장음표시 사용
11쪽
le diglieli uni Volia bella han deli, in mancher IIinsichi recht
12쪽
τροπον κινουμενης, ωστε την προσπεσουσαν αυτῆ φαντασίανο ιοιως προενεγκασθαι, αλλα κατα πλείους - ουδὲν κωλυει
13쪽
lieseri, hei ne sogenannien Wdrilichen Ueberse ungen. Wo Cicero, Seneca, Plinius, ja Nepos selbst, nachwellaticli aus dem Griechischen uberseiat haben, da haben sie steis gut lateinisch, aber aucti stelasehr Dei ubersetat. Dasset be gilt unigekeliri aucti vota den Grie-chen, wenn sie ja einmal aus dein Latet ni schen ein Oder das andere Satrchen ubertrugen, und Wurde von itinen der Natur ilirer Sprachenach geWiss in noch viet holierem Grade gelten, hallen sie es nichi, ausser venigen veretnZelten Ausualimen e a die Iuristen in Berytus abgerechnet, selhst nocti die gange Zeit der Sophistili hindurch, von vorn herein verschmalit, sici, ein gehenit init der lateinlachen Litteratur gu besassen und aus ilir et u uberseiaen So moge detin dies Buchlein aus mei nem φροντι στηριον hi naus in die Mite Uelt gehen, um aus dem grossen Ocean derSchullitteratur, aus xvel chem im regen Durcheinander das schleelitevom guten und umgekeliri verdi angi Wird, eine Zeitlang umherau-schri immen, und davn frither Oder spater seinein, docti Wolit un- vermeid lichen Schichsal der Vergessera heit an heimrusallen. Habent sua fata libelli. Nichis desto Meniger Wunsine icti, dass es thin aussetner, Wenn aucti noch So Lurgeu Faliri gelingen moge, vor a Ilem der Sache, die gii vertreten es bestim mi ist, danii sicli seliust, end-licli dem Versasser recht viete Freunde Zu ge innen. Und so schii esse icti denti mit den Worten Cicero's de divin. II, 2: 'Quod enim munus rei publicae offerre maius meliuSque P Sumus, quam Si docemus atque erudimus iuventutem ,- Neque vero id effici posse confido, quod ne postulandum quidem
est, ut omnes adulescentes se ad haec studia convertant: pauci
utinam: quorum tamen in re publica late patere poterit industria .
14쪽
Νon dubito fore plerosque, Attice, qui hoc genus scripturae leve
et non satis dignum summorum virorum personis iudicent, cum relatum legent, quis musicam docuerit Epaminondam, aut in eius virtutibus commemorari saltasse eum commode scienterque tibiis cantasse. Sed hi erunt sere, qui expertes litterarum Graecarum nihil 2 rectum, nisi quod ipsorum moribus conveniat, putabunt. Hi si di- 3 dicerint non eadem omnibus esse honesta atque turpia sed omnia maiorum institutis iudicari, non admirabuntur nos in Graiorum virtutibus exponendis mores eorum secutos. Neque enim Cimoni suit 4 turpe Atheniensium Summo viro sororein germanam habere in matrimonio, quippe cum cives eius eodem uterentur instituto. At id quidem nostris moribus nefas habetur. Laudi in Graecia ducitur adulescentulis quam plurimos habuisse amatores. Nulla Lacedaemonividua tam est uobilis, quae non ad cenam eat mercede conducta.
Magnis in laudibus tota sero fuit Graecia victorem Olympiae citari: 5
in scenam vero prodire ac populo esse Spectaculo nemini in eisdem gentibus suit turpitudini. Quae omnia apud nos partim infamia partim humilia atque ab honestate remota ponuntur. Contra ea pleraque si nostris moribus sunt decora, quae apud illos turpia putantur. Quem enim Romanorum pudet uxorem ducere in eonvivium ' aut cuius non materfamilias primum locum tenet aedium atque in celebritate versatur ' Quod multo fit aliter in Graecia. Nam neque in convivium ad- 7
g. q. Ath. summo Diror stellei viro S. T. Q. m. sit aliter in Gr.: aus-
15쪽
hibetur nisi propinquorum neque sedet nisi in interiore parte aedium, quae gynaeconitis appellatur, quo nemo accedit nisi propinqua eo . 8 gnatione coniunctus. Sed hic plura persequi magnitudo voluminis
prohibet tum festinatio, ut ea explicem, quae exorSuS Sum. Quare ad propositum veniemus et in hoc exponemus libro de vita excellentium imperatorum. Ι l Miltiades Cimonis filius Atheniensis cum et antiquitate generis et gloria maiorum et sua modestia unus omnium maxime florereleaque eSset aetate, ut iam non solum de eo bene sperare sed etiam considere cives possent sui talem eum suturum, qualem cognitum iudicarunt, accidit, ut Athenienses Chersonesum colonos vellent 2 mittere. Cuius generis cum magnus numerus esset et multi eius
demigratio uis peterent societatem, ex his delecti Delphos deliberatum missi sunt, qui consulerent Apollinem, quo potissimum duce uterentur. Namque tum Threces eas regiones tenebant, cum quibus armis 3 erat dimicandum. His consulentibus nominatim Pythia praecepit, ut Miltiadem imperatorem sibi sumerent: id si fecissent incepta pro-4 spora sutura. Hoc oraculi responso Miltiades cum delecta manu claSSe Chei Sonesum prosectus cum accessisset Lemnum et incolas eius insulae sub potestatem redigere vellet Atheniensium, idque Lemnii 5 Sua sponte sacerent postulasset, illi irridentes responderunt tum id se lacturos, cum ille domo navibus proficiscens vento aquilone venisset Lemnum. Hic enim ventus ab septentrionibus oriens adversum 6 tenet Athenis proficiscentibus. Miltiades morandi tempus non liabens cursum direxit, quo tendebat, pervenitque Che oneSum.
