Collectorum medicinalium libri XVII. Qui ex magno septuaginta librorum volumine ad nostram aetatem soli pervenerunt / Joanne Baptista Rasario ... interprete

661쪽

D M V s LV G sossibus sumitu , quae re uera medulla est, sed etiam ex spina, quam spinalem mcdullam uocant, tu siccior, &squalidior est, quam reliqua . est enim illa mollior, &pinguior . quasnobrem ego si malem seorsum per se absque illa recondo. Capitum Cenularum ustorum uis esse uidetur desiccans . non admodu acris hoc nim alicui ex combustis conuenit, quemadmodum omnibus communis

est exsiccatio. Cornu ceruinum taprinum ustum, Jc elotum siccantis facultatis est.

Casto rium exsiccat, calfacit,4 digerit: idq; et cum

multis aliis medicamentis est comune . quoniam uero est abunde tenuium partium, idcirco eius uis maior est quam caeterorum , quo aeque calfaciunt, exsiccant. nam quae tenuium partium sunt medicamenta,ess ciora sunt, quam quae sunt crassarum etiam si parem

uim sint sortit, propterea quod ingrediantur in

imas admotorum corporum partes penetrent: ac potissimum ubi dense iliae suerint, ut sunt erueae. est igitur perspicuum eas a castorio uel ob hac causim magnopere iuuari. Renes scin corum bibunt quidam, ut qui penem intendant cuius rei contrarium efficere uidet ui lactucae semen ex aqua potum Caprina ungu e cinis attenuandi uim habet asininae uero strumas digerendi, si oleo subigantur si uero siccus fuerit inspersius, fanare perniones potest. Octa combulla ualde digerentem, atque exsiccatem uim obtinent. Senectam serpentis si aceto serbuerit, dentium curare dolorem quidam memoriae prodiderunt.

Ouilla pellis recens detra ij qui quoquo mo

do fuerint flagris caesi, iniecti, maxime omnium adiuuat adeo, ut una dies nocte eosdem curet. Equorum lichenas ex aceto laevigatas ad comitiales diserarum morsius efficaces esse non ulli literarum monimentis consignarunt.

662쪽

Telam aranearum ulcera summae cutis ab inflamma

tione tueri, sunt qui scribant. Veterum coriorum cinis ulcera ambulta, de qui uocantur intertrigines, cur Buccinarum turpurarum tesita combusta uim ex-sccandi obtinet nosti eorum tesita combusta similis facultatis est,testae buccinarum sed quae sit tenuiorum etiam partium, uel ut dicam uerius, minus crassarum habet etiam contrahendi uim quandam. Sepiae testa absterget&siccat non secus, quam aliae testae eorum , quq testa coteguntur caeterum in ea est tenuitas partium pricaeteris eximia. Lanae conibustae uim acrem, calidamq; habent, partium tenuitate adiuncta.

Pili usti que ac lanae combust , calfaciendi es exsiccandi uim habent egregiam

Ouorum album tenue et omni morsu uacans: neque unquam nostru sitratur, ut lac,in animalibus cruditatem perpetientibus, aut fame, sitici; eneci is,aut qui cibis pasta sunt prauis Ouis autem unicum inest malum , quod eis uetustas assert quod facillime quis uitabit, si recentibus utatur usitatissimum uero e sit, ac facillime nobis sappetit ouum a limarum idcirco nihil

aliorum ouis indigentes, eo utimur quamuis eandem cum illo naturan habeant temperatura uero eius esti autos rigidior quam coni moderata. Ipse itidem uitelus similis naturae est quam ob rem otiis elixis, aut as sis moisus expertibus ceratis miscetur. Est tamen perspicuum leuem inde disterentiam ouis accedere, ut paulo magis exsiccent assa, quam elixa, quantum huius facultatis nanciscuntur, tantum etiam eius amittunt, quae ad mitigandu ualet. refrigerat enim modice ouum, citra morsum exsiccat. Erinacei utriusque tam marini quam terreni corpus totum combustum cinerem efficit, cuius facultas abstergat, euocet, ac detrahat.

