Scipionis Iardini ... Repetitio super rubrica, & l. I. ff. si cert. petat

141쪽

L. lectas si cert. petat. 26sta tamen est signum & coniectura verit iis occultae: usque adeo ut id quod praesumitur, &sic terminus praesumptus dicatur esse proprie talis & intelligitur lvere non autem ficte adesse quare dolus praesum - - γptus proprie & vere dolus est: Bare. in L quod nerua infra deposit.cum igitur ex veritate certi simus quod deducta in pactum non fuerunt expressa in contractu praece denti , finge in emptione vel stipulatio ne, sunt enim duo actus diuersi ipse contractus & pactio nuda ; ' ergo impossibile Aox

est praesumi contra veritatem cognitam MCertam, Vnde non potest praesumi emptio vel stipulatio quia certi sumus quod deducta in pactum non fuerunt stipulatione interrogata neq; empta, alioquin non esset Pactum nudum incontinenti appositum sed unus Contractus atq; solitarius actus, praesumptio autem versatur super incer-: o1tis sicut fictio super certis; ad scribentes ind. l. si quis pro emptore infra de usu cap. t o, mens autem agentium quia in certa est, &ex signis colligitur videlicet quia cohaerenter illico adiecerunt pactionem ipsam nudam, ipsa est quae prassumitur;& quae cum praesumpta sit per ipsam legem, proprie & vere adesse noscitur; t quoniam 4o4 termini praesumpti sunt veritas l. lin. g. verbo veritati iuncta ibi gloss. in verbo

142쪽

etro Scipionis rarae iniverbo semper re , infra de probat. cur enim lex praesumit nisi quia tametsi incertitudo facti & scienti e eius obstet oculis nostris, tamen probe noscit ipsa lex quod os veritas ita se habet , t sed pro actione exempto opus est emptione non autem sola emendi mente, & pro actione ex stipulata indigemus verbis aut veris aut fictis, nem- re stipulatione vera vel ficta, non autem

mente sola stipulandi: ergo necessaria fuit fictio, scilicet quod pactum cohaerens fin- et geretur pars praecedentis actus, ut actio ex stipulatu vel ex empto aut similis praecedens competere posset ad deducta in pactionem, ut inquam insormari posset actio ex illo praecedenti contractu quisquis sit, α dari posset ad deducta in pactum incontinenti adiectum: quia ergo librata comtrahaentium ipsorum mente pactio statim: adiecta, vere di propriae pars est praecedentis contractus, fingae stipulationis; sed ta e nsen istud non suillait ad concedendum actionem ex stipulatu, ideo ex tali mentequam lex inspexit colligitq; ex facti qualiatate Iuxta tex. in β. fin. instit. de haered. qualit. ad differen . nascitur aequitas film

οο gendi ' nam omnis fictio nititur aequitate ν γ Bart. di scribe lites in d. l. si is qui pro em Ptore infra de usu cap. & propterea lex mctioam introduciet ut ad plenum volutis

143쪽

fati, & menti eorum qui contrahunr tisfiat N integerrimum sortiatur iuxta spasorum mentem ,effectum; actus celebratus. ' Non obstat igitur tex. l. in conlIe- - Αον tionalibus infra de ver b. obligat. quia fateor voluntas agentium dat legem & sormam contractui, Sed respondetur quod &ideo ut secundum ipsorum mentem competere possit actio, lex introduxit fictio

nem, cum alioquin actio praecedentis Corse tractus ut patuit non possetiuxta mentem Contrahentium concedi igitur' pro nobi Spugnat ille tex. t qui ampliatur ut liquet os quod usq; adeo vera est regula illa iuris vivendicet sibi locum etiam dum ratione subiectae materiae repugnantis & raptarie naturae effectus qui desideratur voluitias partium non sufficit ad talem effectum fortasse quia defuerant in verbis & in mo-'do formandi veritatem actus: tamen tunc

lex introducere solet & debet fictionem ad ' μ λ finem ut voluntas ipsorum qui co trahunt plenissime adipiscantur id quod intendunt atq; ut omninoipsemet voluntas par tium det regulam & legem ipsi contractui. et Tertio loco Domini ultrambntani me- Αον diam quandam quodammodo elegerunt opinionem nempe quod semper pactum in

continenti adiectum informet veterem

actionem etiam in materia fricti Iuris, sed quoad

144쪽

272. Scipionis Iardini quo ad nouam actionem praestriptis verbis Producendam pertinet,disting Rendum sit,

nempe ut ita demqnoua huiusmodi aevio. Producatur si iacta collatione pactionis in-ης continenti adiectae ad contractum price dentem resultat contractus in nominatus aliquis , Alge do ut facias vel alius huiuς ge iuris, pro quibus datur actio praescr: Ptis verbis, i lxta tex. in l. naturalis. infra de prs script. verb. si enim vendidi Tuscu-I'nas meas aedes pro mille sex tertiis S m continenti pactio adijcitur quod etiam vaedas pro me Romam , contractus quidam ''io nominatus cernitur exurgere in rerum naturam, dum eorum que continentur Iapacto iit collatio ad contractum vendit Ionis praecedentis ; nam ego venditor Donnim trado tu vero vadis pro me Romam etgo in hac parte do ut facias, igitur prae scriptis verbis ut vadas ad urbem comper.

