장음표시 사용
81쪽
stri sic a medicis,ita agmirari, ut neminem desiniis plicium medicamentorum facultatibus exactius scripsi se patent,atque adeὸ istis nomini itase mancipa-runt. Ῥt hunc non solam nocturna diurnaque manu verjandum , sed prosus ediscendum esse clamitenctar quod aeque detestandam ea, stam,Ῥt qui reliquos omnes, si diuis placet, in hoc cribendi genere
Ῥιcerit, adhuc hodie in tanta bonorum autorum copia,in publicis schola enarrandam, ac uis deuoran dum, tanquam omni errore Tacuum,proponunt: Id
quod superioribus annis ingol adj factitasse μα
γγάς ομola illum, magnum I brosionem,'insignem σπερμολογον, compertum habemus, quem huic autori leta addictum esse constat, ut citius C hristum Ῥωritatem ipsi imam,qu ἰmist in mendacij insimularet, im) quod plane abomiuandam,citius Christo diuinisetatem,qu m Mesaeaatbritate suam detraherct. Sed
Ῥaleat inclops iste cum γη iuersa sibisimilium turba, digni enim sunt qui perpetuo cum Godo,instar humflerquilinio delectentur: nos Meses xcrba ex suo de si sicium medicamentorum libro , Eupat rio vim purgatoriam tribuentia subiiciemus. stipatorium, in-qhiis bitione edacit cholera m phl gina facile .Non
autem h tbcre eam a im Eupatorium , prater experientiam, omnes tam Graeci quam Arabes alij consentiunt. Dioscorides enim lib. q. cap. 38. contrariam potius in eo vim p) drcat tu γerbu: πέρμια κ
82쪽
tuti itur. Id quod er Galenus facit o de med. simi facult. in hunc modum scribens: μια ἀχcic λάαν, . hoc est: Ines itidem ei cr adprictio quaedam, per quam robur fieri addit.Et paulas certe Aegineta lib.septimo,ad rictoriam vim istibi se quoque assirma perinde atque Cribasius:quorumsententiam Plinius libro rigesimoquinto capite sexto etiam confirmat, ita scribens: semen Eupator Osintericis in rimo potum Ῥnic uxiliatur. Et inter Anubes Avicenna cap. 2 q. Can. 2.illiniri Ῥkeribas. quae aerre cicatricem contrahut, darique iv potu cum,ino ad sananda intestinorum lcera, Eupatorium
suadet. Cui serapion capite 77. quoque subsicribit, adeo γ t manifestis imum sit, neminem vel ex Graecis vel Anubibus praeter unum Mesueu fuisse,qui Eupatorio purgandi potestatem asscriberet. Neque hodie est, qui experientia se comperisse talem in Eupatorio
esse vim dicere ausit,ita Ῥt merito tot probat imo rum sintentiis atque experientiae et am innixi,aenius Mesuessententiam tanqsam erreneam damnemus.
Arabum placita in depingendis herbis non esse sectanda, vel unam radicem quam hodie sub Turbit nomine officinae vendunt
argumento esse:hanc enim tam varie atque
ambigue depingere,ut impossibile sit diuinare quid per illam intellexerint. c iiij C A P. .
