Iacobi Marottae ... In Porphyrij Isagogen, siue quinque praedicabilia, dilucidissima ex omni classe, logicalibus, & philosophicis terminis referta, plenissimaque expositio in qua Graecorum, Arabum, & Latinorum, videlicet Thomistarum praecipuè Caietan

발행: 1590년

분량: 269페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

261쪽

rentia actua

I AC OBI

terminos declarabo : secudo opiniones afferam: tertio conclusiones aliquas proponam. Quantuad primum spectat: Dico quJd inhaerentia,quae accidentalitas,adiacentia, ineristentia, accidεtia, idest ad aliud ea dentia ipsua aecidentis dici M. let, in duas diuidit tir , videlicet in inlittentiam actualem, di inhaeremiam aptitudinalem, quam uis hane distinctionem non esse peripatetica ali qui censuerint, vi Ioannes de Gandauo, Suessa nux in suo dilucidario, laeobus Pauesus.& alij, ut infra dicetur. Inhaerentia actualis est quae im portat respectum formalem extrinsecus aduenietem secundum Franciscum de Matronis in suo consa tu libro quarto, distinctione duodecima, quaestione quarta, articulo primo, id est inlis rentia actualis est praesentialis νnio in esse existentis alicuius accidentis ad ipsum subiectum, quae in hirentia non semper est cum ipso accidente, sed

tune est cum accidente quando vera est ista proposito. v. g. paries nunc est albus, quia nunc paries non respicit albedinem prs teritam, nec uenturam, sed praesentialiter sibi in hirentem,&bae

inhaerentia circumscribitur a demonstratione. i.

non est pridieatum demonstratiuὰ concludendum de accidente, eum non semper sit in illo u scientia ab se rahit ab actuali eat stentia, ut inquit

Scotus secundo sententiatum distinctione tertia parte secunda, quaestione sed cua, cuius uerba sunt ista: ientia autem est obiecti,quod abstrahit ab existentia actuali, alioquin scientia posset quandoque esse di quandoque nor esse,& ita noesset perpetua, sed corrupta re eorrumperet scientia illius rei, quod salsum est,iuxta illud Philosophi dictum sexto Ethicorum,cap. quarto, & n no Metaphysices, commento a I. quAd scire temmutabilem non est scire, sed existi inare,& septi mo Metaphrlices, texta commento 13. scientia est necessariorum,opinio uero eorum, quae POL sunt aliterae habere;& ideo inlistentia actualis

non absoluitur per demon strationem,quia cum accidens non semper iith steat, scientia de iubet. rentia non esset necessaria; est igitur inhaerentia actualas quidam respectus consurgens ex actuali unione accidem is cum subiccto,iam diu durans,

qvim diu accidens persea erat in subiecto, seu in

toto fluxu durationis pet manentis accidentis in subiecto. v. s. quam diu albedo actu est in pariet 'tam diu est illa actualis in hirentia, ita ut poricte corrupto, corrumpatur albedo inexistens parieti, di cosequenteriti strentia ex parte vitiusque extremi consurgens; lithaerentia vero aptitudinalis, seu habitualos, ut inquit Herueias quodlibeto quarto quaestione nona, circa principi si, est quidam respectus tandamentalis intrinsecus

adueniens, eum accidente perseverans, seu sub

aliis verbis : est ordo essentialis accidentis ad subieci u cum quo potest uniri,& secuti dum Franciis scum de Maitonis primo sententiatum distinctione duodecima, quaestione quarta, articulo primo, inlis rentia aptitudinalis importat respe-

ct una fundamentalem intrinsecus aduenientem,

di hic insistentia demonstrari potest de acciden

MAROTTAE

te, cum semper si ei toniuncta,quae no magis ἡicitur inhaerentia, quam aptitudo ad inlis tendu . v. g. si dato ut albedo ab omni subiecto separata, siue nunquam fuerit in subiecto , siue quandoq; fuerit, I postea fuerit separata, semper de ea uorum erit dicere, hic albedo, & s no in littet actu,

in hiret tamen habitualiter . seu aptitudinaliter.& hane aptitudinem vocamus inhaerentiam aptitudinalem.Secundus tet minus est ly de issentia) De essentia. id est de quid ditate, seu intrinseca ratione formali, qu prs dicatur in primo modo dicendi per sede accidente.Tettius terminus est l1 acciden ii0 Accidentitide quo multa diximus in toto decursu huius ex. positionis, di prεcipue recenter in cap. de proprioin in hoc cap.deacei dente eoclusione quinta de mente Scotiqvsstione 3 . Unum nunc tantum dico,ptituli limitatione, quod ly, accides, Actiden, dudupliciter potest sumi, uno modo, videlicet pro pliciter fit

per sesgnis cato, idest pro secunda intentione; sumi alio modo pro per se denominato,& se pro prima intentione; accidens ut est nomen secundet intentionis, est conceptus quem naturaliter importat,& est ipsa accidentalitas, s ue ipsa accidentia, seu ad aliud cadentia, inquit enim Scotus sententiatum, distinctione duodecima, qus stio. ne prima, di post eum Antonius Andreas septimo Metaphylaces,quisitone prima, qudd idem . signiscatum est accidentis, & accidentiae, ut ita loquar,&mlis rentis,&inherenti aer seu tenim impossibile est acti dentia esse quin sit in hi retia, ut si actu acciden, inhaeret, actualis sit inlis rentia si veto in hireat aptitudine sit instrentia aptitudinatas,ita impossibile est aliquid ei se accideris,loquendo de per se signis eato. N primo huius no minis, quia sitialis telis proportionaliter, hoc est si actu,actu; si aptitudine aptitudine: Alio mo

do sumi poteri acciden, pro illo substrato, seu Pdenominato, quod denominat hoc concretum, accidens, eOmmu ne ad nouem pridicamenta ac ei dentium,ut est quantitas, qualitas, relatio. v. g.