gen die lat. Syntax , fast nis mit
S. 2. deliberatum e deliberaturi. -- duce uterentur: ninim στρατηγεῖν. - tum quibus: ἐφ' ους. S. 3. his eonsulentibus: consulentibus his. - id si 'eissent futurra :kannkurΣ ansgedruchi Herdent sub quo expeditionem prosperam fore ευτυχειν).
g. 4. hoe responsO: ἐκ. - ineolae eius insulae: τους νησιωτας. - vellet: pari. - facerent: Ins. g. b. id se hIeibi Meg. - vento aquilone: borea vento. - adversum tenere: ἐναντίον εἶναι. g. 6. direxit: Part. ROP.
16쪽
Ibi brevi tempore harbarorum copiis disiectis tota regione, quam II petierat, potitus loca castellis idonea communiit, multitudinem, quam secum duxerat, in agris collocavit crebrisque excursionibus locupletavit. Neque minus in ea re prudentia quam felicitate adiutus est. 2Nam cum virtute militum devicisset hostium exercitus, summa aequitate res constituit atque ipse ibidem manere decrevit. Erat enim 3 inter eos dignitate regia, quamvis carebat nomine . neque id magis imperio quam iustitia consecutus. Neque eo setius Atheniensibus . a quibus erat prosectus, ossiicia praestabat. Quibus rebus fiebat, ut non minus eorum voluntate perpetuo imperium obtineret, qui miserant, quam illorum, cum quibus erat prosectus. Chersoneso tali lmodo constituta Lemnum revertitur et ex pacto postulat. ut sibi urbem tradant. Illi enim dixerant, cum vento borea domo prosectus eo pervenisset, Sese dedituros: se autem domum Chersonesi habere. Cares, qui tum Lemnum incolebant, etsi praeter opinionem res cecide- 5rat, tamen non dicto sed secunda fortuna adversariorum capti resistere ausi non sunt atque ex insula demigrarunt. Pari selicitate ceteras insulas, quae Cyclades nominantur, sub Atheniensium redegit
Eisdem temporibus Persarum rex Darius ex Asia in Europam III exercitu traiecto Scythis bellum inferre decrevit. Pontem secit in Histro numine, qua copias traduceret. Eius pontis, dum ipse abesset, custodes reliquit prinei pes, quos secum ex Ionia et Aeolide duxerat, quibus singulis ipsarum urbium perpetua dederat imperia. Sic enim 2sacillime putavit se Graeca lingua loquentes, qui Asiam incolerent, sub sua retenturum potestate, si amicis suis oppida tuenda tradidisset. quibus se oppresso nulla spes salutis relinqueretur. In hoc suit tum a numero Miltiades, cui illa custodia crederetur. Hic cum crebri asserrent nuntii male rem gerere Darium premique a Scythis, Miltiades hortatus est pontis custodes, ne a fortuna datam occasionem liberandae Graeciae dimitterent. Nam si cum his copiis, quas secum transpor- 4
g. 2. prudentia - felicitate: ἐκ.
