Oculus hoc est fundamentum opticum, in quo ex accurata oculi anatome, abstrusarum experientiarum sedula peruestigatione, ex inuisis specierum visibilium tam euerso quam erecto situ spectaculis, necnon solidis rationum momentis radius visu alis eruitu

발행: 1619년

분량: 327페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

Ipsissi nis meis oeulis aliquoties,una cum alliseonspexi. Hinc ala

ipsa natura tacite docemur, utriusque oculi axes in eandem obi cti partem simul & semper ferri, ut res eadem una & clarior appareat. Ex quo rursus aposteriore manifeste deprehenditur, solum& unicum axem opticum,omnium radiorum visoriorum fortissimum esse; nam si ali)aeque vivaces essent, potentia videndi quocunque illorum ex puncto viso potita acquiesceret; nunc autem quia oculum mouere non desinit, donec rei videndae radius cum ipso axe optico congruat i euidens est,speciem sub huius solius tr mite decurrentem,efficacissima esse: cuius ratio aprioreiam

allata, est omnimoda a Restalii one immunitas. I3. Motus oculosoti proprius est is,quem ipse capite quieto

facit musculorum usus obsequio; hi namque in omnem illum partepro renata versant, sursum, deorsum, dextrorsum sinistrorsum sinistrorsum,circum circaue rursum & prorsum non trahunt: centrum motionis ocularis non est ad radicem nerui optici, vel MIam quampiam ocularis extremitatis portionem, circa quam v iuti fixa oculus circucirca volvatur,instar trochi super apicem sua nutantis,aut pyripomiue a stilo suo penduli, seu denique ad morem capitis ex collo quaquauersus agitati 3 alias namque si oculus d aliquam partem contorqueretur,semper compressio aliqua est doloris sensu existeret,& e regione vacuitas quaedam efficeretur, neque limus aspectus in tanta quanta solet obliquitati fert,eueniret: quare fatendum necessario est,eo modo oculum in suo cauo

conuolui,quo globus aliquis liber in superficie sphaerica concaua

sibique contigua gyraretur: & sic motus oculi in suo forami

ne positi est: sphaericus, super suimet centrum, quod

idem est cum centro humoris vitrei, tunicae Hyaloydis, Choroidis,Retinae,ac demum Scierodis posticae. Ex quo

I4. Sequitur I. Oculo moto, centrum oculi quiescere. neque moueri ni si ex capitis accidente motu. 1. Vnicum axis optici punctum in centro oculi quiescere,reliqua eiussem segm ta cis & trans oculi centrum motus contrarios sed proportionales describere. 3. Capite immoto, moto aute oculo, omnes & solos radios cum axe optico coincidentes, communem facero sectionε

302쪽

in centro 6 v, angulumque ab illis ad idem comprehensum nulli refractioni obnoxium, ideoque ab omni errore, saltem notabili immune esse. Vnde . cum Radius astronomicus,siue Baculus Iacobi, centrum suum in quod lineae radiosae ab obiecto strictis Cursoris seu baculi transuersi extremitatibus concurrunt, extra oculum constituat ἔ radi j vero visorh, secundum quot istum distantias oculus haurit in centrum eiusdem oculi tendam: mani festum est,distantiae eidem alium angulum in radio astronomico, alium in oculo subtendi,& in hoc quidem minorem,maiorem in illo,& hac ratione facile fieri, ut duorum siderum obseruandis interuallis, aliquot minutis, ne dicam integris gradibus peccetur uenisi obseruatoris industria huic lapsui occurrat, vel erigenda ex ultimo radij pucho acu, per qua in extremasCursoris oras axis oculi opticus distinctis obtutib' & mutatis quasi stationibus excurrat; vel si idem immoto capite unicaque oculi statione exequi l ubear, radium ita aptet,ut cum centro oculi radij centrum quod in eiusdem extremitate iacet persecte congruat: quod ut fiat, exacta mculi magnitudo, & eiusdem extra os genae prominentia cognituest necessaria; ut quantum centrum oculi ab hoc osse introrsus mergitur,tandundem a radij longitudine abscindatur. Vnde uuterius s. cum neque idem oculus eiusdem perpetuo tenoris, neq; diuersorum oculi aequalis existant magnitudinis,aut secundum partes earumque situm similis proportionis; radius unus stronomicus praeparari vix potest,qui uni oculo diuersis temporibus, vel diuersis oculis temqore eodem absq; errore subseruiat. Quo minus est mirandum, si obseruationes Radio astronomico factae inter seminus exacto interdum concordent, & auctoresin diuersa abeant. Neque temerariae praecipitationis aut proprietinscitiae notam effugiunt, qui propterea vel Radium astronom, cum damnant,vel culpant artificum solertiam, vel obseruatoris

