Commentarii de scriptoribus Britannicis, auctore Joanne Lelando Londinate. Ex autographo Lelandino nunc primus edidit Antonius Hall ... Tomus primus secundus

발행: 1709년

분량: 269페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

261쪽

24 6 Jo. LELANDI COMMENTARII eximii nominis monasterium, a quo, velut ab equo Trojano, alia plurima prodiςre, materiam praesentem, eamque cum amplam, tum plane claram exhibuere. Laetus hoc omine, Serionem in consilium suscipiendum putavit. Ille, olim canonicus Eboracensis ecclesiae, peru sus strepitum, fastum & pompam rerum humanarum, relictis fortunis & quidem splendidis, Fontes, hausurus dulciores sanctae vitae aquas, alacriter petiit. Serse, qui tum ex monacho Fontanensi Tirchosaigensis factus est, agens annum vitae paene centesimum, videns quo tenderet Hugo, collaudatum egregie in singulis instruxit. Dictabat Seris; dictata excepit ille, ac exceptas in suas lucide distribuebat partes. Sic historia rerum a Berna suis in Anglia gesta- rum in volumen accrevit, circa primos Hemici tertii regis annos. Dedicavit opus Panni, Amany abbati.

iis coenobii alumnus, Benedictinas sanctiones reli insissime coluit; idemque bonas literas tanto animi studio

prosecutus est, ut majori nemo homo facile potuerit. Haecipuas tamen studiorem partes, ut pium monachum decuit, theologiae consecravit. In qua tantum promovebat, quan tum haec nostra felicia tempora collaudarent. Conciones igitur de . rebus sacris frequentos cum privatim in sust collegio, tum etiam publice in nostra urbe habuit; quibus ita auditorum suorum animos contemplatione rerum coelestium inflammavit, ut sordes rerum humanarum facile

contempserint.

Viderat hanc honestissimam in formandis bonis moribus sedulitatem Laurenetius abba, genere Nortomannus, vir quidem, ut ex ejus libris apparet, bene doctus; & Ra ubghum, prae carteius sitis monachis omnibus, arcta quadam familiaritate sibi conjunxit. Deinde etiam, ne artes sine . honore essent, praefecit illum coenobiol suae ditionis, ut liberrime, tanquam in alto, sed sancto otio, studeret, simul

262쪽

DE Sc RIPTORI Bus BRITANNICI s. Σ γcti etiam nuper monachi Grim Opt. Max. serviebant. Fuit hic non paucos per annos; &, motore Laurentio abbate, conciones, quas olim pro populo gravissimas habuerat, coepit non sine silmma industria in unum volumen cogere. eratque mox novum opus dedicaturus suo abbati, nisi mors talem sibi patronum, nondum absoluto libro, abstulisset. Postea tamen quod Laurentio destinaverat, Guasterio abbati, ejus flaccessori, dedicavit. Scripsit praeterea Homilias, opus luculentum, in quibus sacrae scripturae locos non obscure interpretatur. Legi & hunc fuisse tandem abbatemmis onasterrensem. Sed jam mihi rogandus est lector, ut patientem praebeat aurem, dum ego aliquid, conjectura tantum usus, de Rari, hi cognomine leviter attingam. Annis abhinc duobus fui in bibliotheca Nordovicensi, bonis refertissima libris, inter quos erant Homiliae titulo Radulpha Actonis; quas puto, quanquam exemplaria nondum contulerim, easdem esse cum

miliis hujus, de quo nunc scribimus, monachi. Haec mea est conjectura de cognomine Eadulpti.

CAP. CCXXIV. De Stephano Longoduno.

