Epitomes omnium Galeni Pergameni operum, vniuersam illius viri doctrinam. & metthodum, quàm accuratissimè continentis, sectio prima tertia. Per Andream Lacunam Secobiensem, ... summa fide atque studio collecta

발행: 1548년

분량: 616페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

371쪽

Soli esse me. In mundo enim medium esse lolem inter errantiadium intςrex dera infimum autem in animali pede necesse fuit. Ma-

rq h ximum & pulcherrimum rerum omnium esse insidum rata' & qui; tadem negat ε Sed & animal, vestati paruum quei

pulcherrimum Am mundum esse aiunt Veteres naturae periti. Laiaci vera Omniu , nancis in ambobus inuenies sapietiam creatoris . QUOS

Mi Ri si istem quidem ossendere in corpore animalis non lim: ..t' '' '' deat licebit certe oculun organum lucidissimum, di qOcuiu est. Ox- simillimum soli. Sed nem oculo, nec cerebro dereri v num lx Vidis 'pes constructis si utram pars ad actiones cuiuS gra . ixinum, fit si ita fisct, se habeat optimi . Nem cerebrum iii ς p pVR 'μ' ὐ-- haberet , ne ν pes sime cerebro Σῖς ς ii

Pes est uehicu. opinor illud quidem vehiculo hic autem sensu. Vehicullsini cerebri. tum enim cerebri est pes , ac totum corpus i eliquum)Cςxςbrid P sensum autem ipsis terebrum praebet. Etenim illim tersv t ς Bi Rη donis triplicis qiii ad calcaneum descendit, superstci lis portio ad inferiorem partem pedis praetergressa, cui

ad intrinsecum vestigium subducitur profunditati auo. tem pedis quae est sub cute in qua etiam duo parui masculi sunt, distribuuntur parua germina eorum neruo dii , hedi, in re qui a spinali medulla oriuntur. Per quae organa par de facultatem pedis inferior facultatem sentiendi sitscipit. Vt autem so sitricem is nem admodum sensilis sit, net promptV patiatur, ex xkiri- cestiis virosq; vitavit natura, mediam exacte fabricata infernam pedis cutem infer mollem & duram. Porro fibula extrinsecus tibiae est attensa, tenue admoduos, attensa. di multo minus q tibia. Atm Vna quidem fibulae utilitas Fibulae utilita est, de articulationis ad astragalum, a qua extendit pes atm flectitur. Altera autem , ir omnia Vasa & mulculos tibie custodiat ab iniuriis extrinsecis . Tertia utilitas est in externo femoris capite, quod tibia sustinet. Ad id enim loci adfirmata , firnutudini & securitati non porum confert. Caeterum quum tibiam portandi femoris gratia praestaret esse maiorem , Ut autem ipsa moue. xetur facile,mjnorem,essetque necessarium alterum elis

372쪽

gere illauni ambo stinui conuenire non possent e ratio quidem fuit eligere quod utilius alterum vero no om- nino trigligere. Propterea igitur minore fecit femore tibiam, non tamen us B eo minorem ut no posset iam 'φ tuto ipsum portare. Adhgc,si absq; articulis fuisset con -'. structum crus, nec extendi posset, nec flecti: in multas autem articulationes diuisum, lubricum ac fallax esset adeo, Vt nunqua constanter uno crure stare possemus quin cofestim circumuerteremur, & caderemus. Qua re ipla prudens natura,tantu eX Vtrol accepit, quantum nem motus facilitatem,neqs firmationis securita in Vitiaturum erat. Iam vero, adnata ossis ipsius fe-Adnata feni moris, adeo congruentes in tibia cauitates sortiuntur Π' Vt nem laxus sit in celsus ipsorum , neq; motu dissicilis propter loci angustiam. Circumposira quot ligamen-. Ligaminin s

