Philosophia utilis et jucunda tribus tomis comprehensa, quorum 1. Logicam, metaphysicam, & ethicam, 2. Elementa mathematum, & 3. P hysicam, cum appendice de electricitate complectitur. In usum studiosæ juventutis concinnata a p. Andrea Gordon ... Tom

491쪽

Elementa Architecturae militaris.

N. I. Architectura militatis est sc1entia quemcunque locum ita munuendi . ut pauci tuto emcaciter & diu resistere possint pluribus aggredientibus , & sese contra eos defendere.

Scholion I.

I. Locus aliquis nune ita 'munie dus est, ut perpetuo durare , & a paucis contra plures aggressores defendi possit, R. vocatur munimentum permanens etne sinag : nunc in breve tantum tempus munimenta extruuntur , aut hos is numero aequalis , Vel non adeo superioris viribus infringendis apta: aut munimentis permanentibus tuto & emcaciter oppugnandis destinata. Unde altera architecturae mili- raris pars agit de munimentis permane tibus , a Itera de transeuntibus.

Corollarium I.

3. In munimentis permanentibus muniendi ratio ad oppugnandi modum debet esse accommodata, Corolla

492쪽

Corollarium λ

, 4. Opera igitur munimenii tanta firmitate gaudeant ., ut tormentorum niaximorum ictibus diu resistere possint.

corollarium

r in

opera munimenti ita sunt e truenda , ut miles praesidiarius , una cum tormentia & reliquas supellectile , contra tormentorum globos 4 Omnisque generis ignivoma missilia satis tectus ; hostem . ejusque opera tormentorum , mortari arum atque selopeiorum globis efficacite ει oportune ferire possit.

. corollarium 4.

N. g. Hostis econtra oppugnans extra munimentum nuspiam locum inveniat, ubi a militis praesidiarii missilibus tutus esse possit; adeoque obstrictus sit opera, quibus se contra ea tegat, inter ipsa globorum iserimina extruere.

Theorema I. κ- . Munimentum ubique aequalitet munitum esse debet.

493쪽

Demonstratio.

' Alias enim hostis munimentunseo inimbo oppugnant, ubi minori firmitate gauis dεt, & oda melius munita ussim praestant

g. Hlne si loci muniendi ditur electio locus perfecte regularis c huc est , cujus anguli homonimi omnes, & linea: seper se aequales sunt irregulari est merito praeferendus & ex irregularibus is , qui regulari proxime accedit υν cumisquali ubique artificio muniri possit.

Theorema a.

2. Locus muniendus vallo eircum.

Mari debet, Demonstratio.

Obsessi tormentis opus habent, quibus se contra oppugnantes defendant Hoc , cum satis longa sint, & explola retrorsum moveantur , in muro etiam hene extructo , & tormentorum globis resistendis pari, collocari nequeunt. Locus igitur muniendus . vallo circumdari debet.

494쪽

Corollarium.

ro. Fossa igitur effodienda est, quae

universum munimentum exterius cingat,& terram ad vallum extiuendum necessa-'riam praebeat.

II. Fossa insignem aliam praebet utilitatem. Hostis enim sub terra munimento appopinquans , cum ad fossam usque pervenerit . se ipsum quasi detegere , eogitur, & perfossam ad munimhnti ope- ira perVenire non potest , nisi aggeribus magno labore & periculo extructas.

Definitio a.

I1. Ut obsessi a tormentorum glObis , aliisque hostium missilibus tuti te- Ictique sint N. s. Vallum versus campum x majori altitudine gaudeat, quam Versus. civitatem. Haec valli pars magis elevata 's o lorica , parapet VO-catur.

Seholion.

I3. Recentiores quidam exteriori iri defensioni jungunt interiorem, &loricam P. Aadr. Gordon PhiL P. II. H h quo- . .

495쪽

quoque iversus civitatem vallo imponunt.

Corollarium I. ι

Lorica igitur altitudinem 6 vel

pedum , ut totam militis staturam tegat , latitudinem Vero ad minimum I S, ad summum a pedum habere debet , cum to menti globus tenam bonam ultra Ia pedea penetrare nequeat, experientia teste.

corollarium a.

i 1s. Loricae altitudo interior exteriorem a vel 3 pedibus superet, ut miles obsinsessus e summitate valli selopeia deorsum in hostem explodere possit.

Corollarium 3.

6. . Loricae unum vel duo sccbella F c banqBelsa applicentur altitudine I h pei dum , ut militem qui sciopetum explosuis

sus est, supra loricam elevent; nec is aliamf eorporis partem praeter caput hosti expo- a nere necesse habeat: Latitudo loricae sit 3 pedum, ut miles explodentiam more pedes collocare possit.

. Corollarium 4.

