In cumulandis epithetis quas leges sibi scripserint poetae graeci maxime lyrici

11쪽

Caput . quae liceat in unum substantivum cumulare epitheta.

De epithetis, quorum alterum substantivo rei definiendae gratia adiungitur.

Constat grammaticos distinguere adiectiva subiecta l. e. quae ad rem definiendam adscribuntur, et adiectiva praedicata h. e. quae de Substantivo vel potius de re quae substantivo significatur aliquid praedicant. Iam si ad substantivum cum adiectivo prioris generis coniunctum alterum additur adiectivum,eXStat coniuncti verborum, a qua ne prosa quidem ratio abhorret. Sic scripsit Xenophon Anab. I, 5, 4: L0λις ερηsι ιεγὰλ , ubi ερὶ sti una cum substantivo demum efficit subiectum, cui ιιεγάλx adiungitur. Saepissime igitur loguntur duo adiectiva uni adScripta substantivo, quorum alterum est pronominale, numerale

vel quodvis aliud, quod c0gnitioni inservit Fusius hoc explanavit Oudendorpius . . Nihil habent igitur flansionis talia Aesch.

una voce est. Ratione non multum diversa ab ea de qua modo expOSuimuScomplura iuxta ponuntur epitheta, quorum alterum arto neXu

12쪽

Dixit indarus de Hercule . XIII, 7:

Manifestum est non propria sua vi legi γυναι- ον qui enim narrare poterat exercitum magonidum e suminis constitisse γItaque ne quid languidi vel potius absurdi imputemus poetae. diligentissimo atque sollertissimo, arte coniungendi Sunt Γναι--ον et GTραιον tamquam pro uno Substantiu posita Hiber-heer. Hoc dici potest de Amago uen ogeuschiessendes eiber-heer, neque tamen de Amagoneu bogenschiesseniles W0ibliches Heer. Itaque cum adiectivum Di a Zeloi quasi inhaereat Substantivo rectro P, verba tradita nulliun praebent difficultatem. Ceterum paraphraSta non videt non idem licere scriptori quod poetae; qui risum nobis movet interpretans ε φονευσε κώ OvGTea Γον ιν Γναι κεiον c9ν ' Ma όν 9ν ον olori ν . . . . SimiliS locus exstat apud Aeschylum Agam. 104: κυριος εἰμι θροεῖν διον κρατος αἴσιον ἀνδρ υν

ubi pr0b quod Hermannus adnotavit ὁδιον non idem velle atque αισιον, Sed proprio significatu dixisse Aeschylium vim via tricem, quo indicaret profectionem instituentes. inque διον et κρύιος quasi unam efficiunt notionem στολον. Ratione non multum

diversa dixit Aeschylus h. 453:

13쪽

δη si ορριφεiς, σύ φ' ἴσθι, λευσέ sto υς αρας. Deinde ubi se vel persona per circumscriptionem appellantur, Saepius complura occurrunt epitliota uni adiuncta substantivo.

κελεD 0ν Θεον epitheta non sunt co0rdinata, sed ita adhaerent Substantivo ut ρσοτρίαινέ ν θειν - Ποσει nava eXOrnetur adiectivo

scripsit Soph0ctus . . I99 ταν astu cόνυχα rctμενον χρL G-φω θον - Sphinga et Ai. 94 T ν δουρίλλὶ τον LGUOροννυs ιτ ν. Talia exempla Elmstolus una cuni aliis protulit probaturus Veteres 90eta epitheta si νδε ro, coniunxisse. At nihil ex iis concludi p0te8t, cum epitheta diversa ratione adhaereant Substantivo, Sicut Eurip. Phoen. 182 κερα νιον τε p 0 aἰθαλοεν, Eurip. El. 732:θεριι φλογὶ θεοσπνρ 0, Aristoph. v. 1747 uth Is βρ0τ0ν εγχ0ς 7Γυρτόρ0ν. Alia exempla quibus usus est Elmsteius cum alia se causa e iis quicquam colligi nequ0at infra tractabo. Saepius fit ut nominibus substantivis metaphorice Surpatis adiungantur adiectiva quae ad propriam substantivi notionem non quadrant; adScribuntur enim, ut appareat Substantivum non proprio ignificatu usurpatum sesso, sicut AeSch. Sept. 4: 'Oa γαρ κυsia χερσaior στραxo D. Nimirum nihil habet tum offensionis si

