장음표시 사용
21쪽
2. Commen. in viati. alium namq'
Vt in dkiἴrsibus stys honestet vitiatur, nemini fiat ostensio , dc ius
suu in Uniculi motiatur. Qirandiu externa regna legem hanc religiose custodierunt ; tandiu Imperium retinucrunt ; sed cum libido et se nata subditorum & principum auunps Occup. luit maritia, qua nullum cst vitium tetrius in principib. SI rempublicam gubernantibus coepit dominari; cum fides,& Christiana religio negligi Sc maculati erupit mox audacia dc impudentia,quae omnia regni officia sancta Sc 1blemnia cominuere dc violare tam perunt. Non utar in re non dubia testibion necessari)s; nihil opus est Romanorum Regna dc Imperia collapsa recensere;non remotiorum orbis partium prouincias obliuioni perpetuae traditas referre adsiliat vicini populi, ad sunt regua finitima, quae nos ipsi vidimus inclinata ad interitum, Sc quasi iacentia, propter neglectam fidem , ni stitiam Sc Christianam religionem. Cassialonia,
ut ad nos ipsos redram,&externa regna silentio praeteream, pr . Dincia antiquissima de multis ac magnis rerum gestarum monumentis illustiata,cum vndiq. dc terra dc mari,deprauatis dc corruptis populis cincta esset S multis periculis septa: hac sanctissima lege, quam religiosissime custodiuit ad Nostram usq; ςtatem cooseruata est, religionem Christianam in beatorum apostoloruPetri Sc Pauli fide dc doctrina fundatam, quam ab initio sust pit, Min animo infixit,semper retinuit; sui principis obedientia oc fidelitatem summam diligentissime, A constantsssime obser-riauit Sc custodiuit 55 ad finem usqueculi, Deo optimo maximo Authore prouintiam gubernante, dc Deiparae Virginis Maris de Monteferrato, Cathalonoru Vnicq & singularis patronae, Sc multorum lanctoria, quorum reliquiae in hac prouintia honorificentissime dc religiossime coluntur,dc cu reuerentia tractantur, meritis Sc intercessione sustragantibus conseruabitur. Magnis i mtur & ingentib. laudib.vq.ptaeconiis celebrada est memoria principumCathaloniae Raimundi &Adalmulis, quorum legib. Mimni tutis otii prouintia nostra fuit stabilita; quod omnia ossicia honestatis iustitiae, religionis Christianae, aequitatis, hospitalitatis de societatis ossiciose;& quidquid est rectum, honestu, legitimia, humanum,sociabile, religiosum; quidquid Vibo, ac turpitudini,
22쪽
dedecori legib.diuinis & humanis aduersariinhis continetur institutis & sacratis sanctionib. hac in quam iuris promulgatione coprehendarur.Quanalem, cum Vniuersa huius iuris disciplina demonstrat, tum velocum primis haec lex,alium naini de qua dicere incipio.
r Vatici Cat alonia qui I. uuare dicantur atici. uua de causa s ad quem em constituti 'e- irunt Vatici. 4 Mutatio temporum is sum desiderat mutatio
s Soles Princeps e i emissus cas u noua con- stituere leges. .. si V Iaticos, cosse expressostomum comprehen
s G ius ex legi, licissumptri fuisse.
9 Constι etudinesseudorum in Cathalonia ab is
io Solet dici aliud esse de eteritate iuris, aliud de
11 Duces ab omnibus culodiendos e .
23쪽
ra Omite Barcino ne solum tanquam non recoDσ-scentem superiorem et non reliquos comites thalonia potestatem habere lenes conden
di ita Comitis appellatione in lagular enit solus Co
mes Barcinone manter in re lys. .
rq In Vaticorum co titutio ne comite' voluisequarere consi is mTerrae et magnatum. as Cisriarum trachia tempore Vaticorum non dis
dum fuisse distincta, et qualiter hodie si ut di
stincta et remistae de Curiarum initio et colebratione cum scq is Consitutiones,di ferre a caa
1 Constitutiones Cathaloniae geres essepactiona
t se fi 'is Wariolo raetim 'Barcinone. is i Faticos non ege probandos quia Iesu et Coninstitutiones Cathalonia dictatur Petsemae in Commemorationibus Petri Uerti.
