장음표시 사용
51쪽
lygitionum. In quo tit. extat nobilis. l. Scriniis. que noti iam domus impcrat. describit, ad Wmnc Iaam uiae igenda .accdmodatam. dc Sane imperatoria resta ire maiestas non istum armis
decoratur, sed & legib. in aula rugia domo in pupulis sub
ao Et Accientcmed . s. verba haec in nostro hoc iure vi ilicorii, aperium ii. hcnt levium .cmenda si quidem est poena pecunia Pa ser Ulaii OS taxata. quam penaci re seluit, qui deliquit ostenti sic parti & iniuriati siue iniuria sit Verbalis, hic corpo talis. quia io hasi patria s pro quolibc delicto siue publico,siue priuato potest agi ciuiliter ad emenda. per.vsaicos taratam vi ut qui in-herfecerit. 's. baiulus interiectus. Vs t. rusii sinterie S. cum
plurib. alijs seq.& Vfii quis alicui criminale. S tot Calic. ficit distincti initari uum. Vel crimin liter, ad punitionem corporale: ar i de una via i ii tollit aliam regulariter. Calic. qui l sc plenius scripsit in us rusticus intericctus. l. pcnul. & V t. dc almi ci Xi. quamobrem bonus Princeps debet facere seruari usaticos cinendas constituentes, α qtico delinquetcs siue sint domestici resu; domus,siue alii labi dici, ficiant istas emendas. In constitui. P tri. 3. in curia Montison. cap. 23. cst sub tit. de foro hominu deparatico dc domesticorum de esiicialium regiorum .la antiquis. hodie in sub tit. le iuni J.onMud. ct de sero compet.cap. Ia. ibi uos e la dita Regina e primogehit absens. Micr.col.6. in caderacuria cap. 23.rula. Vt Oisticiales pro eorum contractib. Marq. in 23 hoc vlat. col. s. 'crifled quaero,an osticiales. Et qualiter domestici regi; convcniantur quandoq.. ra ordinari s olacialib. reeijs vel canccllario. Mi. c. ter. Vbi su p. l. fia. qui allegat librii ordinationu domus regis,que antea citaui . hae emende aliter in Gallia vi antur, ut alabi dixi in lit. de M. ex barone in titu. de in
δ 'iur. mpos riore coment. t pollunt liqc verba alium sensum habere, 'rintelligamus principem debere facere emendas damnificatis in iuvamine,quod eius vasalli et sit bdisi illi faciunt et in holsci in usat. qui filicin hostes. vers. simu ter et milites et ibi. ex Osaria picat
52쪽
plicat hanc qu stionem Guiller. Vers sed nunquid dominus rex
indicendo baronib. seu militib. exercitum seu hostem, tenetur prouidere eis in expen. δc csinendas facere t plenisti me Calic. l. s. vers. quςro fecundo ibi. primo calia adhuc subdistingue. dc ibi. aut queris in alis, casib. quam Vsatici Princeps namq. in illis verbis. dum tamen dominus Rex det eis solidatas & faciat
eis conductum seu expen: ac etiam faciat eis esinendas & citat iura. Socar. in cap.Si aliquis vult ire ad parteS Sarracenor v. nu. l6s. Vers. qu ro an alius A nu .H2. A IOA. ibi .nota tamen, quod quando Ec nu.iroa 22. quς sunt notanda.Calic.in directorio pacis dc tr g dub. 23. in a. s. q. columna. Miericoli. II. cap. q. confirmanis. lv.f. ibi. conuocar lo Principat. Quς omnia sunt obseruanda in hoc tempore, & est prudenter de his respondendum ne incidas in laqueum dc iure reprςhendaris.