Cochlearum combustarum cinis egregie siccantis sa

663쪽

m Cam s. 6 cultatis est quae etiam ex combustione caloris quid piam acquisiuit. Caeterum hae non combustae siccane etiam egregie. Cancrorum fluviatilium combustorum cinis aeque, ac praedictus, exsiccat. Gallinarum simplex ius retinendi uim habet ut ueterum gallorum abium subducendi . coquendi aute insunt cum sale diutissime. Ad arcton acerrimum , calidissimum i est proinde ipsum per se inutile est commiscetur aute iis, quae uim eius retundunt atque ita magni usus redditur ad eas assectiones, quibus exca actione opus est,soris admotum nana intra corpus ob nimiarum uirium uehementiam sit mi nullo modo potest. Alcyonia exters ut omnia, atque digerunt habet i, acrem qualitatem , calidam facultat sed non paulo maiorem uel minorem, in his ipsis, quae diximus, pro totius essentiae tenuitate Xenocrate, Aa buccinae repurae empla tri modo

Huius capitis principium desideratur, medium imperfectum est, iunis non extat.

illitae uero maculas, quae mulierum ora deturpant , d

trahunt, S detergunt malagia alis uer Diodo impositae sed testium tuit ore tollendos, tophos nut uendos sunt accola modatis in te . itemq; ad eos, in quibus iam humores sunt , aut futui sunt. ad omne abscesIus, S tilberculi genus. ergo si inungantur, scrotum contrahunt, abices usq; ad diuisonem apti, absq;s 4 euident

664쪽

euidenti sensu digeruntur sed esticacius est id, quod habet hoc modo Argenti spumae drach .cvj cineris buccinaria drach. xvij. olei uete iis ciath.ΣXX cerussa drach. xx resinae terebinthina drach .Xnj thuris drach. viij. aquae cyath. iiij. Aroenti spumam cerussam buccinas,&thus sin illatim laevigato inmortario tum aqua de Oleo assulis diligenter omnia coni misceto,d confricato in olla noua decoquito continenter rudicula 5- miscens, ne aduratur ubi semicocta haec uidebis , resinam, deinde thus adiicito: ad probam consistetiam, non tamen ad naultam duritiem coques postremo loco cinerem iniicies. ubi paululum ferbuerit, ollam ab igni auseres, medicamentum exceptum ad usus seruato recondito. Hoc praeter omni una opinionem facit tum ad supradicti, tum vel maxime ad maligna ulcera, depascentia, quae aegre sanescunt. Eaedem buccinae ex melle ad parotidas faciunt, quae etiam naananaas obsideant. ideniq; praestante aqua illitae talent etiam ad capitis ulcuscula densa, rubra, paruis mammis similia, quae faui nominantur magnae quoque

durae purpurae idem, quod buccine praestant.

Si enim bio auxilio simplicium medicamentorum omnes assectiones, quq preter naturana nobis accidunt. curare posemus , profecto compositis mcdicinis nunquam indiguisemus nunc uero non ita res est sed se- penumero implex medicamentum ad nullam rem est utile sic , ex calfacere corpus uelimus, nullum talenc bis simplex suppetet. Est autem unus compositorum Haedicamentorum usus, cum ex iis, qua sunt eiusdem Generis, uehemens molli commiscemus, ubi nobis medium desit alius est ex mistione eorum, que sunt generis diuersi que apta ratione conficitur L aro enim a lectionem inuenias, qui uel digerentia, uel repellentia solum

665쪽

m Cam V AELVAE Dium postulet idcirco fit, uis penumero, idq; si aliminter initia, omnino uero paulo post aliquid digerens commiscere cogamur. Si uero etiam uehemens dolor adsit , mitigantia in icinus ac medicam et a quid cin qu qad usus quam plurimos ualent suntque prs stantissima, contrarias facultates in se continent at nonnulla ex simplicibus , ne ad usum quidem perduci sine alteriuscuiuspiana admistione posibiat ueluti cum medicamentum putandum est, quod agglutinandi uim habeat. Caeter periere

666쪽

ORIBASI MEDICI

NALIUM COLLE -

Ioanne Bap.Rasario Nouariens medico interprete. Ex Galeni commentariis, de cerebro , atque eius membra sis P. I sin Vm diligenter, commodeq; nudandum in primis est: quod ubi secet is, in branam duram iuxta mediam ipsius longitudinem multo crassiorem uidebis, at ciue ita ad aliquem locum usque deicendentem , qua potissimum parte media caluari suturaria habetur eodemque modo sub sutura Labdo id crasam membranam duplici plexu firmata simul, S cerebrum aliquatenus uas redientem conspicies uenae quoq; per

ipsam utrinque singulae iuxta suturae abdo idis latera

excurrunt ubi uero hae in idem inter se conuenerint, is locus est sere altissimus eorum , qui in orbem circumiacent necitiam aequalis ab eo tum anterior, tum p 'sterior cerebri pars existit, sed anterior est mulio a ior . verum ad id, quod habetur elatissimum, accedit etiam altera crassae membranae conduplicatio, ut alia' rum partium omnium, quae cerebrum .ibem com prehendunt, crassiti quadrupla me uideatur quin'

etiam tertia alia uena praeter duas antedictas, per longitudinem porri igitur, in anteriora excurrens quid eminaliud

