장음표시 사용
441쪽
D Trima elementarum prinesia ct eorum num rum inquirit. In Secunda de elementorum Generatione pertractat. In Tertia de Mistorum generatione sermo m m it. In Ruarta Generatιοnu , O Corruptionu causas rnues ligat. Samma prima caput Primum. De huius libri int. tione , de pi,ncipio marerrati genemrionis elemem torum opinioneι ω Mntiquorrem Opropria.
E mi stione igitur, & tactu,&de i pso sacere,& pati di ctum
est quomodo existunt in rei bus,quet transmutantur securi j dum natura. Amplius autem l de generati one,& corruptione limplici, quomodo est, M cuius ,& propter quam causam. Similiter autem & de alteratione dictum' ini. -d alter ri,& quam habet di Terentia eo-atieratur. rum unumquodque .Reliquum autem est con*derare circa vocata Elementa corporum. generatio enim & corruptio omnibus natura consistenti s substantiis, non sine sensibilibus cor- Σ.r. poribus. Horum autem subiectam materiam C, '. hi quidem
442쪽
hi quidem inquiunt esse unam,Vt aerem ponentes , aut ignem , aut aliquid medium horum, corpus exi stens, & separabile. Hi autem plures secundum numerum uno.hi enim ignem,oc ter- tam . hi autem dc haec, & aerem, tertium . hi autem & haecn aquam, quartum, ut Empedocles: Empedoc ex quibus congregatis, & segregatis,aut alteratis contingere generationem , di corruptionem retas. Quod igitur prima principia,& elemen. Tex .htabene se habet dicere, sit confessum, ex quibus
trinsmutatis aut secundum congregationem , dc segregationem,aut secundum aliam transmutatiopem contingit gene Iationem esse , ic corruptionem. Sed facientes quidem unam materiam Praeor dicta,hanc autem separabilem,& corpo-xeam Meccant. Impossibile enim est sine contra .rietate e me corpus hoc , sensibile existens. aut enim teste, aut graue, aut calidum, aut frigidum necesse est esse infinitu hoc,quod quidam dicunt esse principium. Vt aute in Timaeo scriptum X. . est,nullam habet determinationem. Non enim dixit manitis e illud, 'omne recipiens, si sepa- 'ratur ab elenentis et nec utitur vllo, dicens esse subiectum aliquod vocatis elementis prius, ut aurum, Operibis aureis. sed & hoc non bene dicitur, hoc modo dictum. sed quorum quidem alteratio est, ita, quorum autem generatio, di corruptio impossibile illud appellant,ex quo generatum est equamuis inquit, loge verissimum esse aurum dicere unumquodq; esse. ' sed clemen- Tod. tis existetibus soli dis, usq; ad planities facit illias olutionem .impossibile autem materia primam planities esse. Nos autem dicimus aliquam Tex . materiam corporum sensibilium, sed hanc non separabilem, sed semper cum contrarietate , ex
443쪽
qua generantur vocata elementa. determina. tum est autem de his exactius in Hiis. Sed tamen quoniam & ho modo sun ex materia cor.