diligentiam in dubium,aut inclytam denique Mathesin in odium vocant. Nam omnibus istis indemnibus error hic ex eo solum, accidit, quod angulus in Radio designatus non sit aequalis angulo visorio ad oculi centrum per axes opticos deseripio: qui tamen

solus interuallum aspectum recte mensurati p. Neque si quis ad

extremos

303쪽

LIB. In PARS ILextremos circini pedes pinnas erigat, Λ capite ad os genet sub oeulum applicito duo astra per ipsas aspiciat, conuoluto ad singula culo, capite immoto, is verum distantiae angulum ad centrum circini acquiret,sed omnino in oculi centro requirat oportet,quo admodum de Radio diximus. Quod si tamen siue circino, siue radio astronomico triangulu siderale,ab aspectis diligenter stella . tu distanissis in charta transtuleris,no habita alicuius certae magnia tudinis, secundu gradus aut pedes ratione,inuenies lane trianguluhomologu triangulo dictoru astroru caelesti; unde cognita unius lateris quantitate reliqua facile dabuntur, mutua ad latus notu paratione. Caetem ut S. intelligas hanc de centro oculi d chrinam non esse fortuitam diuinationem, sed solidam veritatem: accipe circinum quemcunque, de in quodvis ipsius crus circa fi- nem x medium erige orthogonaliter duas graciles acus,tum nodo vel capite circini supra os malae infra oculum firmiter locato, per dictas unius cruris acus certum obiecti visibilis punctum aspi-c quoad usque ambae in axe optico iaceant,& oculo proxima r motam obumbret ; hoc enim habito, si lineis visualibus perdictas acus in oculum allapsis,aequales lineas similiterquedisipositas in planum aliquod, v. g. chartam, dein transseras, videbis communem illarum sectionem semper casuram extra caput circini, intercapedine tanta,quanta ab eodem capite centrum oculi in obseruando distabat. Experientia facilis & cuilibet in promptu. De qua nos re alias etiam ex instituto in Cometa huius & praeteriti anni abui

dantius.

as. Atque ex hisce distingui posse videtur duplex ,ngulus

visorius,animatus sensibilis&naturalis, cuiusmodi semper in ocinium libere apertum simul accidit, quoque rerum visarum magnitudines probabili quadam aestimatione absque ullo alio artis adminiculo, censemus,M magnas vel paruas, maiores aut na inores dicimus quique in brutorum ocuIis etiam locum habet; alter inmnimis, rationalis, nullo sensu simul, sed sola arte, instrumentorum beneficio inter duos axes opticos unius oculi successive admisi comprehensias, quo res non solum magnas & paruas, sed tantas

. atque tanto maiores aut minores enunciamus, in certis ¬is

mensuris,utpotegradibus,minutis,pedibus, palmis;&α Atque

Ii hie

304쪽

a FUNDAM OPTICI, LIB. III. PARS II.

hic angulus secundum utrum que latus in oculo simul non existis, sed tantii successive, ad motum oculi; cum enim ex solis axibus opticis essiciatur,simul autem unus tantum axis in oculo uno versetur,non est possibile,ut vel simul in oculo conformetur, vel QCctatuE absque motu eiusdem. Alter autem, quia radijs visualibu* quibuscunqueconstat, & simul dc absque oculi motu inest,arius ordinarie in Retina basn communem obiecto minorem' facit, in eaq; sentitur, idcirco animatusi ' i α lansibilis dicitur.

Mquolim de oculo, hac vice, ad G tariam Ss ' Trinitatis dicta, omniumque oculis exposita sisnto: plura subse uentur, ubi lux maior nobis caelit usaffulsertu

A pagina xy'- usque ad x v. in numeris folioru seinper i es pontum pro L. Relio inus minutulae labra facile a lectore pertito abstergentare.

305쪽

MONIMENT V M

Soc. I a s v, ob solertissimam HVMANI OCULI Anas

tomon,indagatum RADIvM VISO RIVM, positumq; totius Opticae Fundamentum,&c,

CASPAR O PANSA, PHIL. ET

hem. Reg. Maiest. atque reliquorum Moenissimorum ArchiducuAustriae,Ac. Summi Superioris Austriae Prouinciarum B

nolis Consiliatio ac Regenre. sc ergo Hr ambase opter o raecia Dccas . Rupit,dum fedo miscens Heliconatumultu Excitat Aonias media de nocte Sorores Lassas a Choreo rec adhuc cantare paratu Obistit iridomitas robusti carminas ossa t Materiam . omni duram prodire theatra-20mirum ex Ithacae scopulis progressus Inses, Cui Hermunctas nihil eu memoramo nares, Cyclopem stolidum, qui vix defendere possit Sese hominem. prae quo Aa sed formosi tu esset,

emq; sinu erumneq, nigra Megaera tulisset, Porrectum immani cum deprenisset in antro, Pon expugnatum, Baccho domitore cerebrum ggressu ,sec prope muli iuuantibus unum, Vnum hominem se is homine, somno sepultus Tanta molis erat) solo, quem fronte gerebar Despoliatum oculo de lusco deniquecaecum καὶ UTHernam Iulii um vulnere noctem a, -- Hunc