Ibi dc tenerent iustitiam, i dc iudicarent per directum. Haecas verba simul dc una periodo Iegenda esse declarauit Petrus in curia Cervarie. cap. Primerament, est hodie Volum. 3. du, io. titu. s. de quo Mier. Vbisu p. cap. confirmanis. Sc est isensus planus, ut in Cathalonia dominus Rex Iudicet per directum idest, per dret. est aute iudicare per directum,causa cognita de iuribus eatriae leniatis, statuere,decernere, iudicare. Mier. in d. cap. confarinanis. l. 2. Vers nota no de re procedi ad executione,ante caust cognitionem. dc Vers. sequitur in textu. En las paraulas. Min d. const. Petri 3. primerament. dc in alijs constitui. in eadem constituta Petri J cuatis. qus sunt in tit. de poenis corporalib. M
l ccii mar. Cap.2.3. dcintil. de Ossic. Vicaris etc. cap. Aquina es a forma. dc cap. Statuime denam. Quod est. 9. Micr. colu .3. in curia Montisonii Alsen. secuta. p. . dc coli.2. in .I. cur. Barc. Pet. 2.cap. haec est sorina colu .I.Vers hodie etiam iurant.& nu.
z. citat iura, quib. cautum est ut in hac prouintia iudicetur et ius suum cuiq. reddatur seruatis conititui. et alijs iurib. patriae. Mier. col. 8. in curia R. martini Cap. a. item senior. et declarat viat. alium namq. in his verbis set tenerent iustitiam et iudic
rem per directum idcsi. t In audientia Regia Cathaloniae est
53쪽
iudicandum secundum iura patriae dc non secundum conscientiam. Calici in Marg. dub. 8. vers sa. I82. a oo. dc in ornatum plura Mer. in d. cap. confirmanis. col. 2. 3c 3. addit ibid. colu.3.vers haec est Gothica. Quod Princeps debet seruare suas loges, ita quod in quantum est adstrictus per viaticos 3c constit tiones Cathaloniae, non potest contra illas veniendo, uti absolu-V ta potestate, t praesertim, quoad iustitia ministranda. subnectit plura de iustitia naturali Sc ciuili,& quae ad utramq. pertineant.
dc in eadem colla. cap. 3. item comemorants. col. 12. vers. Vnde
pro euidentia. dc alium sensum, ad haec verba tenerent iustitia etc. ponit idem Mieres in d. cap. . confirmans .colu . q. ibi. dc dic tenuissent iustitiam. Sed M Guille . inus quonia per iniquum. multa tradit de iustitia Sc de ossicio boni dc rusti Principis,& Mier. in dicto cap. 3. ibi. adstringuntur etiam. colu . I2.
α not. seq. quo loci plura tradit, quae curiales dc domestici Re- ρι memori figere debent. Possunt etiam h c verba tenerent iutiam, serri ad impositionem poenarum corporalium, cum
prius dixisset de emendis idest poenis pecuniarijs. et hoc potest
probari teri in us ex magnalib. us quia iustitiam. Vers muli lib. sunt isti vc in titu. de iure fisci lib.X. constitui. Sed et Mier. Ut dixi ind. cap. confirmanta. colum. 3. vers. et dic tenuissent iustium. aliter haec verba interpretatur. Et ut uno Verbo dicatur,tenere iustitiam et iudicare per directum, est iudicare causa cognita,partib. auditis,cum ordine ex forma per constitutiones et alia iura patri et stilos recepta et seruata forma appellationi supplicationum, in Cathalonia et non extra et cum magistratib. per constit. creatiS et non cum nouis nec in tribunali. nouiter creatis.Vt omnes conititutiones dis onunt, et potissimum citatς per Mier. in d. const.h c est forma. per totum. Et in curia R Martini .cap.2. mil.8. in curia R. Eteono. cap. 8. coli. 7. Fe din. I. cap. 3.6. IO. i. et M. coss. s. Reg. Mariae. cap. a . Vbi omnino haec traestantur. coli. o. et cap. 28. 29. quq Omnia vi
dea: studiosus: sed non moror amplius in his sequitur in tex.
54쪽
Manutenerent oppressum. Mier. in dict. cap. confirmanis, colum. 3. vers. dc iaciunt haec verba. ibi. quia dominus Rex tenetur. Intelligit haec Verba interminis legis Romanae, et . Iegis Gothicς, quam citat. qua cautum est, ne domini extraiudicium suos seruos occidant et quod nemini esst permissum,sine iusta causa, saeuire in alium, etia seruum suum. P.D. de his qui sunt sui vel alien .iur. inst.l. I. D. m. quinimo nec dominis licet vanillos suos rusticos pagenses,& homines proprios male tracta
quelis Minis. ibi. nota valde istam literam , et totam presentem constitutionem. et ibi. Vnde pro euidentia debes scire.qui pluri-28 bus rationib. confirmat ' Regij offici; esse tueri, defendere oppressos et ab iniuriss eos vindicare,et ita in iuramento Principis, quod initio resiminis praestat haec contineri. et quas leges debet Rex edere in suo Regno, et seruari facere ibidem. Versic. asis stringuntur etiam .et Rursus, 'quod domino non liceat male
tractare vasallum suum etiam rusticum. ibid. colu . I . Versi. unde conclude. Et remissiue ad comme. Petri Alberti in cap. Si aliquis habet hominem. et ibi male ergo dicunt. et colum. penul. vers. hoc unum etiam nota. ct declarat Verba constitu.