qui miserant: pari. illorum bteibi
S. b. ausi non sunt atque: pari. - pari felicitate: fuge hingu usuε. - sub potest. redissere: υπήκοον, υποχείριον ποιεῖσέ M. III, 1. traieeto: διαπορθμεύειν, περαιουσθαι. - Pontem fecit: γεφυ- αν ζευγνυναι. - perpetua dederat: πιτρέπειν εἰς αε g. 2. Gr. Iinyua - ineolerent r
g. 3. In hoo - numeror et ii diesen
17쪽
tarat, interisset Darius, non solum Europam fore tutam sed etiam eos, qui Asiam incolerent Graeci genere, liberos a Persarum laturos dominatione et periculo, et facile essici posse. Ponte enim rescisso 5 regem vel hostium ferro vel inopia paucis diebus interiturum. Ad hoc consilium cum plerique accederent, IIistiaeus Milesius, ne res conficeretur, obstitit dicens: non idem ipsis, qui summas imperii
tenerent, expedire et multitudini, quod Darii regno ipsorum niteretur dominatio: quo extincto ipsos potestate expulsos civibus suis poenas daturos: itaque adeo se abhorrere a ceterorum consilio, ut nihil putet 6 ipsis utilius quam confirmari regnum Persarum. Huius cum Sententiam plurimi essent secuti, Miltiades non dubitans tam multis consciis ad regis auris consilia sua perventura Chersonesum reliquit ac rursus Athenas demigravit. Cuius ratio etsi non valuit, tamen magnopere est laudanda, cum amicior omnium libertati quam suae suerit dominationi. IV Darius autem, cum ex Europa in Asiam redisset, hortantibus amicis, ut Graeciam redigeret in suam potestatem, classem quingentarum navium comparavit eique Datim praefecit et Artaphernem, hisque ducenta peditum decem milia equitum dedit causam interserens se hostem esse Atheniensibus, quod eorum auxilio Iones Sardis 2 expugnassent suaque praesidia interfecissent. Illi praesecti regii classe ad Euboeam appulsa celeriter Eretriam ceperunt omnisque eius gentis civis abreptos in Asiam ad regem miserunt. lnde ad Atticam accesserunt ae suas copias in eampum Marathona deduxerunt. 3 Is est ab oppido circiter milia passuum decem. Hoc tumultu Athe nienses tam propinquo tamque magno permoti auxilium nuSquam nisi a Lacedaemoniis petiverunt Phidippumque cursorem eiuS generiS,
qui hemerodromoe vocantur, Lacedaemonem miserunt, ut nuntiaret, 4 quam celeri opus esset auxilio. Domi autem creant decem praetores,
qui exercitui praeessent, in eis Miltiadem. Inter quos magna sui t
hostium ferror dureli die Feinde. inopiar init fiettoos auset udrii chen.
horrerer in directe Rede mit ἔφη gu
Iv, 1. redis. in potestatem s. 2, 5.
que eluis r alle Eretrienser. - αι-
18쪽
contentio, utrum moenibus defenderent, an obviam irent hostibus acieque decernerent. Unus Miltiades maxime nitebatur, ut primo liquoque tempore castra fierent: id si factum esset. et civibus animum accessurum, cum Viderent de eorum virtute non desperari, et hostis eadem re fore tardiores, si animadverterent audere adversus se tam exiguis popiis dimicare. Hoc in tempore nulla civitas Atheniensibus auxilio fuit praeter VPlataeensis. Ea mille misit militum. Itaquo horum adventu decem milia armatorum completa sunt. Quae manus mirabili flagrabat pugnandi cupiditate. Quo factum est, ut plus quam collegae Miltia- 2 des valseret. Eius ergo auctoritate impulsi Athenienses copias ex urbe eduxerunt locoque idoneo castra secerunt. Dein postero die 3 sub montis radicibus acie regione instrueta non apertissima proelium commiseriant inamque arbores mullis locis erant rarae hoc consilio, ut et montium altitudine tegerentur et arborum tractu equitatus hostium impediretur, no multitudine clauderentur. Datis, etsi non Φaequum locum videbat suis. tamen fretus numero copiarum suarum confligere cupiebat, eoque magis, quod, priusquam Lacedaemonii subsidio venirent, dimicare utile arbitrabatur. Itaque in aciem peditum centum equitum decem milia produxit proeliumque commisit. In quo tanto plus virtute valuerunt Athenienses, ut decem -5plicem numerum hostium profligarint adeoque perterruerint, ut Persae non caStra sed naves petierint. Qua pugna nihil adhuc est nobilius. Nulla enim umquam tam exigua manus tantas opes prostravit. Cuius victoriae non alienum videtur, quale praemium Miltiadi VI sit tributum, docere, quo facilius intellegi possit pandem omnium civi
fenderente ob es nothia sei den Feinddureh Mauern abruwehren. - Dboiam ire: ἀντιπαράγειν,ομοσε χωρειν τινί. g. 5. nitebatur: διισχυριυσθω περί τινος. - aecessurum e werde Erholit Herdon. - adversus se dimi caree v. a. ἐπιχειρειν, προσβάλλειν τινί. V, 1. derem m. completa sunt e
g. 3. auh m. radicibus: τὶ secus εια. - aetem instruere: παραταττεσθαι.
