Epitomes omnium Galeni Pergameni operum, vniuersam illius viri doctrinam. & metthodum, quàm accuratissimè continentis, sectio prima tertia. Per Andream Lacunam Secobiensem, ... summa fide atque studio collecta

발행: 1548년

분량: 616페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

391쪽

piosius autem ipso biliosum:vtrom aquosius multo cumulatius. Sed di crassissimum quidem melancholicum: tenuissimum vςro serosum: atl amborum medium , venum spissi- bibosum existit. Igm vero ipsius renu spissitudinis sunt Wdmis μακ cauis duae: facilis scilicet hujusinodi humidi attractio: ψ ' atm eκ ipso iaccessaria renum nutritio . Siquidem orificiorum angustia stipatiost, in causa est,ut familiaris suecus,syncerus impermistusq, ad partes,quibus talia ori scia insunt trahatur Quaquam nςc lien,nec reneS,a commodatum sibi duntaxat eliciunt succum . Uertim Renes una cis splen quidem, cum illo trahit etiam aliquid sanguinis : orio attrahere renum vero uterm sibi plurimum bilis conciliat muta se &sing e tum etiam tenuioris & humidioris sanguinis. At biliosi T - ὰ quidem excrςmenti, quicquid non admodum crasson fuerit cum Vrinis permeat: anguis ver b, carni ipsi retiae. num aspersitur,instar iscis cuiusdam. Inde iam vapo-i ris modo paulatim in totam ipsam dispergitur, actae . rescit 3; at l, demum alimentum sit renibus Ne i tuecum urinis, per aliquod foraminum quae habentur in Rem Rd siti renibus,quςmadmodum tenue biliosum ita di sanguis xxii 'ρ ης' in Metur, densum esse eorum corpus praestiterat . Ei T. . 'ἴ autem ad fili nutritionem tertio quopia alio vase opus

mulgentibus. non fuit, praeter duo magna, quorum alterum oritur esca vivat ab arteria quae spinae lucubat: alterum a Vena caua . V

. . rum utram bilis di urinae vesica purum at p ab aliis se Pomeroo cretum quum attrabant sibi familiare excrementum vos desyderet. vasa alia alimentum sibi suppeditantia, iure optimo fi pitarunt. Quum autem copiosius multo serotum excret mentum qipsum biliosum, effer, maiori certe receptaculo indiguit,cui ob id venis, arteriis, di neruis, multa maioribus haud injuria fuit opus. Vesicae igit quae uri- . nam excipit neruos a spinali medulla, qua parte situm . latum os est,inseruit natura rvenasq; di arterias a pro- la, unde eo pinquis ipsi Vasis. Alteri vero vesicae, quae ad iecur posi mntur. cionem habet, arteriam quitam di neruum ab iis quae

392쪽

. in viscus ipsum inseruntur,deducens, paruum V truncBὴdmodum,ac vix conspicuum: at sensilem atq3 conspiacuam venam ab iis quae sunt ad portas producens, lige tria iuxta collum eius infixit: unde usq; ad fandu per Diut. Pari naodo & in vesica aliam maiorem, ad collum Vesicae inna apsum vasa sex,utritam videlicet tria inseruit: quae quidem tutelae gratia membranis quibusdam tenuibus ob , Noluit, ac per easdem ita sibi mutuo coniunxit. Eorum autem in ipso statim primo ingressu diuisoru bifariam, s Pars quidem in totam vesicam disseminatu pars vero . auersa fertur deorsum, secundum collum, eXiguia quidem in foeminis:magnum vero,in masculis, τ hi par, ticula quadam insigni, ad extremum collum vesicae si-ta,exuperabant, quae dicitur coles. Alia ital per ea va Celadi P sa, quae excrementa secernunt,nutriuntur:ut lien & remes: alia aliis quibus alerentur,eguςrunt, Vt ipsa vesica. Habent autem & renes ipsi, neruum, quantum hepar Neniis missi lien, & bilem excipiens vςsica : quibus omnibus ςriles sint omnino sunt nerui in suis ipsorum tunicis cospicui ex ψμ' trinsecus,sentiendi gratia. Tres naiam scopi naturae ipsi scopi natu in neruorum distributione extiterunt: prinius quidem Py*pφβη 'x visensoriis instrumentis sensum impertiret: secundus' ut motoriis motu: tertius ut omnibus aliis facultatem tres. 'daret, qua sibi infesta dignoscerent. Porro sensus causa Nemi quihus linguae, oculis,auribus,maximi sunt nerui tributi: nec R. no partibus manuum internis, ait adeb ipsius orificio Tacta fieri die, ventriculi. Sut enim quodammodo & haec sensoria.Si uolam manua quide per manus ex tactu est dignotio certissima. Orifi mussima .cium autem ventriculi sensum habet alimenti deficientis ipsi animali,quae fames nuncupatur. Secudo autem y-φ

