De crisibus libri tres / Nicolao Leoniceno interprete

21쪽

dem bona esse contrarias ver malas.Et quid oportet nos plura dicereξcu possimus verba quae inibi de praecognitione scribuntur,apponere. Sputu oportet in omni

bus doloribus qui sunt circa pulmonem ac Aph. litera celeriter expui ac facile comistum ri que videri vehemeter flauum sputo. Neq; in dubio est quod hoc loco Hippocrates sputum vocat id quod secudii natura se habet,cui flavum admistum esse oportere in Io uit. Verba autem illud ,Vehementer,n On- nulli quidem neq; omnino adiungiit,quidam ad flauu ali vero ad commistum reserunt ut sermo terq; ita se habeat,commistumq; vehementer sputo, videri flauit, is LMqua vel flauum vehemeter, commistum puto. Iis motus Sed prior sensus est artificiosior.Semperide, eo enim omnia motus inaequales iovi querum quae plurimum distant complexiones, damnat plurimum Hippocrates. Experietia quoq; ita esse pro 'disserunt batur neq; etiam ratio dubia est non ta- mple men ea nunc explicare foret opportunum. reus dam Musit autem verbum illud vehemeter,adnantur commistum relatione habeat,ex iis etiam

Hi s. patet quae subiunguntur,Si enim inquit a sopb. L multo post doloris principiu expuatur fla

Progn. uum vel ruffum vel multam excitans tus sim vel non vehemeter commistum,peius

22쪽

pocrates quecunq; in secundo sermone dicuntur iis opponere que in primo dicebatur verbo quidem celeriter, id quod multo postprincipium doloris expuitur: verbosa cile illa, multam excitans tussim illis vero, mistum videri sauia vehementer sputo impermi mina impliciter a solum fauti: tum quod ex viris' commistum est, colore scilicet sputi naturalis. flatio vel rufi , non O tamen vehementer.Sed, post haec subiungens manifestus dicet,suam adhuc metem aperiens his verbis: Nam satium impermi ' stum existens, periculositim. Impermistum

est autem id quod puto non commiseetur

is album autem,&visco sum, rotundum. Inutile. Deinde rursius paulatim ad dimici liori sermone progrediens. Malum autem nusquod viride eri valde,& spumosum. Abde inceps addit:Si vero ita sit impermistii ut ποῦ etiam nigri appareat: omni alio peius est ob e Ex propriis quidem morbi lateralis ita dia mMae inguere oportet Sed praeterea inspicien-HH G da sunt omnia,quae sunt morbis acutis o di .pri tro

munia,quae deinceps connumerat ita seri bens Sunt autem haec bona facile perferre sed aegritudinem bene spirare, esse dolori Q

expextem, sputum facile expuere,corpus

' Otum aequaliter calidum esse is molle

23쪽

ciementa, A somnos, sudores, lueadmodum scriptu est, singula bona esse percipere. Haec itaq; bona signa. Quia autem eorum strumentor si quibus vis spirandi est denim data, sine propria, quae praeterea somnibas aliis morbis acutis comunia exi-θtant, continuatim deinceps inuice scripta sunt. Atq; plis adiungens subinfert Mala s. ute sunt bis co iuraria diti iculter perferre smorbum, spiritu magnum esse ac crebrum I

non cellare dolorent, vix Iputum expuere, svellemeter sitire,corpus inaequaliter sent1- ς re calorem, de ventrem quide ac latera ca- slida elle velle meter,frontem autem ac ma

nus frigidas, pedes frigidos: urina vero, is di alui excrementa, somnos,& sudores, queinadmodum scriptam es singula haec smala esse cognoscere. Scriptum aute est de cς his, in eo volumine quod prognosticu inscribitur,in quo simile huic ipse tradit do zoctrina,qualem juc in sputis:sicuti enim in his hoc quide est coctionis signum, hoc vero cruditatis,hoc autem mortis: est quod coctionis est lignum,si in principio statim appareat, propere salutem subsecuturam sostendit, quod autem cruditatis morbum in longius tempus extendi debere:signum autem exitiale,homine moriturum signi

ficat: si valde exitiale fueriticitb si verb

24쪽

LIBER .

remis ius extiterit, in longo tempore eadem in urinisi piis alui excrementis, S reliquis omnibus de luibus est sermo futurus distinctio est adhibenda. Eterum haec omnia, nonnulla quidem cootionis, Onia nulla vero cruditatis, de clua iam etiam mortis indicia sunt. Nigrum enim sputum praeter id quod crudum est etiam mortem portendit. Sic urina nigra non cru- Ioda solum, sed et i .in lethalis est. Est autem simpliciter crudum, quod album est ac tenue suo 'aquosum nominam tu. Coeli is rem ter quatuor illa in quibus tem

torum ni bi conieci ira ambigi ita m

is ripi leuiteraunotat.

