장음표시 사용
111쪽
PARAdo X. NEDICINAE,ndesciis liquet,quod bibi non debeat. Sunt datem qui per Napedum Avicennam Aconitum Graecis ertati iis dictum intellexisse, sint quodsi verum est, certe fatendum erit Auisennam de una eademque' re tanquam diuersi duobis capitibus 'ipsisse . Fen
ruxta illorum ententiam Aconitum est agit:'post cap. 2yde strangulatore adj,id est, lupi, Gr frangulatore leopardi, nihil ab Αωnito differentibus, iterutractat. Nihil autem differre, primum ex nomine litquet. Vt enim ille duplicemDragulatoremfacit, Ῥnu Stratutia lupi,alteru leopaesi: ita Graeci duplex Aconitu, unu ' p quod lupos interficiat λυχiκἶνον, alterum Ῥe ab Ara, . pardis, ne vocatum nihil dis. Ῥtriusique tam notae qua curationes pulchre mostrat,' noesse diuersm Aconitu a stragulatore Aurrenae.Nos breuitati csuletes, curationes tantu cos remus. Auia cenna bi supra ita de curatione stranguLtoris Ariabitnoportet i tu properes ad facienilum ipsum vomere cum eu quae scis . D einde clysterieta ipsum, crpostea da in potusicut origanum montanu, π pruissium,s' rutam, V absinthium,aut dotar in potu olei balami drachma Ῥna in vias: er melius Ῥinum essi ud,in quo extinctum enferrum, oe' a esstum, aηrum, σc. nam reliqua quisique conferre poterit. Discoridis Ῥero li. G.ca.7. de Aconiti curatione haec sunt verba:δἰ ειλέτωρ εκ μανοα . ita π
112쪽
Venenum vomitionibus educere, aut chstere per atiuum deiicere oportet . utimur inter arcentes potus
origano, ruta, marrubio, aut absinthis decocto, cum vino absinthite . Prodest etiam opobalsami drachma cum melle.Item vinum in quo ferrum,auram,argentumue candens ratissum fuerit. Quapropter Horsi sententiam, qui Napessum eundem cum aconito esse volunt, ut obm probauimis dita hodie penitus resutaminicum manifestum sit per Napessum cicutam dat toxicum intestexisse Avicennam. Manaiam etiam noster in epiviola tertia lib. Octaui medicinalium epistolarum Napessum esse id quod toxicum vocant Graeci, restatur. Sed fac Napessum esse Aconitum,adhuc tamen in potu non esse exhibendum constanter asperiamus. Dio si ride nanque lib. .cap.TI. tesse, primam
113쪽
pardos.Galenosubscribit paulus lib.7. dicens: ακονι-
nitum quod Pargalianches cognominatur , putrefacientem Cr letalem vim habet.quam ob causam intro non assumendum, foris tamen in carnibus qaas putrefacere oportet tendum eo. QMd vero Aconitum Lyco Ionon vocatur,eandem cum priore Ῥim habet: peculiariter autem lupos enecat quemadmodum illud pardos . plinius quoque bb. 27. cap. z. omnium enenorum ocasiimam A conitum essescribit: nec ea praeter
114쪽
MBER. r. 36iraeter Anicennam, qui ad gelendas algarus in potu propinandum Aconitum Ῥnquam dixerit. Atqui hic duersatur MontuM, Plinium obtrudens,qui loco iam citato scorpiovum ictibus aduersiri A conitum in a=ι-no calido datum inquit. Cui ita restonsum elim, me non ignorare Plinium ista tradere, sque ex I he phrasi autoritate,qui lib.sae hisoria plintaru cap.r9. de Aconito Ab Thelyphoni nomine ita scribit: sηmμον erras πώυ κγην πινομενον. quod est: Potum contra scorpionum ictus prodeIE.sed ob id Aconitum ad delendas albanus seu leucen esse bibendum,adhuc conssanter negamus. Nam si ea naturae ε xconito veluti Plinius 'ibit, ut hominem occidat : nisi inuenerit quod in homine perima quomodo in ea vitiliginis θ ecie quam leucen nominant, in qua certe veneni nihil ess,ad potandum propinari potesilan potu itaque datur Aconisum,at minime in Quando vitiligine, ed ubi in corpore Ῥenenu ej,cu quo solo, Ῥt Plini verbis utar coductatur , velut pari intus inueto. Sola haec pugna ess,cum venenu in visieribus repererit. Mirumque exitialia persee ambo cumfusrint,duque venena in homine commoriantur, Ῥt homo spersit. Quare Anicennam suum Montutu tueri non paten, quod non sine extremo sumentis incomodo Napetas ad delenias albaraes in potu dari queat. Potuisset statue hanc Ῥt alias omnes annotationes
fas omisisse, quando parum frugis, vote frigidis
115쪽
Radicis Petaphylli succum minime perniciosum quemadmodum Avicenna somniaut, sed potius contra letalia venena admodum efficacem esse.