ra continent articulationem : adeo ut flectentibus no .mQri tibi a nea

bis aliquando , aut extendentibus plurimum, femur a tibia non excidat. Patella quot Vocata, Os chartilaei- rin0sium , Riateriores partes articulationis omne; eoer in in cet, prohibes quidem di ipsum femur prolabi ad anteriora, ait ne nos cadamus haud modicam praebes utilitatem. Quatuor enim quum sint regiones circa arti- Genu regio culum genu,anterior, posterior,dextra,& sinistra an- QK ubus' teriori quidem ceu magis fallaci, caeteris D mastis labo f raturae,apposuit patellam: externae, quae periculis magis obnoxia est, q interna, unum ligamentum rotundum, validum simul cum fine lati cuiusdam musculi applicuit: internς aliud indidit ligamentum. At poste- mori, lus nimirum laboraturae,il pa isurae ne B os nemrnsigne ligamentum apposuit,prster lata illa & tenui: quibus omnis/rticulus copulatur. Omnes porro mu- remor sculi in femore, senario numero ambiuntur. Tres qui- liri. dem maximi, qui in anteriori sunt femoris parte , recta ad genu feruntur, quorum unus quidem implanta-

tur patellae:duo aut reliqui, unum maxinium gignunt id

373쪽

Poplitis minculusilectit genu. Ambulatio est prima actio '

cruris.

Ambula leni qui sint neces, sarii musculi.

rdotum cruris ad latera, eNabudaria esse. Fenioris mu osculos descen dere ad caput mouedae tibis, articulationer terita.

tendonem, qui dilatatus inhaeret etia toti patoli g, comistringens ipsam prorsus,& coniligens lubiectis. Postea Vero,praetervectus articulu inseritur anterioribus partibus tibiae ipsam si tentus fuerit, attollens sursum, &totam extedens genu dearticulationem. Alii vero duo musculi, Vtra. praedictorum trium parte, hic quidem . externus,ille autem internus,ad laterales tibiae inseruntur partes,obliqvs motioni uteri praefectus. Qui natexternus est, foras abducit alter vero crus intro adduicit. Enascitur autem hic quidem, ex comissura ossium pubis: ille ab extimis p tibus coxae . In medio inter hos spatio, aliae tres sunt musculorum explantationes, ordine positae, paruis motibus ipsum genia mouentes . Flectit enim genu, di ad interiora adducit tibiam is, qui est interiori continuus. Abducit autem foras simul flectendo is qui tangit externum . Reliquus Vero, qui & medius omnium est, in femoris caput internum insertus, flectit quidem totum quom femur, cum eo autem simul & tibiam attrahit. Qui superest autem nouem minsculorum articulationem ipsius genia mouentiuna, strictus & longus ex osse ilium ortus tollit sursum tibiam, in illa maxime figura crus totum statuens, in qua emollientes & subigentes sursum ferimus pedem ad ingue alterius cruris. Praeter hos omnes, est paruus musculuvpoplitis, qui flectit genu. Porro prima actio cruris, cuiuς gratia factum est, ambulatio est: ad quam tribus illis magnis musculis ipsum crus extendentibus quibus debetur robur totius fere motus qui fit in genu maxime

nobis est opus quum nimirum toti cruri extensionem rectam suppeditent. Tribus autem his tres opposuit retrorsum natura non aequU robustos tame,nel in ten- dones,Vt illi,Validos,desinentes: quum non sit aequaliudignitas extendentis genu motus,& flectentis. At motus cruris ad latera,eκ abundantia est. Descendunt au

tem musculi femoris, sema ad caput tibiae, praeterita

articulatione.

374쪽

articulatione. Nam quemadmodum qui per quosdam funiculos lignea simulachra mouent Vltra articulos ad caput membri mouendi, eos applicant, ita & natura , multo prior , quen d articulum fabricata est. Ex dictis Particulas eorigitur constat liquido, eandem conuenientes animi mo PQxi sse a naribus di potentiis uniuerias corporis particulas cunctis di iis est animalibus colastruxisse. Omo I a

Uum, Liber. IIII.

