremanta Neuenar censurae aliae Herbarum super eadem re. 115s Do Ioachimi Schylleri medici iudicium de Garyophyllis. ΠFs Hieronymi Tragi medici dissertationes fere quinquaginta,de herbarum quarundam
io Marci Catinaris medici quondam Ticinen. Annotatio una & altera de Taraxaco, CiφcOrea tua. Esula.& Soldanella. 15sii Iacobi de Manli jς Alexandrini. interpretatio Simplicium. secundarita Ossicinam. i57ra Hieronymi herbari j Apodixis Germanica ex qua facile uulgares herbas omnes lice bit perdiscere. 1S3
4쪽
Rhapsodiae Herbarum τOMI Secundi, Hederarum typi duo . o Acori
ii Apiorum 8c Petroselini Caprifolia 312 Iaceat
Pulicariarum typi duo is Gladioli
Fl sc tuom duplexm dis Stellaria
5쪽
D. Generosis COMITIBU S, etDominis
filiis,dormnis suis gratiosis. Otho Brunsels1us S. D.
Fortasse & in nos iactabunt Celsi. V. ω de Cicirco quonda scriptore lusit poeta Horatius,
Nec sic incipies,ut scriptor Ciclycus olim. Fortunam Priami cantabo,& nobile bellum, Quid dignum tanto,seret hic promissor hiatu
Parturient montes,nascetur ridiculus mus.
Siquidem post diuturnum illud silentium,ia μονονοψχχρυσα nist,amplissimasq; spes silas quas de hoc secundo Tomo, uestrs sibi Celsi.conceperant,uix tandem pauculas herbas proferimus, dceas partim in priori descriptas Tomo , partim incognitas,&e medicoruschola exoletas.Con tigit Ac nobis ,ut amphora instituentibus, plane urceus exierit. Verum huius negligentiae,uε priuatam aliquando ratione reddemus Celsi. V.ita et apud herbaris ac simplicis medicinae stu diosos,publica apologianos purgabimus,ubi libellum nostrum ediderimus in lucem, quem de Synonymis nunc in manibuS habemus.Et utrem uno uerbo retegam Cess. V.tam immen sum in ipso medio opere isdiu nobis obrepsit,ut nisi talis id a nobis precibus cfflagitassent,adeo 35 extorsissent doctiss.ac longe clarissimi uiri, D. Henrichus ab H pendorMD. Nicolaus rebellus,&D.Ioannes Sapidus,alteri eam demandaturi prouinciam scissemus: quibus sane ut amicis, multis nominibus nobis charissimis,fas non fuit quicqua denegare:ita sane , si quia siue frugi, siue ineptum etiam,posthac in eo genere a nobis scribetur, illis fane debetur autori-hus. Quamquam Sc in hanc diem ea torqueamur molestia, quae quovis Aethnae oner hum ris nostris grauius incumbit,atque ideo tamen excutere non licet, quia *pographo obstri-ehi necessiario sumus,cui fuerat gratificandurca alioqui,aut alio officio,aut uberiori,faciliori aroumento poteramus fide nostra redimere a Celsiuestris. Vestrarum igitur Celserit, cum totum hac uice pensum reddere non ualeamuS,saltem ταοτα λε M accepta habere. Et quemadmodum ego corporalia uestra heneficia magnifacio,ita si non adamussim mea respon
deant literaria, quod reliquum est uestro spleAdore,uestra mqnificentia sarcire dignamini, -νῶν ωδάου γάρ αλλο iis . Quod siletioribus auspichs nos ex perit sequens annus, tum & nos quoque maioribus uigi Iris,acriori husq; studiis ornabimus sequentem librum nosirum. De tam. Prolixo quoq; Appendice, & cur in illo pugnantes scriptorum sententias iuxta posuerimus, in Synonymis quom nosi ris ratio reddet . Interim bene ualeant Cels. v.
quas ut Dominusquam diutissime nobis seruet,uehementer optamus. Arge corati quarto Nonas Decembris, Anno a Se uatore nostro nato domino mesu
Christo millesimo quingentesimo trigesimo
7쪽
8쪽
SI. Μ PDICIUM Pharma γε De HEDERIS omnium generum, Rhapsodia PRIMA.εῖ Nomenclatura.
