장음표시 사용
21쪽
non dictus ita a reatu, sed ab eadem re, de qu1 disceptatur dicto e. serus, ibique Glos Perbo reui . . t 6 Omissa igitur divisione, seu verius Iudicii, ut infra, dividendi subdiVisione in civiIe,& criminale, cum ma- 'teriam criminalem hic non habeam in animo ullate- .nus attingere, ne aliena, non autem mea tantum qu
rere videar: Dico primam Iudicii divisionem esse inae γ petitorium,& possessorium. Ac petitorium quidem id est , in quo agitur de proprietate, dominio, quasi do
minio , vel alio iure in re , veI ad rem competente .s Possessorium autem , in quo non de proprietate , aut dominio, sed mera possessione quaestio est, eaque, Vel retinenda,vel acquirenda,vel recuperanda. Videatur
Marant. de ordis. Iudicior art.6.disp. . . 9 Altera Iudicii divisio est in ordinarium, plenarium, seu sblemne, & in summarium, veΙ extraordinarium is Io Illud ordinarium dicitur, in quo proceditur Iuris ordine servato, videlicet cum solemnitatibus Iibelli, . contestationis litis, juramenti calumniae, productionis testium, prolationis sententiae, ejusque executionis, Sc. de quibus infra in Titulis separatis, & in L 3. de edendo Auth. offeratur C. de sit. com s. . c. quoniam deII probat. Summarium vero, vel extraordinarium est illud, in quo de plano ,& summarie proceditur sine strepitu,& figura Iudicii, ac sola facti veritate inspecta,
yuxta Marant. loco cit. disput. 9. num. I.
I 2 Judicium ergo summarium ob duas potissimu causas instaurari solet, vel quia causa ex se selerem expeditionem requirat, ut sunt pleraeque causis Ecclesi ni3 stic Clementina dioeniosam hoc tit. & alimentorum , vel similes;vel quia agatur de causis modicis, seu par vo, & facile reparabili praejudicio, puta si agatur de causis inter personas viles , di rusticas Abb. in cap. I.
22쪽
num. I . de libell. oblat. vel si agatur in iudicio posse si sorio praeparatorio ad petitorium sit bsequens , per quod facile reparari queat causa posscssioliis .a Si igitur summarie procedendum sit ob causae brevitatem , causa est summaria quoad solemnitates , &probationes ; sufficit enim semiplena probatio per
Is unum testem,vel etiam juramentum, sin autem procedatur summarie, quia causa requirit celerem sui expeditionem, tunc plena plerumque probatio est necessaria, si causa sit magni praejudicii, it aut facile reparari non possit,de solum causa dicitur summaria quoad aliquas solemnitates Iudicii , seu ut melius dicam, scru-
polos quosdam legales Bart. in i. i. g. qm isit 1 de
16 Ultima Iudicii, & quidem famigerata divisio est in Ecclesiasticum, & saeculare . Ecclesiasticum est illud , quod fit coram Judice Ecclesiastico de re Ecclesiastica , rei inter Oclesiasticas personas , ita ut saltem I Reus sit persona Ecclesiastica , ut alibi patebit. Saeculare e contra illud est , quod coram iudice saeculari
instauratur, vel de re saeculari, vel inter personas sq-culares,itaut saltem Reus sit saecularis . I 8 Causae aute Ecclesiasticae aliet sunt mere, ac proprie spirituales , quae spectant ad spirituale regimen Praelatorum Ecclesiae ut cauta Beneficiariet , decimales , I9 matrimoniales , aliae sunt mere temporales , ut quae circa dominium Ecclesiasticorum , contractus , testamenta , & similia versantur. 2o Sciendum nunc primo , Laicum non posse iudicare causas mere spirituales,vel habetes annexam spiritualitatem mant. de nussit. ex desect. furi . Rota coram Mersin. decis. 9ox per tot. Dcy. I 43. nu. s. part.9-decf. 3I9.nu. 3 pari. Io. Dcf. I 49.m . . seqq. pari. I 3. B 2 reco
23쪽
ree. nisi ex delegatione speciali Summi Pontificis, qui unice per plenitudinem Ecclesiasticae potestatis potest Laicum ex inhabili habilem reddere ad definiendas
causas spirituales e. decernimus hoc tu. ibiq. Gl . verb. nons fumant,moe AEu. s. Pax Iordan. elucubr.Dol. 3. 21 lib. I 3. tit. 6. nu. I9 OP 2o. Ratio est, quia Laicis nulla est concessa potestas disponendi de rebus Ecclesiasti- - cis, cum illorum in Ecclesiasticos obsequium pro, prium sit non authoritas e. Eeclesia de consitat. GP c. sis. in prine. de reb. Eccles alienan. 22 Idemque dicas de causis mere temporalibus Ecclesiasticoru, si Laicus illas cognoscere nequeat,nisi exercendo prete minentiam, & superioritatem in Clericos,
si sit merus administrator reddituum temporalium Ecclesiae , puta Capituli Sede vacante, itaut omnium rationem reddere teneatur Pr lato Ecclesiastico,quia ipsi redditus Ecclesic sunt quid temporale, circa quos administrandos peritiores Laici Clericis esse solent Abb. dict. num. Io. ibique Dec. num. 9. 24 Potest tamen Laicus ex delegatione Praelati Ecclesiastici cognoscere causas merε civiles, puta pecu niarias vertentes inter Clericos,vel Laicos, & iacie- sias quia delegatus nihil habet pro prium , sed utitur
jurisdictione, & potestate delegantis l. I. f. I. st de officio ejus, eui inauris jurisae his Glos. ω. d. U.2. Perbo - .