VANDOQUIDEM Nutririn

cesse erat animalis particulaS, ingres- ius Vero cibariis in corpus, Unus adest Venisiculta o. peros comuniS fata C, maxima,pri- se ueluti proni m*qi omnium via est,quae ab ore ipse pnia in con ud' fert ad ventriculum, quasi ad propiva 'φ' ' φηriuria quoddam, omnium particularum conannine, in Idrum medio animali positum. Cuius Viae, nomen quide pro- Oesopbagua. prium, lophagus,seu gula est: commune autem sto- GVii machi SI at promptuarium ipsum, alimentum univer RRO stim excipiens illud accurate elaborar, quod in eo quidem reperitur inutile,ari recrementitiu, inferne pellans: quod vero benignum,Vtilesti, per uenas qtig rum ad ipsum ventriculum tum ad intestina perueniunt, di nus stribuens. Porro venae alimentum ipsum prius in ven-LVenae aulari. ericulo elaboratum, & siuscipiunt avide& ad aliquem Gilo cibum et concoctionis locum comi nunem totius animalis defeta hq tW *ς runt,quem nominamus hepar. Ingressus autem iii 16 ῖ μ' h p si eum hunc, multis angustis diuisum Viis,Vnus est, quem appellamus portas. Nec vero solum deducunt ex ven- Portae. MIculis nutrimentum Venat, scd attrahunt etiam illud

375쪽

Venas praepa fare alimenta eodem modo quo hepar.

Ilio induce re fatiguini ex

remum orna eum.

Fanguificatio; Misad feruore aerusti collatio. Vosicam sellis sanguinent re purgare a hi

reae

Limem in sinistris Iocatu erimere meIachoricum si iccum . a languine.

'crum esse uehiculii sangui.

nis. Aquam haud quassi nutrire, deducere ta omen ali nactum Per corpus.

ad hepar, praeparant q, , modo, quo ipsum, similIimo equippe quae natura sint illi sinailes , di primum germeri

ex illo ducant. Ipsum autem hepar postquam id nutrimentum acceperit a famulis iam praeparatum obscuramq, sanguinis specie referens, inducit ei postremulat ornatum, d sanguinis exacti generationem . Ac velim impraesentiarum intelligas, distributum a vetriculo ad hepar chylum a visceris caliditate veluti vinum in dolio musteum, ruere,concoqui, alterari ii in sanguinis boni generationem: in ebullitione autem hac, ex ipsis excrementis, quod faeculetum quidem ac cras tum est , subsidere: innatare vero, quod tenue, ac leue existit ,& veluti spumam.quandam in superficie sanguinis fluitare. Quorum excrementorum,huic quidem quod flauum & leue est, excipiendo, natura ad hepar vesicam quandam apposuit: illi aute, quod crassum di limosum existit, lienem in sinistris ventris partibus subdidit, diquedam veluti stomachum ex sima regione ipsius splenis productum, Venosum Uas,ad pOI taS e X tedit, Vt nihilo minus hepar certi' purgetur, j si proph ipsum esset splen locatus. Postquam igitur humor, qui in cauis hepatis ad animalis nutrimentum paratur, pi aedicta duo excremeta deposuit,& ab innata caliditate coctionem exacta indeptus est, ruber iam & purus sursum ad sib-bas hepatis partes ascendit. Excipit autem ipsum illicvna Vena maxima, ex gibbiS hepatis orta, quae,Veluti aquaeductus sanguine plenus, ad Virant animalis partem fertur, superiorem simul di inferiorem, unde per totum corpus,in ramos scissa varios, disseminatur. Ad in hac quom vena, multo adhuc humore tenui δέ aquoso, qui vehiculum nutrimeti existit, plenus est sanguis. Eundem , quem ille Usum,praestat animalibus aqua. Siquidem ex ea nutriri nulla particula potest. distribui vero ex ventre, quod nutri turu est, non poterat, nisi de

ductum fuisset a quopiam ita liquido. Has igitur tenues

376쪽

humiditates, postquam sbo ossicio perfunctae fuerint

expurgant renes,instrumenta concaua, stomachis aliis quidem trahentia: aliis autem eas emittentia. Adiacent

enim Vtrint ipsi venae cauae qua paulue ante diximus maximam )paulu sub hepate ut quicquid in ipsam san- suinis assumatur, confestim purgetur, solusq; postea is