RVrsus situr ad Aphori simum redea

mus, in quo ita scribitur accessio D ne autem jonstitutiones morbi osten et durit S anni tempora, circuituum ad di inuicem incrementa, siue quotidie fiant

siue sternis diebus siue longius tempus

intermittant. Sedis ex iis quae postea apparuerint, coniecturam accipere oportet: et velut in morbo laterali, Disputum statim morbo incipiente appareat breuem futu- ininsignificaba ver posterius, logIOrem, S urinae etiam in alui excrementa, sudores,&bonam&malam crisim habituro B I9

25쪽

3 cito vel tarde finituros morbos,cum suis peruenerint, indicant. Nam haec omnia liquido sunt eoru quae in Prognosticis scri buntur, copendium: cum antiquus author

sola capita quae in libro particulatim scri Ibuntur, in Aphorismo trafferre tentaverit. Quaena igitur sunt haec capita Saepius enim ea ipsa repetere mihi videtur melius, ut qui mente velit adhibere,discat iso bi principiti cognoscere, futurii statum ioprae uidere,hoc est,ut ipse dicit,forma morbi,& naturam temporis, accessionis circititus, quae in morbis mox apparet.Erit aute mihi sermo in eodem exemplo,adhibita breui distinclaione denominibus,qui Isbus, Ut par erat, veteres utebatur ad solum mentis conceptu explicandum, luti omni studio incumberent ad exquisitam rerum

cognitionem. Iuniores vero fere omnes circa nomina sua conterunt vita, minime .

Princi ' de rebus soliciti Principii igitur morbi multiplex irimi insultu indivisibile primae acces- ratiq- sionis,veluti nuc quoddam,sine latitudine vocant. Sed etiam aliquod tempus latum, quod etia in ipso nunc obseruamus, quali psilo dicimus nuc esse hyemem vel aestatem,

vel aliquod aliud tempus. Quod igitur in nullo sermone tali,qualis est is, que antea scripsimus, aptiorismus, multi alii qui postea

26쪽

postea di entur, principiuna vocet Hippocrates primiollum indivisibilem mortabi insultum, unicuique liquet. Quonaodo D enim hoc verbo aphorismi circa morbori Io. at L principia considerandii, si statim morbus pri. a vigeat, in eo significatu dictum quispiam, possit arbitrari ξVel illud ancipientibus 1 .adib., morbis,si quid mouedum videtur, moue: see. cosistentibus vero, melius est 6quiescere: II pro Iro Vel si in principio morbi facies talis sile M it: Nam facies illa demortua de qua ista voeγne, dictaturineq; illo exquisite principio mor mortismi Dii unqua fieri potuisset. Eode modo cum M. D dicitur dia acutis morbis raro, in princiis piis tedii purgationibus: de principio in- is telligitur Quod ad tempus latu exteditur. M Musto magis cum scribitur: Circa princi-2 . LIpia: sine omnia debiliora, circa statum fortiora. Neq; in alio sensu dictum est: In o. . r. 2 quoru morboru principiis nigra bilis vel infra vel supra exierit, mortale.Eode mota do in libro de ratione victus quae seruatur in acutis morbis in conum eratione illorii et L apb. . vehemetiu accidentiu ubintulit: Haec au- sub nem: tem si in principiis appareat, vehemetissi- .coment, inu deliriu ostedunt ut plurimu aute moriuntur. Eode modo se habet etia in phorismo de quo paulo ante facta est mentio,

27쪽

tum statim appareat in principio, morbura a b. ostendit breuiorem. Neque enim primum Disserunt exquisite insultu hoc loco significat, tum in recipi quia huic sensu rerum natura repugnat, πο θργνω tum quia dicere non potuisset, post appa sμονικα reant. Quomodo enim disseret abiis cluaeq/ω pro simul inuadunt3 Illa enim idem inter se,pria A. - idem cum uniuerso morbo principiti ha-ιur bent manifeste Post apparet autem qua lari ψι dam statim in prima die, quaedam in secu- ομινα da, quae lani in tertia, quaedam in quarta, quaedam quum processerit morbus. Persequitur notiones principii, designis quae cori intem ii dicant, ut erit. I

C A P. VII.

Vulgaris

notio priu

exquisite dictum.