16 Usati os dupliciter citari et et allegari.
De origine antiquarum legum Cathalono CAP. l.
24쪽
Ntequam ad huius viatici,alium namq. interpretatione accedam, bene erit pro more nostro,inatio pauca de ipsius verbi,vsatici, significatione reserre: ne alioquin imminis appellatio in animis lectorum pariat aliquam nouitate I sua obscuritatem.) Vsatici, apud nos Cathalanos, sunt leges uniuersales totius prouintiae, δc Conllitutiones generales,per quas omnia facta ciuilia,& criminalia,& omnes controuersiae,quς internos suscitantur,deciduntur, & terminantur,adhibita censura legum, succedentibus temporibus pro rerum de casuum occasione & indigentia promulgatarum, iuris Veteris adiuuandi,suplendi,corrigendi gratia,propter publicam Vtilitatem; vel noui iuris qua loq. statuendi; sicut in tute ciuili Romano accidisse scribit Papinianus mi. Ius autem ciuile.P.M.de iustit &iure D. & Iustinia. in principio de bonor. possess. instit. huc pertinet Vsat. li csunt Vsii alia. vs ciim dominus Rai mundus Berengaria vetus Comes Vs antequam viatici fierent .vs Iudico Curiae.lia Libro usat. a Barchinonensium ..t Sic dicti, quod ex usib curialib. hoc est de usibus in curias ordinatiorum usitatis & forte in libris ipsarii cu rivum scriptis, sint sumpti. o. in d. Vsat. haec fiant usualia. vel in curia ordinaria Comitis Barchinonae. hc.&seqttitur Marq.
col. 2. vers nota Verba Vsualia.Sed in hac Vsaticorum ordinationatione & compositione, fuerunt multa addita & detracta prout auctorib.visum fuit cXpedire. Marq. in Vs. anteq. col. I. Vere nota tertio. ibi. inde mutaris. sicilii in compositione Codicis Iustini: ni accidit,& Voluminis decretallu,& libri sexti, ut in prooemijs 3 eorum continetur. MMq. ibid.t fuerunt autem constituti, facti,& ordinati ad usum hominum degentium in Cathalonia, ut boni in pace vivant, & mali puniantur. can facte. q. dissi Guiller. in d. Vs antequam . quo pertinet te . in procem . decretallu . Vers. Ideo lex proditur. Ina. constitui. instit. ibi omnes Vero populi. Causas huius editionis duas fuisse scribit idem author nostrarum legum in us cum dominus Ralmundus. ibi.& Vidit de cognouit. quod scilicet leges gotthiae,quae cum reliquus Christianorum in montibus & locis asperis fuerant asscruat , ex illa in elici Sarracenorum inuasione dc totius Hisparuae occupatione, & Vsq. ad
25쪽
θ Commem in v sata. alium nam q.
tempora huius Berengarij quet decessisse stribunt in anno Iorri
In iudici is de curijs recepte,non poterant in omnibus causis commode obseruari;& quod plura occurrerent negotia,quq non erat in legib. so lucis decisa. Mar'. in d. Vsat. cum dominus. in Vercecce causam, quare fuerunt tacti Viatici. Calic. colum. r. Iudaici in princip. Nec mirum; t quia mutatio temporum, mutationem' desiderat legum. can. erit autem lex. distin. . in p.sed quia natura. quς fuerit prima causa beneficii amitten. in laud. l. ne l. leges, neq. senariis consulia. de legib. D. non cst enim lex, sicut
regula lesbia. Bud. in l. r. de iustit. Sc iure. D. & suam quM.s habent iura dc leges senectitem ' quam obrem bonus Princeps
solet exigentib. casib. nouas constituere leges dc Veteres re cognostere dc in meliorem compositionem reserre. exemplo Iustiniani, post scilicet prouinciam in pace & quiete constitutam S prisidijs firmatam.l. I. 2. de veteri iure enucle. C. in prooem. instit. p. quoni utramq. Via.d.Vs cum dominus. ibi.si iusta nou c tas causal um eXegerit. I isti Vero Vsatici no omnes casus coprehedunt. neq. enim possunt. d.Lneq. leges. sed in eis tantu expresses de enumeratos. Guilleri ind.VL cum dominus Resinundus. col. vlmn. ibi.¬ a Viaticos coprehedere.facit tex. ibi. fine adi)cicdi.& tex in us .iudicia curi .sea ex illis pleruq.cqtera,que tendunt ad eande utilitate cum occasio sese ossert,vel interprςtationc Vel tu risdictione supplentur.Iulianus in i .non possunt. rscis, qui iuris dictioni pr est. dc Vlpian. in I. nam ut ait paedius. D. de legib. ind. Vs cum dominus .vers. Sc potestaris reste discretione tractetur, qualiter negotiii legib.inseratur.d.Vsiuditia curie. ibi.)dc ubi non sufficiunt viatici, reuerretur ad leges, de ad principis arbitrita,etuo
de iudiciu atq. curim Hodie in hac prouincia,noua lege post editionem Vsat. lata, no ad solius principis arbitriu recurritur, sed ad leges Romanas,tanqua aequas Sc iustas; dc ad ius monictaacob. I. in curia Barc. cap. Encarastauim.esit in tit.de legib. Viat. Se cost. in antiqua copuM. dc in noua inticide vfaticis. Guat.& alijs iurib. lib. I .in 3. Vol. melius declarat Iacob a .in curiarita. cap. starium.