in addit. pers Episcopus, Spereli. decisi 2 3 Excipe unice Vanallos , qui etiamsi Clerici sint, in
causa vertente super re fetidali conveniendi sunt coram Domino seudi privative, vel hic interim sit s*cu-
24쪽
in iustitiae administratione , Iudex ordinarius Clerici adeundus est,qui suppleat .domini negligentiam. Textus est literatis in e. caeterum hoc tit. , c. ex transmisso de foro compet.Claran l. Emim quaesi.9o. nu. 8.Schrad.
seqq. Pax Σο Zelucubr. pol. 3.tit.8. nu.27s. G Sanfelic. z7 inprax.fPLI 2. nu. s. Ratio est , quia seuda introducta sunt moribus gentium,non lege scripta, ct primo quidem apud Germanos, deinde apud Gallos, Hispanos, Caeterasque nationes, ut unanimiter asserunt Thoosan. lib. 6. Santum. c. 6. CHM. in notis ad libros Hudorum. Abalin. de Uur. pari. 2. lib. .eas. i. per tot. las. Dr. Erasphitigri. I.qussi. 39. ideoque seudorum libri Oosseudorum dicuntur:Recte igitur virtute consuetudinis potest Dominus laudi inter Vassa uos cognoscere, cum non sit novum in jure,ut privatis personis propter specialem peritiam , assiduamque in negociis aliquibus petractandis consiletudinem, jurisdictio privata con
28 . Intellige tamen hanc exceptionem procedere,dummodo agatur inter Vassalios judicio petitorio, Ilonia possessorio , quia tunc non spectaret, cognitio ad dominum laudi, sed ad Iudicem ordinarium c. ex parte deforo compet.Clem.'. hoc tit. Addit. ad Aget. de stud.
acy u M. I. mo. 32. Ratio est quia quaestio posses ria non est seudatis , cum sit mera qu stio facti, non juris , adeoque non tangens substantiam seudi, sed quandam superficialem , & materialem possessionem, quς non percutit jus Domini. 3o accipe tamen limitationem hanc cum grano salis. Si enim agas posietario ad interesse tantum , vel ad
25쪽
resectionem solius iniuriet tibi illatet , eo quiὲ
tus fueris possessione seudi . 'Uerbo si agas criminalia ter ad illati damni refectionem, tunc cognoscet lu-3I dex ordinarius,non Dominus seudi. Sin autem petas restitui possessionem tibi abutam,aut agas interdicto stati postlaetis petens pronunciari, te esse possetarem cognitio spebat ad Dominum seudi , quia negari non potest quin ista qu stiri sit de pertinentibus' ad causam proprietatis,di ad laudi substantiam. Ita peracute Fa n. cap. Caeterum hoc tit. m-.2 8. Rursus si contra Clerieum laudo spoliatum agatur ad amissionem seudi criminaliter, vel propter crimen commissum, privative cognoscere potest ordinarius,
non Dominus seudi Innoe. in e. verum nam.2. ἀσ33 foro compet. Ratio est , quia laicus neque incidenter potest Clericum cognoscere de crimina perpetrat Innoe. Deo ein ibique minens nu. 2. Ian. Andr. num.4. Finam. num. . in quinta quaest. Fuir. num. I I .col.4. 'fl
34 Et ita pariter quando res seudatis , de qua agitur tangit ipsum dominium seudi itaut , non vertat lis inter Vassallos, sed inter Vassallum,& seudi Dominum, tunc spectat cognitio ad ordinarium , vel Arbitrum, quia in causa propria nulli competit hari Mido T. s. Si auttin istis parer, ει g. si depro hib. suae ali nat. in Ubur seudorum, Tusch. vi. Fconel. 2I3. per tot. Caren. refol. I 8o. per tot. Christim decf.298. pol. I. .