P Rincipi u vero secundum latitudinem

communi quadam prompta imaginatione in qua nullu adhuc est artificium, pse in prima accessione cotinetur. Atq; idcirco quaedam statim quum incipiunt,statum accepisse dictitur quemadmodu in primo

epidinatio ubi inquit: Statim enim conti cς nua est quae incipies florescit ac viget. a sverbuid incipiens, hoc loco no dicitur de vero morbi tempore, alioqui repugnaret ei florescere atque vigere, sed de eo quod

subsequitur Principiuna,exuuisite dictum, quod

28쪽

quod ut plurimum ad tertium extendituralem. Omnino enim febris haec ubi principi uillud indivisibile fecerit post sic sacruodam incremento propriti vigore su- mit,quaedam in prima die,quaedam mi cunda,non tame in primo insultu primae accessionis possiet aliqua febris habere statum. Sed siue in primo die siue in secundo istum habeat,atq; hinc, sicque ad integra ania selutionem extendatur nulli sensi, lem alterius accessionis insultum accipies,la arcstatim ab initio proprium habui si elatum diceretur. Et hoc est quod ab Hippoc. di-M citur. Statim enim continua est quae inci-I piens lorescit ac viget. Tale igitur est rit, sputu in latera limorbo statim post appa ruerit in morbi principio ,eu facit breuio rein id es, antequam secunda accessio inuaserit, adhuc enim lateralis morbus dicea retur incipere, non solii quae huiusmodi accessio astensum habeat vel statu, sed in se ac tota declinatione,at i omnino antequam 'fi' secunda inuadat accessio quae ut plurim uileior fere in laterali morbo tertio sit die Quodcuq tertio iora igitur coctionis signum post apparuerit, breuem salutarem morbum futurum

ostendit.Tale quidem est sputum quod in morbo laterali apparet. Nam cuius' partis incorpore sit perfluitas, ea quae illi inest

29쪽

dispositionem ostedit, si cocta quide su

rit,salubre:cruda autem,aegram. Ita igitur&illa scripta sunt: Alui autem excremeta cc Alui ex optima sunt,quae mollia fiant,& cohaereia cccrementa tia,&quae cande exitus hora seruant qua sJyp g. t. insanitate habueriat. Quantitas vero esse debet pro ratiotie cibi qui assiimitur. Na si excutiat alia fuerint, ventre inferiorem fanum esse indicant. Et sputu quoq; cum

Iudicium fuerit exquisite simile illi quod repurga io estutis tur sanis,integra sanitate instrumetorum spiritalium signincat. Si quo modo autem

impediatur,atq; a naturali recesserit habitu,tanta ea laesa esse demonstrat,quatum ipsam forma naturale amiserit. Qu9die Isro illi quod secundu naturam est maxime

contrarium,existit crudum magnamque

ostedit membroru patientiu imbecillit tem. Quod vitiosae causae aliquod signum habuerit, luemadmodu nigrii pernicio ro ina sissimum hoc est. Ita ctia in rinis se res habet. Nari hae quae sanis simillimae sunt, venosum instrumentorii genus valde robustum esse demonstrat: tuae ver,crudiores sunt,eiusdem imbecillitatem significant is Quae ero maxime sunt sanis contrariae, hae quidem omnino sunt crudae, maximam indicant imbecillitate venosi generis uniuersi. Quaecunque vero xsuperantis

30쪽

tis causae prauitate ostendiit, veluti nigrae, hae sunt penitus exitiales. Haec igitur tria signorum genera, propria cuiusque inebri Tria genecoctionem significatri: inferioris quidem rasigno

J ventris deiectiones, quae secuda naturam quae trinisse habuerint Vc noli vero generis, Urinae partium Instrumentorum autem quibus piramus: im rectio sputa. sicuti vero haec , locorum ipsorum nis Lleu ex quibus excernuntur, indicia praebent i . Uri r eodem ut arbitror modo, urina renum narum m

meatuum per quos urina defluit, ve dicium*asicae,& penis. Sed rinas quide quae in ha rium iurum partium morbis accidunt, in Apho Apho et risimis separatim Hippocrates scripsit: quae Progno. Is vero acutis accidui aegritudinibus,in pro Prognosti gnosticisci quonia hic liber,ut iam saepius eon de se ostendimus, se solis est morbis acutis. Et morbiscum in eodem libro compleuisset omne aristis est , de urinis sermone, postea an fine subiun audi iudeis it: Non decipiaris aute ii Velica quopiam natis. n. vitio affect a,aliquam ex his urina reddi Progu 2. derit. Neq; enim totius signum sed ipsius per seipsum. Sicut igitur vesica mena1nat, facto in ea sermonis exemplo: ita cie 2 nes, Qvasa deferentia urinam, penem subaudire oportet. Maxima aute adium demonstrati sunt, quae ab ipso in Aphorismis sunt scripta Sicuti enim vesicae, ita&renum aegrotantium signa conscribit.