Ioco,in musculis,motus uoluntarii instrumentis, reperire est neruos maximos . Ad discernenda vero quae do . .'y'

lorem adferunt,nutritoriis organis aliis quidem libera

4ius aliis autena parcius, pro cuiusP nimirum constitu itione neruos largita est natura Nam si quibus assicivi

393쪽

tur hesurias eas non sentirent particulae, animalia Vii 33 breuissimo euerterentur tempore, facile ab acribus excrementis exesa. Ob id in singulas circvuolutiones indestinorum , singuli dissem haantur nerui, perinde ac V r na,& arteria. In hepar autem, neruus insertus est mini nius: ut quod musculorum ritu haudquaquam mouea-Drsentia, la: tur,nςΤ Vr iniquina,sensu exquisitiore egeat. Haec qp-cipies ab atra pe acrimonia retrimentotum exasperantur: unde dy-hile,letalis. 1enteria , si ab atra bile incoeperit, letalis est, ut inquit inpar a quae, Hippocrates: hepar vero a quatuor instrumentis pii gatur: duobus quidem renibus: tertio aute splene: at adeo quarta ipsi inhaerente vesica . Quae instrumeta quatuor, a propriis excrementis nihil acceptura essent mini tarie. incommodi, sensum maiorem non postularunt. Nemmenta n5 pon em trahere huiusmodi excremeta potuissent, niiqua- se in org his litatis communitas quaedam cum excrementis ipsis in

tercessisset. Nihil autem ab eo quod cognatum ti famiet 'i liare est dolore aliquo asscitur. At maiori uesicae, quae lyiari infestari. lotii receptaculu est, nisi lotin id, quod biliosius acriusmFG Rui repente excernatur, magnas saepe noxas adferet.

'chsuis It i , iniare vi sensu praedita effet maiore plures, & eos qui

vi materes ner dem maiores neruos, ipsi natura tribuit: sicuti & vali- uos natura tri- diorem q aliis tunicam , τ passim distendenda & eua 'hWit , i cuanda esset. Porro tunicae quae praedictis omnibus in-22. Ei 'l' strumentis extrinsecus sunt circuiectae, nonnullae qu

Tunicae instiu dem tenuitate ipsa omnes tamen simul figura existunt mentone exter araneis similest: quandoquidem earu nulla in fibras iii 'N . . stariinternarum dissoluitur, quae ipsoruna instrumento, runi sunt propriae. At internae, quae corpora ipsa partiternae. cularum constituunt, in uentriculo quidem ac stoma- Fibram disse. cho duae fibras quidem orbiculatas eXterna,expellen-rntiπ α vist di videlicet gratia & obliquas interna, gratia attrahenaseiahel. ' Z dj,retinendiq;, habuerunt. Intestina autem ut quibus

retinete neces Nec attrahere,nec retinere necessum erat, sed contras m ctis undissi prorsum pellere Pusimplici egerent m