pora prima, determinandum est & de hi&, prin-' - πο- cipium quidem, & primum t existimantes esse materiam , inseparabilem quidem , subiectam
autem contrariis. neque enim calidum materia estarigido, neque hoc calido,sed subiectum ambobus. Quapropter primum quidem potentiai corpus sensibile principium est: secundum au. tem contrarietates : dico autem ut cali ditas , lirigiditas: tertium autem iam ignis, Sc aqua, κtalia. haec enim transmutantur in scinuicem ,ec non :vt Empedocles, di alij dicunt. neque enim
esset alteratio. coutrarietates autem non tractia mutantur. sed non minus &, Vt coIporis , sualia, & quot dicendum principia. ali J enim sup
QVoniam igitur quaerimus sexsibilis co
. poris principia, hoc autem est tangibilis, tangibile autem, cuius est sensus tactus, mani se stum quod non omnes contrarietates corporis formas , & principia iaciunt, sed solum quae secundum tactum, secundum cctrarietatem enim differunt,& secundum tangibilem contrarietatem. Ideo neque albedo, neque nigredo, nequς dulcedo,& amaritudo, similiter autem neque aliatum sensibilium contrarietatum aliqua tacitelementum. quamuis prior visus est tactu. qua-yropter di subiectum prius. sed non est corpori lana
444쪽
tangibilis passio, secundum quod tangibile, sed
secundum alterum, etsi fuit natura prius. Ipsorum autem tangibilium diuidendum quales primae differentiae,& contrarietates sunt Tς autem contrarietates secundum tactum hae , Ca ρη mri
lidum Frigidum, siccum Humidum. Graue Le se μ' ue, Duram Molle, Lubricum Aridum, Asperum φ φLene, Crassum Tenue. Horum autem , Grave quidem,& Leue,neque amua,neque passiva. non enim faciendo aliquid alterum, neque patiendo ab alio, dicuntur. Oportet autem activa, &passiua adinvicem esse elemcta .miscentur enim& transmutantur in seinuicem .calidum autem,& frigidum, & siccum, &. humidu, illa quidem,
quia activa sunt, haec autem,quia passiua,dicuntur. Calidum enim est quod congregat ea , quae sunt eiusdem generis. segregare enim quod inquiunt facere ignem, congregare est ea, quae eiusdem generis sunt. contingi t enim excipere aliena. Trigidum autem quod coniungit,& congregat silmiliter & ea, quae eiusdem generis , & Tex. ' quae non eiusdem generis. 'Humidum au- ' Humidutem, quod interminabile proprio termino , fa- mter natacile terminabiIe existens. siccum autem, facile γπυο t rterminabile yroprio termino, difficulter autem mino . sed terminabile. Tenue autem, dc Crassium, & terminabι- Lubricum , α Atidum , dc Durum, & Molle , & ualieno: e- aliae differentiae, ex his. Quoniam enim reple- contra Verotivum est ipsius humidi, quia no est terminatum Accu. Misquidem , facile autem terminabile existens , dc ε M. quia sequitur tangem,tenue autem repletivum, tς'. primo, subtilium enim partium , dc quod paruarum σpartium repletivum, totum enim totum tangit, Tex. io. tenue autem maxime tale est: manifestum est i a. lla quod tenue quidem erit humidi, crassum autem serum.
445쪽
sicci.' Rursum autem lubricum quidem humidi. Lubricum enim humidum aliquid raia
Tex. 12. Atidum autem sicci . Aridum enim est,quod persecte siccum , adeo ut ec congelatum sit propter defectionem propriae humiditatis. Tex.is. Amplius, molle quidem humidi,durum autem sieci. Molle enim,quod ceciit in seipsum ecnon obsistit: quod quidem facit humidum. Mideo non est humidum molle , sed molle humi - 'dir durum autem sicci . Durum enim est , quod congelatum est:congelatum autem siccum est. Tex.I4. Dicuntur autem Siccum, & Humidum multifariam. opponitur enim sicco dc humidum , Mudum. & rui tus humido, & siccum , dc congelatum. omnia autem haec sunt sicci,& humidi primorum dictorum. Quoniam enim udo opponitur siccum ,& Udum quidem est , quod habet alienam humiditatem superficie tenus: Irriga- 'tum autem, quod in protundo, siccum autem priuatur hac, palam cst quod udum quidem erit huini di,oppositum autem siccum ptimi sicci. Tex .is. Rursus autem humidum , dc congelatum simi liter. Humidum enim est, quod habet propriam humiditatem in profundo. Congelatum autem priuatur hac. quapropter & horum erit . hoc quidem sicci, illud autem humidi. Mani se- . . stum est igitur qubdomnes aliae differentiae reducuntur ad primas quatuor.hae autem non amplius in mino. es. neque enim calidum quod
humidum, vel quod siccum. neque humidum, quod calidum, aut quod frigidum. nec frigidum, di siccum, nec sub inuicem , nec sub calido , dc humido sunt. quaproptet necesse est quatuor esse ha - caput
446쪽
caput Tertium. Luorsint qualitatum primarum coniugationeM.LMOIusque Elementorum nume--. α arernariu siticet. QVomam autem quatuor elementa sunt, ip Tex.s. - sorum autem quatuor sex coniugationes: contrar: a autem non nata sunt coniungi t. calidum enim & Digidum esse Idem , & rursus humidum,& siccum impossibile est: nianifestum est quod quatuor erunt elementorum coniugationes,calidi S sicci,& calidi & humidi, bc rursus Rigidi & sicci di humidi & frigidi. Et secura sunt secundum rationem simplicia apparentia corpora,& ignem,&ac rem,& aquam,dc terram. Ignis enim calidus,& siccus est, Aer autem calidus δε humidus: velut e uaporatio enim ar r: Aqua autem frigida, & humida, Terra autem frigida,& sicca. ut rationabiliter disitibuantur differentiae primis corporibus, & multitudo eorum se secundum rationem. Omnes enim qui simplicia corpora elemen- Tex.I7 ta faciunt, hi quidem unum , hi autem duo, hi autem tria, hi autem quatuor faciunt. Quicunq; igitur unum solum dicunt esse, deinde densitate, & raritate alia generant, his contingit duo
facere Principia.& rarum , & densum, aut calidum,oc frigidum.haec enim quae opera uta.Vnum autem supponitur,quemadmodum materia. Qui autem mox duo faciunt, ut Parmenides Tex.18. Ignem , & terram , intermedia missuras faciunt via. r. nanorum, ut acrem,& aquam. H. 1.