667쪽

VIGns I vs V s. cys et aliud , quam uenam appellabis eius modi uas, quo sanguinem contineri appareat ' Videbis autem ipsas cauitates non habere uenae tunicam . quae simul per ossa capitis ascendat sed cum primum uenae caluariam attingunt, crassam membranam ibi de duplicori, internamq; regionem instar fistulae sinuatam in ualis sormam, fata guinem recipere, xclualem acceperit, conseruare ubi uero usue ne inuicem congrediuntur, eam regionem Herophilus 'χυον, hoc est torcula nominauit ea porro, quam ipse sic vocat, magis profunda altera uero uenaruria exi puarum torculari incumbentium congressio in super lacte est ita quae prope crasam mel, ranam no secus et faeta ceterum hic proces iis in ea parte oritur , ubi sutura abdo id es squamatis ossibus connect tur. At tenuis membrana stabili simul, ac tegit cerebrum , tr terea uasa quae in ipso sunt, ligat Omnia. Est autem similis secundis scae tuum animalis mesa- raro siquidem utrunque horum ex multis arteriis, ainque uenis sibi piis propinquis, membrana tenui intermedia spatia contexente factum est . ad eundemquenaodum inebrana omnes cerebri arterias uenas connectit eaq; non modo cerebrum complectitur,uerunt etiam in profundum eius sese insinuat, ac in omnes partes pervadit, totumq; pertexit, ac quoquo uersus se ad

internam usque uentriculorum capacitatem extendit. Est etiam cetcbri te umentum crasta membrana: aut

potius non simi scite tegumentum nominari debet, sed quoddam ueluti propugnaculum propulsandi cauuariae ostensionibus obiectum . at tenuis membrana innatum eius Opertinentum est Crassa enim ab eo seiuncta est, tantum vasculis excidentibus cohaeri ens itaque tenuis membrana prius . deinde uero dura, fuit locata: quae quanto ilia est mollior , tanto est tenui durior: quanto uero tenuis est hac mollior, tanto cerebruni est tenui mollius quibus quidem sit rebus ut chor Oides membrana innatum cerebri operimentum sit ut in animali corium . huius preterea cras non est illa qui- dominatum operimentum, sed multis tamen locis adherescit.

668쪽

σs et L a Rεdlis rescit. ipsius rursus crassa integumentum est os, extrinsecus circundatum, quod i r io appellant,quodo uasi κραίοι, hoc est galea quaeda superiaceat. sed cum

Datura connatam cram membranam facere non pos

set, multa uincula ad cius securitatem est machinata.

quaenam inquam haec sunt unacula' ab ipsa membrana

exoriuntur tenues membranae quaedam . uia autem, ut foras erumpant, suturae capitis sunt. Haec enim uincula extenduntur, singula uersum crani parten sibi directam, unde originem traxerunt, atque inde progressa sibi mutuo concurrunt, decussantur. coalelcunt, plane in unum conductitur, communemq; ex se ipsi omnibus membranam procreant, quae περικρώιος nominatur haec l, ipsa crassa membrana cranium succingit. accerebrum dilatando tum accedit, tum recedit,

in media regione, tu inanis est ipsum uero cerebrum substantia est neruis simillimum, tuorum erat suturiana

principium nisi quod illis est mollius ac mollius quidem anterius, durius uero posterius, quod γκρανιον, 'περ - γαλιδα anatomici nuncupant quae dura membrana duplicata diri mutur, ter solum meatum, qui sub

capitis uertice est, ac per corpora meatum ipsum ambientia coniunguntur. Ventriculi autem cerebri duo sunt anteriores inspirationem, expirationem l ,, Dilationem excerebrosacientes quod alibi demonstrauimus. ubi etiam probatum a nobis est, eosdem prius conficere, ac praeparare spiritum animalem cerebro, etiam infernis eius partibus, quae ad nares spectant, olfaciendi instrumentum esse & simul ueluti ductus ianalis ad excrementorum effluxionem accomodati uicem praestare. unus autem uentriculus incei bello est, qui spiritum animalem in anterioribus uentriculis conse tum transsumit quam ob rem unum meatum ab iis uentriculis in huc pertinere suit necesse quocirca mea tus, qui ab anterioribus uentriculis in ipsum prorumpit,maximus conspicitur per quem solum parecephalis est cla cerebro connexa.sic enim utranq; parte appellare Herophilus consueuit: posteriorem partem παρο