CAP. XV. UErba Avicennae, quibus radicis Pentaphosti seu
cum tanquam exitiosum damnat,habentur cap. fecundi Can. bi in haninententia criόit: Su cus radicis eius est medicina perniciosa. Errare autetoto caci Avicennam cuiuis constat, qui veterum de
hac plantasiripta,diligentius excuserit. Nemo enim ex veteribus Avicennae opinioni μψcribit d buispi a Di omnes reclamant. Etenim Dio corides lib. . I. radisis cap. F.ita de radice Pentaphili tradit :βα- --ἄ-λlis ἐν ηπατι ψπνο exu ' --ο τοι Θανά 1 ιμ- . quod e l: Radicis tenerae succus contra iocinoru pulmons que affectus, letalia venena facit. Idem etiam lib.ς. cap. 2O,nu dicem Pentaphsti contra toxica efficacem esse, buverbs ostendit: ἰδίως δ' ἐπ αίτῶν κ Σπεντατυ 'λου ριζα ομοιως Ἀριζανομ hi id en: Privatim vero is conuenit Pentaphdisti radix similiter Ampta. Loquitur autem de illis qui toxicum hauserat. Cui Paulus his.f. cap. s . subscribi inquies: Peculiariter autem contra toxicum valet PentaphIlli radix eodem modo pota.Plinius quoque lib. 2y. cappentaphylli seu quinquefolii radice aduersus venena valere testatur tu verbu:Aduersisserpentes biόitareius radix, quae spargamore vocatur, ex vino albo. em etia equitur Apaleius iste Madaarensis c
116쪽
pite sicundo sui libri, quem de herbarum Virtutibis conscripsit, ail morsum serpentis quinquefolium pota
contritum, mire utilem esse tradens. Proinde n moen, nisi Leberide carior', qui non hancino Auicennam videat. Id quod eo libentiussudiosis in- Aiacitiae culcamus, ut vel tandem ab Avicenna desii ut, dia pia i
sitantque huius decreta non nisi exacto adhibito iu- zaaba,
dicio esse imitanda.Neque enim tantam esse A uicennae autoritatem volumus, Ῥt radicem salutarem a modum contra venena potentem ,faciat letalem.
Quid si animaduertissent sivertom secub medici,
nunquam Pentaphylli radicem in Uι medico tanquam perniciosem abhorruissent. Savonaroia enim celebris siua aetate medicin, quemadmodum Leoniceis nus vir er de uteris σ de remedica optime mersetus siribit, radicem Pentaph θι non alio nomine tu quartaqa propinare non ausus fuit, nisi quod damnaretur a Principe Aacobus quoque de Donds, Ytiaemsicribit, A vicennae autoritate seductus huius nudicem inter venena numerauit. Disiavt itaque s gis bonorum virorum periculo in tempore spere, ut medicinam ex fontibus potius quam ex lacunis
hauriant, vec eo dementiae duc is ur ,πt cum Aui-cenna errare malint, quam cum eruditis ac bonis viris recte sintire. Harmel Arabibus non cicutam,sed rutam potius sylvestrem signiscare,utcunque Auic. ac huius sequaces reluctetur, veterii omniutestimoniis euidentissimum esse.