ycά. Mialas ordinacions dela prestnt cortabi.ensemps ab las additions
26쪽
di tons e declarations de la present cort.est in tit. de obseruat.constit. de lib. I.vol.3.Iudaic.Iacob. 5 Guiller.in d.Vs .iudicia curie. sed etsi casus nouam constitutionem expostulet vel ad formam traditam per Iacobum a. p. 2.3. in titui. de Interprςtatione constitui. recurrendum est, Vel ad curiam generalem, seruata forma tradita per Regem Petrum 2. & Iacob. 2.m titu.de Celebratione Curiarum. cap. Item queVna Vegada. Sc cap. item quenos. Mier. lum. a. in curia Barcin.Petri. 2. cap. 26.Calic in ex
S trauag. curiar. cap. 6. mer. 3. t Cum autem Vsatici Barcin
neses, de quib. agimus , stat sumpti ex legib. gothiis, que in
cursis comitis Barcino. N. alijs curijs totius prouinciς obseru bantur, & ex dictis legib. gothios originem sempserint. d. vs iudicia curiς. & Vsat .antequam. & Vsat. haec sunt usualia. hinc efiiscitur multa esse disposita et sancita iure Vlaticorum, vel gothi co , contra dispositionem iuris Romani: ac proinde saepe n stri interprstes ad illos Vfati. scribentes dicere consueuerunt,dio soluentes antynomias, si quς occurrunt,aliud est iure Roman nim,vel consuetudine foedorum , statutum, aliud de iure usatis corum , ves de consuetudine laudati Cathaloniar, t quς & ipsa
ab viaticis originem traxit. Calic. in Viato de omnib. causis namq.
communib. in 7. opposit.in 3.lectura.& alibi sepe . Quod in alio loco tractasse memini. Sed & idem Calic. eo loci scribit in hoc iure nostro Versantib. necessariam esse distinctionem iuris gothi j , siue gothici , Vsaticorum, constitutionum, per quas Huici corriguntur, supplentur, declarantur; α iuris Romani, ad quod recurritur suo casu, propter magnam,quam continet inuitalcm & rationem.Sed dc illud obicruadum pleraque legi in
libris nostrorum iurium, quς secundum iuris intellectum recep-1o ta, in rimi continerent vel rigorem Vel absurditatem. t Et ideo dicere solemus aliud esse. de veritate Sc intellectu iuris; aliud deventare dc intellectu practicae currentis. Calic. ibid.vers& iste intellectus est in se et Rursus oppos9.verssime dispositio iuris comunis hodie prquesct.ct in reliquo cursu lectiuς d.vs.de omnibus IJ causis,naq. Inumb. Vsatici,Vt ad re redea,ab omnib.in hac prouincia custodissitur.arg.c. I. de costitui.e Meq erum alicui alii in