linea albedo, paternitas,& sc duplex est, delicet absolutum ti respectivum, ut inquit scotus, in quarto sententiarum, disinctione duodecima, quaestione prima,ta bene declarat Ioan . de Magistris, notabili tertio, dubio secundo. Alius terminus erat, ly cssentia; bi nota cum Anton. An.

drea septimo Metaph.quaestione prima, paliud P Aest aliquid esse de essentia alicuius, & aliud est eeessentiale alicui, seu essenii aliter, di realiter idem ipsi, isti enim termini sic se habent, ψ primus insert secundum, quia valet lite consequentia, A, est de essentia ipsius. B,erso est essentiale ipsi, B,

v.g. forma est de essentia compositi, ergo de essentialis illi, quia ponitur in ratione erus quid dat liua, sicuti animal est de essentia homi uis, no autem e conuerto, quia propria passio est ille essen.

Dalri et suo subiecto, ut risibile ipsi homitii , non tamen es deessentia illius: cum non sit de intrinseca ratione conuit ut tua simplicitet ipsius hominis;&hscdoctrina Scotistarum optima est, qua- . uis nega uerit eam Augusinu, Niph ut in suo dilucidari libro septimo, quaestione prima in de

262쪽

Haratione tituli istiusqn 'ioni . accipiens pro eodem elle deessentia. N e iti essent tale. N in rei veritate no debebat,cum hae e doctrina nihil, aut valde remo te sit contra eius opinionem: sed magis debebant illam negate Thomisti, cotra quos vergit, ut insta in discussione opinionum melius dicetur, imo di itincto hie expresse est Auer.&cundo de Anima commento 67 inquit enim , Phomo est risibilis, in ,ppositio essentialis in qua subiectum est eausa pi id irati, di non pridicatu

causa subiecti, ut cu n dicitur homo est rationa lis. Sic igitur terminis declaratis: Quaestio esse potest: Ut tum inhettentia actualis,ec aptitudi-aralis simul, an aptitudinalis tantum; an nulla in haerentia,nec actualis, nec aptit udinalis sit de eL sentia. i. de ratione quid ditativa, vel essentialia, ut

propria passo, ipsius accidentis sumpti P prima

antentione Et pro per se denominato. v. s. utrum

iubarentia qua Hbedo inlisret patieti, sit de elae albedinis, an proprietas eiust De qua re, tres sunt opiniones; dus extremae ὰ diametro opposts S una media . Prima opinio est Ioannis Bacchonitani, primo sententiarum , dii uictione a 3. qus stione prima, articulo ter tio, di quistione secunda, articulo quarto, qui suam opinionem fundat in tribus notandis. Quorum primum est, quod inhaerentia aecidentis sic est de essentia accidentis,quod est ipsa sid-ditas, de ellentia accidentis, se ut in genere substatis ipsa potentia materis est ipsa essentia mat ris, loquendo de potentia receptiua, non autem respectaua, eo v potentia receptiua semper manet cum materia, non autem respectiva,quet codirumpitur per aduentum formi, ut notauit et: a Bulleus primo physicorum, ter tu Io.n m potentis respectiva, quae est in materia respieit potentiam actio. m agenti per quam potentia materia deducit ut de potetitia in actum, ut actu uniatur

scii sorma; de haec potentia est de genere relati ni dc qusdam proprietas consequens essentiam mali ras,iuxta Averrois sententiam primo phrsi. commento ultimo,ne sibi contradicat de subtia. tia Di bis ea p. primo. secundum notandum est, quod inlis entia est de essentia accidentis , tam ah luti quam respectivi. Tettium notandum est, quod ec si inlittentia ad subiectum sit deessentia accidentis,cum toto hoc tamen: accidens habet propriam essetitiam aliam ab essetitia sub tecti echo edictum, quod accidens habeat propriam csse atram,en Λegidii Romani 7. Metaph. quillione tertia, ubi inquit Aegidius,quod accidetis habet entitatem distinctam ab entitate substantis; quam uix diminutam, contra aliquos assere tes , quod accidentia nullam entitatem dicunt ια contra alios dicentes, quod accidentia habent estentiam de entitatem eandem, quam habet subitantia; ut dixerunt Nominales apud Herucum,quodlatreto quarto,qus stione nona, in sine , de quod sicuti substantia simpliciter het ditatem, ita etiam de accidentia; quod state non potest i quia tune substantia post et accidere acci demi, sicut accidens accidit substantis uel idem

accideret sibi ipsi, quod salsum, primo Physicor.