83쪽
CAP. IX. CTudiose sumnia diligentia obstruandum quo in dis jdam bonos perit6que eius artu, quam discendam ibi
nobi pro proposierunt,autores incidant. Nam G alen.bb. I. de
non esset cur hodie in tanta errorum, maxime in iis quae adsimplicium medicamentorum cognitronem attinent, caligive Ῥersarentur. Plirique enim omnes Arabum Arabes potius quam Graecos sequi voluerunt , quum
tamen nussi magis intersedissensierintnideoquefactu, ait Cr nos haud aliter quam isti nobs non constemus, Cr c ausis, quod dicitur, oculis Andabatarum morephguemus. Dispersisse vero inter se Arabes,radix Turbis vocata indicio est: alter enim de ea Serap. alitera r. ι 'Μ se tradidit, Serapionis siquidem haec destistentiis cap. 72O sententia cE: Turbit,inquit,est plata quae nasscitur in bitorib. maris, in locis scilicet quos
mare cooperit quando crescit,quando γ ero e F qui tum,non tangit eos. Non enim nasiitar intra aquam maris, nec ea multum longe ab ea, Cr nisi quando mare turbatur, s' crisiis,mnon tangit eam: habet
fρba simili ubis plantae,iuc dicitur Amsutis legendam
84쪽
dum autem Isim, paulo post ex Dioscoride pars bionisi quia sunt cra Iora est,m habet stipitem longum duobus palmis,diuisum iusiummitate. dicunt quidam, quod fos eius mutat colorem suu ter in die, quia mane est albus 'in meridie decorat ad colorem purpureum, in Nellem ero sit rubens. Radix eius odorifera,alba,quae quado masticatur, calefacit linguam. Q si era serap. sententia est,a Tripolio Turbit nihil differt: quicquid enim Serapion Turiit, hoc itidem Tripolio Diost tribui culin hac lis. q. ca. 11ς. de TripolioῬerba μηt Inrολιορ φυετυ αν παρολυοσίοις το Idις ους ἡ θα-
τικκ γλορυβω.id en, Tripoliam in maritimis nasciatur locis, quae astidit mare, recedensque dimittit, ne-qlle vero ιn arida, neque in mari. Folia habet Isutidi similia,crasi ora tamen: caulem dodrantalem,insummo diuisum.Ilos eius fertur ter quotidie mutare colore:mane enim canssidus,meridie purpureus, 4' re puniceus cos icitur. R adix isti aga,odoratagustu calida. Dioscoridιμ rabit phn. lib. 26.cap. 7. in hiis modum scribens: Tripobam in maritimis nascitu i-xis, ubi allidit unda, neque in mari, neque in sicco, folio istis crassiore, palmo alto, in mucrone diuiso, radice
85쪽
radice odorata, crassa, calidi gustus. In hoc autem vehementer emur Plinius quod Tripolium eandem herbam cum Polio esse putat . Hinc en quod polij foliis assignauerit miraculum, quod Tripol floribus, eterum autoritate debetur. Sic enim hbro 2I. cap. 7. de Polio scribιt: Folia eius mane candida, meridie purpurea , sole occidente caerulca aspiciantur. Εx ram
dictis etiam Pandectarij immensius error agnoscitur, qui insuis mendacio mis Pandecisis duo facit capita, unum de Tripolio Dioscoridis,alteram Ῥero de Tambit Serapionis , quasi Turbis apud serapionem aliud sit a Dioscor. Tripolio: id enim falsium eje ex praedia ectis euidentisiimtim est. Caeteram Me uen aliud a S rapionis Tanit descripsi se, ex eiusdem verbis inno- testexitu enim Turbit fluum depingit: Turiis αἱ nu-dix herbae, cuius foliasiunt Put folia Ferula,minora tamen: cr est ex habentibus laci in oram certe nihil in Serapionis Turbit cernere licet: folia enim haec νου-tidis , quae Plantagini similia sunt, habet: ista autem Ferula, quae Faenis uti foliis accedunt. inod si vero Ferulae folia habuerit Turbit, ex iis quae lac habent, i ait Mese e, esse non potes : nam si lac habet , tum et aliqua specierum Tithmastorum, , et radix Pj a deerit. Quum autem peptemflat Tithmastoram
species, Dioscoride libro η. cap. IS . . autore,nusta tu-
me ex his peruia si ilia soba,qualia a urbis lis sues, habeat , feri non poten , Ῥt istarum aliqua Tticliter dem esse queat. Nustam vero Tithymallo, um θ eciem Ferulae foliis constare , Dioscoridem diligenter excutienti patebit. Singularum enim stecierum de siriptiones
86쪽
scriptiones a Ferte superuacaneum esse duxi. Neque etiam Turbit a Mesae descriptum Piouse radix esse