27쪽
8 Commen. in viati. alium nam q.
hac prouintia permissu m fuit, legem generalem condere, nili soli Comiti Barchi. Ceteris Comitib. non item, quos obsequendi 'manet neces,itas, non auctoritas imperandi. 1 Huic autem, cum
11 seperiore no recognoscat in sua prouintia,legis codende potestas fuit. Calic. In d. Vs. cu dominus. L3. vers oppono de medio istius c.ad fine eiusdem,Sc vers sed quem analis Comites Cathaloniae puta ampuriarum, Passariens.Vrgellat alii magnates Cathaloni . M Guiller.in Q antequa usuici. l.I. vers poliunt etiam dici cinstitutiones. Marq. ibid. vers.quetro hic secundum Guillen de valles Sc in usat. haec sunt riualia. col. 2. vers. quaero. h. Quod exi Verbis ipsorum viaticorum,ijdem interpretes probari affirmant.
Is t nam ubicumq.in viaticis agitur de regali)s seli Principi Cathaloniae dc Comiti Barchin. comeetentibus sit mentio Comitis in singulari deComite Barchi. dispositionem intelligendo:ubi vero agitur de mero Imperio,& de alijs p rogativis N pr heminei iijs concessis de comunicatis aths etiam Comitib. Cathaloniae, tunc verbum, Comitis in plurali profertur. prioris exepla ponit multa. Guiller. inus cum dominus col. s. vers Ideo ponit dictum. ut in us Camini. cum vf seq. vs Princeps namq. in similiter Msi Senior.vs Christiani. Grochas .vs ciues. 8c in alijs ibi propositis. posterioris exepla proponit in vers sed in riat. stratae.Vfex magnalib. Vs quia iustitiam.vs mulieribus.vs hoc quod iuris est finctorum .vs. omnes homines postqua acuitauerint. sequitur Cali. icol. 3. vers Solutio,dicas etiam,quod ipse Comes .Idem in extra-I uagatorio curiaru c.6. t. In viaticis constituendis δc edendis C mes Barc.vsiis est laudatione Sc consilio terraestae,magnatum. in simili Imperator. in l. humanum. C. de legib. in c. I. de prohibita laudi alienat . per Federicum in Dud.in auct. habita. ne filius pro patre.potuit sane tunc Sc sine illorii consilio. Cilic. in us haec sunt usualia. per illum tex. dc disputat late in Vers dc hic qu o.
is sane in initio harum legii t non erant distincta brachia uniuersitatis Cathaloniae, ut sitiat hodie distincta in brachium Ecclesiasticum, militare,regale. Calic. in d .extrauagatorio c. 6. quo loco exiplicat initiu curiaru Cathaloniae, progressu m dc successione .quado scilicet caeperui vocari ad curias generales praelati, quado etia. i Sindi-
28쪽
Stalici uniuersitatum quod ex prooemih Sc conclusionib. ipsam et curiarii generalium & firmis in illis Interuenienti colligi potest i si In his i curiis generalib. fiunt conssilui. de fiunt capitula curiarum. Inter quae est magna differentia, Mim L s. curia Ferd. I. V cap. fin. verssed in Cathalonia.t Sum praeterea faM nostr stitutiones sub lege pacti initi inter dominum rege ex una,& ipsa uniuersitate, idest, tota prouincia,quae in trib.bracbijs representatur, parte ex altera, ex tempore Pcta. 2. Ita curia Bar.c. Iq. li. ind. cap. s. nu.3. M Cap. Ora 3 . Mam. in vLcmn dominus ubi azo. col. 6. est L constit.in cit. delegibaonstitui.&vlata in antiq. M in nouis sub eod. tici quod etiam ex constinim Iacobi. 2. ina curia Barci cap.3I.in fine colligitur est sub titide interpr ratione costitui. MiericoL . in curia 2. Bari Iacobi.2.rub.de Inrertrerat. Iuriuin patriata Marq. in viata Prmceps naq. sol. 2oO. Veti. nota I8. quod secunda die SI vers nota in . latius Calla. in extra g. cap. 3..nu. 2. SI in d. Vs cum dominus.Πol. 3.nu.9.IO.Et cum tria brachia fuerunt erecta & creata n his tota prouincia tanqua in suis partibus co at representari dc Vnitiersitatem facere,finium unuvel plures creare.Iacob. Valles. in d. Vs haec sunt usualia. in fine. Qui allegat plures constit. Regis Iacobi 2. Calic. in extrauagat rio cap.2.dc cap. 6.& in d cap. s. sigillatim scribit de trib. brachij in curi s generalib.interuenietib. cum domino Rege,qui existens in curia generali reputatur esse cum Vniuersitate Cathaloniae, uti. eue prefationib. & prooemiss curiam Iacobi. 2. Petri E. dc altam, qui deinceps sequuti sunt,apparet. Idem Calic in E. haec sunt vG
