장음표시 사용
31쪽
paullatim reserebant; uiariis iam quid possent experturis. Ii ne stando nimis sat arentur, telisve
hostium ante quam ipsi manus consererent vulnerarentur hucusque sub vexilIis suis consederant, dextro crure porrecto, ut, si opus esset, statim eo urgerent, seruis humero innisis, ut instar
muri haec sepos munimenta praeberet, pilis cuspide in terra fixis 'T. Oncipibus Iabo nibus consurgebant, ae principibus hastatisque per intervalla manipulorum suorum receptum dabintatum vero, quum iam viis istis non amplius opus esset, eompressis ordinibus claudeba- et in hostem inridebant, non jam manipulatim structae aciei, sed Phalangis speciem praebentes. Hunc -- petum sormidolosissimum hosti fuisse Livius testatur, qnum pro victis integri et recentibus viribus validi contra sessos exsurgerent. Ac facile, nisi adversariis quoque subsidia strant, quae pugnam susciperent, paene parta jam victoria extorqueri poterat. Sed si triarii quoque pulsati essent, uulla praeterea victoriae spes Romanis manebat, nam in hastati vel principes post triarum pugnam iterarent, ut apud nos eadem copiarum pars semel fugata roducitur, deinde novis viribus mssee itinam et tertio hosti objicitur, moris eorte non erat, quamquam interdum id quoque factum esse
non negaverim. Nam quae Livius de universa pugnae ratione tradit, communia erant et usitat non ita necessaria, ut nunquam a reeepto more posset recedi. Itaque interdum fortasse principes et hastati etiam post triarios aut una cum his iterum in narunt, hed contra morem; uam id semper Romanis iustitutivn suit, ut idem militum geuus, si semel manus conseruisset, Cum summa om nium virium eonteusione pumaret, nec prius revocarotur, quam omni ex parte exhausti essent.
Quo fieri poterat, ut vel cum minore mauu pugnam diutius sustinerent, et hostem saliseirent, ipsi quo denique integra manus superesset, quum adversarius nihil jam virium haberet; sed si qua pars Romanorum denique labore defuncta esset, haud facile novas vires colligebat Sie sere Livius proelium Romanorum, quale belli Latini aetate fuerit, descripsit, nee
postea in summa rerum multa mutata videntur. Equitum et accensorum in Pugna partes prorsus omisit. Ubi equites in acie collocati luerint, ex eo facile eolligitur, quod postea usitatum fuit, accensos posterior aetas non novi L Εquitum locus aut in eomibus erat, quod maximς commune, ut pedites medios haberent, aut a tergo legionum, relictis, per quas erumpere possent, viis V . Idem in nostra legione moris suisse verisimile est. De accensis supra vidimus dubitari posse, an, uti in acie post rorarios sedebant, sic eosdem ad proelium committendum feeuti essent, lapides porreeturi, si illis deessent. Id certum est, si quis cecidisset, in mortui locum, armis ejus a
si Voget. do indit. I, 20. ν92ὶ Lirius Vm, S aeribit, triarios hastas subreeta evspide in tora si a habuisse, minus Reeurate, quum pila dieero deberet. 93ὶ Lipsius lib. IV. dies. 2. P. 243. . . , Mὶ CL supra. Nie M I. p. m. ν
32쪽
Demonstratum est, quid diversa militum genera in proelio osseti habuerint, et mo modo se invisem exceperint: sed id non susscit ad n uratam pugnae imnonem animo repramentandam. Singuli In quoque genere milites quaeritur quomodo suas Iahoris ac certaminis partes expleverint. Diligenter rem Niebulirius in ea Iegione, qua postea Romani uti solebant, illustravit '' , quac d scriptio etiam ad nostram fere quadrat, quamquam paulludum diversa fuit pugnandi ratio, quum Postea omnes milites instos gladios gererent, pila principes et hastali, triarii hastas, antiquitus primcipes tantum 1 tis gladus instructi essent, pila triarii, hastas P cipes et hastati haberent. Maxima ad concipiendam distinetam, quomodo singuli pugnaverint, notionem dissicultas in eo est, quod ordines tot membris instructos fuisse constat '' , quo facto non statim intelligitim; quomodo omnes pugnae participes fieri potuerint. Neque amrmaverim, in hastatis quidem n
suis id laetum esse. Quorum arma si contemplamur, hastam ae cultrum, dubitari nou potest, quin Phalangis instar pugnaverint, non singulorum arte victoriam quaerentes, sed cunctorum vi et impetu. Quod si verum est, primi tantum ordines certaminis partiei pes esse poterant, nisi sorte Prima membra cecidissent, ut res ad sequentia rediret. Sin aliquot tantum milites in primo o diue Occiderentur, ex secundo membro primum, ex tertio secundum expletum, et sic porro, ut in ultimo denique lacuna relinqueretur, in quam ex accensis aliquis succederet.