306쪽

Hunc ergo tam ridicusio mirata Triumphi. Gracia, non alio Musis narrauis hIutu, Diamsi centimanos caelo Irepidante Gigantes Ioue prostratos hacIpsa nunc ut hora,

Cantandum sibi longum se miseratio tisium

Centum membranis de scant sumina: tanti Ergo Dyposse oculiι Pol phemo expungere ' rara Cum tanti occurrantperfngula compita AO, dou ego Diresiamfacio, se Paeana reposco, Non auterquam possit caedem Pythonis Aposior Vel quid reopagus tam nigrum thera puelli Scribit ' Cur, vixdum doctus reptare per herbam. duod cornicum oculos temere confixerat, altam cruce pendebit' Cur Dalmaria time Ir ocula se hominem,nocet excaecare volucrem ρει tamen ut primus factu laudauit Homerus, ut caecus Gesopi oculum gaudebat ademptum, Visise hoc etiam posset iactare tribuli, Nems deinde satis se credidit esse Poetaminui non ex ista decerperet arbore ramum Sinterea Ab tot creuit res friuola fabris, Intumuits oculus tot conrrectantibus,m iam Nec clypG rgolici magnum se mirabile textum Componiposset cum tanti luminis orbe. Quaerebant in cal. aliqui sedgrande inre intra Lata Europaeirepererunt cornua Tauri Tam vastos oculos, quamquam in vastis tu illic αμcmqνesea pasiim norunt ex mole puelli Hunc tamen sunc etiam squa nempe mo is Vatum eo)Longe ausi Cyclopaeo Iurare minorem Addubitant num sint mensi breuioribus ulnis, ando illum dicunt phaebea lampadis instar. Sed quorsim bas motas, nugarum in flumine. ultis 'Sit luscus ocius sit trifrons denique Ianus,

Tandem centum oculis vaccam custodiat Argus ,

Sed quid si nihil hinc in publica comoda fransferi, Mis mihi adnumeres oculorum muge Cansra;

307쪽

Ium salum aliquiae uit, colligit ocessus

Panoris caudami si pavonis honesta Pictura inoergens, cum vellit Ageres, ari Gnerent Superia unxit lumina,s huius Nostrates Paui portant Emblematis umbram; Sed quibus es mellar sanguis,cultum per arte Ingenium, in hoc deprendunt ontu in orbe. Hoc quondam doctis trudium fervebasi themae, Cum quaesita una passim ea sapientia veto, . Has geminas adhiber aces, quae certius arces, caconstrarent Heri, Cereris quam lurida lampas

ae autu luxit nunquam intermortua regnu.

Pars regnum Florae breuiuii hortens sagaci Herna puerpem,se properantia fata Roserum Sectantes oculo, pias inde hausere videndo, Quo morsu depastat Ap. ; pars morte Promethei

titis consenuereiugis pergaPra vagati Saluiurio I vias didicere equendo. Pars aliam grandi Orchestram rapuere theatro, Et quo vario lusitnaturareduc o Spectauere sophi, plausums dedere frequentes, Et pretium statuere arti; nam caetera turba Circenses abos deritana tent:

sa Chorin es palias quaesti Platonis Iba s doctiloqui moderatur frena L ei,

Noscitur ex oculis fuit hic quoque Cura colorari Caesia de cerebro voluit prodire paterno. Et cum consortem legeret bi Diva volucrem, Plumipedumά omnis comes illi exeresim ire Vellit,or ambirent aquilae,famen unica, ces tera non magno, sedglauco noctua vultu

Eme iistipare latus quaesisse volando

se masculosaepe ina in cassi desidit.

Nimirum diuinum aliquid Natura, Deussorbibus his clausit recenim pupi a togarum Tantum lasea quom er, far a Crae Un arca,

308쪽

on tot circumeant tenui de stamine θmbi' , Vt neque tot Cab numereriam cautior orbes trologus,quot tantilla circumdat ocella. Vem, quamuis parca est imguae, ne prodigalaiau, Pathda Ur m omnis Zenonis Porticu ausa Ut tamen ad reliquos etiam transcribere Diuis: Denique post omnes titulos or nomina Tiso Plus amat hunc, OCVLVS nostri pudicitur Orbiae. Ergo magnum aliquid clodit pupilia, gemesium

Celauii tamen haec Oculus Cimina fratrem, . . in

Ioc satu hac qui quam nouit patrimonia, quamquam Venuti longa flumim ho indagine galas. Sic quando Iuttis caepit proseripere venis l. atque in bracteolas auri uniscere se e Hoc bolas facerent radi, sim Cornua cunae in

Virga inter densi catitans ramalia luci ostensura vim a subterranea regnαν .