textu a .de septimo Metaphysces, tericommen. I . ubi inquit Auermes qu3daecidentia habent

quid ditatem secundum quid, non autem simpli. Subiectu is .ci terr de propterea bene dicebat Aegidiua Ro. cit adesse ac manus in Theoremate r8. Quod quinque m ω ς mi Iutodia subiectum faeit ad esse accidentia. primo Ῥ . y 'ut mediantibus principiis subiecti accidens producitur in esse, ut D. Tho m. Magister eius prius dixerat prima part quaestione 77. articulo sexto. secundo prout sicit adeonseruationem eius. Tertio prouincit ad essentiale unitatem ipsus. Quarto prout facit ad modum essendi eius . Quinto prout facit ad indiuiduationem eius: viis

de igitur,quomodo entitas accidentis no est mistitas substantiae, de quo modo accidens non est. ita ens simpliciter,ut est substantia: de haec in gratiam Ioannis Baechonitani Averroistarum prici .cipis, quem tanquam altissimos montes inhabitantem, ob intermediam lach Umarum vallε, non visitant i .qui nomine tantum 5e non re, sub Λ- verroia doctrina volunt militare, quos Auetro citantes potius,quam Averroistas solemus appes larer quam opinionem sequuti sunt Ioannes de Candauo septimo Metaphrsices quaestione prima. Augustinus Niphus in suo dilucidario Metaphysicali, libro septimo, quaestione prima. Ioa-nes Iacobus Pauetius in secuda disputatione Metaphysicali, capitulo decimoseptimo, qui in cap.

decimo tertio postquam uocauerat perditos eos qui Seoti positionem sectantur, tandem sua ponens opinionem, quae est de mente Aristotelis. Averrois.&Graecorum, pura Alexandri, de alimrum, ut ipse inquit, hane ponit con esu. In harenistra est de essentia accidentis, aliam inhaerentiam non concedens, nisi actualem, quod si quaerat.

quis est ille qui perdue Scotum est secutus Z Dico quod sorte est Marcus Λntonius Zimara, qui in suis Theorematibus inglosa illius pro postionis septimi Metaph. textu secundo. Accidentia sunt entia, eo quia taliter entis, inquit hanc propositionem limitando, ex hac famosa propositione non intelligi quod inhaerentia sit de quid-ditate accidentis, ut Ioannes delanduno, de sequaces m substinent de intentione Aristotclis de Λ vetto is sed ista propositio aecidentia sententia,quia enti vera est in genere causae materialis. non autem in genere causi sormalis: ae se discrepant inter se Averroistae , ita quod cum tot sint glosemata, di glosamenta quibus Auertoem orprimunt, nescias, quid ex illis colligere debeas potius,Auertois ne opinionem, an propriam eorum phantasam; adeo enim Λ uerro em, huc illuc impellunt, ut nulla habeat in suis dictis con-s stentiarer Ioannes tamen de Gandauo septimo Metaph. quillione prima. Quatuor ponit de me te Aristotelis,de Averrois concius ciues. Primae demonstratio non abstrabit ab initiistentis,de inhirratia actuali, quia demonstratio non est de non ente. Secunda: accidens no potest

separari ab actuati in hireutia quia sicut propriuest substantia esse petiti, ita accidentistit cile in

263쪽

alio. Tertia instrentia est de essentia aecident II absoluti. Quarta, aptitudo naturalis realiter dis inguitur ab eo cuius est aptitudo quia aptitu do naturalis in tespectus. illud vero cuius est respecti, si est quid absolutum, sed dimissis hinc in .

de res natis argumentis.

Horris pli. Ego quoad hoc dicerem: v seeundam Aristo

est 1. tele quantum ex principiis philosophiae eius potest colligi non dat ut alia intra tentia, nisi actua. Ias, quae est de essentia, seu intrinseca ratione sor. mali ipsius accidentis, ta respectivi, quam abso

Iuti. tam suentis,quam permanentis, di quod illa verissima in hirentia aptitudinalis non suit ab eo lumine naturali eognita, ut separata ab inhaerentia actuali, ben8 tamen coniuncta sicuti in libro Perihermen. dicebat. quod currens potest currere, ut patet ex illo tex. 39. primi Physico. ubi . inquit etiam simplicius, qudd intellectus quorens separare accidensi subiecto, quaerit impossibile, de septimo Metaph commento tertio , Paccidens inseparabiliter est unitum substantiae. di ratio quae me mouet ad se de Aristotele sentie dum ista est, si Arist. non concedit transitum accidentis de subiecto in subiectum per modu su.

xus, quomodo in eo poni potest accidens separatum per modum permanentis λ Et se Aristo. di. scordat a Theologo ponente in hirentiam aptitudinalem ut etia in nos secundum veritatem, pospolatis Philosophorum nugis, substinemus: &ideo qui hane aptitudinalem inhaerentia in Aristotele substinere uolunt. Aristotes em , di The

lagum conciliantes. haptarare videntur velle Aristotelem non adtieiten res esse mortuum , ut de creatione loque s i. Physicorum, tex.6o. dicebat