purus eat per totum corpus pauca omnino ipsi aquosa humiditate permista. Interitur autem ipsius Venae superior pars ad cordis ventriculum dextrum, salte in quibus is inest. Porro ventriculo inest facultas quaeda propriae qualitatis attractrix: inest & quaedam alia receptorum retentrix: & rursus alia excretrix superfluorum: sicuti & ante has omnes, alteratriX quaedam, propter quam illis quom ventriculus eguit. Sed aliis quide omnibus animalis particulis , quaquam easdem facultates habeant, non indidit natura sensum eoru quae desunt: sed in plantarum modum nutriuntur hae assiduἴ ex venis alimentum haurientes. Soli Vero Ventriculo,& maia Nimb eius partibus iis, quae ad orificiu0ὶ pertinent,sensum indigentiae contulit, ad sumendum cibum animal excitantem. Quum enim totius corporis partes nutrimentum ere venis a caua prognatis trahant, ipsa rursus caua e X venis hepatis, hae rursus ex iis quae sursum ad portas feruntur , illae rursum ex Vetriculo di intestinis,certh ubi nulla iam supersit amplius plicula , a qua ventriculum capere oporteat,necessum est animalibus, extrinsecus ipsum replere: in eo I, differunt iam animalia a plantis. Siquidem his, etsi e maxime illas quatuor facultates paulo ante memoratas, habere contigerit, eis tamen sensus eorum, quae sibi desunt, non inest. Non enim per os nutriendae erat,promptuarium copiosi alimenti subiecta habentes terram cui cohaerentibus atq3υnitis semper alimenta adfluunt. Ipsi vero substantiae*nimalium, praeter si Q multum a terra differt,insuper tiam inpius voluntarius adest , di loci ex loco muta-

Serum exput pat renes a sanguine. Uenae caus Ino sertatio in cor edis vericulum dextrum. Vemrigilo in ee quatuor na aturales potenotias, seu facia.

minculo soli sensum indis

tiae contulnaturam.

Alalia aplalvitis quo disse.

rant.

plantis n5 inaem sensum eorum quae sibi desunt. Aialthus adesi se arbitrarium

motum.

377쪽

34o GAL PERGA. DE

tio: unde impossibile fuit ipsis, plantarum ritu, sugere

humore ex terra. Opus igitur erat Vnum quodiu fami

liaribus sibi nutrimentis nutriri, eaq, id temporis ede- , P rticula nute re quo ventriculus indigentiam perciperet. At quia nulhcte sensuri la animalis parilaula ex se sensum habeat affluere ventriculo huiuimodi facultatem aliunde oporteba , Velu Nemori par ti per canales a principio sensifico. Cuius rei gratia ad unum dissemi- eum par neruorum haud mediocre superne deferturi tali in uelitri & dist eminatur contexitii; maxime quidem os ejus, di μφ' partes ipsi continuas & in reliquas usi ad ventriculi Thoracem eo fundum protenditur. Positus est autem VetriculuS noi R inx Q. R statirn post os sed quem vocamus thoracem, S qu* in η m kμφ' sunt Viscera praeposuit natura: ut ille quide in inlarioribus partibus effluuia habeat superfluorum: hic aurundum laen . tem per Os attrahens, di rursus emittens aerem, vocis triculi consiste & respirationis fiat conditor . At vero fundum ventri- rei dextra ani culj in dextra animalis parte consistit, quod iecur in re- mali. Diς, in gione similiter dextra luperioriq: ampleXatur septumhhhi h '' transuersum contingens. Lien autem sinistris ipsius uuii Gene sinistris triculi partibus inferioribusq, est protensus. Ac merito subtemii ven/ sane rotundus simul & longus fastus est ipse uentricum ii Ptit V lus: rotundus quidem , et, haec figura minime omnium kb uheu, ' 8' existens ipsioni obnoxia,etia capacissima sit. Omnium Figura: roludi siquidem figurarum,aequalem in ambitu mensuram haquὸς insint. bentium, planarum quidem , circulus: solidaru autem igvm Qiμm sphaia, maximae sunt. Oblongus autem,quoniam in V-uzι cui Drne quidem explantatio citis ad intestina est: superne oblongus. autem ad Cesophagum ipse ide progreditur : qua vero incubit vertebris, comprimitur: ob id 1, ipsum uitiata Ventriculi ori- est eius conueritas. Iam uero superius orificium uetri- 'p' μ', coli est inferiore latius, τ illud quide moles duras, manas,& integras aliquando trans lutiat hoc autem ni-il exire permittat, non in chylum & laeuorem couer-Gula esse paro sum. Atl est quidem gula4psa pars quaedam praelongat ii uentriculi,intcssinunt autenriaequaquam. Quare tutu