394쪽

tu, simplices quom fibras sortita sunt. Caeterv vesicarum tunicς, rectos, δέ circulares, & obliquos possident

villos. Una enim quia sit utriust vesicae iunica, ut Om- vesiccumus: nes species motus consequeretur, omne genus fibra- tui ica si pli rum obtinuit. At vero, in ventriculo tunicae duae conia 'ς

structae lunt, triplicis usus gratia: variaru scilicet actionum, patiendi dissicultatis, & crassitudinis. Quippe ad rum concoctionem ciborum, oportuit crassum e Te atq; car ventinis; ira nosum ventriculu. Quae causa sane est, cur quibus corpuS Ventriculi est gracile,ii deterius concoquant, quam ' 'Pquibus corpulentum. Ergo viri s vesicae , durities ad-ue iis iniurias data e M quae tunicarum tenuitatem pensaret coquendi vero instrumentis Hrassities, quae mollitiem emendaret,ac cibos calore foueret suo, obtigit. --, Iam ut meatus bilis,ea suscipienti vesicae, sic pori Vrete uesicis in quas res, substantia corporis, maiori vesicae sunt uiniles. Et inseruntur, quemadmodum ille quidem in intestinum , ita hi obli. que intro in laxiore sitium velicae inserti, veluti membranam quandam ab interna parte succidunt, quae ab excrementorum quidem intro irrumpentium impetu euertitur, ac patefit: reliquo Vero tempore Omni conci dit, ac contrahitur, meatui operculum ram eXquisi- meatuum hue tum essicitur,ut non sol tun humoribus,sed etiam flatia tio admirada. bus,reditus omnis sit interclusus. Etenim prima & prin hist in ta ali. cipalissima nutrimenti instrumenta lunt, quae concO- quunt, Vtileque alimentum aliis transmittunt. Secunda bilinimenta asi Vero quae purgant, quae deducunt, & excrementu cxci menti secuda piunt. Tertia, quae excernendis eκcrementis sunt desti IJan inrta alia nata: quorum alia quidem effluuium interia pestiuum ipsorum cohibent: ut musculi sedem constituentes: alia vero tempestiuum incitant, ut musculi epiga strii omnes Eorum igitur qui sunt ad anum, Vnus quidem est sine pari,irant uersus extremae ipsius orae circumfulus, ut rectum intestinum ad amussiim ac fortiter claudat. Cuiua musculi substantia est inter cutem ac musculum

395쪽

Redis musculi

Octo ab dominis musculi Recti abdomitiis musculi. mansuersi ab.

dominis ritu insculi.

obliqui abdomin s musculi.

vxcremeta M. vi a quibus exterminenε ni sculis. Septum trans uersiain distin. puere spiritua Ita instrumeta a naturalibus membris, exi

sies respirati nis organus

media. At reliqui duo musculi obliqui Virini unus, sit pra ipsum rotundum siti, sedem sursum revellunt, ubi

in conatibus ipsa magnis prolabitur. Caeterv octo abdominis musculoru, recti quidem duo, sibiipsis simillimi, per medium omnem Vetrem rectas fibras feretes, ab ossibus pectoris ad pubis offa extenduntur,ibiq, sese mutuo contingunt. Alii vero duo transuersit, & ipsi per omnia similes, uniuersum peritonaeum circulegentes, rectum cum antedictis efficiunt angulum. Reliquiquatuor sunt obliqui, super hos incedentes : quo duo quidem,fibras ab hypochondriis ad ilium ossa eκtensas habent: alii autem duo,hos in speciem X Graecae literae intersecantes, ab ilibus ad hypochondriorum pies descendunt . Omnes tamen in rectos ac medios musculos delinunt, suis tenuitatibus nerueis, producetes semper aequales ac similes fibras. Ergo quum fibrarum positiones omnino sint quatuor, musculi quoq; virini totidem merito fuerunto quibus opantibus simul,alui e cremeta, ceu manibus quibusdam compressa, fortiter expelluntur,conferete ad id plurimum septo transuerso musculo magno,& rotundo, qui spiritus instrumenta,a naturalibus membris distinguit. Siquidem his superior est omnibus: illis autem subiicitur,existens etia respirationis organum. Hic musculus, ab ipsius pectoris ora inferiori unde etiam capita mulculoru rectorum abdominis pendent )iuperioris exortus initium duces , atm hinc ad fines costarum notharum utrini descet dens, posteriori parte ac inferiore obliquus admodum fit. Sine hoc igitur musculo,aliorum octo, qui in abdomine sunt,compressio,non magis ad inferiora, si ad saperiora,Ventris excrementa propelleret .Eius aute contractione illorum copressioni accedente, necessum est retrimenta ipsa ueluti duabus compressia manibus,ap- .plicatis quidem sibi ipsis ad carpum,distatibus vero inferne plurimum,ita deorsum trudi, ut ne tantillu qui-