Λ Lxandet Achillinos. sed tu Nouicae uera Theologi eam sententiam s. mitet tene,& in disputanis do inter philosophos Theologiam ignorames, linguam cohibe.xori ala. 5 unda opinio est S. Thoms, quarto sententiarum .disti. ctione duodecima, quaestione prima, articulo primo Hertiet quarto sententiarum distinctione duodecima , qu sit . unica ad primu principale.&quodlibe quarto,quaestione non

Ioannis Capreoli, Dominici de Flandria, Petri Nigri in suo clypeo quaestione 36.&alior u Thominarum, pr stet paulum Ssicinatem,qui a sch Ia declinasse uidetur septimo Metaph. quaestione prima Isti enim tenent inhaerentiam isse de essentia accidentis, non omnem, sed solam aptitudinalem, per nullam virtutem ab accidente separabi- Iem: ut inquit Herueus quolib.quarto, di Franciscus de Maitonis, in quarto distinctione dum decima, quaestione quarta, &Thom istarum alia qui dicunt, hoc esse supernaturaliter factum, &quia ex sensatis non potest conuinci posse dari accidens sine actualitii haerentia: ideo utraque mi, qtentia est de essen ita accidentis secundum Aristotelem;alii veto ut Helueus,qudd esse in subiecto

actu, i Oeti de ratior, e accidentia naturaliter, sed

esse in lubiecto actu,vel aptitudine, id est habere , aptitudinem ad essendum in subiecto, non tollitur accidenti separato, ubi dicere videtur , quod

MAROTTAE

etIam naturaliter in hirentia aptitudinalis est deessentia accidentis. non autem actualis in Aristotele, quod licet uerum sit lecundum rei ueritatem, noli tamen dicendum est secundum Aristotelem,qui dixit, quAd omnis nostra cognitio or

tum habet antisti Opinio igitur istaeonsistit in

hoc, quis d sola inhaerentia aptitudinalis est de essentia accidentis. & hoc propter Saero sanctu Eucharistiae Sacramen tu imiti quo realiter est Christus Deus di homo, qui nobis hane uetam dedit

philosophiam per sdem, etii nullo modo subest falsum,quia ipse reuesans, st via, veritas, divit Tertia opinio est stoli, quarto sententia rom 3 oplitidistinetione duodecima,qus stionestima, Antonii Andreae, septimo Metaph. quaestione prima, Antonii Trombet tae Metap. quaestione prima. Petri Tarareti, in cap. de accidente, dubio secundo, Ioannis de Magistris, notabili tertio, dubio secundo,& Pauli Soncin.concl. a. quae opinio consistit in una conclusione, qui est talis r Nulla i haerentia est de essentia accidentis, nec actualis, contra primam opinionem, nec aptitudinalis cotra secundam opinionem: hane conclusione bene probant Antonius Andreas, de Antonius Trobetia; quam intelligunt ta inde accidente absoluto, quam de accidente respectivo, sed inhaerentia actuasis distinguitur realiter ab accidente absolu to, ab ac ei dente respectivo uero tantum forma

litet distinguitur inhaerentia aptitudinalis , licet sit ei idem essentialiter,& non solum ipsi, sed etiaaccidenti absoluto hinc Scoti sentetitia in hoc co sco. sentetia. sttit: nulla inlis rentia est de essentia accidentis tam absoluti quam respectivi, uerum inhaerentia .aptitudinalis est propria passo aceidentis absoluti sicuti inhaerentia actualis est propria passio accidentis respectivi. Sed Franciseus de Malaronis in libro quarto sui constatus distincidu

decima, qui stione quarta, per duas totales con clusiones suam opinionem maniscitat .ptima est. Quod inhaeretia aetualis realiter de sol maliter di-Hinguit ut ab accidente, seu sundamento ab tu' 'to, quia potest ab illo separati; ab accidetite respectivo uero tantum se aliteri vcl. inhaerentia paternitatis ad hominem, est eadem realiter paternitati, distinguitur tamen a paternitate formalim , ter, quia distinctorum terminorum sunt diuersi respectus formaliter: nam paternitas per una habizudinem quae est esse,ad. itfertur ad patrem, ecper aliam, puta esse,inι idest per inhaerentiam rosertur ad subiectum, ides cet ad homine I ideo quia paternitas non est in patre, nisi inhaereat patri,inhaerentia illa est eadem essetitialiter cum P ternitate,ab ea tamen formaliter distincta,ex

plu, sicuti risibilitas non potest esse, nisi sit in homine, & ideo est eadem italatet humina. sormaliter tamen ab eo distincta. Secunda concluso Francisci est,inhaeretia ap- . titudinalia non realiter, sed formaliter cisteri ab 'accidente absoluto ab accidente respectivo aui eneutro modo differt; di in hoe dicto Franciscus differt a Scoto de ab aliis Scotistis,ec accedit ad Opinione Thomi statum,cum dicat,quod inhaeretia

264쪽

lla aptitudinalis est deessentia saltem accident Isrespecti uir quod illi dicunt de omni accidente,

tam absoluto, quam respectivo. se uti e e nuerisso Paulus soneinas Thom ista septimo Metaphysices,quistione prima. Antonio Andre , Antonio Trom bellae, de aliis fecit istis adlisiit dicens, quad neutra in littentia. videlicet nec actualis, nee aptitudinalis est de essentia accidentis, rarespectu recidentis absoluti, qui m accidentis respecti ui .