IT. Cum modus ille tormenta supra , loricam elevandi α luper eius superficiem. L . ' . explo

496쪽

improbetur ; lorica iis in locis, ubi tormenta collocanda sunt , inchfluris c sthieseschinen embrasures ) probe instruenda est , ut obsessorum tormenta . iique qui iis onerandis & explodendis destinantur, a

telis hostilibus tuti sint N. s Seholion.

I 8. Distantia a medio unius incisurae ad medium proxime sequentis aci vela4 pedum sit, ne interstitia laetis , mer-lo his nimis debilia evadant, utque tormen torum usus, ob nimiam eorum proximitatem , non impediatur.

Definitio 3.

x s. Pars valli e d , in qua miles ob- I

obsestus stare atque ambulare solet, & tormenta collocantur , ambulacram vocatur

go. Latitudo ejus non si infra Ig pedes , nec 3o facile superet. Seholion a. ar. Ut aqua pluvia citius defluat . Ηha ambula.

Di iri se by Corale i

497쪽

ambulacrum Versus civitatem paulo sit hinmilius, quam versus loricam.

' Theorema

aa. valli latus exterius aeque ac interius non perpendiculariter , sed obliqua

extrui debet. .

Demonstratio.

. Vallum sic extruetum majori gaudebit firmitate , globis hostium fortius resistet, &a tremore tormentorum explosorum Vix' . ullum patietur damnum, multo minus mole sua corruet.

23. Acclivitas ab asst basis trianguli I rectanguli, cujus cathetum operis alicujus A altitudo perpendicularis b c hypothenua iam altitudo ejasdem abliqua' sive acclivis' a Q -stituit.

24. Si haec aelivitas non sit major altitudine perpendiculari , germanice bos

I stuna, Zoiprung dicitur; si vero altituti dinem superet, abdach g , 'glacis audit

'Scholion 2. as. Exterior acclivitas valli ex mera terrasIoniaructi tanta non sit, ut hostis vallum asceda

498쪽

ascendere Valeat , antequam tormento rum , vel cuniculorum ope valli ruinam

effecerit. '

Sebosion 3.

24. Exterior acclivitas valli e terra conis structi sit dimidium altitudinis perpendi- cularis , si terra bona sit , ε altitudinis ve- ro , si tera sit mediocris. Terra pessima acclivitatem postulat altitudini perpendiculari aequalem. Valli acclivitas interior altitudini perpendiculari semper aequalis esse potest.

II. Operibus e terra constructis praeein Igi debet species ambulacri c a ἱ pert. laii. ac berm quod vallum a fossa seperat atque impediat, ne terra e valli ruina delapsa fostam impleat.

Scholion s. . . ' - 28. , Huic ambulacro berme ) nonnun- . quam sepes viva d implantatur, valloque

terreo praecingitur , quae terrae labentis a molem eo melius retineat.

29. Vallum versus fossam muro , praesertim lateritio vestitum revetiret vallo ex mera terra constructo est merito prae- Hh ferendum

499쪽

serendum. Quod si sumptuum ratiotvallum muro vestitum non admittat, saltem fossa a b utrinque muro vestienda esset.

Demon stratis.

' Hae ratione vallum longe firmiua evadit ; nam murus bene constructus a tormentis hostium dissiculter destruitur, atque non raro' cuniculorum ope magno labore subvertendus est.

3o. Murus vallum vestiens, plerumquee usque ad loricam e pertingit. Aliquando tamen, praecipue apud Gallos , usque ad 3 superficiem loricae superiorem Z porrigi

tur.

3I. Muri opera vestientis acclivitas ἰu que ' altitudinis esse potest ; si vero major sit acclivitas, humiditas muro facile nocet.

32. Latitudo muri vestientis inferior, si eidem adjacent concava. sit Io pedum; sed summitatem versus sensiim decrescat N. 3I.) Si concavis destituatur vallum, murus vallum vestiens pro ratione altitu

tinis valli 4, s, vel 6 pedum latitudine in

summi.

500쪽

summitate gaudere , & Versus fundamen

tum sensim augeri debet N a r Atque

ita murus a summo valli ad imum fossae eontinua serie absque interposito ambulacro berme porrigendus est.

34. Murus Vallum vestiens per intervalla 'unius perticae fulcris Α Α Α eοriuorti bahuerius firmandus est. ο

Theorema s.

3s. Si septuum di aerarii ratio nec non ipsius loci atque horizontis conditio sinat, lub vallis passim fornices & cellae , quae concava valli gemblber , soliterraiηsJ vocantur, extruendae.

Demonstratio.

In iis enim non modo miles ob sessusaontra oppugnantium globos ignivomos tutus esse potest, & tormenta locis oppor- itunis contra hostem dirigi, ita ut an ho-sium tormentis subverti vix possint ; sed& pulvis pyrius , annona, aliaque necessaria tuto & commode in iis asservantur.

Corollarium Ir36. Ne globi ignovomi ejusmodi fodinices pertundere, & in eos penetrare pos-