26쪽
ΤΙΤ ULUS ILDe Foro competenti.
x ompetentia Iudicis est judicii fundamentum, qua deficiente judicium redditur elusorium, &invie , ideo primo de illa antequam ad iudicii par
x Form est exercendarum Etrum Dem is sndo dictis , μὰ θ Araneo , qui primm . c eis legem deat 3 ait Textian e. frvi de verbor. φ . Haec tamen deri vatio seri displicet-ιωro D HULsori Alamam eap. r. G2. G Alciat. lib. 3. disp. capit. I9. verius deducentibus sori ncmen elim marram G. s. deliinmalatina his verbis ae μὰ emo reis Das eorumper ar,e' quae vendere pellent , ct μὰ quque ferrent , Drum appellarunt ; et nis is ferendo Veteres forum dixere. 4 Compertum est igitur sorum , eum locum dici , in quo nundinae sunt , ita dictum, q*ia in eum locum merces efferuntur ,. vpi quia sor sibi e3port ntur . QEt quia in eoden foro ubi resi venales exponebantur Gentiles jus dicebant , ut probat Oronem ad hunc ι .6 tutum ollati ruo eis. ω T olofan.sib.2. de s p .e .6. m. Io. Et quamvis postea in B siueis illud reddere consueverint , quae tyi aedificabantur, fit in superiore parte judicia, n ipferiore negocia eas cerentur, teste 'travi, ,-isi Lexmm juris perbo forumtamen antiquum nomen semper reth ruit, & locus, in et quo ius redditur, serum dictus suavi animadvertente. calvino. O cito o. ς , i Soram in triu3 generis sit
27쪽
apud eruditiores, quamvis a minus cultis latini sermonis amatoribus se rus etiam mascinini geperis Ali
ῖ Quare Forum competens proprie est Tribunal D-
Rus ab Amre es boni ensis cum Regulare sit Actorem debere sequi forum Rei, per Text. in capis. si Oerieus , e e . eum Id hoc titulo. Lς Modi autem hunc forum nanciscendi, quamvis, va, xii a variis DD. amnentur,ad hςc tamen sermς capita reducuntur, scilicet rationς delicti, quem modum hic consulto praetermitto, cum Criminalistae, non Canonistae. munus sit illud exponere) ratione d micialii, ratione rei sitae,ratione contractus,& ratione μο-rmationis jurifrictionis. Sit igitur,
Io Uplex est Forum Domicilii, originis, nempe, &ar habitationis L Incola' ad 'munisipat. originis domicilium contrahitur in illo loco , in quo quis natus est,ex parentibus ibi peYpetuo maneutibus, non autem transeuntes,juxta Pari in Lfilios nu.4.c. de municip. ct origis. lib. xo. Abbat. in eapit. Rodulphur a numer.6. 'de rescript. Imo in loco , in quo pater , vel avus natus fuerit, filius sub patris, vel nepos sub avii potestate existens, domicilium origini eontradiit L Cipes C. de' inces lib. 1 o. ibique m . verbo ciser , t. ofi 3 sumptis β. filmsso municipali Non sequitur tamen descendens originem ascendentium remotiorum ,
28쪽
alias enim quivis esset civis originarius loci illius , in I 4 quo A damnatus e loco citato num. I. Sicuti neque filius sequitur originem matris, vel avi maternii s i. filios C. ad municip. cs l. exemplo C. de Decuriox. I. I O. nisi esset spurius , ac vulgo quaesitus , qui matrem certam tantum ostendere posset Ude stat.homin. I 6 Domicilium autem habitationis ibi quis habere dicitur ubi inhabitat cum majori bonorum parte , ct quidem animo permanendi , qui animus per lapsum decem annorum praesumitur , juxta Sart. in I. s. q. Si tamΘnnum. i. in .FAinjur oesmbeo, iugara P. F. ad municist. num. 7.17 Istud habitationis domicilium sortius est domicilio originis, & quolibet alio foro in hoc,quod habens sorum domicilii possit conveniri a Iudice , sub cujus jurisdictione domicilium habet, etiamsi sit absens,quando regulariter ratione alterius sori non potest conveniri nisi pr sens t. dies cautioni f. Praetor ait F d et Aran. insere Petrus Barb. in L haeres absens f. m. numer. 37. e 'seqq. de judic. Gaul. observ. praes. lib. 2.