Eandem pugnandi rationem in principi a statueremus. nisi hi iam tum praeter hastas gladios gestassent. Quamdiu hastis pugnabantire, non facile seri poterat, ut unum membriun alteri succederet; sed ubi gladiis res geri coepisset, eosdem semper in fronte hosti oppositos latisse, dum aut caderent aut adversarios pellerent, non credibile est; nam quum hastis pugnabatur, novissima membra impellendo certe priores utilia esse poteraut, quum ad gladios ventum erat, prorsus imulilia luissent. Tum igitur singula membra sibi invicem successisse eredibile, quod sine ulla dis- ficultate fiebat, quum, ut singuli trium aeseram manipuli, sic singuli in quoquo manipulo militesta quincuncem dispositi essent. Itaque signo dato secundum membrum progrediebatur, primo P dem reserente, dum ultimo loco consisteret. - Triarii pilis armati erant, quorum eminus aequeae cominus usus erat. Sed triarii certe eminus pugnare non poterant, quum instaret hostis et longe ante manus conseruisset, quam illi consurgerent. Itaque pilis ad ictum utebantur, ut gi diis principes, in quo pugnae genere novissimorum ordinum haud major utilitas fuisset, quam apud
principes, nisi delatigatis novi semper et integri in primum lociun succestissmi. Quare idem in his, quod in principibus, institutum luisse eredibile est. . Sic pugnantem Iesionem deseripsimus; superest in fine disputationis, ut instructam eandem ante proelii initium oenus proponere conem , quantum id interiis et alis, imis millis, quae hue pertinent, rebus fieri potesti
33쪽
In fronte quindecim manipulos habemus, sexaginta, si Livii numeros sequiumr, In Ring lis milites. Qui si decem membris instructi erant, seni in manipuli fronte armati stabant, sin duodecim membra erant '' , frons quinos milites habebat. Sumamus decem membra suisse, ut certi aliquid habeam , quo descriptio nostra inniti queat: nonaginta in fronte totius aciei milites efficiuntur. Quid spatii singulis ad pugnam instruetis concessum fuerit, Pobbius doecti timilitem Romanum scribit cum armis ἐν τοιοὶ ποσέν stetisse, i. e. exploisse tot pedum spatium, idque quadratorum, uti ex comparatione phalangis Maeedonicae apparet ' . Macedones sie instructi erant, ut praeter tres illos pedes inter singulos phalaninas neque a latere neque a tergo intervalla essent, scd alter alterum contingeret. Romani autem ad liberiorem nonorum usum V cuo trium pedum spatio a intere et tergo inter se seiuncti erant. Itiniue si sex in eiijusque --nipuli fronte milites stabant, sequitur, eum unius et triginta pedum si alium Obtinuisse, unde in totius hastatorum aciei, quae ex quindecia manipulis composita erat, frontem quadringenti sex ginta quinque pedes emciuntur. Sod ea computatio sic demum vora esset, si nulla inter manipulos intervalla interposita fuissent, quae quanta fuerint Prorsus ignoramus, et credibile, multum in ea re pro tempore et Ioco variatum esse. Itaque in eo acquiescendum, ut sciamus, legionis, quam supra descripsimus, frontem quadringentorum sexaginta quinque pedum futurum suisse, nisi quatuordecim inter quindecim manipulos intconlla interposita suissent; quae quum iam ampla esse oporteret, ut progredientibus aut retrocedentibus manipulis per ea transitus esset, certe non plus
quam dimidia parte minora esse poterant, quam quod spatium manipuli ipsi oblinebant, quo facio totius aciei frons septingentorum sere pedum ellicitur. Minus longe, uti videtur, latera legionis palebant. Si seni, ut sumsimus, in manipuli fronte homines structi erant, decem illum inembra habuisse sequitur, ut quinquaginta Sestiem pedes manipuli latus pateret. Id vero non cadit nisi
in hastatos, principes et triarios, non in rorarios atque accensos, quibus multo minore spatio opus erat, non ad pugnandum instructis. Quod quantum suerit quum ignoremus, hi eomputatione nostra statim excludendi, praesertim quum ad aciem vix pertineant. Sic hastatorum, principiis et triai Horuni manipuli supersunt. Ii si uno conlinenti ordine instructi suissent, totius legionis latus prae- . ter accensos et rorarios contum septuaginta unum pedem pateret. Sed constat singulas acies viis transversis disjunctas suisse, quae quantae fuerint aeque ignoramus ac quam late singulorum in
nipulorum intervalla patuerint, nec quidquam est nisi conjectura, quod Lipsius Principes ab lin-- statis quinquaginta, triarios a principibus centum pedes remotos fuisse vult, ad castrorum stini litudinem In his igitur eorti nihil statui posse videtur. η
refert, de quo rid. Lipa. lib. IV. diai. 8. p. 286. De Macedonum phalanga sis. Polyb. I. l. cap. 12. G:-γὶ Lipsius lib. IV. dii. I. p. 233 sq. .
34쪽
hon citerit 18 35 D stern 1836.