pactum et treug. quae incipit anno domini M. CCII. P. Aqui. matelX encara . est Petri. I. Cervari. ae. hodie in titui. de pace et treuga. cap. s. concludens dominos, res Vasallorum suorum,.stu rusticorum male tractantes, non teneri dominoiRegi, reficere et emendare damnum sed ipsismet Vasanis et rusticis. qui ad id habent actionem, contra dominos. Mier. ibid. et in dict. vers. Vnde concludo. et facit rub. C. in quib. caus. --loni censiti dominos accus. poss. l. r. a. Platea ibid. qui declarat quo iure succurratur rusticis et colonis ci istis hominibus obnoxiatis , liberis tamen in tam, si grauentura do, minis. Et in Iub. .i nam habent condictionem ex lege. d I.
. I. ibid. hoc facere iii posterum prohibeatur , prius re bi to, quod seperexactione perpetrata S notatur extorsisset. Ves
55쪽
condictione ex l. cum satis. P. caueant. de agricol. 6c censeod. lib. Ir. Cod. Vel ex aliJsu. rusticos dc colonos iuuant. aduersus iniuriam de auaritiam dominorum, quas citat glo. pro hibemur. vers dc facit ad hanclegem. in d. l. I. in quibus cauccoloni censit. possunt etiam implorare iudicis officium, ut hae violentiae corrigantur. sto. per iudicem. ibi. vel dic, quod non iure actionis, sed per of ncium iudicis, haec implorabit colonus. in d. P. caueant. faciunt notata per Socarr. in cap. item si vase, lus. m. .2s. honestius puto dc reuerentis debit dominis magis consentaneum, Ut damna, intereste, quod passi sunt coloni, pagenses, censiti, agricolς ex stiperexactione dominorii, cons quantur proposita condictione,ex dictis leSib. argum. l. cellat. de obligat. dcach. D. Bar. ini. I. num. 3. de priuat. delict. D. not. in I. I. ex delict. defunct. C. nam cum isti domini exto quendo non debita a colonis, delinquant. d. P. caueant. Sc ind. rub. inquib. causis coloni censiti etc. ibi accusare.Bar. in d. l. cum satis o num. 3. . s. dc pro omni delicto siue publico, siue priuato, possit agi ciuiliter & ta iminaliter. Ang. in P. non autem omneS. numer. . de perpet. dc temp. act. instit. consultius erit quod condictionem proponant isti coloni, potius quam criminaliter agant. praesertim cum isti homines etiam in hac prouintia quandam speciem seruitutis debeant dominis suis, nec eos libere in iudicium vocate poterant tempore redemptionum. Mier. in d. cap. item commemorants.colum. I . Vas. Vnde conclude. ibi. item non potest vasallus. dc Socar. in d. cap. si albquis habet hominem mim. 27. dc plenius declarat Auendan.
ue exeq. mandat. reg. lib. I. cap. o. Vbi ius commune explicat M ius regni Castedae in hoc ari. quoad vasallos. dc si de delicto conqueri volunt contra dominos, implorabunt iudicis os-ficium, nullo delicti nomine expresso. Bar. in L l .cum satis.nu.