669쪽

VIGAsIMVs LV s ρίγκάφαλίδα vocat. Cum igitur cerebrum, ut ante diximus , a parencephalide crassae inebransduplicatione sit diremptum, ipsumq, oporteat aliqua ex parte illi coniugi, ut ante dictum meatum generare in unum prius locuna virosque uentriculos terminauit quem etiam quartum totius cerebri uentriculum aliqui an atomici uocant. hac namq; cauitate prosectus meatus, spiritum' ea contentum excipiens, paren cephalidi trai mittit pars autem cerebri, cluae supra cauitatem est, veluti domus tectini quod lani in caussphaerae siti perficie circumactato immerito videtur appellata καμαρω sus ψαλλιδο ιδ , quod huius generis aedificia architecti καμαρας, ψαλλὶδας, hoc est testudines, sornices solent nominare Corpus vero hoc, quod ad principium meatus est situm, qui ventriculum medium cum posteriore cerebro coniungit, quod ab an atomicis κωναριο appellatur, substantia quidem est glandula sigura autem est cono per simile unde ei nomen est ductum hancque glandulam cono similem, magnae uenae diuisionem opplentem, aqua omnes fere, qui in anterioribus ventriculis sunt, plexus choro ides conflantur, in eundem v- sum, in quem reliquae glandulae venarum diuisionem firmantes, factam suisse arbitror Epiphysis vero quae per totum meatum ex teditur vermi similis, spiritus trasitu praeest, ac dominatur cuius sane positio. natura, Scommunio cum uicinis partibus, sic habet. Ex Vtraque meatus parte tenues, ac praelongae sunt cerebri eminentiae, quae γλου ria, hoc est parua nates appellan tur quarum concursum, hominum semoribus ter se coniunctis praecipue comparares sunt etiam qui δεδυ-

bini , id est testiculis eas assimilent, didymia nominet. Nonnulli vero corpora conario vicina vocant didymia, quae uero deinceps sequuntur, glutia, sinistra igitur, dextrqq; meatus partes, horum ipsorum sunt cor pora: superiores uero a tenui quadam Haembrana,non tamen imbecilla operiuntur quae utrinque gluttia coniungitur quae quidem membrana ad posteriorem us que uentriculunt exporrecta, sinis inferior est epiphyseos

670쪽

simile etcnini ipsa uarie articulata est, haec autem ubique sunt similia sed non ubique composita nam pr*ῖerquam quod uarie articulata haec epiphylis est, uide

tui ci ex quam plurimis particulis per tenues membranas connexis composita, id quoque habet praecipuum, ut connexa ius, ac tenuis sit ad uentriculta in pollerio rem extrenutas quo loco in superiacentem membranam desinere eam diximus. Inde autem aucta paula

tim, atque anaphsicata, dorsum habet glutiorum distantiae propemoduinaequale quam ob rem longa secundu meatum exporrecta,ipsum totum persecte obstruit: retro autem in orbem reflexa, membranam suis conuexis partibus connata simul ita abstrahit totumq; meatum tantum aperit, quantum ipsa retro cess erit. Cuin enim rcflectendo in sphaera modum fiat rotunda, mi eipsa conssideat, luantum minuitur longitudo,tantuna latitudo adauoetur. Quocirca consentaneum est, te paululum reflexa, Mideo paulo magis amplis cata, lines eius seriores in solas meatus partes,quae ad basim sunt, quae ani ustissim sunt, ingredi nequaquam possint: at si fiat maior refractio,&ob id latitudo augeatur, maior etiam meatus portio aperiatur quonia emper tantum aperitur, quantum convexitas m ipsum in-nressura continuo minuitur. Natura autem eam dorsis tutiorum ligamentis adnexuit quae disiectionum periti uocant tendones. quibus utrinque constricta,&coercita silc continetur, et erra re non possit. Porro natura magnam curam adhibuit,ut excrementa cerebri excernantur cum enim eorum sit duplex genus, ut alia sint tanquam uaporos ad sum osse, qua suapte natu ra in sublime seruntur, alia uero tanquam quoia,ta 'mosi,qua suo impetu deoisum seruntur, luplices quoque ipsorum excrctioni meatus adhibuit.atque eos quidem, qui leuia excrementa erant vacuaturi, m a tum adduxit, qui uero grauia &deorsum repentia, decliue effecit . Caput enim omnibus corporis partibus

ueluti tectum quoddam calidae domui est superpositu.