396쪽

dein ipsorii sursum ad stomachum remeet. Ne autem unicus existens hic musculus, ab octo abdominis mutitis δc magnis in thoracis sinum magnum euerteretur , natura in subsidiunt eius, musculos intercostales costruxit,qui thoracem ipsum contendere,ati intro contrahere possent. Ne uero inter comprimendum, efflationes contingerent, nimirum larynge aperto, musculos non paucos circumposuit laryngi, quorum alios quidem claudere ipsum alios uero aperire itistituit. Abutitur aut natura ipsis abdominis musculis quos,ut propugnaculum subiectarum partium existerent excretionisque instruinenta construxit tum ad magnae efflationis ac uocis generationem , tum ad partum gdendum: arm adeo ad spiritus cohibitione. Porro musculus qui extrinsecus in uesicae collo consistit, priori quidem ratione, ubi constringitur, pellit quicquid in meatu continetur : posteriori autem, eum claudit: qu uessica ipsa claudi etiam sine musculo possit,quum praeterquam Tmeatum habet angustum omnis etiam ei fibrarum species insit: ut uentriculo atm matrici. At uero, ne quid denuo a uesica sursum ad renes remeet, facit ipso ureterum obliqua in uesicam insertio me uero cotinua fiat urinae excretio,prestat fibrarum ipsius uesicae uarietas, sed obliquarum praecipue. Q ilam enim omnes intedit, undio circum ea quae continet,uehemeter astringitur, donec supra modum referta,gravetur podere. Quum uero excretioni accingitur, caeteras quide fibras laxat, solas autem intendit traluersas. Quo tempore musculi quot suppetias ferunt:is quidem qui ad meatu est urinarium, litum ipsius principium, quo uesicg adnectitur, laxans: tensi uero omnes abdominis musculi, ut intro propellant uesicam,& comprimant: contractus 1, po

stremo undit ille ide qui circum collum est,premensi foras id lotii quod in meatum subierit, ait ipsam de-

nil excretionem accelerans. Subest autem vesicae col-

Laryngis ni stulti Abdoministrasculorum radi

usus

Musculi ad costum uesicae t cati, usus duo plex Vesicam clauadi posse abis

musculo.

meterum ob ii quae inserti

nisulas.

Fibrae qui qui hus actioibus

Colli uellet O

tus.

397쪽

Isim ipsius pubis ossibus subiacet i, ei inferne, reclanx intestinum , os sacrum, ait in sceminis collii sina iliter Uteri: quo loco omni, iecudum animalis longitudinem fertur deorsum,quo uti extra olla emicuerit. Inde autem secundurni perinaeum fertur tui'luni,viq3 ad virgae virilis exortu: post, hinc rursus per ipsam Nirgam, instar S Romanae literae obliquu . Sed in mulieribus Unicat habet meatus hic in collo uesicae flexionem: in viris autem secuda, veluti auctarium,accessit. Ne quid igitur in i pio subsisteret, musculus ille multis trantueriis

praeditus fibris,circunfatis est, qui simul urinam a vesica ad pudendum usi deducat .

tium, Liber. UL

oram quid. pisces esse omnes mutos, pcareasit pulmone. pulmo uocIsα respirati5is est instrumcise

ram.

Respiratio cordis causa est in

uenta.

In spirationis

usus, . . .

