장음표시 사용
191쪽
C T I ο III. 8sre ciuitatum ordo in ista formula incertus est, fortuitus, auis ulla subest ratio, nulla alia esse potes, qquod ille qui eas ciuitates isto ordine enumerauit i-λnitatus est optimos oratores, sise/ην potissma qque partim in principio,partim in fine orationis locant, medium uero reserciunt segniorib aut certe ille, ql maxime .pbo,ronem habendam duxit potius itis, 4 dignitatis, ut primo loco eam ciuitatem nAmeraret, q prius in Mediolanensum rexulorum ditione, et potestatem uenit. Siquide Cremona nemini subiecta multos annos suis legib' uixit,multoque post Papiam adiecta uit Mediolanensi impio, q quidem ratio picue nosci pol in illa longissma regnorum enumeratione, quam Caesar in epistolis ascribere solet, ubi hac de causas ad dignitatem respiciamus, ora fere ppostere numerantur, nam interdum strenui βι- sunt pfecturae regnis amplissmissferuntur. 9pluribus agam, neque longius digrediar. ijs q dixi satis liquet, 4baec omnis istorum ratiost inconstans,
inconsultaque, tenui flo pendeat, cui plane ab
omnib' psertim in me peritis contradicisur .nullum aliud argumentum afferre poseunt uoluntatis, ac iudicij hac de re fortissimorum uirorum, qui Mediolan0, et toti .puinciae imparant, nis in nominis ascriptione tenuem quandam, oepexiguam formi lam, qua contendunt grauissimos uiros magnos illorum remporum heroas, de omni bac dignitatis, et bono-Y ru
192쪽
su controuersa statuisse, tanta inil rem tam tenui . o' obscuro indicio, tamque exiliter dijudicasse. Quid se uobis ostendo iudices, quid ijdem illi heroes non tenuiter, aut inu0lute, non signis, et argumentis, qp- saepe fallere possunt, sed re ipsa manifesto de utrinseque ciuitatis pistantia flatuerint. Possem hoc loco multa eorum recensere beneficia quib' ciuitate n fram p caeteris totius .puinciae post Mediolanai c honestarunt, quib' tanil certissimis, firmissimisque argumentis indicarunt sibi causa nostrasemp .pbata fuerit, que illustri loco se nostram ciuitatem p uς sira habuersi. sed ne nimius uidear, omors caeteris,q erre possem, unum satis solum refragari poterit illi inani aduersariorum numerationi. tigma loquor, et recentissma Franc. Uorcia nouissimus Mediolanensium Duae ex Ssor clarum nobilitate cuprimum Caroli V. Caesaris nutu in regnum, o dition3 maiorum suorum restitullus fuit, ut erat uirsummo ingenio, multa etiam doctrina, ct plurimarum rerui seu I clarus, non modo ad Cremonensium postulata, sed ipse sua θonte diuino conflio, atq; optima menre cauit, ne quis Cremonae plὰρ ius diceret,nis essee ex ampilissimo senatorio ordine ran ex sereopago sumptui, nisi inquam ex hoc sacrosancto colilegio uesro, ex uestris in4 consesorib' iudices, quos uir ille icacissimus cooptauit in hunc lacum non gratia
193쪽
Sus , sed quos seequens fama excellentis euiusdam ingen et spectatae uirtutis undique comendabat, hoc bonore amplificauit, nec solum ex Juincia, ciuitatibusque suae ditionis accersuit, quos ea dignitate ornaret, sed ex omni Italia, totaque .ppe Europa lectis Mos uiros undique asciuit, quorum uirtus spectata esset magno ibeatro, florem .s totius Itali , .ppo Aniuers terrarum orbis quoddam selectissimarum uirtutum quas specimen Neque eos facile .pbabat, qui tantum iuris esset piti ad respondendum, o casenendum exercitati, sed ab omnib' pterea exigebat eloquentiam, o plurimarum rerum scientiam, a que usum,Prauitatem, honorem. Idem, ut plurimis