Quod si quaerat quia, dicta ista intelligunt uetantum de accidente pro per se denominato, seu pro prima intentione, quid ergra dieetidum est de accidente pro pet selignis caro seu pro securi da intentione e Ad hoc respondeo ex scoto, quod eontradi ctio est, intelligere aecidens pro secunda intentione, non esse in subiecto hibente esse cognitu apud ipsum in tellectum. 3e quia accidens intentionale est quidam respectus, seu accidens respectivum rhine secundum Franciscum in hirentia talis accidentis ad suum fundamentum; puta, ad accidens intentionale . est realiter de formaliter

idem tali aceidenti intentionali habenti esse cognitum, seu Obiectivum, apud ipsum intellectu rnam dieii Boetius, quod logica est de secundis intentio nitius adiunciis primis, de quia accidens intentionale adiungitur ae ei denti reali habenti esse obiectivum .seu esse cognitum apud intellectum, illa inlittentia aptitudinalis est eadem realitet di formaliter tali accidenti intentionali r de ego tute dicerem, quod inhaerentia actualis sec udarum intentionum ad primas intentiones, est de essentia secundatum intentionum; quod prima opinio dicebat de in littentia accidentiu realium ad propria subiecta di de hoe ego dico propter minimam entitatem secundatum intentionum ι quas hac de causa aliqui antiqui negaue

runt 1

Quod si di ea , inlittentia est accidens ergo

per aliam inhaerentiam suo tandamento inti ret, desie in inlitrentijs erit processus in infini

tum .

Respondet ad hoc Franciseus ubi supra, quod

inhaerentia non inhaeret per inhaerentiam, sed se.

eundum seipsam, idest in littentia illa, per quam albedo inhaeret parieti, se habet ut quo, respectu talis inhaesionis, sed ipsa inhaerentia, quae inlistet albedini,se habet ut quod, idest ut in hirens, de

non habet rationem inhaerendi, unde eadem inhaerentia potest se habere, ut quo, de ut quod i ut quo, quia ea alteti tatio inhaerendi, puta, albediisnt,ut in hireat parieti, se habet etiam ut quod, quia ipsa est quid inhaerens, seu quod inlis ret. Ego vero non deviando ab hae tertie Opinio. ne: Dico quoad quisitum principale, quὀd accidens duplieiter potest sumi, uno modo, uides i. t pro ipsa aecidentalitate, seu pro ipsa accidentia,vel ad aliud cadentia, quae nil aliud est, nisi si-dem respectus stin datus in natura reali , qui citaccidens, tanquam in proprio suada meato, determina tua ad subiectum liniissonis ipsus acet. dentis, fle se inlis entia aptitudinaliseil deessentia accidentis: alio modo sumitur accidens prona rura, seu entitate cui conuenit illa accidenta.

litas, ut non est albedo, uel oliditas. de se nulla inlis rentia est de essentia accidentis de hse de haecones usione sint novicialiter dicta.

Dubitatio.& septima conclusio . Utram unam' .coner.

accidens postes stibiectum alteritis accidenti, Ad hoc respondeo, quod duplex esse potest ae Duplex surucidentis subiectum: unum. videlicet proximum, -ςri immediatum, de propinquum, sicuti est supersi ei ex respectu albedia: s .eui immediate substat; aliud accidentis Lloiectum dicitur, primum, ut .

timatum, remotum, mediatum, subnu ri , sup politans, ac ultimate terminans dependentiam

illius aecide cis .eui substat, sub ij est ut, de subste nitur tale subiectum, cuiusmodi est. substantiaptim a respectu accidentium communi u ex Aria , .sto. in cap.de substantia. v. g. hic partes,qui mediante sua superficie alba dicitur albus, supers .eiem per se immediate, albedinem ueto per sup . sciem substentat; quapropter ultimatum subiecta n, de ultimatum terminatiuum appellat ut rundelicuti ordine quodam , albedo prius deno mitiat superficiem, deinde mediante superficieipsum parietem, de utrumque timul tempore, puta, superticiem de pariete in denominat alba; ita paties immediatius tespicit ipsam superficiem aqua denominatur formaliter quantus: deinde vero albedinem a qua mediate pet superliciem dicitur albus Hoc stante addubitationem duplici conclu- I. ML sione respondeo: quaru in prima sit ilia: Nullum accidens siue absolutum,tiue respecti uuin est natu talia et suo iectum ultimate suppositatis aliud

accidens, de hoc dicere uolebat Atilioteles quatio Met.1 physices, tes .i .ec dico accidetis abjolu tum, uel respectivum,quia quantitas quς ei tam mediatum Libiectum telationis aequalitatis , de ius qualitatis, ex Aristo. in prεdicamentas, in cap. de quantitate, de secundo de Generatione, tex. 37 non est ultimatum illarum relationum subiectu,

sed subitantia quatitar umiliter se habet de qualitate respectu umilitudinis, cuius no eli ultima. tum subiectum .i ea ipsa res qualia. Secunda eonclutio sit ista. Aliquod accidens s. aon. l. potest esse proximum immediatum , dc propi quum subiectum alterius accidentis, a quo possit sot maliter dici tale,ut patet de superficie,dc cle accidente absoluto in ordine ad accidetis respecti-uum; de hoc secuti dum duplicem immediatione

est uerum, scilieetim viediationem inhaerentia ,de immediationem deuominatiuam; uam cum Pa

dies per superficiem dicit albus, prius xlbedo tecipit in superseie illainq; immediatii denominat

sotmaliter albam, quam in pariete recipiat ut, illumque denominet formaliter album : licet quoau uitana a tam , de sutidamentalem detioim. nationem ab ipsa ultimati supposita litate causatam, magis de intimius denominetur ratius A.