V O D A costis utrinq; circunscribitur, pertinet 1, anteriore quidem parte ad peruis, ac septum transuersu ' p. decumbit vero posteriore ad spinatu :hoc omne spatiu medici appellant tholi-a race. In cujus amplo sinu, piscibus quidem cor solum continetur: ob eamq; caulam genus iPsorum uniuersum est mutum, pulmone ad vocis generationem necessario instrumeto careat. Nam omnis bus.quae aerem inspirant animatibus, ac rursus ipfui ore expirant pulmo impleuit thoracis capacitatem, Vzqui vocis simul ac respirationis instrumentum existi . Caeterum a thorace illi motus initium accedit. Porro usus respirationis in animalibus cordis caula est inuen

tus, & τ ipsum aeris substantiam requirat, & sis stetiam calore effervescens, uti refrigerio dei yderet. Ac refrigerat ipsum inspiratio quidem, frigidam ei

398쪽

ratem affundens expiratio vero, qudd in ipso feruet &quasi combustum di fuliginosum est, ex eo proflictans. At p attratur quidem dilatatum, inanitur vero contractum. Ipsium autem quod ceu inutile expirandum erat materia vocis essicitur. Trahit igitur cor aerem externum,non protinus per fauces: sed utriusq; mediii pulmonem, quasi spiritus promptuarium quoddam statuit natura: qui ambabus siimul actionibus seruire posset. Nam si cot dilatatu ex faucibus traheret, rursus 3, astrictum in illas aerem emirreret, eundem esse concentum

resipirationis, δέ pullus cordis esset necessie: id qubd cer . in non lotum ad perfecte vivendum, sed ad viuendum

ma in incommodaret. Nam nec Verba diu continuare possiemus . nec mergi in aquam, metu isti cationis mecuenil sine inspiratione fumum,aut puluerem aut pelliteram aliquam aeris qualitate percurrere. Unde necessiim emer, Vel aerem pestilentem intempestiue insipinare, vel omnino nihil inspirantes,suffocari confestim Quocirca natura cor ipsium, non tantummodo resipirandi instrumentum fecit, sed ipsi extrinsiecit; pulmo Rem ac thoracem circvdedit, qui spiritum illi simul a parareurn vocem animanti essicereiit. Qtium aute ex pulmone con spiritum ducar, eum ii rursus in pulmonem reddat, licitum est nobis alias voce uti, & quidem uilicissimb: alias etiam nihil omnino sipirare, corde nihil impediro. At vero, pulmonem qui em, veluti siub-lultus cordis mollitudine sua excepturum, thorace aurem tanquam septum praeualidum tutelae gratia, non cordi modo, sed pulmonibus circundedit natura. Corautem in medio omnino thoracis sinu, secundum omnes dimensiones ad aequilibrium consistit loco quii ad ecuritatem aptissimo, tum ad aequabilem ex toto pulmone refrigerationem opportunissimo. Existimat tamen id ad laeuam regionem situm, ob sinistri ventriculi pulsationem,quae circa sinistram mammam sentitur.

Expirationis

Cor dilatatum trali di Vocis male oria. Pulmois usus. Respiratiosis pulsiis, non seruari eunde con

centum.

instrumentum. Cor trahere ex pulmoe spi

ritum.

TheraY ueluti

murus ei cor

di & pulmoni

positus. Cor in thora cis medio ad aequilibriu lo ocari. Cordis uennio culi hini.

399쪽

- in intestinum aliquod ano proximum, sed in primum

eXortum demittes,ne quod inferiorum intestinoruna externo aliquando indigeret auxilio : quanquam cert Pituitosum ubi ex prauo corporis habitu, copiositus pituito lum eNoem nt i crementum colligitur ile os, lienterias, tincimo q= , omnium qui uentri contingunt morborum , grauissi- .