Mirtutibus ornati essent simulq; moderatis moribus commendati, omnesque, ut breuiter expediam, vim
numeros implerent. Ex ijs forij collegit b me amplum numerum, quos lectissimos in .puincia iuri dicundo, ciuitatumque gubernaculis inceret, to rius Italiae,momnes Europae insignia qdam lumina, atque ornamenta ' hunc gravissimum ordine, ut Mos quotidie experimini, qui habent in .puincia controuersas graues, atque arduas Uiones, adeunt, iusque, ρο opem a uobis implorant, ne iniuste iniquis praeposterisve municipalium iudicum sentent 1s consciantur. Quodcunque uos censueritis, iudicaritisue, firmum manet, atque peruum, neq; ulterius ab hoc
194쪽
etus consulta p oraculis habentur, et sanis uocantur responsa, cuius etiam nomine inscribuntur.Functo deinde uita Sforcia omnis potesas .puinciae ad Caesarem omnino translata suit , uel potius reuersa. Hic sapientismus Impator non minore cura, ac diligentia uestro collegio Rudet, ac fauet, nam cum Cotingit aliquem ex collegis uestris morte e medio tolIi, semp ex omnib' .puinciis, ac regionib' lectissim si quenq; accersi, quem in demortui locum uobis amprobantib' sussciat. quo factum en, ut i am sacr sancti concilii gloria sit usq; ad coelam evecta iamque
non tantum priuatoruut hominum controuersiae Θ.puincia, sed rota ex Italia, finitimis .puinciis rerum publicarum causegrauissmae interdum huc deferuntur. quotidie regum legati ad uos constuunt hac eadem de causa, ut e collegio uestro fumant flaiudices, arbitrosque constituant. iamque Mediolanum omnib' luinciis,gentib nationibusque, ct regnis p- flat, quod olim toti Graeciae Athenae. Arbitror equidem uobis omnibus, qui adestis iudices notum esse quanta controuersia fuerit supioribus annis inter
Ferdinandum Romanorum Regem Venetos definib deq; maximis rebus. metus erat ne res ad Mim, ad manus deueniret, agnumq; inde bellum inter eos oriretur. demum conusnit utrisque, ut i deae tantis controuersijs daretur de collegio uestro.
datus ent uir nautaris ingenij, exqui taes doctri-
195쪽
me Lodovicus Porrus, quo disceptatore omnes illa controuersae paucis mensib' sublatae fuerunt utrisiq; partibus indicato acquiescentibus , iudiciumque ultro approbantibus: coacitus fui haec iudices longius fortasse e oportebat repetere, Ο uobis praesentibus , atq; audientibus de uobis ipsis uerba facere , ct douentra in omniν rebus praeflantia, atque excellentia
plurafortassee, ρ hic locus patiebatur dicere, in quo
metuebam, ne quis orationem meam parum .pbaret . quod inepte laborare, ut vobis ipsis qui es eris, ostenderem, quantaue set uestri ordinis dignitas . ego uero in eam orationem non casu sensem, ut se interdum, prolapsus incidi, sed necesstate compulsus dicendi, nonn uos, quos minime latet,s alto,
O illustri loco hia sit dignitas uestra, sed ut aduem sari , qui nihil sentiunt, oculis intueri possnt saltem
ex ordinis Meriri dignitate, quanto maioris honoris praerogatiua Cremonam prae Papia dignat fuerint non modo Duces Mediolanensium, sed etiam quanto honestiore loco nos habeat Caesar ipse, qui Ip tuo decreto sanxit no aliunde Cremonae praetore udari, 4 esandisymo collegio uestro, neq; eum qui Senator uerbo tantumst, factis uero minus, ad tempus tantum, dum praetura durat, udatus, sed euqui ram re, quam nominest in ordinem uestrum cooptatus, quil p aliquod tempus uisus fuerit uobis si in publicis iudici i pesse codega uester, atque con 's'
196쪽