3. 4. Platea ibid. Vercnota ergo quod non licet.domino. ibi. de hoc ob reuerentia domini, dc ibi.& sicdunt casus. dc de coditione istoria colo'lo dc agricolaru platea in d l .cum sitis.P. I. Micr.d. . cap.commemoranta. Plequenter inte per hanc codict. no solii
56쪽
satisfactionem super exactionis praeteritae, sed etiam cautionem; ne in futurum grauentur.l. I. Vbi Platea. Vers. Item nota hic. inquib. causis coloni. post Bar. quia ius competit de praesenti proflaturo. Sic in l. egi. si seruit. Vindic.D. & ibi glo. sin. adducit plura exempla similitina casuum.& in l. non potest. l. non quemadmodum .de iud. D. dc licet regulariter isti coloni contra dominos suos agere non possint Vt sup . dixi. Tame ex causa superexactionis pollunt l. 2 D. in quib.causis coloni censiti dominos accus post . Platea ibi. vers. vltimo nota. sed an petet venia his casib Platea ibi. vers. sic etiam forte isto casu. Idem in l. i. in vers. nota, quod coloni adscripti iij, non sunt serui.& ibi secus autem invasasso.de Colon. thracensib.C. Sed & vasallus si opprimatur a domino, habet remedium Vsat. similiter etsi senior. quod ciuiliter per condici. ex dicto usat. dc per ossicium Iudicis criminaliter instituere potest. cum pro omni celicto Sc violentia domini, in vasallum Dos it agi ciuiliter de criminaliter,ut dixi .vasillus autem ratione fetidi, non est ita aditi ictis domino , sicut homo
proprius coitanus,rusticus silo domino. d.cap.comemorantsubi. Mier.& Platea via. r. Vers. secus autem in vasallo.& ibi.& potest
cile ratio. His aute casib. siue homo proprius agat,sive vasallus, cotra dominii vel seniore, aget coram iudice ordinatio pro domino rege, idest, ram vicario regio. Socvr in d.' cap si aliquis habet hominem. nu. 27. Mier. qui plura scribit. in d. cap. 3. Commemorants.formam libcsi ponit Σpecul. tit de censibi. i. vers. saepe quoq & citat illum remissiue platea in d a Caueant aute. ct cum satis. libellum autem sermat in ossicio Iudicis quod putat loco actionis deficientis dari colono vel vasallo quem in hoc sequutus est Bar in d. l. cum satis . num. 3. . pro qua Opinione glo. per iudicem. in d. P Caucant plura deducat.& facit s. r. Verstin .ibi. exceptis supereractionib. in vel interpellandi. & ibi. glo. pratuerunt.C Inquib. causis coloni. quasi verbum illud, interpellare, minus sit, quam iure & actione agerc. tamen , cum facultas comparendi cora iudice detur in his casib. hominib. pro prus & vasallis,minus ostendit reuerentiam debita dominis,pro
57쪽
33 commen .in vati. alium namq
positio grauaminis per actionem, quam per implorationem osnci; iudicis. quamobrem videtur conuenientius dari condictionem ex legib. iam allegatis, quae nullomodo sugillat dominos. d. l. cessat. etsi criminaliter intendatur, officium iudicis implorabitur. Specul. vero ponit d. libellum in d. P.I. vers saepe quoq. domino a vatillo. dc ibi. eodem etiam modo concipiunt adscripso liiij dc alij coloni. t Qus autem iura domini, in vasallos habeat, secundum iura huius patri ,& quae in homines proprios, & in
quibus casib. propria auctoritate capere eos possint oc ponere intinea vel serris, & de diuersis consuetudinib. in hac re usu receptis, explicat Socur. in cap. si aliquis habet hominem. nu.7.cum
plurib. sequentib. antiq. glossi in us qui solidus. vs placitare. in