tur autem Vsatici Bar.sumpta appellatione ab ea ciuitate,aqua MPrinceps illius denominatur Comes Barciquia metropolis est Alsedes Principis Cathaloniae.vsomnes quippe naues.Vsar. quia l
29쪽
nota quod merito.non solu aute lim viaticoru constitutio & pm 'mulgatio per Comite Mimundu facta, cum laude idest approbatione S resilio suoru magnatum, respicit reductione iacta de I Vsibus curiam,qui in dispositionedegu gothiarii fundati erant, de compositionc ex eisficta dci publicatione inscriptis, ut in dictis T
quatuor Vlaticis sepe citatis proponitur. Iudaic. in prologo. Vbinaec quatuor capita pro praefatione dicit ab ipso miliore praemisisa: Guiller.in d. vs. antequam col Icibi. dc talis Vsus curiarum: sed irespicit etia promulgationedinis. dc Constitutaonas, ut ab omnib. custodiri de caetero has leges Oporteret.arg.l. leges. I.C.de legib. Lis inhvicta ConstitaeXmcap.6n.miemem: Quamobrem tu us vici conititutiones merito sani appellati, dc leges Cathaloniae;-cax inon oportet probareia quia ab omnib. Axi debent.l.leges secratis sin .C. delegi b. non ide in consuetudinib.P Albem, tametsi lio scriptura redactis Guill .ind. Vs. anteq. col.I nu.2.3. q. Calio in Vs. haec sunt col.3. Fcta. Ideo quaero. Vsq. ad fine lecturae d. viatici haec sunt usualia. quod etiaSocarr.tradit in praefat.ad conao suetudines Cathaloniae q.1.2. t Consueuerunt istit vlauci duplicii ter citati x allegari: quandoq. sub rubricis voluminis constitutio Ialm,in quis. sunt coilocati,pro disterentia materiar, qu e in illis tractatur,ut sint congruenter dispositi. ut si dicas in us. placitare Vero. de iurisd. om. iud. in re. omnes homici firmare debent.de Itidic.dc firmis uicis In usat: alium namqr de iure fisci quod re-cπui in exae pora tardin. ran curia Bar cap. per tal que las.olim fub tit. de explicat constitui. SI collocat. caru sub congruistini
hodie in principio nouae compilationis.Mier. l. 0.in curia Bar. Lerdi. I in.Io. α hoc modo hodie FOq. citantur Vsatici.quadoq.
citantur simpliciter per sua principia sicut in allegatione legu Ro
30쪽
i Erite primam copi lationem consitutionum, erat proprium usaticorum volumen. et ero tanquam antiquissima leges sunt di-
stributi oe positi sub congruis titulis , in
initiscuiusq.tituli. a De V aticorum diuisione. . . Il3 micus,alium nam. qua contineat s remis sue de usticis comprehendentibus praerogari Duas ν retalias Principis Cathalonia.
De dispositione ct diuisione Usaticorum
i Mequam in curijs generalib.Barc. celebratis per Atabi nanduini putruim ι in auno M. ccccxiiJ. statueretur, Via vatici Barcinon & constitutiones Cathaloniae dc capse aula curiarum, quq Vsq. ad illa tempora in lingua latina scripta fuerant, verterentur in Cathalanum Sc mapernum schinonem,S ε sub congruis Sc proprijs titulis collocarenturi t liber viaticorum Barcinosas proprio volumine continebatur, appellabaturq. liber viaticorum Barcinone.ut in eadem constitutione, inpcipiere,pertat, q las leyx. Certier. licet. postea veto, viatici listriduli sunt 3c sub cogruis titulis his antiquisSinaia Callia Gui reseretes, initio uiuslibet tituli collocati ad similitudiue tituloru Cod.Iustiniani, ict in Volumine collit.generalia Cathaloniae deinceps sicut c teri collimi laesciant.quod hodie quoq post secutaturisia tri cinai. . I positione