Latine, Sylvamater, Hedera. Germanice, Eppham
4 Summaria descriptio HEDERARUM
ex Dioscor. lib. 2. EDERA DIFFERENTIAS MULTAS in specie sortitur, generalissimas autem treis. Nam quaestdam candida est. Altera nigra. Tertia Helix. Candida fiuctum seri candidum . Nigra, nigrum, aut Croci aemulum, quam uulstgus Dionysiam uocat . Helix seuctum non gignit,sed tenues habet pal Gmites,& folia parua angulosa,&rubra. De multis H E D E R AE Generibus exi Plinu lib . 16 . cap . 3s. . sedera iam dicit in Asia nasci. Negauerat Theophrastus mec in India, nisi in monte Mero. Quin & Harpalum omni modo laborasse, ut sereret
eam in Medis: Dustra. Alexandrum uero ob raritatem ita coronato eXercitu, uictorem ex India rediisse,exemplo Liberi patris: cuius dei 8c nune adornant thyrses,galeas , etiam & scuta,in Thraciae populis in solenni D bus lacris. Inimica arbor satis omnibus sepulchra ,ac muroS rumpenS: serpentium se ori gratissima, ut miru stillam in honore ullo habitam. Duo genera eius. Prima ut reliquarum, mas, & foemina. Maior traditurmas,corpore,& folio duriore ac pinguiore; & flore ad purpura accedens te. Vtrius autem flos similis est rose sylvestri, nisi quod caret odore. Species horum genem tres. Est enim candida, & nigra Hedera, tertia quae uocatur Helix. Etiamnu hae species diuiduntur in alias: quoniam es alia fiuctu tantum candida alia k folio. Fructum candidum ferentium aliis denius acinus S grandior, racemiS in orbem circum actis, qui uocans tur Corymbi. Item Selenitium, cuius est minor acinus,sparsior racemus. Simili modo in nigra. Alicui 8c semen nigriam, alijs crocatium. Cuius coroni S poetae utuntur, liis minus nigris: quam quidam Dionysiam atqBacchicam uocant,maximis inter nigras corymbis Quidam apud Crete cos etiamnum duo genera huiuS iaciunt, a colore acinorum, Erythras Helicis gens num , 8c Chrysocarpum . Plurimas habet differentias Helix: quoniam folio maxime distat. Parua sunt & angulosa, concinniora , cum reliquorum genera simplicia sint . Distat 8c longitudine internodiorum praecis pue tamen sterilitate: quoniam fiuctum non gignit. Quidam hoc aetatis esse non generis existimant:primo F esse Helicem putant,fieri Hederam uetustate. Horum error manifestus intelligitur: quoniam Helicis plura genera reperiuntur, sed tria maXime insignia. Herbacea ac uirens, quae
9쪽
eorum T Ο Μ. V S Secundus. γplurim a est:altera candido solio: tertia uersicolor, quae Thracia uocatur. AEtiamnum Herbacee tenuiora folia, in ordinem digesta, densiora Inastio genere diuersia omnia. Et in uersicolori alia tenuioribus solqs,ac simis liter o rdinatis densoribus . In altera neglecta omnia haec. Maiora quo ac minora sunt folia, macularum habitu distant. Et in candidis, alia sunt candidiora. Adolescit in longitudinem maxime Herbacea. Arbores
aute necat Candida, omnem Φ succum auferendo,tanta crassitudine augetur, ut ipsa arbor fiat. Signa eius, folia maxima at latissim a, mammas inderae G erigent: S, quae si1nt caeteris inflexaetracemi stantes, ac subrecti. Et quan Φ did fg omnium generi xadicos a brachia, huic tamen maxime ramosa ac robu
sta. Ab ea nivs. Sed proprium alba quod inter media folia emittit bra chia utrinque semper amplectens. Haec est Sc in muris, quamuis ambire non possit. Itaque etiam pluribus locis intercisa, uiuit tamen, duratque, 8c totidem initia radicum habet quot brachia, quibus incolumes 8c solis das arbores fugit ac strangulat. Est & in fructu differentia albae . nigrarin
Hedere: quoniam aliis tanta amaritudo accini ut aues non attingant. Est
8c rigens Hedera, quae sine adminiculo stat, sola omnium generum,ob Hederarim. id uocata Cissos. E diuerso, nunquam nisi humi repens Chamaecisios, Chamaecisis Eu Theophrasto. lib. 3. cap. s.