similitet autem & qui tria dicunt, quem- Tex .is. αdmodum Plato in diuitionibus. medium enim Flato. nai sturam facit. Et sere eadem dicunt,& qui duo, qui tria dicunt, praeterquam quod hi quidem in duo
447쪽
in duo diuidunt medium,hi autem unum solum faciunt. Quidam autem & mox quatuor di- Empedo- cum, ut Empedocles . . congregat autem & haeeoles. in duo. igni enim Omnia alia Oppotait. Tex.2o. Non est aute ignis, & aer, di unumquodque praedictorum simplex, sed mistum. Simplicia, autem, talia quidem sunt, non tamen eadem,ut
quod simile igni est, igneum,non ignis, di quod
aeri, aereum . similiter autem & in aliis. Tex.M. Ignis autem est superabundantia caliditatis ,quemadmodum & Glacies frigidi talis .Congelatio enim, & Exarsio superabundantiae quaedam sunt, illa quidem frigiditatis, haec autem caliditatis. Si igitur glacies est congelatio h mi d1, & frigidi, & ignis erit exarsio calidi, sicci . ideo nihiI ex glacie geneIaturi neque ex Tex. i. i. igde. Existentibus autem quatuor simpliei. bus corporibus, utrumque duorum Vtriusque locorum est. ignis enim, dc aer eius, qui ad terminum fertur: terra autem, di aqua eius, qui ad' Ignis, O medium.' Et extrema quidem, di syncera ignis terra Dut & terra: media autem, & mista magis aqua, &Iyncera: aer. EtiVtraque utrisque contraria. igni enim qua, ct aer contraria aqua, aςri autem terra. haec enim exmuis mι- contrariis passionibus constituta sunt.
sta. vi depra sed tamen simpliciter quatuor existentia,
hoc. . Cori unius unumquodque est. Terra enim sicci m
σεm-3α gis,quam frigidi: Aqua autem frigidi ma- Tex.23, gis quam humi di t. Aer autem humidi magis quam , calidi: Ignis
448쪽
Summa Secunda. De Elementorum generatione. Cisput Primum. De mutua Elementorum Cener
rione facili, atque di ili. Voniam autem determinatum est Tex. α prius quod simplicibus corporibus ex se inuicem generatio: simul autem & secundum sensum videntur
generata non enim esset alteratio: secundum enim ipsius tactus passiones alteratio est dic edum est quis modus adinvice transmutationis, & virum omne ex omni generari
possibile sit,an haec quide possibile, haec autem impossibile. Quod igitur omnia nata sint adinis
uicem transmutati , manifestum est. Generatio enim in contraria, & ex contrariis. elementa autem omnia habent contrarietatem ad inuicem, quia differentiae sunt contrariae. his enim ambae contrariae , ut igni &aquae. illud enimuccum, & calidum, hoc autem frigidum,& humidum, illis aurem altera solii .lut aeri &aquae. illud enim calidum , & humidum , hoc autem stigidum & humidum. Qua propter.Vniuersaliter quidem manifestum est quod omne ex omni generari natum est. lam autem secundum. unum quodque non dissicile est videre, quomodo quidem omnia ex omnibus erunt. Tex. 2s Differt autem ipso citius, & tardius, & laci. Inhsbηnti' lius, di dissicilius. Quaecunque enim habet 'co. b- cogna- ationem adinvicem , velox horum transmu- risivim Mitatio este quaecunque autem non habent, tarda, i r iros quia facilius est unum quam multa transmu- itu tare. Vt ex igne quidem erit aer. altero transmutato. illud enim erat calidum & siccum, hoc autem
449쪽