18 162. num. s. sqq. Sesse decis Ioo. num. 8. G 9. Acratio specialitatis est, quia Iudex domicilii habet ju.risdietionem in personam sne ullo respectu ad certum locum ; quamvis igitur illa , e territorio domicilii fuerit egressa,non desinit esse subdita Judicr do
as Quod si quis duobus in locis inhabitet, quali serme anni parte in uno,ac in alio loco moram trahendo, in utroque loco habebit domicilium , ct poterit con- .veniri I. Labeo , G I. assumptis f. Viris f. ad municip. 2o i Imo si. quis moretur in loco alieno ab illo , in quo: a C habet
29쪽
habet fixum domicilium,animo inibi permanendi causa alicujus negocii expediendi, & ad maiorem anni partem degat in illo loco , quasi domicilium, rei habitationem ibi dicetur contraxisse, itaut Iudice loci illius possit etiam conveniri : Ita studiosi in Academia , milites pr sidiarii in Civitatibus, famuli , & ancillet in domiciliis, quς inhabitant conveniri possunt
pro contractibus, & delictis alibi celebratis, & commissis l. 2. C. ubi de crimin. agi oport. ibique Glos perbo degit, Abb. in cap. quod Clericis num. hoe tit. a I Qu res autem primo ubi Vagabundi sortiantur sorum ratione domicilii . Respondeo in illo loco ubi reperiuntur, & licet careant animo ibi permanendi poterunt puniri, ac conveniri ratione contractus, vel delicti alibi celebrati, aut commissi. his Glis marN. ine . ult. verbo aut d
micilii hoc. tit. in sexto, Glo in L haeres f. Proinde de ιο debebit f. de judic.-ibi Bart. n. 4. Abb. in cap. ultinum. I 3. hoc tu. ubi ait de vagabundo posse intelligi illud vulgatum ubi te invenero , ibi te iudieabo. Sanch. lib. 3. de matrim. disp. 23. num. Clar. o. quoi. 39. Perf. caeterum si, Tusch. sit. V. conel. io. Pax 'ordam
33 Quaeres secundo , ubi Clericus sortiatur forum domicilii in causis Ecclesiasticis. a 'Respondeos habeat Beneficium requirens residentiam , censetur habere domicilium in loco Beneficii , esto ab illo absit, quia adhuc ad residendum obli a- itur Imroc. in cap. ex ore de privit. Abb. in cap. poseulasti numer. 4. hoc tit. L man in cap. Dilecturnu. I. de reseripi. Saneh. lib. 7. eo I. coss. I. dub. 'D πό-er. q. 2ς Reli iosi autem e contra habent domicilium in loco o
30쪽
Monasterii, quod inhabitant loco citruo mer. s. O in cap. uit. num. 2. ut. eodem. 26 Quaeres tertio, in quo foro haeres conveniri debeat. . Respondeo, in illo, in quo debuit conveniri defunctus ; quia haeres , & deiunctus censentur una eademinque persisna,nec obligatio contracta a defuncto debet quoad sui executionem ullam mutationem sortiri ex
persbna haeredis L haeret ab em in prisc. F. de judic.
28 o I agatur de re, vel mobili, vel immobili, & qui . o dem actione reali in ipsam rem,Forum actor debet sortiri coram eo Iudice, in cujus territorio res est sita cap. sanὸ hoc sit. in L ult. C. ubi in rem actio Ge. ibique Bars. in prisc. Ratio est, quia ratione rei fit subditus Iudici loci, in quo res est sita, quicumque is dictain rem vult agere . Ulterius; nam Judex , qui alibi, quam ubi res est sita de illius proprietate , vel possessione cognovit, facile judicium, & sententiam posset reddere illusoriam ; nam si secundum actorem judicaverit curare debet, ut ei possesso ressit uatur i. qui restituere1 de rejudis. Sin autem Reo sententiam favorabilem tulerit, eum in possessione tueti d bet , quae facile praestare non posset, si res de qua con tenditur non esset in suo territorio. Ita peracuth, dcC 1 soli-