Secundum additur pithoton. Si dixit indarus N. VIII, 46:

14쪽

Vidit Borghius in quarta Lyricorum editione verba ita

stare nequire Nant ut 9Sius Verbis utar, incredibile Stesichorum adeo situs locorum imperitum suisse ut fontem fluvii ibi coll0- caret, ubi in mare effunditur. Equidem etiam in eo haereo, qu0d sontes fluvii appellantur ιειρονες sons enim unusquisque parvus est. Ergo emendatione opus est. Probabiliter Bergilius

locum hemistichiorum Tayν σσOD LOTaμου et ἐν κεν 'st υνι Γέτρας transmutavit, ut legeretur: Tas Γησσου grOTas ιον σχεδιν αντι περa Uπινας 'νθείας

Sic non flendor vocabulo a rειρονας, cum iam sontes non opus sit intellegere sontes fluvii sunt enim fontes argentei cs. Aesch. Per8. 238: ργνρου ra γλη τις at τοῖς στι θ x Iat ρος χθονος. In duplici autem epitheto nenio taerebit, cum alterum ad definiendam vocis rara notionem necessarium Sit. Sequitur ut de ea ratione dicam qua complura sine vinculo cum substantivo copulantur adiectiva, quorum alterum ab eadem

stirpe derivatum est, unde ipsum fluxit substantivum. Tum illud adiectivum artissime cum voce simili cohaeret. Sic apud Aeschylum Eum 1010:βατε dolum, ιεγάλat hi λότιι ιοι )

stirpe derivata iuxta posuisse. Sic Sophocles Phil. 534 Drrνος at grνος ibid. 848 do ea ad 9ρα Euripides Herc. s. 1120 1τόλευ ἀπόλεuoς, Hel. 689 7 sio Iratioς, s. Obeck. gh10pham II p. 39. k3. De epithetis cumulatis, quae substantivo rei describendae vel vere ornandae gratia adiunguntur. Omnibus temporibus licebat poetis comphiribus uti epithetis ut rem accuratius describerent. Sic Homericum illud seire

λεοντος αἴθευνος 1 ιεγίλοι a recentiore quoque poeta dici poterat.

' νι τιμοι participii locum obtinet, νιν φιλοτιμοι ia M.

15쪽

Quare nemo in talibus hasirebit Neque magis offendimur, si occureunt epitheta iuxta p0sita, quibus vera rei ornatio efficitur. dummodo ad diversas spoctent res Eo enim consilio adScribuntur ut res duabus ex partibus consideretur Nihil igitur offensionis labet. ut iungam exemplum, Ῥουσαν Ἀ ελίφθογγ0ιἰ0πλόκ at os, Si id agitur ut re vera praedicentur Camenae neque tamen derendem isset Μουσαι ' ιελιφθογγοι os εροφυ ν0ι Sed ne omittam rem dignam quae commemoretur, id quoque RVerunt boni poetae ne coniungerentur adiectiva. quae mimi inter Se distarent. Nam quod Hauptius observ. crit p. 26 de adiectiviScopulatis docuit, par iures de cumulatis epithetis dici potest. Qui id Catuli. XI. 1I horribilesque ultimosque BritannoS haec adnotaVit: omnino minime elegans ess0 horum adiectivorum coniunctio, quorum prius ad morum ferocitatem spectat, alterum regionis longinquitatem describit Nam in apte copulandi adiectivis veteres poeta es Latini multo irant Miligentiores quam quidam tredere videntur interpretos. P0rmiserunt sibi b0ni etiam poetae rei vel iersonae vero exornandae gratia talia. Sapph. 65 donabες ἄγναι πιριτες. Alc. 55 'orcλ0 H ἄγνα Πελλιχos ειδε r hos, ind. P. IX, 106 'αν - ιετ καλλὶOs ιον μναστῆρες ἀγακιλέα κουραν seg. 82 Thν lycaehi s ἐν λιγυ πτον ἀγχὰκ ex μν0ν seg. 198 MεDracii ἀει βροσιον Dd 0 IDDp υσσας agro