imos,inducere solet. At vero, nullam bilis portionem Bilis nulla por in uentriculum immisit natura quavis di iple non pau- lienem dςmi ca otonat pituitosa exci cmenta: quia uirium quide id, si Π mi' μῆ-st exile ut praesidio externo abunde corrigi PQG '' sit: mala uero quae in uentriculum confluens biij, indu Bilis flauae fa ceret,essent tanta, ut functiones ipsinas funditus detur . cultas. barent. Flava siquidem bilis, acrem, mordentem, armBilis uomitVηλ abradentem obtinet facultate . cuius succi UO- - ri inlitum copiosiorem morius intestinora, Cardiδlgj qi Ventriculi ν- solent semper procedere. Vetriculum ita ,q ieiunum, Wia δ io in sensu exactiori praeditum biljςJn ipsum conflue S,CQ--0 ς xi oeret alimentum prius deorsum trudere, si plane con coctuni esset. Siquidem uetriculi propria actio est concoctio : postulant autem quae concoquuntur temporis ratide olim sin diuturnitatem : quam sane biliolus humor no patitur. gulis mςsbμβ igitur ueteres medici, uomitus a cibis in lingulo

Mordentia & ro bis:omnes tamen ii, qualitates ipsas comedcdorum abstergentia ci in eum usum acres & abstersorias deligere continentes, v xiδ ,ςβςh, ut pituita omnis e corpore purgaretur. Na quae mor

Mencora eis. chyma. Quod autem bilis ab intestinis in corpus natu-oemeta cur re raliter sese habes non transumatur,apta indicat excre- ferax ςψiQxφη mentorum uarietas. Siquidem in ictericis, comestorum

ς hq μφ' eolorem i eferunt, bile uidelicet minime deorsum sub-norum flava eunte,sed sursum in totum corpus perlatae. In sanis ue- Metaucho icu humor eis biliosus in intestina confluat,flauo co- ςς m i' lore sunt tincta. At melancholicum excrementum in

400쪽

i laturum. Acerba siquidem, acidati; quum sit atra bilis, Atrae bilis qS contrahere ipsum constringere q non ut flauci subuer tR Ds rara m

ipsius etiam iuuat. Nam ventriculum intendit contra- metui. I: hitq; in seipsum, ut cibos ad unguem circumplectatur Renes exputo retineata; quousm fuerint percocti .Porro ad secernen i tis dam Vruaam,iratura etiam renes prope hepar conitru .mit: quibus veluti quandam cisternam , ipsam Vesicam hiis ueluti qua Abbdidit ad cuius finem musculum fabricata est: custo- da cisternam. idem,nς superflua intenapestiue efflueret. Renes autem Vesicae muscu: ipsi vesicae connectunt meatus quidam praelongi, Vati- iiii, se inta di q quos c κτηρας Graeci,nos Vrinarios Vocam US. Sic ius. igitur urina vi renu segregatur a sanguine, & illinc per Arterias insini reteras ad vesica demittitur , indeq; excernitur, quo vi x tempore ratio iusserit. Csterum quum arteris pari ma gnitudine qua di ipse venae, inserantur etiam in renes,. indicium cerib est sanguinem similiter in eis contineri, Artesiae sangui qui nimirum purgari postulet. Atm alter quide renum nem conuariti superiorem , alter inferiorem positione sortitur . Nam quuna serum trahendo, ita demu purgent sanguinem , 'e lv. certi si aduersum haberet situm alter tractu suo in con

suia viscus ipsum quod purgatur, in dextris locatum Mos locari. erat, di plurima cauae venae germina in dextram plena Tt.b . Omnι suis orificiis desinunt, ex gibba hepatis, ad eam venam Iianguine derivantia . Omne autem trahens,expeditius fio,aheγαy' ex directe oppositis attrahit. Sed nem lociis pariter va Minae purgan us in sinistris erat s ni stro reni ob splenem hepate in- 'et nati

ferius locatum . At vero serosae humiditati expurgan- ' . . et

dae natura duo instrumenta construXit: aliorum autem singulis alio, iexcrementorum singulis Unicum tantum: nam paucis excrementem. simum quidem est melancholic*m excremqntum: codi uni in . . . Tomus. I. A a, . trarium alterius tractui moram adferret. Nunc autem

term agit libere, lus J, attrahit,quum nihil sibi h re- sione habeat oppositum . Est ital dexter quidem reia, superior ac primus, sinister vero inferior ac secundus . ia

SEARCH

MENU NAVIGATION