STEPHANUS Longiaunus, ad literas natus & com

positus, ardenti quodam studio, quo totus in libris flagrabat, raptus ratetiam, urbem Parisiorum nobilissimam, faustis avibus petiit; ubi illis temporibus, quemadmodum& nunc, celeberrimum fuit eruditorum virorum gymnasium. Hic ita omnes diligentissimi hominis partes adimplevit, ut inter praecipuos dialecticos, philosopnos, theologos praecipuus haberetur. Jamque comparata fama maxima, & laurea theologici nominis, tum praeterea fortuna splendida, erat enim canonicus Marianae ecclesiae, quae in urbe Parisorum praecipua est) cogitaverat reliquos vitae annos ibidem transigere : cum ecce, a pontifice Romam accitus, tantum non coactus est Parisios relinquere. Ad urbem autem veniens, insigni & liberalitate & humanitate acceptus est; deinde, rogante pontifice, inter Palatinos Palatinus &ipse profitebatur, idque publice, theologiam. Dumque haec fierent, & Stephanus in magna apud Romanum gratia esset. . Cantiorum archiepiscopus obiit, & monachi Can-

263쪽

tuarienses de more novum pastorem cligebant; quem ut pontifex Romanus approbaret, statim nuncii Romam missi

1unt. Quo cum venissent, causam aperuerunt. tunc pontufex ad solitas artes recurrens, causabatur nescio quid. in

demque res eo deducta est, ut in locum electi a monachis archiepiscopi Stephantim substitueret. Satis enim satis sci bat illum in Anglia magno usui sibi futurum; utpote homi nem a seipso, non ab Anglo, honoribus auctum. Destinati post haec nuncii sunt, qui in dritanniam advolarent, peterentque a Ioanne, ut id ratum faceret, quod Romanus d

creverat. Ille autem, ut erat animo excelso & plane i

victo, tantam injuriam non serens, Stephanum regno sito statim interdixit. Pontifex Romanus semel atque iterum ad regem rescripsit; quem cum prorsiis implacabilem vidisset, autoritate usus, audacter, nescio an prudenter, SI

phantim in Cantiorum archiepiscopum consecravit. Quid multis moror Princeps, quieti studens, post longas Romani preces, Mephanum admisit in Angliam venientem. nec multo post, indicto per pontificem Romanum generali concilio, repetiit Italiam archiepiscopus. Interea Ioa es rex ex dylenteria minuus est Isse rei, quod positum castellum est super ripam Terenti fluminis.

Stephanus autem, finito concilio, post tres annos domum rediens, Henrico tertio gratus esse modis omnibus studuit: quo etiam annuente, annuente & Romano pontifice, T&mas Acherus, Cantuar. archiepiscopus, , Stephano trans latus, & in Divorum album relatus. in qua pompa non tantum veteres suae ecclesiae thesauros exhausit, verum etiam

ingens pondus aeris alieni conflavit, non sine detrimentosiaccessorum suorum plane maximo. Praestiterat reliquisse cineres sepulchro veteri. Qualiscunque vivus erat, mori Seerte talia nec ambiebat, sed neque sentiebat. Vix celebritatem transsationis finierat, cum tertio Romam , jubente illustrissimo Henrico, iter adornaret. quo tempore ab Honorio pontifice summa cum humanitate πω

ctatus & Cardinalitia dignitate donatus fuit. Postremo, porsecto negotio, quod' principe in mandatis habuit, reversus in Auliam, concilium Oxisse celebravit; in quo oblatus illi fuit quidam Pseudochristus, stigmata vulnerum in corpore suo ostentans. nec defuit Maria ejusdem farinae.

. Fratrem.

264쪽

Da scRII TORI Ans BRITANNICI s. 249 Fratrem habuit non omnino illiteratum, hominem ambitiosum. is enim instrumas animum ad archiepiscopatum Eboracensem adjecit; quem & accepisset, nisi principis j dicium praevidisset, non esse publicae utilitatis, ut universa e clesiae Anglicanae iurisdictio duobus germanis fratribus, ει- mani epilcopi fautoribus, cederet. Sed nune a dignitate ad literas; quas ita exercuit, ut omnes fere libros non solum veteris, verum etiam novi instrumenti commentariis illustraverit. Quare operae pretium erit recensere titulos librorum, quos scripsit, & etiam n

Ier extabant in bibliotheca Stratos ense, propter Lugis

Super XII. Prophetas. In Pentateuchum.

In Ecclesiastem, & taclesiasticum. In libros Regum, & Paralipomena. In rabiam & Iudith.