io tit miti actio d. l. naturalis 1 l.Catterum simille stipulatus sim a te & statim pactum adijciatur quod etiam ipsam orbis Vrbem Romam conferre te pro me debeaS, tunc actio praescriptis verbis non nascitur desὸntentia subtilium ultra montanorum x quoniam nihil ipse facio aut dot tu vero Primo mille promisisti deinde etia ire RO-.Ham couenisti unde collatione facta teq

siua pactionis ad cotractum nultu E

145쪽

L. lecta. g. si cert. pet. 773tur alicuius contractus correspectivi & in nominati simulacrum exurrexisse; sed tu es semper is qui dat & qui facis; & sic non inu nitur ullus ex illis quatuor correspectivis Contractibus in nominatis Do ut Des: do ut facias: facio ut facias: facio ut Zi des, de quibus in d. l. naturalis infra depraescript. verb. t Sed ista quoq; senten- iatia substineri non potest; quoniam ut superius proxime docuimus, nihil aliud est dici vestiri cohaerentia contractus qua actionem producere;nascente ex se pacto, quia hoc est esse vestitu: sicut pariter dici inesse quod est dici vere proprieq. quo ad mente contrahentium esse partem praecedentis contractus & quo ad verba ex fictione iuris haberi ut pars praecedetis qui praecedit contractus, nihil aliud est quam actionem ipsius contractus antecedentis insormare ,& estici ut competat ad deducta in pactu ;ex quo pactio est pars, &pro parte illius

contractus; habetur respective: Cum ergo duo sint inesse contractui: & vestiri a contractu praecedenti nempe a cohaerentia ipsius contractus ideo pactum in quantum inest informat, in quantum vestitur necessarium est ut nouam actionem producat: ' iadatis enim duabus causis sufficientibus vel necessarijs ad duos diuersos effectus statim

duo illi sequuntur effectus per necesse:quia i S posita

146쪽

D Imad se certi pet. 2 sinterrogationem praecessisse etiam sit per deductis in patrii in prout inquit Paul. I. C. hic in l. nostra s. dicebam ibi perinde esse&c. tunc dicendum propterea sit quod informat dumtaxat contractum prςcedente non autem veterem obligationem neque antiquam actionem praecedentis ipsius co-

tractus; sed quod multiplicat numerum irsorum contractuum atque actionum numeros, ' nempe quia contractus sociatur co- i stractui, ficta scilicet stipulatio alteri praecedenti vere stipulationi;& socia ad ijcitur,

actio ex stipulatu nascens a ficta stipulatione alteri praecedenti actioni ex vera stipulatione nascenti : Verula tamen veritate considerata proprie informatio adest, uia pactum nudum incontineti adiectum non fuit stipulatum id est interrogatum ,& ta men quia censetur inesse stipulationi prae cedenti ideo actioiexstipulata datur ad deducta in pactum, ergo propria & get mina adest in krmatio veteris actionis . t Aro Neque obstat quod tot censeantur stipulationes quot res stipulatae, quia illud verum est quotiens omnes illae res sunt interrogatae, licet uno ictu in cerrogatio emanauerit, veluti promittis mihi Domum Tuscq- lanam, vincas Sejanas, & praedia Titiana, di respondis promitto, nam tot erunt sti-

Pulationes quot flant res: quia in omnibus Si adest

147쪽

276 Scipionis rardis; adest verbum illud interrogas promictinne relatum unica expressione ad omnia

4r7 commemorata, sed quando res deducta in pactum non ingreditur stipulationis i terrogationem, quod patet & praesupponitur eo ipso dum dicimus versari super pacto incontineti apposito,tunc actio exstipulatu quq ad eam rem in pacto deductam competit est ex informatione si veritatem spectes, sed tantum erit ex multiplicatione actionum scilicet ex stipulatu si ficti . 1 3 nem inspicias.' Tres ergo sunt casus, primo stipulari rem unam deinde aliam pariter per stipulationem interrogare, & tunc

di cutur multiplicari stipulationes non a tem Informatio ulla continetur : Secundo stipulari res aliquas multas copulatim unica interrogatione ut puta hoc & illud atq; aliud illud,& tali casu dicuntur tot stipui tiones quot sunt res; d.l. scire debemus insta de verb.oblig. quia in qualibet re adest

d a x era interroga tio; Nam verbum promi tis Domum & vine ana & fundum censetur

repetitum indiuidualiter in vinea & infundo : sed & in singulis proprie atque gemerice cernitur expressum;nam genus pro

prie inest cuilibet speciei, Bart. & commum is traditio in l. i.titui .nostro: Tertius est casus stipulari rem unam sed pacto nudo aliam adijcere, & tali casu veritate inspe-