in similiter id si senior. Mier. ind. cap.ycomemorantS.cOl. Is. vers. sed quaero, an lici tum sit domino auctoritate propria. cum duab.col. seq. quae obseritabis. Igitur Mier. in d .constitui. confirmantia L . hoc modo, quem declaraui, intellexit, verba hu-3i ius viatici alium namq. ibi. manutenerent oppressum. t Sed Nnq. in cod. Vs ahu nam . col. s. in Verb. oppretium generaliter. Mabsolute hunc us intelligit in quacuq. manuictione N defensione. siue iudiciali, siue extraiudiciali: & in quoeumq. ompresso, siue sit laicussue clericus: Sc in quocuq. opprimente,sivest ecclesiasticus, siue laicus quia hic usat. pro oppressis est fauorabilis,dc pro opprimentib. odiosus.& ideo, secundum eum, indefinita debet aequipollere uniuersali. quae omnia suo loco plenius discutienda sunt. illud autem est obseruandum inprimis,
, 3λ t manum hoc loco pro potestate accipi, regia scilicet, sicut in l. a. in principio. de origine tur. D. hinc manu tenere principem situm subditum, est sub potestate sua desendere & protegere. Schinc manutenentia Regia in hac prouintia cepe recepta.de qua
in tit.de manu tenentias. lib. I. Constitui. in noua compilat. de qua manu regia Bar. in l. rerum quidam. nu.3. rerum amot. D. M plenius in L frater a stat. nu. H. Ang. nu .i8. de condict. indeb. D. Gregor. lib. ψ7. cap. I . num . 8. in sintaginat. dc hinc quoq. manumittere ec emancipare.Brisse. de verb.signific. verb. --
58쪽
niis&vest. emancipatio. & de manu tenua Guido Pap. quest. 111. num. 7. Et in quo differat manutenentia a Saluaguardia,' quit etiam recepta est in hac pro ua tit. de Guialges e Salua gustas reals y penons. lib. I .constit. Idem Pap.q. 31I dc nostri deistis guidaticis A securitatib. in Viat. quoniam per iniquum
principem, dc us simili. modo & Mier.cOl. 4. in curia Barc. a. Iacobi. a. cap. 18. item cum quilibet. Vbi ponitur regula prolisebitoria cum limitat. quae quotidie in luitionum processib. t guntur, in fauorem stadicorum instatium luitio an .de eadem baluaguardia Micr. in curia montisalbi. Iacobi. a. cap. 3. collat. q. et in eadem coli. in 3. curia Barcinon. Iacobi. secundi cani3. Calic. in Margarita diib. 8. vers. 88. BOer. decis 297. Auendan. de exequen. manda. reg. lib. I. cap. II. numer. 3. Rctussi
et Ioan . de Platea. in l. ab his. de nauicular. et naucler. lib. ii. 3 Codi. et in l. nullam eod. t Vtraq. tamen et manu tenentia, et
Saluaguardia pendet ex suprema Principis potestate, et est de iurib. altis siue regalijs Principis non recognoscentis sirperiore.
Docto. in locis citatis et Mier. Vbi supra d. cap. I8. item cum quilibet.Calic. d. dubio 8. Vers. Sy. et 88.quin et iure communi haec est regalia Principum. can. regum 23. quaest. s. not. in l. illicitas. P. ne potentiores .de ossic. pr sid. D. in l. denunti mus. C. de his, qui ad eccles confugiunt. etc. et t. I. de his,qui ad statuas confugiunt. Cod. Mier. in d .cap. 3. commemoranis. l. IK. vers. sed qu ro ansit licitum. coli. II. transeamus ad alia nam de his inferius plenius agemus. Ibi ..et occurrerent oppresso. in sermono Vulgari is mantemguesten es oppremiit, e acorre essen es aseliat) Vult ergo tex. innuere et significare t regis officium, seu Principis non recognoscetis superiore in sua prouintia,et districtu,in occurredo eis, qui opprimu tur. quod et iure comumRoman .ciuili et canonico receptu esse initio tradidi. et t. in rub.quando Imperator inter pupillos,vel Viduas,Vel miserabiles per nas cognoscat.etc. cap. scet ex sescepto .de soro compet.& ibi. Pano.& hinc,m hae prouinua cause recursus A recognoscendi. tit. de apellat. mullis. φ
59쪽
4o Commen in V sati. alium nam q.