In libros Maccabaeorum.

In Cantica & Parabolas Solomonis. De Poenitentia sub persona Magdeisna.

Scripsit praeterea Hexameris carmine heroico, quem librum, a varoverno ad Lyidis Maism translatum, in collegio Cantiano aliquando inveni. Extat & libellus Ruaesionum titulo ab eo editus: & alter de Benedictionibus datis in monte Ebal & Maleaectionibus.

CAP. CCXXv. De Petro canonico. PETRUS fano Servatoris, quod juxta portam ve

terem Diami nupor enituit, canonicus filii. At quo loco prima sacrorum rudimenta studiorum imbiberit incemtus sum. Conjectura interim nostra eum tum Ulacorum, tum Parisorum scholas, more doctis tunc Anglis consuetissimo, celebrasse. Hoc constat fuisse illum theologum omnibus numeris eruditissimum. Id quod facile deprehen

dere licet ex ejus de Messae Arientu, id est, FUM Christ

contra Iudaeos, sive de Repararime lapsi, opere undecun que magnifico; quod per dialogos concinnatum, interlocutoribus Petro 3c Simone, dedicavit Simoni Longoduuo Cau-ιiorum 'archiepiscopo. Nec minus liquet ex volumine, cui

265쪽

2so Jo. LELANDI COMMENTARII titulus inscribitur Pantheologus, monumento videlicet aeteris

no, Godestia Lucio, Smenorum episcopo, dedicato; quod tanquam sacrae Lexicon scripturae posteris exhibuit.

C A P. CCXXVI. De Gulielmo Lanhondenensi.

facundus, idemque doctus, mirifice inardebat cupiditate quadam collaudandi Robertum Betunensem, quondam praesidem Lanhontaeui monasterii, in montibus Brecaniae Cathedralibus Hugonis Lucri opera instituti; posteaque in Claudae nobilissimae civitatis suburbium, a. Roberio, favente Milone comite, transtati. Quare aggressus ejus M. Iam describere, luculento satisfecit cupiditati libello; quem& Reginatio, gubernatori Heviolacensis monasterii, dedicavit. Sic Robertus, qui a Lanho eno ad episcopatum He-noorrhe em translatus est, posteritati commendatissimus factus est.

C A P. CCXXVII. De Gualtero conventuensi.

homo jam gravis annis & multa rerum experientia, cupiens sui nominis famam, aliquo insigni monimento, non modo illustrem, verum etiam longissimam facere, animum ad scribendum appulit. In quo negotio talem sibi desumpsit materiam, qualem sciebar cum sibi, tum populo gratam, jucundam, utilem futuram. Historiam igitur aggressis est magno animo, quam etiam inchoatam ab origine Hritannorum ad sua tempora majoribus animis deduxit. Secuti est autem hos praecipue autores Anglos, Galfredum Ariurium Monensem, Howdunum, & Henricum Hevotod agensim; ita tamen, ut multa addiderit, non sine fide, quae nusquam apud illos leguntur. Unum certe defuit homini, alioqui claro: nam quanquam fide & lucido ordine nusquam, facundia tamen saepiuscule destitutus erat. quod non autoris, sed aetatis potius vitium fuit. Vixit, regnantibus Raune & Henrico tertio.

CAP.

266쪽

DE SCRIPTORI Bus BRITANNICIS. 2 SI

C A P. CCXXVIII. De caducano Bannothorensi. CADUCANUS, Hunnoctorensis episcopuS, rerum

peritissimus theologicarum, relicta sacrarum infularum dignitate, socium Bernardinis, Durense monasterium incolentibus, se praebuit. Rarum hoc equidem exemplum, ut quis opimas fortunas macra commutet tenuitate. At quae ii minis erat pietas, coelestia terrenis merito praetulit. Sed ne que studiorum ejus interea elanguit successus. didit enim miliarum volumen, opus eruditum; ac praetcrea librum, cui titulus Speculum Chrysianorum. Obiit anno D. Iaas .