potest, siquidem haec non ferula , sed pini folio con
stat, quemadmodum libro quarto cap. I 6. te Fatur se radiae. Discorides, qui si usum φυλλορίοις ὀσm , 63οῖς κατzi ηRaενομ ,ἐμ*Qέm γ A c πιτυος quod ess,fplicis acutis tenuibus, pini milibus Ῥωsitam essescribit. Ἀbus accedit, quod Pi us a- Pityusa pud Serapionem non Turbit, sed scebram nuncupatur id quod palam fet , si quis xtri que descriptiones contulerit. Denique Messes Turbit non poten estis. esse vel Lathris vel Pephon,Ῥtraque licet inter la-harias a Discoride connumeretur herbas , quod Ytrivique radix a Dioscoride inutilis esse censeatur. risibin Et certe Laibris ea esἱ herba, quae hodie Catapu- quid. t a minor, barbaro vocabulo dicitur. Quὶ iam feri posset ut quid esset Turbit , ex ta diuersis amόluseque Arabum placitis , nostrae aetatis medici scire posisent Non enim esse Serapionis I urbi quo nuc puIm Turbis no ficinae utuntur 'vel ex eo manifesumsit, quo radix' 'illa quam Serapion depingit odorata ess , ea dulcm
qua nos tima Rodore penitus caret, tantum abest ut serapianis Tarbit dici posi t . Neque M aes csepo- rbitulterit Turbit quoniam ut domsiimus Ioanncs Manardus ex nonnullis De dignis se audiuissescribit,ex plata accipitur,quae Norti folio, π minime ferula,constat:ita ut η hil mirum sit nossrae aetatis medicos ignorare, quid sit radix,qνam sub Turbit nomine Officinae vendunt , praesertim cum Graeci, ad qμos tanqκam Vad sacram ambonum in iis dubiis confugiendum
87쪽
de ea radicesiub nomine Turbis nihil IAHNI Dἷarbara enim vox ess,Gr a posterioribus medicis,οόῬehemetem forte quam habet in mouenda aluo tum bationem cappellata. Neque obstat quod apud Dioscondem capite de Piuus haec Ῥena I υ καλουmemτ in1btusent,nam ea ab aliis adiecta esse a rumento eis, quod in nullis Graecis aut Latinis Ῥox Turbis luitur codicibus. Proinde si erum en quod Ioannes Manardus si audiuisse dicit, nimirum quod planta eius radicis quam Turbis nominamus, folium N,rti habeat, interque luctarias herbas refertur,ecne fecunda Titismastorum flectes erit,quam sa mina Ῥocunt: haec enim, Disoride teste,τα φυλ λ ομοια ἔχει μιυρmyx. F alendum igitur apud Mesueuesse errorem in nomine ferulae, cum nulla res sit Tumbit vocata,quae ferulae similis existat. Hinc Ῥbi Ῥeriatatem certius rimari quis Ῥoluerit, huicstagendam erit, vi a mercatoribus radicem hunc importantibus folium Ῥiride nunci tur , ita enim xter ex duobus erius scripserit,comperiet . Nos in re non visa nihil
Prudenter facturos medicae artis studiosos, si Mesuen Rheubarbaro,Epithymo, Scamonio, Polypodio, & Euphorbio exhibitionis praescribentem pondus haud sectati fuerint.
Ex maliis aliis medicametis,in quo praescriberis ponderibus Mese aberrasse Ῥidetur, pauca haec enumeranda delebin , quod caetera ex Mana: ι
88쪽
margineu in hunc autorem annotationibus studiosus quisque enari queat . Rheubarbari itaque do is a Mesiuepraescripta esst, i potio eius infusi ea maceratisit d drachmis duabus. emis usique ad drachmas
decem,triti autem ad quatuor. quae nimirum quantiatus nimis excessit nec hodie sanae mentis medicus, qui tantam portionem exhibeat, adeo πt multa confutatione nihil opus sit. Praeterea pulueris Epitis drachmas septem exhiberi pose Mesvectatuit, cum
tamen Ῥeteres multo minorem quantitatem procria Uerint. Dis corides enim quatuor tantum drachmas concedit:.cuius haec lib. .cap. I 68.de Epithmo προ-
tim melancholicis in latis accommodatum aceta-όuli mensura usque ad drachmas quatuor, cum messe saleque ex aceto modico.Oribasius quoque in compedio suo Ῥra drachmas tres transtendit, ita scribens: Dabis cum vino duplici pense drachmas tres er a huc amplius, s cum melle salis admiscebis cochle rium medium. Paulus tamen Aegineta lib. . dandas esse drachmas quinque Epit mι cum lactis hemina contritas permittit. Plinius lib.as.ca. 8. adsiex Ῥsque drachmu progreditur , dum in eumscribit modum: Aluum fluita quatuor drachmis ad sex, cum messis exiguo,salisque o aceti. Α-enna autem cap. 229.