19쪽
2 tatum esse naturam. Ut enim populi Romani honores quondam suerunt rari et tenues ob eamque causam gloriosi, nunc autem effusia atque obsoleti, sic olim apud Atheniensis suisse reperimus. Namque huic Miltiadi. quia Athenas totamque Graeciam liberarat, talis honos tributus est, in porticu, quae Poecile vocatur, cum pugna depingeretur Marathonia, ut in decem praetorum numero prima eius imago 4 poneretur isque hortaretur milites proeliumque committeret. Idem ille populus, posteaquam maius imperium est nanctus et largitione magistratuum corruptus est, trecentas statuas Demetrio Phalereo decrevit. VII Ρost hoc proelium classem septuaginta navium Λthenienses eidem Miltiadi dederunt, ut insulas. quae barbaros adiuverant, bello persequeretur. Quo imperio plerasque ad ossicium redire coegit, nonnul-2 las vi expugnavit. Ex his Parum insulam opibus elatam cum oratione reconciliare non posset, copias e navibus eduxit, urbem operibus clausit omnique commeatu privarit, dein vineis ac testudinibus con-3 stitutis propius muros accessit. Cum iam in eo esset, ut oppido potiretur, procul in continenti lucus, qui ex insula conspiciebatur, nescio quo casu nocturno tempore incensus est. Cuius flamma ut ab oppidanis et oppugnatoribus est visa, utrisque venit in opinionem 4 signum a classiariis regis datum. Quo factum est. ut et Parii a deditione detorrerentur, et Miltiades timens, ne classis regia adventaret,
incensis operibus, quae statuerat, cum totidem navibus, atque erat prosectus, Athenas magna cum ossensione civium suorum rediret. 5 Aceusatus ergo est proditionis, quod, cum Parum expugnare P0Sset, a rege corruptus insectis rebus discessisset. Eo temporo aeger erat
eius im. poneretur: er ala der erstegemali in lirde. g. 4. largitione massistratuum enim m δωροδοκειν παρα τινος undδιαφθείρεσθαι ἐπὶ χρήμασι.
VII, 1. quae - adiuverant: τα τινος ελέσθαι. - quo imperio: ais ernun Seefeldherr War. - ad offletum redire: Hi eder das Gobithrende gu
κλείειν τῆς ἐπαγωγης, τῆς σιταγω γίας. - vineis ac testudinibus eo n-
testudo χελωνη. - propius aee sit: προανειν. g. 3. nescio quo easu: αυτ μα- του. - incenderer ἐξάπτειν. - venit in opinionem: υπολααβάνειν. - εἰ- unum datum: πυρσευειν, σημεῖον αὐαι. - classiarius: ἐπιβατης. g. 4. totidem atque: Attruction. - offensione: nimm προύκρουειν. g. b. accusatus est: phraseologi-
σθαι, τ ν. αἰτίαν ἔχειν. - cum posset: εξον. - infectis rebus: απρα-
20쪽
vulneribus, quae in oppugnando oppido acceperat. Itaque quoniam ipse pro se dicere non posset, verba seeit frater eius Stesagoras. Causa cognita capitis absolutus pecunia multatus est, eaque lis quin- siquaginta talentis aestimata est, quantus in classiis sumptus laetus erat. IIanc pecuniam quod solvere in praesentia non poterat, in incla publica coniectus est ibique diem obiit supremum. Hic etsi crimine Pario est accusatus, tamen alia causa fuit da-VIR innationis. Namque Athenienses propter Pisistrati tyrannidem, quae paucis annis ante fuerat, omnium civium 3uorum potentiam extimescebant. Miltiades multum in imperiis magnisque versatus non vide- 2hatur poSSe esse privatus, praesertim cum consuetudine ad imperii cupiditatem trahi videretur. Nam Chersonesi omnis illos quos habitarat 3 annos perpetuam obtinuerat dominationem tyrannusque fuerat appellatus sed iustus. Non erat enim vi consecutus sed suorum voluntate eamque potestatem bonitate retinebat. Omnes autem et dicuntur et habentur tyranni, qui potestate sunt perpetua in ea civitate, qua libertate usa est. Sed in Miltiade erat cum summa humanitas tum 4 mira communitas, ut nemo tam humilis esset, cui non ad eum aditus pateret, magna auctoritas apud omnis civitates, nobile nomen, laus rei militaris maxima. Haec populus respiciens maluit eum innoxium plecti quam se diutius esse in limore.
Τhemistocles Neocli filius Atheniensis. Huius vitia ineuntis I
adulescentiae magnis sunt emendata virtutibus, adeo ut anteferatur huic nemo, pauci 'pares putentur. Sed ab initio est ordiendus. Pater 2
κτος. - uulneribus, quae aeceperat:
veris undet bet der Bel ager ung.' pro se dicere und verba facere f. Eu
tua: participial die, Helche die un-unterbro cliene Machi in ne haben.