Optime Godo rediis Ormannus de diff. poeSeo et proSae Orat. Opu8c. , 7 exposuit, quomodo poetae tropis uti soleant. Qui quoniam proprius oeseos est animi lusus, id maxime student ut non Solum proferant quae cognitioni inserviant sessi etiam

M Itaque Borgkius et Schneidewinus Alcm. 21 1 non debebant scriber

16쪽

plura. ita ii quaque re praeter notionem insunt quaeque audientes vel legentes aniplius persequi cogitatione possint. Quare non ut scriptores ita utuntur tropis, ut res a tua petita est tran8latio ad cognitionem rei ad quam adhibetur ref0rri debeat, sed ut animus lectoris libero cogitationum lusu oblectetur. Itaque si Hectorem dicunt columen Troiae, non Solum munere volunt Hectorem sortissimum atque Valentissimum omnium Troianorum fuisse, sed etiam id spectant ut ad ipsam illam rem a qua petita est translatio animum attendamus. Iam vero cum in deliciis haberent poetae miscere imagine vel, ut accuratius dicam, rem vel personam metaphorice dictam cum pSa re vel persona permiscere factum est ut nomini substantivo adiungerentur adiectiva, quorum alterum ad ip8am rem in animatam, alterum ad rem quae pro illa ponitur referendum esset. Non sine exquisita arte dixit

παγχρυσιος,

duplici enim notione ita usurpatur decimi ut ad armillam csB0rghii adnotationem 4ertineat carχρυσιος, ad animal alterum ποικίλος, quod creberrime cum decim coniungitur Itaque cum suum sibi utrumque habeat officium, nemo umquam hic in duplici adisictivo offendet. laullo aliter hoc tropo usu est Sappho 40:' 'o dat τε si ὁ σι ιιέDF 0νεὶ

quod non ad ραεσον sed ad personam pro qua dicitur ραεπον spectat ud ipsum Cupidinem vel potius ad ipsum amorem. Itaque ieri ετον tamquam ambigue positum est neques habent quicquam issensionis radiectiva cumulata Sic etiam PindarusO II 8 duas permiscuit cogitationes: diroUλ ιοι si Ἀγκ υνο ευκέα λη

BGi per tropum dictum est quemadmodum i et oi v. 90 τινα βάλλομεν - ει κλί&ς ιστον ἱέντες, attamen illo tropus ita accipiendus est ut obversentur animo et sagittarum et carminum cogitationes. Quin etiam ducere non possumus quin βέλη, ita

17쪽

intellegainus alterum enim epitheton 0 a pertinet ad sagittas,

satis fecisse videtur poetae interpretans τρ0αικος ὁ λογος hi ὁ τους oro ς ιρν με διὰ et δἰ D int δειριον 0ν ἐγκc9Ut 0ν. Pariter dixit indarus O. IX, I re τεροεντα δ' =ει γλυκυν Ποθευν δ' ιστον nam λακυν spectat ad iucunditatem carminum, qua haud raro ab ipso Pindaro appellantur stetiγύρνες φινοι, πτεροεν 1 ad Sagittas. Ceterum etiam Homericum ilhid is stet εροενra ab hac similitudine videtur petitum esse. - indari