89쪽
PAR Axio XORUM MEDIC1NAE secandi Cavonis , potioncm rpithmi quatuor coeaureos praecipit, adco aet venio silpraeter a num Me- δεμ en, qui adsieptem 'sique drachmas progredi ausus sit. Proinde conb ho mcnt,aet quinque tantum, clsummum sex, sdque in paucisnus , drachmra concedamus. Caterilm in Scammonia dosim esse a quinque granis ad duodecim scribit MVae, ciιm tamen Dioscorigcs dare integrum drachmam, imo obolos quatuor non timeat id quod erba eii serim,qh cri bis bbro quarto capite Isi. liquido monstrabunt. δαυαμυρ δ' ἔ ac ,ait, i ότὰς λυτ, ις σαο μελι- κωτον η υδαι πηκSO u mξοζόλουηs i χοληρυτλέγμο .se, Te λι ora rus 'Tοιλία ο ocpκεσουσμ ιέρλοὶ β'. hoc est, imhabet Scammon liquor cam mulsea aut aqua pura drachmae unius aut obolorum quatuor pondere per inferna bilem cr pituitam purgare. Adsolaciadam Ῥera aluum bini obolisatu hunt. A nimaduertendum aute binos obolos esse sicrupulum )num, id quod pro ter alios in suo de ponderibus ex mensiuris carmine, Rhemutius his versibus indicat:
Semioboli duplum est obolus,quem pon dere duplo
Gramma vocant, frupulum nostri dixere priores. Ita Yttimus sit Angelus pol tianus, Ῥir alioqui Jo- Elus, cpistolarum siuarum libro ἀccimo dum serupulum Latinis die lum, ὀζολον Graecis nominari cent dit: ροο λος enim dimidius tautui rapulus est. Sed nisil opus in re manifesta pluribus , erbis . V t igitur ad
90쪽
Zil institatu redeamus, Paulus etiam Aegineta libro septimo febre curetibus, Cr stomacho non imbecilliae, Scammonii pondus obolorum quatuor cum ringibere exhibendum docet. Lt in Compendiosilo Oribasius drachmam integram exhibcriposse ascrit. Id quod non ideo dixerim, quod tantam hodie de Scammonio quantitatem exhiberi posse putem, atque adeo Sc nicis iis medicis patrocinarer ,sed ut ostenderem scammoniam qua hodie utimur non esse genuinam:ni somm enim adulterina foret tutὸ ea quantitas quae a veteribus prae cripta est, dari posset. Adulterinam autem esse quiuis experitur,qui ιza cam notis Ῥel a Diosic s nisi, ride vel a Mesue traditu contulerit. Omnium aut na. idetur esse deterrima, quam Syriacum G I udaica appeJat Dioscorides,quae quonia lacte tithymal , tiata est,flavi genuina sit multo in purgando iolentior:nam Plinio testesinungulamumpta . Scio tamen quendam quiscrupulum integrum, π nisessor plus etiam siue noxa hauserit. Non est autem Ῥt ideo diuersum Graecorsi Scammonium ab Arabum esse creda fravim.. mus, quemadmodu Umphorianus Capegius in horto nio Grais suo Galyco, libido ex pluribus antea ab ipse editis congesto euibus G ntistius momenti argumctG per-
suadere nititur. Quemadmodum eurm Disorides cae nis nosse te is quod ex rosia Asiae deportatur, c . Plinius Co- mersum tophoniam atque Prienense praeposciit, ita Mesῖe An- Y V. '
trocnenuin. Denique utitu Iudaicum rracum caputa. damnant , ita hic Corascenum. Nemo autem es qui Colopho, nessat Colophonem,Prienen, Antiochiamque contem minas esse regiones '. Colophon cnim Ioniae,pricve