RICHARDUS Regis Danus, Savonice cunulgese

thorp, relicta patria, facundam cclebravit Gatham, totus operi intentus literario. Quo tempore Agneltas Psa--S, novus Frauciscame cultor religionis, in Galliam venit. hujus delectatus ille consuetudine, socium se Hanciscanis jam seniculus presbyter adjunxit; & Cisalpinas evangelicam primus sui ordinis paupertatem praedicavit. Accessere ibidem ad numerum Ris hardus Deoomensis & Guliebmus Elihebius. Hi quatuor bonis in EritannIam avibus anno D. Iaa . pervenerunt, & sedem primam Londina in 'Frumentario monte sibi posuerunt; ut Thomas, Hancistanae scriptor Historiae, enarrat. Coniuncti eis postea Hugo Nataochus & Phlippus concionatores. Esthebrus vero I Ddis madum petiit una cum Agued , qui & lcholam ibidem suis jam numero auctis posuit.

C A P. CCXXX. De Danne H idio.

IOANNES c AE aesus, cupidissimus excolendi mentem

bonis studiis, relicta Anglia, Lutetiam Parisorum recta se contulit. ubi post justas vigilias & sudores, tantum abfuit, ut vel oleum vel laborem perdiderit, ut in re literaria principem locum obtinuerit. Hoc quo facilius iam pio lectori innotescat, rationem sus studiorum, ex historia M. curi Tripodu Angst, alias Triveti, desumptum, in medium adferre

a . .

267쪽

αsa Jo. LELANDI COMMENTARI radserre non recusabo. Dialecticam & philosophiam principio aggressus, quadam rara ingenii dexteritate clarus in utraque evasit. Hinc illi ad medicinam gradus, in qua etiam usque adeo promovit, ut artem publice in scholis Parisiorum professus sit. & apud plebem, non sine ciuaestu

plane maximo exercuerit. Tum vero de loco mutando cogitans, Pessulanum montem non inglorius petiit; ubi, fama & sortunis per medicinae professionem non mediocriter auctis, coepit de novo medendi genere secum altius rati nes inire, quod animo, quantumvis languenti & morbido, Praesentissime mederetur. Illuc igitur, unde abiit, rediit, nempe Lutet am, & se totum theologiae dedicavit, Quam etiam & ante, sed summis labiis, gustaverat. Et hic labor quoque pulcherrime processit. Jam Dominicanorum secta, iactis novae religionis fundamentis, mirum in modum crescere coepit, & maximo in honore haberi. huic, relictis fortunis omnibus, se dedic vit, non sine publico eius sectae usu. Nam in t sigidii gratiam permissum est, ut Dominicani etiam intra sui coenobii septa duas scholas Luteriae, vel ut alias legi, in o is m-ῶ haberent; in quibus & ipse cum alias artes, tum praeci pue theologiam profitebatur. Quid multis moror λ cum lector avidus fors an expectet, ut libros ab illo oditos indi- m ἰ quorum ego, quae mea est in hac parte infelicitas, nihil prorsus vidi. Fertur tamen scripsisse

De Re Medica. De Prognosticis.

Homilias. ii Morales Theologiae Interpretationes.

Vidi aliquando in II s Vado cujusdam L Egidu

i De Productione Rerum. De Cognitione Angelorum, Et de Mensura Angelorum. De Esse & Essentia De Formatione Corporis humani. De Laude Sapientiae divinae. De Praedestinatione & Praesicientia Dei. De Paradisio & Inferno. De Relurrectione Mortuorum. De Materia Coeli.

libellos non ineruditos; at an irium hunc nostrum

parentem

268쪽

DE Sc RIpTORI BuS BRITANNICIS. 2s 3 parentem habuerant, non temere pronuncio. Vixit regnante Henrico tertio, Anglorum rege.

CAP. CCXXXI. De Alexandro Ais fio.