Bergilius in quarta lyricorum editione scripsit tot λ υν, at verba tradita serri possunt. Cum enim proprium Sit Camenae Pindaricae ut in tropis ambae cogitationes serventur facile intellectu est quomodo illa accipienda sint. Ad aedificii enim similitudinem praeter verbum τειχή 0uεν ind. P. I, 9: LMν υν Θν GaDρις ετείχιGrai pertinet adiectivum reo κιλον. Itaque ZOσsιον quasi ambigue legitur Clarius etiam illo dicendi usus apparet Pind. O. II, 8l go εκπανε ρ0 a cista χον ἀστρα βλὶ κάονα. In recentioribus editionibus recte interpunctio post litiaχ0ν deleta est. In duplici autem epitheto non haerendum, siquidem Vora duplicem habet notionem. Nam per tropum dictum est κύων pro Hectore, qui Si staχ0ς. propria nutem vocis metaphorico dictae notione servata additum Si ἀστρapyri.

Similem contium sibi permisit Euripides hoen. 322:

σκυτι est adiectivum tum molesta sunt adiectiva cumulata, praesertim cum eiusdem fere sint significatus. Sed ex scripturacodicis A sicit τρυχ', et e glossa Hesychii sigi ἔρι χη καTερρ 070τα iam restitutum est si fiet ei H. Tum vocabulo G κότι Substantivi loco dicto adhaeret duplex epitheton perbene serendum. Sic, quod plurimum valet sensus officitur poeta dignissimus: In duo me obscuris istis tenebris attritis Pulchre enim vestes

18쪽

nigrae per tropuni appellantur tenebrae. Quod autem Euripides voci σκύrι attribuit adi sectivii in quod non ad ipsum substantivum sed ad illud, liro quo per tropum positum St, tuadrat, nu8- quisque poetae indulgebit quin etiam laudi ducet est enimi Oetae tragici audenter verba componoro. Sed illo dicondiusus etiam latius patet. Nam non solum imago alicuius rei cum re ipsa confunditur, sed haud raro omnino duae cogitationes coalescunt Dixit Euripides Jon. 213: τί γαρ κεραυνονα lιφι Γυρον ει βρι ιιον εν ιὸς γ κι βόλοισι χερ σιν Sc λευσσεις); alterum epitheton ast Ityr Deoi Spectat ad imaginem Jovis, alterum ch0rus ex Suo addit. Quis enim fulgur 1 ιβριμον Vocare poterat Hoc igitur chorus ex sua ipsius memoria addit, sicut in proXim Versu κηβόλοισι aliquid memorat, quod ex ipso simul ior non apparet. Similia leguntur in Rheso, quae iniuria Euripidi tributa est 546

veriSimile est animo poetae obversatam esse lusciniam dulci praeditam voce, lusciniam ut ita dicam naturalem haec dicitur1ιελο ποιὸς Cuius ex cantu custodes lucem appetentem animadvertunt. sed simul poeta de alia hiscinia cogitasse Videtur eaque mythologica, ut ita dicam ad hanc pertinet παιδολέτc0ρ, cs Schol.

Itaque facile explicari potest quomodo actum sit ut ax δονὶς duplici exornaretur epitheto. Apud Sophoclem Ai. 1164 haec legimuS

19쪽

antiquiores vero poetas significat idem quod σκοτεινος, quode ma Xime consa matur, quod qud Homerum iuxta poni solet: Isreedaλsa, Gζυγέουσι θεοί rερ. Iam Vero X angu8tiis, qua praebent Verba ἀειμνηστον τί φον ει ρευενga facile estugiemus.

cum putari OSSit T φον ambigue dictum esse ἀει si νηστον igitur pertinet ad tumulum et Deo via adscriptum est, qu0 Tartari noti voci T cho subrepSit.

De epithetis, quae substantivo metonymice dicio adiunguntur.