265쪽

a, Exemplum . Contra

bus, quam sup et scies alba,iuxta illud poti lirili in capitulo de accidente, quod semper acciden, est in subiecto subsistens; quod non de immediato, sed ultimato subiecto est intelli pend si rct sic per has conclusiones patet ad miatam dubitationem.

sed contra has duas eoti lusiones, Theologi ce,&Logice instoaheologice quidem sic. Insa clamento Eucharin s. lite accidentia, videlicet odor, color, sapor, frigiditas, di caliditas, quae ea. dem numero sunt ante, & post consecrationem,

non in alio subiecto nisi in quantitate subiectantur: Quantitas vero sine alio subiecto sublimi secundum Thom istas, vii existit secundum Scint istas cum ibi non sit substantia panis, ergo quantitas esse potest ultimatum subiectum suppostans illorum accidentium dependentiam, quod

contra primam militat conclusionem.

Ad hoc duplicitet respondeo. Primo quidem Theologicρ, hoe esse miraculosὰ factum praeter rerum ordinem ; de propterea ubi nostis fidei

est insallibilis veritas naturales rationes sunt dimittendae r sed ne a Saetistia petita uideatur illa responso, Theologiam ploriose ignorantibus. Secundo re potius metapnysicE. Respondeo, quod deliquantitas illaestim inediatum illo tum aceidentium subiectum, est Otiam ultimatum. dro qua re nota, quod ut supra

diximus duples eu secundum Theologos inlia rentia accidentis: una quidem actualis, qua actu accidens inhaeret suo subiecto: alia veto est aptitudinalis per quam potest actu inhaererer nimispe quando nos aliquod aeeidens cons deramus in primo signo naturs nulli inlistere, tame cum hoc aptitudinem habet ad inseeundo signo naturi actualiter inlis rendum , & hoe ita de iacto

est in Sanctissimo Euchatissis sacramento ; ubi

peracta exupverborum wnsecratione, quantitas

aliis accidentibua substans de actu noles aerens aptitudio e habet ad inhaerendum, quae res hoc exemplo, quoad seti potest se manifestetur. In primo signo naturae omnia hostiae consecrandae accidentia, substantis panis intis rere mente concipiamuc. Deinde in secundo signo natur

saeia vi vertiorum consectatione,vltimatum illud accidens, puta, quantitas omnia alia accidentia substentans, nulli subiecto inhalet actu, habet tamen aptitudinem c desinente esse ibi co pote Christi Jalint, stemium subiecto, puta,materiae prims, quam de novo, ut illius quantitatis subiectum ibi post et Deus creare. Et postea intellio signo natuis considerate debemus, illud

idem numero aceidens in secundo signo natu taraptitudinaliter inha tens, in tertio signo naturata aliter inlistere & sic in proposito, quantitas tune odori,colori, di sepoti in hosia consecrata

actu substans, alia aptitudinalem respectu futuri subiecti habet in littentiam.

Sed contra,quarto Metaphysces, textu dees-m quarto dicit Philosophus, quὁd accidens aecidenti non accidit, nis quia ambo eidem subie.

MAROTTAE

cto arcidunt. Ad hoc te spondeo, qu3d accidens non aeci- Resp. dit alteri accidenti, tanquam ultimato eius subiccio, quia non concedit .Aristoteles, ut supra dicebamus, nisi accidens actu inhrrere,cuius auctoritas modo non cogit,sed nos dicimus quan tua tein posse isse ultimatum aliorum accideatium subiectum .,Amplius Plutosophi dictum est ueram de accidenti bos disparatis quoad in-hstentiam ordinem nullum habentibus, ut sunt tibi statia, albedo, di dulcedo in lacte; ubi dul- , , cedo non subiicitur albedini, nec albedo dulcedini sed ambae subiectantur in lacte, quatum immediatum subiec um est quantitas lactis , me diatum ueto substantia lactis; non tamen intelligit ut de accidentibus quoad sorinalem rationem insistendi,ad inuicem ordinem habentibu rsicuti est quantitas & albedo eius. Et se quantitas in hostia consecrata per se existit,di si occidentibus substati .