ALEXANDER Alesius, iuvenis summae spei, re

licta Britannia, Lutetiam, nobilissiimm Gadorum civitatem, petiit, studendi gratia; non ignarus locum, paulo patria remotiorem, sibi & honori & usui suturum. Id

quod adeo ejus opinionem non fefellit, ut omnino veram probaverit. Nam honor ei magis magisque indies per i tam adcrevit academiam. Argumenta hujus quanquam plura non desunt; unum tamen juvat, quia illustrius est, in me dium adserre. thius enim, nobili genere natus &purpureo galero instignis, Alexandro hunc honorem detulit, ut eum sibi in praeceptorem admitteret. Quanto vero nunc usui fuerit, res ipsa ita abunde se declarat, ut probatione non egeat. Nam quis usus literarum major vel optari quidem potest, quam, ut in eruditum evadas, &, publicae se viens utilitati, alios erudias. Quorum illud noster Alexam Her magno proventu accepit, hoc majori dedit. Fuit enim illo saeculo, siquis alius, clarus philosophus, juxta ac theologus, quanquam facundia, quid enim manifesta negem. tantis nominibus impari: & docebat tam magno cum fruinctu, ut , suis auditoribus, quos multos habuit, & inter ca teros, ut Trit emitis refert, Ioannem Du cotium fam sissimum, & Anaventuram, teste Heramanno Schedebo,

tantum non pro numine haberetur.

Sed ille qua erat modestia, inanes gloriae fumos conis tempsit, & Franciscanorum collegio, posthabitis fortunis omnibus, se inseruit: non ut cessator, quales hodie omnes plerique omnes fratres, esset; verum ut in sanctis studiis, deporata ambitionis & pecuniae gravi sarcina, strenuius ela boraret. Sim vanissim , nisi libri ab illo postea scripti haec

eadem testentur, marimeque volumen, quod innocentio quarto, pontifici Romano, cui notus ac perinde charus ara dedicavit. Hactenus de ejus vita, nunc, quos libros scrip

sit, accipe. , ...

Quaestiones de Anima. Commentarios in Job. Dicitur in Palmo

269쪽

as J o. LELANDI COMMENTARI I

sn uriam. In Hieremiam. In Ezechielem.

In quatuor Evangelia. Summam Theologiae lib. . Quoniam sicut dicit Boetius. Declarationem regulae Mi- ri , .norum. Reverendo in Christo patri. . Super Sententias.

Vidi praeterea librum ab eo scriptum, cui titulus --nale. GUnerus in catalogo scriptorum meminit Disserrationis de Concorda divini Iuris & humani. Claruit sub Henrico tertio. Diem obiit Lutetiae Parisiorum, ubi &sepultus eis inter Franciscanos, ut ex insculpta essi e apparet, quam ejus memoriae dedicaverunt.

CAP. CCXXXII. De Mehaeis Scotto. MICHAEL, proprio nomine Scottus dictus non a

regione natali. nam a fide dignis didici eum in Duniamensi ditione genitum & ortum fuisse, & prima in lit ris incrementa Dunumi imbibisse. Maturior annis Llidis Hadum & Luteriam de more petiit. Philosophiae & m, thematicis artibus diligentissimam exhibuit operam. Comscendit etiam tandem per gradus vel ad ipse theologiae fastigia; &, quia magiae naturalis penitiores recessus investigavit, necromanticus 1 vulgo creditus. Comparata autem doctarum linguarum cognitione, interpretationi se consecravit, qua parte & bonas artes juvabat, Rogeris Haeme non malo teste in libro de Linguinum inuisate. Ge erus αι- chaelis meminit, cujus & opus fde P sCnomia notatil

CAP. CCXXXIII. De Petro Henhamo.

ΡΕ Τ R U S Henhamus, monachus, ut conjecturam Dincio, Valgidene is, omnis antiquitatis, & maxime -- glicae, studiosus, autores, qui de nostris rebus ante sua scripis sunt tempora, diligentissime evolvebat. unde non mediocrem voluptatem, aut utilitatem cepit. Quae enim voluptas ingenioso major ulla esse potest, quam ut animum, ad sese tiam natum, cognitione rerum ad miraculum variarum imsormet, oblactet, adjuvet. Rursus, quae major utilitas, quam

SEARCH

MENU NAVIGATION