cur inferiore latius. rem uinculi

378쪽

earum natura, Ventriculo quidem & gulae adsimilis est intestinis autem dissiliuilis. Interna nant tunica in Ventriculo simul dc gula , membranosior, villos rectos superne deorsum tendentes habet: eκterna Vero, & carnosior, transuersos, quales habent ambae intestinorum tunicae,idq; merito. Si quidem Vetriculus trahat ad seipsum per stomachum cibum & potum, tanquam manibus, rectis his villis oportet: propellat autem transuersis. Intestinis veros attactrice enini facultate non indi

gebant) soli ad propellendum , idonei sunt facti villi.

Quin etiam continua est interna ventriculi, stomachi, di omnium, quae in ore consistinat tunica, quum ad attractionem contentorum in ore ciborum, tum Ut lingua deorsum trahatur cum musculis qui sunt ad tonsillas, a quorum omniu tensione sublato larynge, di currente sursu in ad epigio itida, obturato l, ab ea, repentCac siimul humor instuere in pulmonem prohibetur. Ac duriora quidem di densiora sunt interna horum , Q intestinorum, quia intestina sane, ad distributionem, ventriculus vero,& stomachus,&os, ad patiendi dissicultatem sunt coparata, ob magnitudinem, asperitate, aliuduritiem eorum quae tranfglutiuntur. Ob id ipsem tunica quae communis ori, stomacho , & ventriculo exi

stit rarior & mollior fit paulatim, V 3 ad fundum ventriculi. Nem ob aliam rem si plurimae quidem ad singu

la intestina immitititur venae: paucae autem ad inferio ra Uentriculi paucae etiam ad eius oris partes: & omnino obscuraeque iam ad Cesophagum. Hic siquidem, via erat ciborum tantum: ventriciatus vero coctionis organum: ut intestinum distin butionis. Ambit autem ventriculum hepar, amplexaturq; quibusdam iobis ceu digitis,ut ille quidem ab hoc, cibaria vero ab eo calefiat. Habet etiam ventriculus ut ex linistris longum lienem Protensum, a quo sinistrae illius Irtes calfiuiar, sic retr orsu in spinam di spinales mulculos: illa qui uena ceu pro-

uess ueni euli Sc gulae, quae fibrae ad

sint.

Intestinoiv ambas tunicas hahere uillos tru

uersos.

Intestina no sadigere facultate attractuce. nica uentriculi gulae, da omnia quae in

ore consistunt, cur fit una continua.

Intestina ee ad distributiomacondita. Venarum serat carum domibutio inae qaalis. Ventriculum cur ample intur hepar. Liea. Spina.

379쪽

Ometi uatura.

inodum nihil

prompte com huri.

Omenti constitutio & ulus.