Sed hie statim dubitabit Nouictui, utrum in i V ita. Sanctissima Euchari stia, omnia accidentia sint mne subiecto Ad hoc respondeo, quὁd de hac re, tres sunt καμopiniones, duς quidem extremat, di una media .

prima est, Aesidii Romani in suis The

t ibus a trigesimo sexto ad triges muncinu, s

la quantitat est sine subiecto in Eucharistra; alia vero accidentia sutidata sunt in quantitate: hinc Aegidii sententia in hoc consistit. In hoc sacramento sola quantitas ponit ut per se absque subiecto subsistere, caetera ueris accidentia is quantitate fundani uir sed accidentia successua quo tum este est in seii, ade3 a substantia dependet, ut nec naturaliter, nec miraculose possint per si esse, ut patet de motu,qui tam diu est, quam dii est in mobili; nam motus unitatem habet a magnitudine, uel a mobili, sexto phys corum, de s cui succelliue de ordinatὰ, mobile, aliquid acquirit per motum, se successive accipitur ordo p r' , . utitim motus, Et sic di ita est ratio accidentium

permanentium, & succeis u0rum, quia totalitas successivorum , & pet manentium non currunt

pari passu, eo quod totalitas permanentium consistia in simultate partium, tunc enim est tota domus quando omnes paries eius sunt simul, sed totalitas succes uotum consiliit tantilm in ordi. ne partium, quae partes successu et smul esse nopollunt .quia si simul essent non successsivum focerent.sed permanens: a simili se het de fractione hostis consecrati, ubi species franguntur . Et Christi corpu, non confractum, non diuisum ,

sed integrum assumitur , qui fractio in aliquo susceptiuo debet sundati: hanc Aegidsi opinionem sequutus est postea Herueus Brito, quatio sententiatum, distines ione duodecima, qussito. ne unica,articulo primo, dicens, quod in Eucha

tisia est accidens sine subiecto, scilicet quantita ut tenet Ecclesia sine quocunque subiecto: alia vero accidentia poli quantitatem sunt ibi sitie subiecto remoto,quod est substantia, habent ta.

266쪽

EXPOSITIO

men subiectum propinquum , scilicet quanti

tatem

2.opinio. secunda opinio in alio extremo. est Gothedi In quarto, in tractatu de Eucharistia dicentis, nullum accid ns posse esse subiectum acci denistis, Sc per consequens in Eucharistia quodcunq:aecidens esse sine subiecto: sed ista opinio de . struit principia philosophiae. &ideo melius di.

xit Avicennas secundo suae Metaphysices capitulo primo, quod aliquod accidens est subiectu accidentis, seuti motus qui est accidens mobilis, recipit in se alterum accidens, puta,tarditate,&uelocitatem.

3. Opin. Tertia opinio media, est Seoti, quarto sententiatum, distinctione duodec ma , qui stione secunda dicentis,esse distinguendum de subiecto,scuti alias distinxerat in praeditabilibus quaestione sexta quod duplicitet sumi potest subiectum,

uno modo, videlicet pro aliquo ultimate terminante dependentiam alicuius accidentis, aut pro quocunque terminante illam dependentiam. saltim proximo, de si non ultimatὰ, idest pro quocunque eui aliquis actus posset inesse per aecidens , tanquam sorma eius, no iaciens unum per se eum subiecto tunc respondet Scotus per duas

conclusones.

t. coneluso Quarum prima est ista. Nullum aceidens poscini. test esse subiectum accidentis primo modo, nisi substantia,eo ipsola substantia est ultimat E terminans dependentiam accidentis. Σ. net. Secunda concluso est; possibile est aliquod Scati. accidens esse subiectum accidentis secundo modo,id est immediate, non tamen ultimatὰ terminans dependentiam accidentis, sed ut ingenuὰ fatear ista Seoti opinio, est Heruei, quarto senistentiatum . distinctione duodecima, quaestioneVnica arti eulo primo, euius verba sunt ista. Alia autem accidentia post quantitatem sunt sne subiecto temoto,quod est substantia:habent tamen

subiectum propinquum, scilicet quantitatem rex quibus patet, quὀd eadem est Heraei Blito. nis, de scoti opinio , de sortὰ hoe etiam die

re uoluit, quamuis non ita explicat Dominus Aegidius Romanus, quorum sententiae nos etiaadhaeremus.

Contua se a Sed contra hanc secundam conclusionem to diri eoacti pice sic arguo. Sicuti substantiae eonuenit aeci denti substate, ita accidenti conuenit substa tia inhaerere, ergo quemadmodum substantia repugnat alteri substantiae, uel accidenti in hae rete, ita aecidenti repugnat alteri accidenti, vel . substantiae sub state, sed commune est omni sub stantia , non alteri substantiae, sed accidenti sub stare, ex Aristotcle,in rapitulo de substantia, et-go commune erit omni accidenti, ne substan .

tis , nee accidenti substarer & se cum quantitas si accidens, nulli accidenti potest su

stare .