117쪽
Ina Avicennae quibus Harmel non esse ratam V fluestrem asseri 1aόωur νη. G. Can. .t A. 3.cap. 33. a bi in hunc modo crisit : Rutuldiluestris non ea Harmel. t quidam existimauerat. Quae Ytι-que verba multis non solam medicis ,Ied G pharmacopola errandi occasio fuerunt, ip im Harmespro
Cicuta interpretatisint. Ita interpres A berois quinto Colliget. non sine maximo errore Harmelpro Ciacuta interpretatas ea: nec animaduertit, quod hoc loci ΑΓenrois, Harmel calidam ω' siccam in tertio ordine esse dicat, Cicuta autem veterum omnrum testimonio, quemadmodum paradoxo I .diximus, inter venena frigiditate nimia enecantia numeretur. Fuerunt etiam non paucipharmacopola, qui fusa ista interpratatione seducti,semper pro Harmel Cicutam in disium medicum arripuerint. Tenatur id vetusium admotam Antidotarium, quo annis multis ad conserienda messicumenta Uus esipharmacopola Onobet bachensis , in quo pasiim Harmel pro Cicutae femine
interpretatum erat, nec animaduertit errorem,donee per me tandem monitus fuit. Accessit tandem multorum errorum sator Matthaein Syluaticus,quem Pandectarium alio nomine voca ut qui Harmel cum asti- iratione apud Arabes'iptum Cicuta ne vero abseratione rutam fluestrem significaresicripsit. Id certe quod non solum non versim Cr minime ociosum, Ῥt Montum arbitratur, sed omnium mendacissimam ac otiosi mum ea. quod τeterum sententiae, adde Analibus etiam ipsis, ex diametro pugnet, nec sta
118쪽
LIBEM I 38 die Iac istinctione doctorum concordia feri positi Nemo enim eruditorum Ῥnquam Harmel cum aspia ratione pro Cicuta interpretatus est, sed uno ore omnes rutam eseoluestrem affirmarant. Testu ea Diosc. qui bb.3.cap. s. ita sicribit: tan τινὲρ π κγανομ αγριον ἄρμαλ . id ea: vocant autem nonnulli rutam fluestrem Harmala. Et Galenus lib. . de simpl. med.facult.dicens. Mωλυ τινὲς op πηγανοδ αγριον ονομάζουσip .ε νιοι , quod em Mob quidam rutam fluestrem vocant, nonnulli hamat n. Esse autem idem Mob cum ru- . tafluestri,docet in octauo libro des .med.facult. Calenus ita si, ibens: ο δὶ' es τοῖς εμ προοειν λο-
ει αρψα - πηγανον αγριον. hoc esset Quodβ- perius mob besanum nominari diximus, crinum utiquefuerit ruta diluestris. Non est vero viquistiam hie mob Homericum intelligat, quod ab eo quod alio nomine ruta fluestris dicitur,plane diuem sum en, pingiturquestorsim a Dioscor. Paulin quoque Aegi. lib.7.rutam flue rem alio nomine Ῥocari harmulam his verbis ostendit: Mob quod quidam rutam fluestrem nomitian nonnudi vero harmatin, Uri besanum. Inter Arabes denique Serapion cap. 27s. harmelpro rutafluestri interpretatur,alique nomine mob dici ait.Aniccn. quoque .s o si n-di Cau. harmel esse rutam fluestrem fatetur d quod proprietates quas isti tribuit abande monstrant: --dem enim sunt cum istis quas rutae fluesbi inesse Di ori Galenas, acal veteres stribunt. Ait enim: Harmel
119쪽
agarmel ea incisiva cr subtibatiua, in bona dolori
iuncturarum, G sciaticae cum desupc ristinitur: trita cum melle G Umo.fellegastinarum Cr aqua se nicub, ea conueniens debilitati visu: prouocat urianam Ermenstrua, cy' confertcolica entose. Quas nimirum facultates omnes rutae diluestri Ῥeteres etia Pant. Discor. enim loco iam citato in hunc moia
fluestris incidere atqae digerere crassos lenissique humores poten, ob eandem Vim er urinas mouet, quin π tenuium ess partium ,fatusque extinguit, quare ad inflationes competit.Galenosubscribit Pau lus
120쪽
lis iis verbis Rura fluestris tertiae est classis calfacistium cum partium tenuitate unde eraspos tenaces humores incidit ac discutit, urinamque mouet. Poria harmelapud Abenroen descriptio acproprietates in uniuersium cum iam dissis conueniunt: inquit enim:
Harmel calida. lacu es in tertio ordine, incidit Γumores crassos,prouocat rina cr messes, valet dolori coxendicu, pituitamque purgat.Ita Ῥt euidet iamum it trorumque,ta Graecorum quam Arabsi testimonio harmelia Myiratione, imo Ῥtcuque sicribatur, perpetuosignificare rutam oluestrem, Praeterea CkMaadq si ruta Blaesis crassos lent lique humores,Ῥtiam calvo ostendmus ,incidere disicutere posit,manifestu est
eam comadius ad catapotiorum faetidoru σ de ber- is., d b emoda'la confectionem dilὴiberi quam cicuta: non adhiberi. enim alio nomine deuorantur,nisi ut crassos lent que humores educant: id certe quod cicuta no potest, cum eosde sua frigiditate oe humiditate potius crasitores σ magis lentos reddat, atque ita membris oe' ara culis impingat,ut nusta vi aut omnisi difficissime eximi psint. Atqui hoc loci Montum obluctatur , non Nonis. omnem cicutam frigidam humidam adeque letalem esse dicens jed quandam utpote rerrestrem calidam tor siccam existere,quam etiam intra corpus sa- ior. Iubriter adhiberi posse recentiorum medicorum,profertim Conciliatoris autoritate ait. Mirum autem Montuum ita delirare, ut me tam nullius mometia Iumentis a concepta iam olim fientelia detarbaripos Cistanς se existimet. Satis compertum habeo recentiores C