148쪽

L lecta. g. si cert. pet. 277eta una est stipulatio insormata ad deducta in pactionem; sed si fictionem inspex e .ris duae spectantur stipulationes altera vera & praecedens,altera ficta & sequens s ex quo res adiecta perpactuna & sic per stipulationem fictam est noua quaedam res, &tot cesentur stipulationes quot res; ' prior Ars igitur stipulatio vera est in casu nostro, icsecunda est ficta, sed pro veritate est pactu nudum vestitum cohaerentia praecedentis stipulationis informatae; ut competat ipsa praecedens stipulatio per suam actione ad deducta in pactum ι& istam ampliationem etiam firmat Phil. Dec. hic nu. a . & Franc. Curi. nu. I9. in sin. quae omnino probanda est; quicquid in contrarium docuerit D minus Iason.& post ipsum Dominus Butim hic nu. 3 3. nam ex supradictis respondetur ad omnia quae ipsi dicebant multiplicari actiones non autem informari . t Amplia Aio secundo etiam si stipulatio praecedens contineat certum et Sed pactum incontinenti adiectum contineret incertum; nam a

huc informari dicitur contractus qui praecedit, & ideo duae actiones oriuntur ex ipsa praecedenti stipulatione nempe certi cindictio ad ea quae certa sunt in ipsa stipulatione expressa; & actio ex stipulatu ad deducta in pactioriem: & tamen etiam ex pacto oritur quoque actio priscriptis verbis

S a Bart.

149쪽

tio respectu duorum ex terminis, nempe

ipsius contractus & obligationis non autem actionis;quia in actione multiplicatio aduenit, ita tertio loco in ista tertia ampliatione pactum incontinenti adiectum

informat duntaxat unum extremum scilicet solum contractum non autem obligationem vel actionem, quippe quia quoad ipsam obligationem & actionem transsormatio facta prospicitur: 'adeo ut quemad- qeta, Dodum tria sunt contractus obligatio &actio l. licet g. ea obligatio supra de procuratori ita ' in casu primae ampliatio. 4 a 3 tris singula ipsa tria informantur per pactum ampliatiuum: sed per pactum detractivum omnia essentialites atq; ipso iure minuantur; i verum in specie secundae ηαε ampliationis duo prima informantur per pactionem ampliatiuam; & ipso iure comminuuntur per detractivam conuentionem incontinenti adiectam, tertium vero

extremum id est actio multiplicatur : t is demum in themate huius praesentis tertiae ampliationis primum duntaxat informari aut minus intelligitur, duae autem secundae videlicet obligatio & actio transforma ia- ttiri Vnde si econtra praecesserat pura Ars stipulatio & pactuman continenti celebratum ingerat conditionem ipso Iure & substantialiter contractus diminutus est, sed

150쪽

28 o Scipionis Tardini obligatio & actio transformatae fuerunt inempe ex puris in conditionales traductae& ista sunt quae intellectu suo excellenti voluit dicere effectu aliter Bart. hic col. pen. 27 versiculo quaero pone quod ego et ' probantur autem ista huiusmodi rationibus videlicet certissimi Iuris est quod conditionalitas aut puritas in contractibus sunt accidentalia qtiniam eorum cum possint adesse & abesse singula praeter subiecti corruptionem , ergo pactum ampliatiuum nempe adiiciens puritatem contractui

conditionali dicitur illum informare quO-628 niam versatur super accidentalibus eius, tex quo accidit contractui pure vel sub conditione fieri , nam quomodocumquo fiat semper tamen verum est dici quod contractus qui facti est l. consilio infra de curat. furios. iam productus est in rerum naturam quoad se licet obligatio & actio in pendenti versentur l. cum ad praesens &4as l. itaq, supra tit. nostro : ' Quo autem ad obligationem & actionem adhibere puritatem vel conditionem est attingere es sentiam ipsorum quoniam pura obligatio& actio statim nascuntur & dies cessisse devenisse dicitur l. caedere diem inst. deverb. signific. sed conditionalis obligatio nondum nata est & multo minus actio, unde

eorum dies non solum haud venit sed neq; cessit