mi repens. Quaedam se in excelsum attollens. Et excelsarum genera plura,sed trina summa patescunt, Candida, Nigra , tertiaq; Clauicula.Horum item species plars . Quippe alia fructu ritantum candida, Alia etiam solijs. Rursum fructram tantum candidum ferentium,alia maius culum densum S uelut in globum circumactum proferet,quam Corymbiam quidam uocaum Corymbiarunt. Athenienses Acharnicam reginam eam appellant Alia minorem,sparsiorem modo Ni Hedera. grae. Sed Clauicula differentiis maximis discerninir.Etenim foliis plurimum dista cum paruitate, tum quod angulata conciniora sunt,cum Hedera rotundiora,simpliciora habeat. Disant etiam internodiorum longirudine, at etiam stetilitate: quoniam fructum quaedam non ferunt. Ergo Clauiculae plura genera,sed qu conspectiori,summaq; Occurrunt, tria sunt.Ηer bacea ac uirens, que plurima est. Secunda candida. Tertia uersicolor,quam Thraciam quidam appellant. Ei harum quaeque distare uidetur. Quippe Herbaces quaedam folio tenuiori,longi ori,at etiam densiori: quaedam minus haec omnia habens. Et in uersicolorum gener alia fo- .lio amplior alia minori. macularum habitu diuersa pari modo, Smagnitudine, colore dfstant. Aucta perfacilis Herbacea,inque plurimu uenit manifesta, qus hederescat assi ant, notantum foliis,quae maiora,latiora habet, uerumetiam germinibus. Protinus enim erecta gerit, non inflexu gracilitate et longitudine. Herbacea uero crassiora, leuiora ,ac Hedera,ut se men proferre incepi germen sublime, rectum edit. Est quidem uniuersa Hedera radice numerosa,densa,flexuosa surculosa crassa, nec minus alia,sed praecipue nigra:et inter candidas queasperrima,t mmitissimam habet. Quamobre eius amplexus arbores omnes infestas. Omnes em
necat, et exiccat, ablato alimento . Grassatur haec maiorem in modum,at arborescit intantu,
tit per seipsam Hederae arbor fiat. Attamen ex maiori parte, semper super aliud uitam degere solesiarm ut ita dixerim,amplexicaulis est, uti pro sua natura, uel quiddam eiusmodi ilico gerit. Nam e graminibus radiculas assidue inter folia mittit, quibus arboribus,muris. obrepir, quasi de industria a natura exhibitum,at ita humorem auferens, exhauriens arefacit.Et si inferius succidatur, nihilominus uiuere durare potest. Habet & aliud discrimen non medio
cre in fructu. Nam alius dulcis, alius uehementer amarus,tam in candida, quam in nigra. Aliuaues mandunt,alium non attingunt. Hedera ita habet.
De H E D E R AE temperamento ex
EDERA ex contrarris composita est facultatibus. Habet enim quiddam adstringentis antis, quam terrenam & frigidam esse osiendimus. Habetq; etiam nonnihil aeris,quam ca
10쪽
C lidam esse uel gustus comprobat. Nec deest tertia: aqueam nam substantiam quandam tepidam obtinet, certe si uiridis sit. Siquidem dum arescit,haec prima exhalet necesse est,manet quae terrea est, frigida,adstringens ,& ea quae calicia S acris.
Viridis aute . folns eius in uino decocitis, ulcera grandia conglutinat, quaeq3 maligna sunt ad sanitatem reducit. Tum igne factas exulceratio IaeS, cicatrice includit. Porro cum aceto decoctia solia, lienosis prosunt. Flores autem quodammodo ualidioreS sunt,ut ad leuorem redactii, cucerato ambustis conueniant.
Praeterea succus medicamentum est errhinon,hoc est, in nares fusum, capiti purgando idoneum. Tum uetustas aurium fluxiones sanat. Ad haec ulcera uetera, tum in auribus,tum in naribus. Porro si acriorappareat aus rosaceo , aut dulci oleo miscetur Lachryma eius tendes interimit. Pilis nudat: us adeo calids potestatis, ut obscure adurat. Est enim uelut aqueus quidam liquor, sicut aliae omnes lachrymae.
E D E R A omnis acris est, & adstringens. Neruos tentat. Flos trium digitorum carptu, facit ad dysentericos, in uino bis die potuS.
Ambustis cum caerato illinitur. D Recentia folia ex aceto cocta, aut cruda cu pane detrita, lienes sanant. Foliorum 8c corymborum succus,cum irino unguento,melle, aut Diotro, naribus infunditur. Et contra ueteres capitis dolores, caput eo cum aceto Scrofaceo per γfundi utile est. Purulentis auribus aut dolentibus cum oleo medetur. Iuvamenta Nigrae Hederae succus, aut epoti corymbi corpus infirmant: mentem
turbant largius sumpti. Acini quino triti, calefacti in punico cortice cum rosaceo,si instillentur a contraria aure,dolorem dentium mitizant.
Denigrant capillum illiti corymbi. Folia in uino decocti illi nuntur omnium ulcerum generi, etiamsi cast ethesint. Vitia cutis in facie,& ambusta sanant,uti antea diximus decoctia. Mouent menses triti,&subditi corymbi. Iidem poti post purgationes foeminarum, drachmae pondere, concis piendi spem adimunt. Pediculus foliorum melle irrigatus,ac uuluae inditus,menstrua &pargus extrahit.
Instillatus succus,putrida taedia narium,graveolentiam emendat,&sanitati restituit.