Responso. Ad hoe respondeo, qu3d duplex est accide iis, siue realis, siue intentionalis ad subiectum

dependentia . Quaedam enim dicitur dependentia omnimoda, & completa, in ultimato te minante reperta . Alia est non omnimoda, ab immediato. seu proximiori subiecto eausata. Tune ad argumentum sor maliter tespondeo .coneedendo illud, quod seu ti substantiae eom. petit substare, ita accidenti eompetit inhaerere, de cum postea subinfertur, quod sicuti substantiae repugnat inhaerere, ita accidenti repugnat substate . concedo de ly, ultimate sui stare; quia nullum accidens ita inhaeret ultima iste alteri accidenti , nin illud accidens per aptitudinalem inlitrentiam ordinem habeat ad su stantiam eui potest actu in hae ere ι inoda & si quantitas in hostia consecrata actu substentat

alia accidentia ultimitate actuali, non tamen ut

timitate aptitudinali, perquam potest substantiae quandoque actu inlis rere. Et haec quoad septima in conclusionem, te totum caput de accidente sus ciant dicta. & est sinis nolitae expositionis super proh emtum Ροωphyrii,& quinque praedicabilia, mox ad tertiam

huius libri patiem properemus; in qua de eo n- uenientiis,&disconuenientiis, ut in qu t paulus venetus,horum quinque uniuersalium, Diuina ope, breuit et per conclusiones sumus tractaturi, quia doctrinam continent notabilem,

& omni perito Logi eo dignam, & non tantam facilitatem, ut quidam dieii labori saccumbens,

sibi ipsi dissim s.

Ecce iam completa est prima, & secunda pars huius nostret expositionis , ad laudem Dei omnipotentis , deuenit plenitudo temporis, ut illa iam diu plus molesta, quam exoptata, uel ex pectata fiat, comminata comparatio. Ad quam quidam Logiculus, satis audacter , hoc tempore faciendam, homines prouocauit: quibuscunque iudicium hoc committatur, a quibus nociatuitam , sed indubitatam de toto rigore iu-nit et , debitam exposto ex uoto sententiam reum in hoc nihil lacerta sint sata causarum . Quamuis comparatio ista si ualdὰ aequiti ora, de non minus impropria, ac illa, quod Scythaalbior est Aethiope, in quo nullus, nec rem insus quidem albedinis gladias reperitur. Provipterea hos nostros diurnos in legendo labores, de nocturnas, plurimos grauissimos Doetores uoluendo, uigilias: grato animo recipias Noui-cie. Nee friuola oblectamenta, qui aureus i queus sunt proscere ualentium, uel in sicilibus, quorum non est scientia secundo Et hi eo tum ea.

pitulo tertio,iacilitatem, qua torpescit humanus intellectus,assectabis. Sed in dissicilii, stibilibu , facilem subtilitatein,tanquam Leo rugiens quiras, quia homo es rationis particeps,& intellectu cunctis sapientibus aequalis. Spaciosa enim, patens,& sspe iucunda est uia, qui ducit ad pet-ditionem,ta ignorantiae tenebras, ut pet,Y, litteram , nobis Pythagoras signis cauit, de multi decepti intrant deambulantcs per eam. Λnguis sta

267쪽

218 IACOB I

sta ueto. & arcta est uia, quae ad lituum ducit,&scientiae lumen,&non pauci. sed quam plutimi inueniunt eam . Gratia enim, di veritas, pcrIesum Christum facta est, de cuius plenitudine nos etiam accepimus, eo adiuuante, qui illuminans omnem hominem uenientem in huc mun-

dum, nostrum intellectum, ita,quantum uoluit, illuminare dignatus est. Quod si ex charitate sic monitus, non satagis, ut liaec consideres No uicie. Reliquum erit tibi dicere, perditio tua ex te Israelita .

LAVS DEO.

sit Latii Tilno , R Hl omnipotenti Deo, qui i renitudine insoldie septentiae suae , t .vim nostrae ex-hioni, in priorupio ingressum instra ere, in medio progressum dirigere, de in sne egre sum Ietscere, dignatua est; & Deiparae B M. vi uini; Beatitis: Iae o Apostolo, & vitaliano protectoribus nostria: Sanctae etiam Romanae Ee resae humanorum adiuuui Regulae, & Magistrae, eiush; inuietissimo Principi, ae vigilantissimo Protectoris IXTO V. Pontisci Optimo Maximo sit plernissima,perpetuaq; obedienti Mellius msurae hane nostram expolitionem, S glosenlata in ea contenta, d bonum senium, di communem utilitatem , nune primum Neapoli in lucem editas ad amne ditium pias aures os eden . detestandum parati, humiliter submitti must D Thomam de Aquino,& D Bonaventuram,praecipuos Bonarum Dis iplinarum Magistras , ut veraces Testes, di Motum lubrilem Doctorem, Adtineatum seu . Patronum, ad Tribunal iniuste calum. hiantium asseuntes, per cumcta secula. Amen.

Fac bonum, &insurgent Inuidi:, Fac melius, de confundentur Impij. Fac optimum, & tristabuntur Miseri. Fac Deo gratum, & mirabuntur singuli. i

268쪽

REGISTRUM

Omnes sunt Terniones praeters X, Quinternionem. Errata, quaein hae, in Porphyrium Expositione nobis inuitis irrepserunt, partim operarum festinationi, partim vero grauiorum rerum nostrarum curae, &solicitud, ni condonabit aequus Lector, ipsin; proprio Marte germanae Lectioni restituet: a re eandem Expositionem iterum excudendam cum Indice omnium rerum lcitu igniorum, di quaestionibus, adis ampreambulis, quas ad longum disputauimur, a nobis expectet. Imprimatur. Brutus Farnetus Vi GenNeap.

Magister Philocatus Pharaidua cirαἰ α - .

SEARCH

MENU NAVIGATION