autem calidum,& humidum.quapropter si vincatur siccum ab hum i do, aer erit. Rursus autem ex aere aqua erit, si vincatur calidum a frigido. illud enim erat calidum, & humi dum, hoc a tem frigidum,& humidum. quapropter trania mutato calido aqua erit. Eodem quoque modo ex aqua tetra,& ex terra ignis . habent enim a bo ad ambo cognationε. aqua enim humidum& frigidum, terra aute frigi dum,& siccum. qua. propter victo humido, terra erit. Et rursus quiniam ignis qui de siccus ,& calidus, terra autem
frigida, & sicca, si corrumpetur frigidum , ignis
erit ex terra. Quapropter manifestum est quod circularis erit generatio in simplicibus corpori. bus. ω facillimus hic modu& transmutationis, qui a cognatio existit in iis,quae consequenter. φη ' '' Ex tine quoque aquam ,&ex aere terram,& rursus ex aqua, di terra aerem , & ignem contingit quidem genera i , dissicilius autem , quia plurium est transmutatio.Necesse enim est,sietit ex aqua ignis,corruptum esse & frigidum,& humidum. Et rursus, si ex terra aer, corruptum esse& frigidum δε siccum. Similiter aute, si ex i ne,& acre aqua, & terra, necesse est ambo tranim; tari. haec igitur tardior generatio est. Tex. 7. ' Si autem uniuscuiusque alterum corruptum fuerit, facilis quidem erit, non autem in seinui Ex Mς μ eem transitus , sed ex igne quidem, di aqua erit miturqNoa terra, s r : ex aere vero.& terra ignis,& aqua. ex duo M Quando enim aquae corruptum suetit frigidum, elemetis -- ignis autem siccub aer erit. relinquitur enim hu- me coxtra' ius qui de calidum, illius autem humidd. Quan-ria rerrium do autem ignis quidem calidum , aquae autemge' mri Io humidunt,terra. quia relinquitur, illius quidem siccum,huius autε frigidum. similitet autem M
450쪽
ex aere,& terra ignis,& aqua.quando enim aeris corruptum fuerit calidum, terrae autem siccum, aqua erit .relinquitur enim illius quidem humidum, huius vero frigidum. Quando autem aeris humidum, terrae autem itigi dum, ignis. quia relinquitur, illius quidem calidum , huius autem siccum, quae quidem erant ignis. consessa Rautem & sensui ignis generatio. maxime enim G mma ignis, flamma : haec autem est fumus ardens: sis i simimus autem ex aere,& terra. In iis autem, quae consequenter sunt, non contingit, corrupto in Tς - '. utroque altero, elementorum factiam esse transi. tum in ullum corporum , quia relinquuntur in ambobus aut eadem , aut contraria tex neutro autem contingit generari corpus.vi,si ignis qui, dem corruptum fuerit siccum , aeris autem h midum, relinqui tim ambobus calidum. si a tem exueutroque calidum, relinquuntur contratia, siccum, di humidum. similiter autem & in aliis. in omnibus enim iis, quae per consequer . tiam inest hoc quidem id . illust autem contrarium. Quapropter simul manifestu est qubd quae
ex uno in unum transeunt, Uno corrupto, generantu quae autem ex duobus in unum. pluribuq. -
Quod ergo omnia ex omni generantur, dc quomodo adinvicem transitus sit, lutum est. Coput Meundum. suod Qementa n-sint naetum
ratium coorporum mareνia, nec alio m altern
SSd tamen adhuc, & sic cons ilerabimus de Tex. M
eis. Si enim est naturalium corporum materia, ut etiam videtur quibusdam, aqua.& aer, α quae talia sunt, necesse est aut unum ess e,aut duo baec, aut plura. Vnum itaque omni ae sse non est My λ