recorsos. etc. cap. n.cum seq. & hunc sensum sequitur Calic.in Margarita.dub. 8. Vers. 63. quia ex hac regalia Princeps euocat ad se causas vi opprellarum . item causas amictionis facti per
dominos vafiliis. Vcri'. 69. causas potentiorum. Vers. 6 . dc seq.& suorum officialium, qui plerunq. faciunt concussionem. tit. de concussion. D. Calic. ubi sup. vers. 66. Sc ubicumq.oppressio timetura Vel ratione perhorrescentiae officialis vci potentiae collitigantis, vel alia ex causa Princeps ad se re suum tribunal huiusinodi negotia, causaes,& lues euocat, cum in his omnibus casib. Sc horum similib.oppressio interuenire videatur, sed praeuia, sicut plerisq. placet, summarissima informatione huiusnodi qualitatis.exempla sitiat apud Panor.in d. p.licet ex suscep-
.col. 2. Vers. sextus casu S.& in alus casib. sequent. reperiunturalia exemplagio. secillaria in can.Omnis oppressiis. 2.q. s. t.Iugio. vacate. in d. cap. licet exsuscepto. dc in glo. distulerit. in c. ex transutila de foro compet. ex. in his casib. princeps eX regalia & suo speciali iure d causis cognoscit. not.in d. l.I. quando imperator inter pupillos. S Couar. in praci cap.9. Rebust .mordibnat. tit. de euocat. causar. Ripa in cap.cum M. Ferrariens. n. Issde constit.ex.& ali; per Couar.citati.& de perhorrescentia &no tuto accessu, Mier. in d. p. ne ex beneficio. col. 18.Vers.& nota, quod haec exceptio. vide in Clem. Pastorali S. P. nos circa ea.Vers. Notorium quippe.Vbi glo. notorio .de re iudic.Cle.causam.Vercverum, si propter appellati. de elect. Bar. in l. quaesitum. de reiud. D. Ami.aeci. 289. nu.9.2 .Vant. te null. cap. de citatione nu. 6i. & de alia specie perhorr scentia . cap. clarificant. Sc cap. I6 eod.tit.&cap. 19. de iurisdict. Om. iudic. Amat inreportorio
verbo, perhorrescentia. Cilic. de pace dc treliga. dub. Is. sel. 3. colum .3. Vers. de primo. Huc pertinent constit. Ferdinandi. i.&Almnsi. . in tit. de euocat. de caus. lib. I. Conitit. Sc cap. clarificant. Elt Ferdinandi .a. in tit. de iurisdicti om. iud. eod. lib. de 37 cap. I. de causa recognoscendi. est Ferdita .r.in lib. s.constit. t Ide est ergo in causis pupillorum,viduarum,pauperum,milcrabiliupersonatum, religioserum,secundam rura nostrae prouinciae. Ut.
60쪽
3 col.f. in curia Barc. Ferian. i.capin. ne ex beneficio. t Et qui sint pauperes, ibid. l. s. l. qui miserabilest l. l. ibi sequitur in rex. personis miserabilib.cum duab. seq. l. dc inter has connumerantur peregrini, aduens ,etiamsi mercatores litute ,ibid.col. F. Vers. dc quae sint persenae miserabiles. dc vers. sed dic,quod pupilli dc vi tu . addit Mier.esias persenas miserabiles col. U.Vers sequitur in tex. recipiendis.ibi .urei nunquid rusticus. dccol. ii. ibi. item Omnes personae,'uib.datur curator.& Afflict.decu.2s7.dchaec qualitas miserabilitatis latius patet, qua paupertatis. Mier. in d. col. Is .ubi de locis pijs,de hospitalib.de conuentib. collegijs, ciuitatib. Calic. in Marg.dub.8. vers.67. Mier.Vbi stip. col. IT. Vers.dic ergo,quod omnes humiliores.adde prag. regis Mart
ter perhorescentiam. de qua prag .Calic. in d. dubio. I6. Mier.
dc vers Sed consulo, praesertim si causa est ardua sub num. IS. quod nota pro eo quod sip. dixi de summaria informatione hu3s ius qualitatis,ob quam princeps trahit ad se causam. t Et hodie in qualitate paupertatis, Vbi scilicet illa no est notoria,Vt paupertas religionis, hospitalis . extat constitutio Ferdin.2.in tit .de euocat. catis. cap.6.dc tit. de pObrespledeianis.cap.2.3. dc est obseruandu,quod arbitrium circa probationem paupertatis& admisesionem ex disserentia status personarum dc onerum et Suicum bentium, respectu patrimoni j,de quo Mier.ibi. col. 7.vers. supcrhis dicit Bart. ibi. arbitrabitur autem hoc Iudex. hodie est sub harum per Ferdin. r. in tit.de pobr. ple deians. cap. I. adde aliam qualitatem dc speciem oppi es ionis, de qua idem Micr.d. l. vers. nota, quod Vbi inferior,Iudex,propter potentiam litigat ris. quo pertinet,quod de perhorrelcctia stip. diximus ex costit.