E para grapho antecedenti apparet quomodo exoriri potuerit illa perusitata poetarum dicendi conSuetudo, qua perSOnam Prore posuerunt, ita anten ut duiplex vocis significati animo legentis Obversaretur. Simplicissima ea os metonymiarum figura, qua poetae pro re usurpant dei nomen ita ut nihil admixtum sit quod ad ipsum oum pertineat. Sic Bacchus pro vino dicitur. Venus pro amore Mars pro bello, Vulcanus pro igne ali. quin ne prosa quidem oratio a talibus abhorret. Creberrima otales metonymiae apud recentiores poetas Latinos inveniuntur. quos tamen verisimile est hanc dicendi consuetudinem a d oti-0ribus poetis Graecis, maxime Alexandrinis accepisse ADtiquiores poeta hac figura multo cautius usi sunt; nonnulla tamen etiam diligentissimi poetae sibi permiserunt. Siclinilarus Venerem pro amore ita posuit ut nihil in nuntiato involitatur quod ad per80nam pertineat, . VI, 35 ενθα τραφεis' sc Mnoλλ υνιοῦ 'κει re recino ε' 'at G Dcheon et aς. Eadem ratione explicari potest . VIII. 'Dρα tot νια, πιρυξ Ἀφρod et a dii 'ροσιῶν φιλ0τάτων, quamquam feodita φιλοτ ε υν aliam etiam eamque simpliciorem interpretationem admittunt cum praebeat VenuSφιλοιν τας Apud 0phoclem Antig 123): τριν - στεφάν υμα rLργ 0ν rευκήενθ' VHφαιστον λῶν nihil videtur admixtum esse quod ad ipsum deum pertineat; nam verbum λεὶν etiam de igno bone dicitur. Similiter ibid. 007 VH ψαιστος Γ ελ ιπεν, dei nomen pro integro rei significatu usurpatur. Contra apud

Pindarum O. II, 8

re pro persona dicta est. Iam vero multo artificiosius ita usurpatur alicuius numinis nomen pro rei ignificatione, mi itiam

20쪽

persona cogitatio lectori obvorsetur. Qiiod itidoni vario modo officitur. Siniplicior si figura si nomini ambiguo per aΡΡΟ- sitionem adiungitur substantivum quod ad do nuturum pertinet. Ita init . . . t τὴ ' Amrirc θ εας , DI Mεας κας ἐναγκ& νωσι ΓίTyci P . . . Recentiores poetae haud raro non ipsius dei nomine rem significant sed circumscriptione tu instituta ut contineat quae ad personam pertinent. Dixit Ovidius in IV ex Ponto 10 55 . Quique duas terras, Asiam Cadmique Sororem, Separat et cursus inter utrumque facit. Multa eiusmodi Hauptius

collegit opusc. II, 70 17 3). quibus addam quod audacissime dixit Catullus 4 290

non sine nutanti platano lentaque sorore flammati Phaethontis et aeria cupreSSU. Nonnumquam Verbum spectat ad rem sed adiuncto dei nomini adiectivo etiam numinis cogitati servatur. Sic Pind. I. VI VII). 23 φλέγεται δε io rλοκοισι Μοίσαι verbum φλεγ σαι ad hymnum pertinet Epitheton autem ιό: LoZoc DiSi de er- soni usurpari non potest. Consimile est ind. si g. I, 6 ταειίαι et σοφοὶ Iot Gai arcu P seu T εθλ ui , ubi Disa sunt carmina neque enim pateremur iuXta poni Camenas et sertamina deinde etiam eo apparet Moισαν positum esse pro rei significatione, quod adiectivum I 0ν tui per figuram pro κοινοι quae dicitur utrique substantivo adhueret. Attamen pro more Pindari hic Moisti non sunt nihil nisi carmina neque enim rati scit tam

apte quadrat ad carmina quam ad Camenas quas illi tamquam sacerdotum loco colunt. Simile est quod vulgo tribuitur Antimacho 16, ): GD ' i χαίταν εἰς Γι ἔναιον 'θι. Fortasse ad idem metonymiae genus reserri potest quod dixit PindarusO VI, 90: ἐσσὶ γαρ αγγελος ορβος,

Manifestiore etiam audacia dixit indarus I. II. 25: