장음표시 사용
71쪽
Devreb. Θιiescentibus. s aliquando in hi rex ver RP in Eoritaminati sum Iob is Infinitivus eidem radici additus, habet formam perfe- istorum innocentando innocentabitis,alias p
Deco'mutatione vocum paruarum in magnasa
O Stendimus supra omnes litteras praeter gutturales, &ῖ litteram suscipere daghes forte , atque dates illud nunquam esse sine ossicio. Cum enini litteram geminet fere semper ostendit litteram aliquam deesse, quae ad dictionis illius requiritur essentiam, cuius daghes illud veluti vestigium est. Id cum ita sit, quid agendum erit quando littera cui daghes est inscribedum, fuerit una ex litteris indaghec sabilibus nynnes,manebit ne littera & non abiicietur, cuna non possit post se relinquere vestigium daghes Nequaquam, sed illud,&praecedens punctus paruus mutandia sunt in vocem magnam. Est enim aequivalentia quaedam inter voces paruas,& daghes simul acceptum, atque voces magnas, & ob id vox parua,& daghes squando daghes noliabct locum idoneum mutanda sunt in vocem magnam ri q. Vox parua,& daghes, in quam vocem magnam
72쪽
givm daghesim littera tet ut clinodipridietur. Vides deiectum i is sv quae est de essentia pasma radicalis littera est gutturalis,& transfert alluci intutu,
riter habet his hsquete daghes, ut a puero, a * a rege, ex campo. . ndo vero littera, quae sequitur litteram mem, non est daghessabilis, mutandum est hiria cum daghes in zere vocem magnam,ut ab homine, Iaseruo, Pan asipiente Aliud exemplum In coniugatione secunda, Imperatiuus sub pristia habet pathali sequete daghes, ut I*I loque re, numera;& quando altera no est daghessabilis, mutantur daghes,& pathali in cameet vocem magnam,ut a Pbare, h,pro barrech,benedic, pro explana;Sic passuum huius coiugationis habet Κybbua sequete daghes,
ut numeratus est 'deuoratus est ρ, at cum media noest daghessabilis,mutatur Libbuet,& daghes in holem vocem aetnam, ut Maa benedictus est, desponsita est,
73쪽
De commul. ioci m par M. in magua 'purificatus est.1dem iudicium est halephcameb,&& daghes, quae vertuntur in holcm . Est praeterea hic notandum vocem magnam extra cassem litterarum gutturalium non raro mutari in vocem Paruam, & daghes,ut ab incitauit, fit regulariter in futuro incitabo, incitabis, D'p' incitabit. At sepiusciale vox magna mutatur in vocem paruam respondentem,tidates, ut incitabit,isa. 3 6. sic pron'p' Ierem. 38. & ab τ' η vir, fit in foemin. virago, pro . silc pro dicitur magnificentia, & pro flores &c. Uid Eliam Cantico 1 in suis perahim. Sic verbum quod circumuenire significat,scribitur in secunda coniugatione nulla urgente necessitate sine dages,mutanturq in praeterito hirek,& daghes in aere;& pathali & daghes,in infinitivo in camez,ut Exo. 8. 'Qv n5 adijciat Pharao fallere . tamen 3. Reg. 18. inuenitur canonice scriptucum daghes in hunc modum & illudebat cis Elias. Hactenus de litteris,& pungis, ut lectioni inseruiunt, nunc de litteris,& syllabis,ut declinationi, & coniugationi, atque numeris inseruiunt.
De litteris Esntialibus, s miniserialibus. D Iuidunt Hebraei Alphabetum in duas aequales partes
Undecim namque litterae sent perpetuo essentiales, seu,ve ipsi loquuntur radicales, & aliae undecim nonnunquam seruiles, atque sepe radicales. Radicem Hebraei vocant quae scilicet habet tres sendamentales litteras in suo daemate,nec ullum nomen, aut verbum apud eos inuenitur,quod careat tribus litteris radicalibus. Et omnes aliae litterae,quae his tribus radicalibus accedunt a fronte, vela calce, constituentes vel genus,vel numerum, vel declina r
74쪽
co De Otteris essentialib. st cluniserialib. 8 -- tionem,uel tempus, aut personam accidentales, Hebraiceminitteriales, seu seruiles vocantur. Nec vulga re est artificium posse separare ministeriales litteras ab essentialibus,& eruere purum vocabuli thema ex ad tediis extraneis. Huius rei tale accipe exemplum: Uerbum regnauri habet tres radicales litteras, &est puta radix, &ob id quicquid litterarum accesserit, hae erunt addititiae Viregnaui, regnauerunt, regnabo , a 3 rex, ubi rursum habes puram radicem regina, reges, ῆ* regnum. Vides omnes litterae quae hic accedunt rad: ci a P sunt ministeriales, ideo abijciendae quando thema eruitur;ubi notandum, ut supra quoq; diximus, omnes Alphabeti litteras posse radicales esse ; undecim tamen semper & perpetuo,quando in dictione inueniuntur sui radicales, nepe hae 4 p Cn , vel Enr Iaaliae aute undecim yidet. a' η-Ππ ,vel rim 'an IN saepe inuentutur radicales,sed frequentius ministeriales. In eis enim tota Grammaticae varietas consistit. Et qui earunaturam seu potestatem bene cognoscit, is totam tenebit Grammaticam. Qisdam earum seruiunt duntaxat a ca
pite dictionis, quaedarn a principio, & fine , & quaedam in
A capite seruiunt A capite,&fine seruiunt ad lyVbique seruire deprehenduntur nu . Sed hoc ordine, ouo litterae hic positae sui explicabimus quot officia earu.
AIeph superadditae radici facit primam persenam futuri temporis singui. m.gen. iacebo, surgam, narrabo. Facit quoque interdum nomen demomia
75쪽
De litteris essentialib.-ministeriadib. sinatiuuin, quod Hebraei vocant haeemanthicum, ut a 'a qt custodiuit, custodia,vigilia. Sic a brachium .
Lamed a fronte articulus est dativi castis', ut E mint,item significat ad , ad custodiendum,quandoque genitivi,ut I '9 Psalmus David. Beth valet praepositionem in ,vel cum, item adverbium dum. Exempla in domo, in ciuitate, cum rege, I)Qπa in custodiendo. siue dum custodiret. Scin, haec littera cum segol punctata in sacris libris raro,sed apud Rabbinos sepiuscule valet relatiuum, qui, quae,quod,singulariter, & pluraliter; item quod coniunetionaliter,ut 'in ego qui loquor, mulier,quae viderit, Porro in lib. Iudicum c. s . inuenitur
habere pathali loco isgol,ut usquequo starrexi. Et nota,quod semper post eam sequitur daghes,si sequens littera eius sit capax. Caph a seonte est adverbium similitudinis,ut ad instar, sicut, item praepositio secundum, iuxta, ut secundumisericordiam tuam, ΙΠοῖ ora, sicut populus sic Sacerdos In fine valet te, tuus. Et quando resertur ad mascul. genus habet camea,& quando ad i*minin . sceua, ut v r tua, l*' maritus tuus. Masculinum aliquando recipitdaghes praesertim in futuro, ut custodit te. Superadditur etiam aliquando paragoge he, ut Nun a fronte duplex habet officium, semel enim consiluit passivam vocem,in prima coniugat, Vt a custo diuit, in pass. custoditus est, ab dilexit, amat inst. Mo modo tacit primam Futur. pluralem, s
76쪽
GL De litteris esentialib st terminalib. custodiemus, discemus,in fine valet earun ves,eas,ut l*3Πr dilectus earum, rex earum , n*p custodiuit eas, facit quoque non raro nomen denominatiuu, ut I g mensa, IpῖZ oblatio, Irin ira.He,a fronte multa habet ossicia similiter in fine. A fro- te primo additur nominibus,veluti articulus quidam, vocaturq. ab Hebrςishe i. cognitionis,seu demonstrationis,redditq. significatum nominis cui additur insigne, ut canis, canis ille, propheta, propheta quidam,vel propheta talis, & tantus pΠη dominus caelorum, princeps terrae.In eadem sermas pe habet vim relativam,ut sel se vir qui agit
sic,&sic. Capitur quoque nonnunquam in hac forma pro littera vocativa o, ut O Deus miserere
mei. Et nota quod semper punctariar cum pathah, & sequitur daghes. od si daghes non habuerit locum in sequenti littera mutantur duo illa puncta in cameae vocem, magnam correspondentem. Ante quasdam tamen gutturales,puctuatur illud n siegol,& perditur daghes, ut montes illi, ut manet purum pathah,vi r J J mensera hin. Notabis & hoc, 'uando aliae seruiles litterae, nempe a *accedunt ad istud he, extrudunt ipsum ri suscis uniq. punctum eius,ut y l P in terra pro , sic ad domu, 'pro n'andi & sicut rex ipse,pro η . Est autem nanaturale punctum harum seruilium litterarum ci , o ste-ua. Extant tamen quaedam loca in Biblijs,ubi litterae di , di non extrudunt ri litteram. Aliud ossicium huius litterae est quod a fronte non raro est quaesitiua,seu interrogatiua lit
tera,punctaturq. tunc cum-: an non ego
Dominus, num filia nonaginta anno-
77쪽
- m l . De litteris Usintiali i terminalib. rum ego. Caeterum punctus in duplici casu mutatur inpuru pathali, vidςlicet quando venit ad litteram sceuata , vel ad gutturalem,ut num benedi ctio una est tibi pater mi.Ge. 2 7. vi sior- tum faciet Gen. 3 . Et sum venit ad litteras seruiles Porta raro admittit tast daghes, ut num, Mundum clamorem,qui venit ad meὶ Gen. II. Et cum litteris gutturalibus,ri ῆ' num 'vix ut ego fugiet , Et cum pathali paruo Rue ii num sapiens hvurussit - .stultus Concurrit etiam ad constitutionem coniugationis cuiusdam activae,quae hiphil vocatur, ut ab comedit,fitlλ'* cibauit,fecit comedere. Osficium he in fine diistionis est multiplex: primum quod consti-
ruit sim. genus,tam in verbis,quam in nominibus,praece dente cameΣ, ut Pip validus , ΠῖlΠ valida, nouus, ΠτῖΠ noua.Item custodiuit vir, custodiuit mu.lier. Secundum cum punctulo mappic est relatiuum sς- min.ut 'p'η vir eius,' r* maritus eius, rex eius. Quando vero camea praecedere non potest, habet he ca- meg sibi substratu,ut mariti eius, verba eius. Tertium, he dosignat motum ad locum, valetq. ide quod
lamed a principio, ut idem quod in terraia,no zzin idem quod Ol*ς, in caelum idem quod in Aegyptum. Quartum saepe accedit littera he primae persenae futuri utriusque numeri, & imperativo m stulino singulari, ut & Πῖῆ 'custodiam, & iapy custodiemus. item rex custodi. Adi;citur etiam quibusdam nominibus spaucis tamen) otiose, ut
Mem a fionte duo habet officia,unum qu8d est praere
78쪽
litteris essentialib. stmini gerialib. sitio a. uel ab,sequiturque semper ipsum daglies,& id propter defectum non praepositionis absistulae,quae est l* Ea enim .pe abijcit nun,& transit in unam dictionem cum ea cui additur,ut Q * l uel breuius, a caelis. ex libro, pro . Et quando venit ad litteram n6 da - abilem,migrant hi rec,& daghes in correspodentem
uocem magnam,ut uel rad* ex terra Pyd* ab ho mine. Circumloquuntur etiam Hebrari per hanc praepositionem comparativum gradum,ut iste est: ectus prae me, idest rectior me. Superlatiuum uero circum- loquuntur per adverbiuI, 8 ualde , ut ualde bonus dest optimus. . t
Alterum effectum est, quod frequentissime conmmit denominatiua,& tunc quoque habet hirre,sed sine daghes ut traπη iudicium scriptura. Et quando prima est gutturalis,uertitur hirec propter haleph pathali in pati aliqui opus, Πῖr Π* cogitatio, hic quando prima num deficit,ut plantatio, onus, ni)yp ruina, ubi memdebuit habere hirec, sed ad vitandam lectionis ambiguitatem, ne scilicet mem putaretur esse praepositio, vertitur hirec in pathah. Inuenitur tamen unum, in quo hirec sc-quente daghes manet,nempe lectus,quod fit propter t.baculus,quae descendunt ab una radice diuertit. Ite quando media radicalis est vau quietans habet memhaemanticum cameet,ut locus, & yando superadditur ri *minin. littera migrat cameet in sceuai, ut ΠΠυς quies, diuerserium. Item cum prima radicalis fuerit iod,migrat illa propter mem denominatiuum in uau,ut disciplina, cathedra, timor. Vnde est regula:Quando separaueris ab initio dictionis litte
79쪽
De lis teris egentiaM.'termisiaik ε 3 ras seruiles,& veneris ad vau,muta illud in id, & prodibit
radix. Item quomodo mem concurrat in tribus coniuga' tionibus piet, hiphil,& hitpinei costitutionem participi rum,insea ostendetur in coniugationibus verborum. Mem seruile in fine relatiuum est plur.mase .lertiae per senae,ut rex eorum, custodiuit eos,habetq semper ante se camm,praeterquam in uerbis futuri temporis; tunc enim habet zere,ut custodiet eos. Est etiam aliquando haeemanticum in fine, ut nudius tertius,
interdiu, gratis, q)ῆ s utique,uerum. I Od ubique sentilis inuenitur. A principio facit tertiam
persenam Fuci temporis viriu'. numeri, ut custodiet mPl ' custodiensis stirget, P: surgent. Constutuit etiam pauca quaedamdenominatiua,n oleum, ,
l) 'noctua, &in proprijs nominibus ridebit, risu, *3Pyl supplantatio, audiet Deus, auditus Dei, amditus Dei. In fine primo est relativum primae persenae sin 'laris, ut rex meus,' domus mea: in plurali vero praecedit pathah,ut reges mei, 'Ipp libri mei. Secundo facit adiectivum ita gentile , vel ristaelites , D 9 Aegyptius Iudaeus. Desinit etiam secunda per sena imperativi,& item futuri sing.tam, in iud litteram, vim νῆς audi filia; m 'ῖρῆ0 audies o mulier. Porro inter secundam, & tertim radiuitem inserta, facit aliqua--do nomen substantivum,aliquatae diectivum,& in vero his saepe verbum Hiphil, seu transitiuum, ut ' 'U 1nenis. r ' dextera,p'Ir iustus, 'pd pius, diuulgauit,*ΠΕΠapplicuit. Et in fine nonnunquam otiose accedit, ut Psal Gi *' pro 'R0. Q ῆς 'proa ui o- I Vin
80쪽
Vau a principio semper & perpetuo est coniunctio copulatiua,exceptis paucis quibusdam proprijs nominibus, nabetq. pro naturali puniito laeua, ut & pes, & ciuuitas. Habet tamen multas exceptiones. Prima quando venit ad gutturalem halephatam,respondet illi in puncto, ut b& asinus, & homo. Secunda cum accesserit ad unam ex habet icturech,ut & domus, &Vasthi, & rex, C & interruptio. In certis tametibcasibus retinet ante bumaph alium punctum,quam scilire ut Gen. i. de quo vide si libet Eliam in libello ossi clorum.T'ertia,ante litteram keuatam habet sciurec, sicut ante tamaph,ut '& terminus, o i ς' & libri: Q do tamen accedit ad iod, quod deberet punctuari scevara,
mutantur ambo sceuain in unum hirec, ut 6c Iehu-das, &scietis .Quarta,ante nomen habet et
re,& aleph destituitur omnibus puetis, ut & Deue. Notandum quoque hic quando vau additur verbis, habet duplicem denominationem,uidelicet vau i. conuersuum,& vuu i. coniunctivum. Vocatur hahippuc quando nedum est: copula, sed & cum pathali mutat tempus futurum in praeteritum, & tunc punctatur pathali s quente daghe vel lod cum sceua quiescens ; & cum scelia mutat preteteritum in futurum, & accentus transit in vit,ma & custodiet, Hy*π & audies. Item & cu- stodiuit, & audiuisti, excipitur aleph, quae non est capax punctuli daghes,ideo mutatur pathah in cameet, ut custodivi. Et item iod euatum non daghessatur, ut & locutus est. Manet tamen interdum inuariata ratio praeteriti propter Vau sceuatum, idq. propter aliam,& aliam accentus loca tionem. invero est pu