Pintonaei consitutio ia

G A, L. V P E R G A. 'D E pugnaculum quoddam densenti hos autem veluti sub sterniculum molle,a quibus eius calor fouetur. In reliqua vero ipsius anteriori parte calefactionis gratia, generauit natura omentum , corpus densum, simul es leue ac praeterea calidum: cuius argumento est, τ facile in flammam vertatur. Nihil siquidem frigidum promup tb coburitur. Id igitux eorpus, ex duabus quidem tu, nicis densiis atm subtilibus , sibi ipsis incumbentibus , uplurimis uerb arteriis di uenis,pinguitudine I, Hon pauca conflatum, per totum uentrem extenditur, ut illius caliditatem foueat. Quare quibus pars huius, ob uulnera, adempta est,omnes inlaeliciter concoquutar, plurimisq, fomentis eget. Est & alia membrana peritonae's dicta, quae uiscera omnia, quae in regione uentris,sub septo transuerso sunt, contegit, ab eis I, musculos liacumbentes distinguit,citatq; excretionem aridorum excrementorum,ac breuiter impedimcto est, quo minus nacile s flatibus quorum tamen pars ructu, pars crepitu uetris solet saepe uacuari, sicuti di halituouor pars concoqui , ubi viseera sunt v alentia distendantur intestinati uentriculus, singulis priuatim firmum tegumentum existens. Siquidem anterioribus ipsorum omnium partibus est praetensum procedit autem illine ad dextram di sinistram . per ilia, usq3 ad luborum uertebras: quo fit ut singulis infestinis ac uisceribus praeterea tum arteriis omnibus,uenis,& neruis circuiendatur. Q apd ue. ro ad reliquas eius extremitates pertinet, superior quidem, septo transuerso inferne adhaerescit: inferior autem ossibus pubis,& praeterea ilium. Porro instrumentorum in illis duabus sito partibus,quae luperiori quidem parte sunt cujusmodi est uentriculus atm hepar)a peritonaei portione septo transuerso inferni adnata: quae uero inferiori ut tum uesica tum intestina . ab ea quae ossibus pubis haeret Vestitatur. Quod autem a septo transuerso adnascit ori uentriculi extrinsecus,uni-

380쪽

tur iis quae utrinia dorso ascendunt : estq; id principium generationis tertiae tunicae uetriculi, extrinsecusiptari undiq, ambietis: quam sand operimentu quo dam ac propugnaculum secundae tunicae carnosae circumposuit natura, eaq; existente crassa pro ligamento utitur, ad uentriculum totum cum corporibus quae iuxta spinani sunt colligandum. At Vero, Omentum oti-ttire ab eis peritonaei partibus,qug a dorso utrini ascen, dunt sibi inuicem occurrentes ad altissimam parte uentriculi. Quum enim ex illa dorsi regione produxissἡe natura uenas & arterias q plurimas ab utrol magno vase, simul produxit cum eis utri iam peritonaei particulas uniuscuiust praedicti rum uasorum partem ad sese attinentem, circum uestientes,& colligantes. Media autem inter uasa regionem contexunt peritonari portiones ueluti filamenta quaedam, sibi inuicem incumbentes, ibi is plurimum adipis congerui, quod fouet simul uentren , inungit l, membranas, ac per inediam calore: nativo suggerit alimentum . Talis itam constitutio omenti, siue epiploi existit, quod quidem etiam spleni

inseritur corporaq; παγκοέα uocato. Pari modo exortui qui fit in tenue intestinum,& me senterio,&colo.&ipsius denim uentriculi silmae parti alligatur. Est aute id, i quod ueluti hepatis caro existit, primum sanguinis gignendi organum, arm uenarum principium . Quare natura ipsitus, sanguini cise uidetur proxima . Etenim si hoc quidem agit caro hepatis, ut sibi chylum assimilet, nihil autem contrarias, aut omnino multum differetes qualitates pὀtest recipere, nisi per media prius iter fecerit, mediam uti s utriusi erit sanguis, tanto a carne hepatis relictus, quanto superat coetiam in uentriculo chylum Caro itam hepatis, quae ipsius corpus at 'substantia est, primum sanguinis gignendi organum, & uena .rum origo existit. Quapropter & uenis quae ad uentriculu & uruuersa intestina pertinent, inest facultas quἴ-

Z- . . .

Ventis si ter tia tunica. Ometi origo a

tudinis us . Epiploorti Γαγκρεας corpus. Hepatis eam prima sangui ficationis orgRnum uenarus' principium. Mutari in contraria ni hil potest, nisi I me

dium Sanguinem es se inedia inter chyIum & carneui hepatis.

SEARCH

MENU NAVIGATION