Iami repercisi indicio siprodidit unu

uita, ct vomitu radiorum claruit aurum . Caepit adorari comemptus caetera truncus,

Et sitis accens eis animis, ors tua petita I sis, vix es Triuia reuerentia,es ipse

Res io, atque canum excubiae potuere tueri; η γ' , Et tamen hunc etiam tot per munimina ramum . i si talis Aeneas, ducibus per operta corum . Ipse ocu certe ramm fuit aureus.; est ' .

Absque duce hoc, centum flent inter sidera soler Inuenias nunquam damnatas Oedipe Thebas, Si non ad latus ntigone vestigia Peto

Iami adeo prisco sise diffudit ab aeuo

Ingens examen radorum,or plurima passim Ramenta hoc ipso carpsit serandator ab auro, Nam quidquid doctu lectum fert optica Pisis Vnies tantilis totum debetur ocella. Sed tibi se totum indulsit Scirem Esec aeuu AEneas albis aui s comitantibus amplum Naturae nemus ingressu ,radicistini um

309쪽

Abra latet tenuis silo non maior Arachnes, Hunc quoque Gordiaci ab sereptam vincimine nodi, olius,uo ut CMacedo regale strentes omen deridens,uno scidis impete nexu Sed velut a primos Morum ubi currimus ortus, Cum iuuat in primis Nymphas agno cere cum P Uociosiores,or magna auctaria,tandem dicimus venas, nusium trahnsu nome Littora,qua temerenuissius egentia pontis, Vtrainon magno posis committere alio, Sic tu prima inhians, a si inviis retexens Mamma,advis atomos deducu cuncta capulis. Sic tandem tracta per tot putealia Et Et disiceptatam toties disiordibus urnisAn Tunica,an niueo Crystasius cocta liquora impacta hac referat simulachra imitantia verisi tandem docto dirimis, datus arbiter,ore. . mirum hunc vigiles curae, sic laicaelo . AElin o tantum fugiens insidera vim - . Si quaesis virtuti merces) memere fauorems. In omnes Attis in montu culmine noctes,

Et sussulta humeris magni laquearia caeli Seniit adhuc prodesse sibi, quosi impiger obmPortabat visus torquet, iam Saxeus orbes 3 . t Memno quod Eoas Solis praeuertit habenas, sique Salutator tam matutinus, amIce cepit rei rem, radios se lumemadorans,

Ridet adhue hodie, quoties ex aequore surgens Solsasi pandum perstrinxerit igne labesium s frustra expenses numeres, in sic labores ZDesiriptam toties faciem' fixos olcifico .

Sive ipsi has gemmis putat,ornatus superbis,

Sicut Erythraeu vicinus regulus uias,

310쪽

tiis abunde acri non foret ululaboris Gratia oletur tamen hacfastidia Titan; Hi ab Umagni vultum depingere Solis: Sιlem olim utipsum iacti laqueari dimis AEdibin exceptum,proscribentem tenebras ..P nuentemsi uumsubiecto inpuluere discum. Inois coingere,is pretium hoc auferre laboruperdiccas,gladio Ier circumsiri is, aperto . . uis uasorbuis radios, ociaudere Solem .ssimulos, stulte interearidente Tyranno, . . A Sortesia,s capto contentus sese recessit, .

Inde si bis fluuios ricrescerevidit,s a se

Expi rim Solem quid habere iuuaret amicum: quoque Perdiccam nreis Scheinem teli Enumera, quoties smib sub imagine Solem . uro inuitatum Usu Alidere chartae, IVn momo quidquid portat oectabia ταθοὶ Bime M, ta est nota praeferre vel auro . 'Certus nobi ore animi regione locaris a Nunc ergo tali tuus, radios quando explicat orbi, Primum aliquem praeter reliquos tibi destinati hnihic MUNDI OCVLVStibi tam bene cognitu ultro iuumani tibi tanta oculi miracuti possit: . ,

o nimium felix se fatuuse secundis,

Fortunam raeterum tam longe egresse Sophorum :Nam sua Democritus dum sigit lumina Go, . . Perdidit immeri Arad,s exustus,ocetaon diu, dum Solis disco inconnisus inerras, Non modo,quo furtim Sese obvisere Prometheus 4 F cit, Caucaseastarnas in rupe daturus,

singularis amiciuaeergo.

SEARCH

MENU NAVIGATION