r. Papiae uero, ut caeteris Mediolanensis ditioni e ciuitatibus, ac municipijs praetor datur utcunque tu ris eritus, undecunque alcitus.Mediolano tamen non magnope est necesse tam exqvsta ratione 'torem dari, quod in ea ciuitate tanquam Regina, totius aprunci e domina, Senatus illi', et caeteri summi magsratus praetoris munus in maximis rebus expIers
possunt. Quid ultra tenditis Papienses φ Quid ai luc tergiversamini' Quidbrustra pugnare nitimini'
Si rationem usram, cum nitra conferatfs, uidetis. quam nostra praestet, quam emineat, quam supior dominetur. illa nefra enumerario prapostera, ad qnam unam tanquam ad anchoram confugitis, cui uni omnib' praefidqs desertis, ac deIlituri mordicust inhaeretis, uerbo continetur, nostra autem re fuit
citur, uestra in eo confistit, quod casu, nostra in eo quod consulto fit, uestra incerta eIt, atque inflabilis , no trafrma, atqoemp eadem, uos prae nobis D risito numeramini, at nobis ex decreto Armo, flabruat, atqueppetuo, ex amplissmo senatoru ordine praetores de linantur, qui uiri, Dii immortales nam semper ipsius collegii lumina foremque omnem l lius consili u rei dignitatem ad nos mittunt, ut clarissmus uir Ia. Philippus Saccus totius collegii facile princeps interdum quodammodo moleste ferat,
conqueratur , quUngulis bienniise necessariosem per collegio dexter oculiis c odiatur . possem hic G
197쪽
numerare multos praclaros uiros, qui ex eo ordine in ciuitate nonra cum potestate praetoria, atque imperio fuerunt . nec quenquam eorum ibi sui e poenietere arbitror. semper .n. exactis biennijs, eo magis ratu expleto, a nobis recedunt ita aegre, ita assec-ri, ut a carissma patria reuelli uideantur . non enquod ingulos bonoris causa nominem, quoniam eo
rum maxima pars hic praesentes estis, sentitisque meminime mentiri. Hinc factsi en, ut Placetini uicini nonri,ct nunc quoq; socii, homines acutissimi non ignorantes quam praestet ciuitatem optimum praetorem fortiri, nuperrime in ditionem Caesaris, et potestatem ultro dediti inter caetera, q pohalarunt a re Ferdinande, qui eam ciuitatem in fidem tuam recepisti, id primum fuit, ut bi aeque, ac Cremonesius daretur praetor ex ordine Senatoris'. quod i .
bi uisum est illis non negare ex omnibus patrib' moerente Senatu, ct ne id feret obsecrante misi tis trum optimum P. Paulum Arigonium summa integritate praeditum, plurimisqo ct optimis uirtu'ribus ornatum, qui ibi praetor ius diceret, cum maxime is unus ab illis expeteretur,quib'n uicinitatem innutuerat, quam Hrenue, quam ini re, sancteue, o prisce is praeturam Cremonae paulo ante gesserit amabilis omnib' bonis, improbis uero, ct audacibus formidolosus. An uero uobis Papienses non uidetur id pcr se manifesilam argumentum iudicii qJMediolanen um
198쪽
, r. Papiae nero, ut caeteris Mediolanensis ditionuciuitatibus, ac municipiis praetor datur utcunque i r peritus, undecunq; at citus.Mediolano tamen non magnope est necesse tam exqvsta ratione prorem dari, quod in ea ciuitate tanquam Regina, o totius Juinciae domina, Senatus ih e, et caeteri summi maguratus praetoris munus in maximis rebus explere
possunt. Quid ultra tenditis Papienses φ Quid adhuc tergiversamini' Quidfrustra pugnaνe nitimini/. Si rationem Mesram, cum nitra conferath, uidetis. quam nostra praestet, quam emineat, quam supior dominetur . illa uestra enumerario prapostera, ad Aliam unam tanquam ad anchoram confugitis, culunt omnib' praesidijs desertis, ac deIlituri mordiciuinhaeretis, verbo continetur, nostra autem re filiacitur, uestra in eo confistit, quod casu, nostra in eo quod consilio fit, uestra incerta en, atque inflabilis , noni a frma, atqJemp eadem, uos prae nobis D mito numeramini, at nobis ex decreto Armo, flabia Ii, atq; Ppetuo, ex amplissmo senatoru ordine pratores deninantur, qui uiri, Duj immortales λ nam semper ipsius collegii lumina foremque omnem l lius consilijn rei dignitatem ad nos mittunt, ut clarissimus uir Ια Philippus Saccus totius collegi D- ile princeps interdum quodammodo mole ne ferat, conqueraturque, q Ungulis bienniise necessiariosem
ter collegio dexter oculus e fodiatur. possem hic canumerare:
199쪽
merare multos praeclaros uiros, qui ex eo ordine in ciuitate nonra cum potestate praetoria, atque imperio fuerunt . nec quenquam eorum ibi fuse poenitere arbitror. semper .n. exactis biennijs, eo magi- Rratu expleto, a nobis recedunt ita aegre, ita affecti, ut a carisma patria reuelli uideantur . non es, quod angulos bonoris causa nominem, quoniam eorum maxima pars hic praesentes estis, sentitisque meminime mentiri. Hinc factu en, ut Placerini uicini nostri, o nunc quoque socij, homines acutissimi non ignorantes quam praestet ciuitatem optimum p rorem fortiri, nuperrime in ditionem Caesaris, et potestatem ultro dediti inter caetera, ct posealarunt a re Ferdinande, qui eam ciuitatem in fidem ruam recepisti, id primum fuit, ut ibi aeque, ac Cremone ius daretur praetor ex ordine Senatoris . quod ti- bi uisum est illis non negare, ct ex omnibus patrib' maerente Senatu, ct ne id feret obsecrante misisti Mirum optimum P. Pardum Arigonium summa integritate praeditum, plurimisque, optimis uirtu'ribus ornatum, qui ibi praetor ius diceret, cum maxime is unus ab illis expeteretur,quib' n uicinitatem innotuerat, quam Hrenue, quam integre, sancteq; , o prisce is praeturam Cremonae paulo ante gesserit amabilis omnib' bonis, improbis uero, θ' audacibus formidolosus. An uero uobis Papienses non ui
mr id per se m senti m argumentum iudicii qJMediolanen vim p
200쪽
Mediolanensium duces haberent de utriusq; ciuitatis dignitare, atque praeflantia quidve Caesar ipse de nobis, ac uobis sentiat.ut.n. nobis alia deesent, quae omnia summa adpunt, oe .p nobis pugnant, nonnσid unum tale est, ut posset uobis eripere illud unicupraesidium relictum, quod locatis in praepostera ista
formula, ubi principe loco numeramini. aut ita u9bis contemnendus uidetur ordo senatorius,ut id pro nihilo habeatis 3 resipiscite tandem Papienses. pudeat tam incertae, tam inconstanti, inconfultae rationi uos totam causam comm s.cognoscite tandem discussis uestris tenebris meae orationis radiis quanto instati errore duceremini. Iam uero patres Mideamus quid rationis Papienses secundo loco as ferant, qua innixi contendunt se Cremonensibus dignitate antecellere. Aiunt qu9rundam Imperat
rum decreto suum municipium penitus seiunctum esse, ac seiugatum a Mediolanens ditione, neq; omMins ranqliam .puinciae partem, prouinciae legibus obnoxium parere, atque de hoc sane extare diplomata luculentissimis literarum monimentis clarissima, buic rei argumento esse, quod in decretis, ac literis Vm publicis, quam priuatis reguli Mediolanenses cum nomen suum ascribunt, nominant se prius quidem Duces Mediolanensium, deinde Papiae Com res , seu mauit Graco more Mu ζ ut . Comit tus.nruulgo habere dicitur, quod prae ecturum La-